rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-05-27
rok: 2013
data dokumentu: 2013-05-27
rok: 2013
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 1138/13
KIO 1138/13
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 maja 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 maja 2013 r. przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: ALBA Południe Polska Sp. z o.o., ALBA
Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., 41-300 Dąbrowa
Górnicza, ul. Starocmentarna 2 w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Zabierzów,
32-080 Zabierzów, ul. Kolejowa 11
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel Sp. z o.o., K. J………, A.
J………, R. J………., 30-740 Kraków, ul. Półłanki 64 zgłaszających swoje przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 maja 2013 r. przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: ALBA Południe Polska Sp. z o.o., ALBA
Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., 41-300 Dąbrowa
Górnicza, ul. Starocmentarna 2 w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Zabierzów,
32-080 Zabierzów, ul. Kolejowa 11
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel Sp. z o.o., K. J………, A.
J………, R. J………., 30-740 Kraków, ul. Półłanki 64 zgłaszających swoje przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: ALBA Południe Polska Sp. z o.o., ALBA Miejskie Przedsiębiorstwo
Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., 41-300 Dąbrowa Górnicza, ul. Starocmentarna 2 i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: ALBA Południe Polska Sp. z
o.o., ALBA Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., 41-
300 Dąbrowa Górnicza, ul. Starocmentarna 2 tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący: ……………….
Sygn. akt: KIO 1138/13
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o
udzielenie
zamówienia
publicznego,
którego
przedmiotem
jest
„odbieranie
i
zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych
przez mieszkańców w miejscowości Zabierzów na terenie gminy Zabierzów – sektor I”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 20.02.2013 r. w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem 2013/S 036-057391.
W niniejszym postępowaniu Odwołujący wniósł odwołanie wobec czynności
odrzucenia oferty Odwołującego, z powodu „błędu w obliczeniu ceny polegającym na
nieprawidłowym zastosowaniu stawki podatku VAT na oferowane worki,” a jednocześnie
wobec zaniechania odrzucenia ofert pozostałych wykonawców, którzy zastosowali w
pozycjach „h” oraz „i” w swoich ofertach błędną stawkę podatku od towarów i usług (dalej
„podatek VAT”) w wysokości 23%. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
przepisów art. 7 ust. 1 oraz art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, wnosząc o nakazanie
Zamawiającemu: unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego, unieważnienia
wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonania ponownego badania i oceny ofert z udziałem
oferty Odwołującego, odrzucenia wszystkich ofert, za wyjątkiem oferty Odwołującego.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący wskazał, że z opisu przedmiotu
zamówienia, zawartego w SIWZ, wynika, iż przedmiotem zamówienia jest odbieranie,
transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
zamieszkałych przez mieszkańców w miejscowości Zabierzów na terenie gminy Zabierzów -
sektor I oraz wyposażenie nieruchomości zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki
odpadów, w tym odpadów „zielonych” w przypadku, gdy właściciel nieruchomości
zadeklarował selektywne gromadzenie odpadów i nie wyposażył nieruchomości w pojemniki
(kubły) do selektywnej zbiórki odpadów. Z treści SIWZ wynika również, że pojemniki (kubły)
do gromadzenia odpadów zapewniają właściciele nieruchomości. Zaś worki na odpady
zbierane selektywnie, w tym odpady „zielone”, dostarczy wykonawca. Ponadto, w treści
SIWZ wskazano, iż wykonawca zobowiązany jest do wyposażenia nieruchomości
zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki odpadów o pojemności 120 litrów po raz
pierwszy w terminie do 01.07.2013 r. oraz do ich dostarczania na wymianę - po
każdorazowym odbiorze z nieruchomości worków wypełnionych odpadami. Z opisu
przedmiotu zamówienia wynika również, że wykonawca wyposaży nieruchomości w 1 worek
przeźroczysty na każde 4 osoby zamieszkujące nieruchomość oraz 1 worek zielony na
każde 4 osoby zamieszkujące nieruchomość.
Zdaniem Odwołującego, z przytoczonych postanowień, dotyczących opisu
przedmiotu zamówienia, jednoznacznie wynika, że Zamawiający traktuje wyposażenie
nieruchomości zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki odpadów, w tym odpadów
„zielonych” jako element przedmiotu zamówienia, ściśle związany z odbieraniem,
transportem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. W
przeciwnym wypadku samo dostarczanie tych worków stanowiłoby przedmiot odrębnego
przetargu i nie stanowiłoby jednego, wspólnego przedmiotu zamówienia wraz z odbiorem,
transportem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych.
Odwołujący wskazał również, że z art. 9 Regulaminu utrzymania czystości i porządku
na terenie Gminy Zabierzów, stanowiącej załącznik do Uchwały Rady Gminy Zabierzów Nr
XXIX/227/12 z dnia 7 grudnia 2012 r. (dalej „Regulamin”), jednym z obowiązkowych
sposobów gromadzenia odpadów komunalnych przeznaczonych do selektywnej zbiórki jest
gromadzenie ich w workach bezbarwnych (tzw. frakcja sucha) oraz w workach zielonych
(tzw. frakcja mokra). Jest zatem oczywiste, że dostarczanie worków jest ściśle związane z
wykonywaniem obowiązków, związanych z gromadzeniem odpadów komunalnych,
przeznaczonych do selektywnej zbiórki.
Odwołujący podnosi, że zgodnie z art. 6c ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach (j.t. Dz.U.2012.391 ze zmianami; dalej
„u.c.p.g.”), gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Jednocześnie w myśl art. 3
ust. 2 pkt 3, 4 i 5 u.c.p.g., gminy: obejmują wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie
gminy systemem gospodarowania odpadami komunalnymi, nadzorują gospodarowanie
odpadami komunalnymi, w tym realizację zadań powierzonych podmiotom odbierającym
odpady komunalne od właścicieli nieruchomości oraz ustanawiają selektywne zbieranie
odpadów komunalnych, obejmujące co najmniej następujące frakcje odpadów: papieru,
metalu, tworzywa sztucznego, szkła i opakowań wielomateriałowych oraz odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji, w tym odpadów opakowaniowych ulegających
biodegradacji. Ponadto, zgodnie z art. 6d u.c.p.g., wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest
obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie
tych odpadów (ust. 1). W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów
komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę
stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę
liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi
przez jednego przedsiębiorcę, odbierającego odpady komunalne od właścicieli
nieruchomości (ust. 2). W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o
których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów (ust. 3).
Zasady utrzymania czystości i porządku na terenie danej gminy są ustalane każdorazowo w
regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, który jest wydawany na
podstawie art. 4 ust. 1 i 2 u.c.p.g.
Z przytoczonych powyżej przepisów u.c.p.g., zdaniem Odwołującego, wynika, że
zorganizowanie odbioru odpadów komunalnych należy do gminy, a gmina jest w
szczególności
zobowiązana
do
ustanowienia
selektywnego
zbierania
odpadów
komunalnych. W ramach zasad dotyczących selektywnego zbierania odpadów, gmina może
w regulaminie nałożyć na właścicieli nieruchomości obowiązek gromadzenia odpadów
komunalnych w workach. Taka sytuacja została również przewidziana w art. 9 Regulaminu
obowiązującego na terenie Gminy Zabierzów. W konsekwencji, skoro obowiązek
dostarczania przez wykonawców worków stanowi integralną część przedmiotu zamówienia,
zawartego w treści SIWZ, a z art. 9 Regulaminu i przepisów u.c.p.g. jednoznacznie wynika,
że odpady komunalne, w ramach selektywnej zbiórki, mogą być gromadzone w workach, to
jest oczywiste, że dostarczanie worków stanowi usługę w sposób integralny wręcz związaną
usługami odbierania, transportu i zagospodarowania odpadów komunalnych.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o
podatku od towarów i usług (j.t. Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zmianami; dalej także
„ustawa o podatku VAT”), Odwołujący wskazał, że usługa dostarczania worków jest ściśle
związana z usługami odbierania, transportu i zagospodarowania odpadów komunalnych.
Uwzględniając bowiem treść opisu przedmiotu zamówienia, zawartego w SIWZ, worki mają
być dostarczane tylko i wyłącznie w związku z wykonywaniem usług odbierania, transportu i
zagospodarowania odpadów komunalnych. W przeciwnym wypadku samo dostarczanie tych
worków stanowiłoby przedmiot odrębnego przetargu i nie stanowiłoby jednego, wspólnego,
przedmiotu zamówienia wraz odbiorem, transportem i zagospodarowaniem odpadów
komunalnych. Usługi odbierania, transportu i zagospodarowania odpadów komunalnych są
klasyfikowane w grupowaniu 38.11.11.0 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008r. (dalej
także „PKWiU 2008”) jako „Usługi związane ze zbieraniem odpadów komunalnych innych
niż niebezpieczne nadających się do recyklingu”. Tak zdefiniowane przez PKWiU 2008
usługi mieszczą się w poz. 143 Załącznika Nr 3 do ustawy o podatku VAT „Usługi związane
ze zbieraniem odpadów innych niż niebezpieczne nadających się do recyklingu”, co
oznacza, iż podlegają one opodatkowaniu 8% stawką podatku VAT (art. 41 ust. 2 w zw. z
art. 146a pkt 2 ustawy o podatku VAT). Tym samym, skoro dostarczanie worków stanowi
usługę ściśle związaną z usługami wymienionymi w poz. 143 Załącznika Nr 3 do ustawy o
podatku VAT, to jest oczywiste, że powinna ona podlegać opodatkowaniu tą samą stawką
podatku VAT, którą stosuje się przy opodatkowaniu usług wskazanych w poz. 143
Załącznika Nr 3 do ustawy o podatku VAT.
Powyższą argumentację, jak wskazał Odwołujący, potwierdza interpretacja
podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 30 marca 2011 r. Ponadto,
Odwołujący zwrócił uwagę, że w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
(wyrok z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96, z dnia 27 października 2005 r. w
sprawie C-41/04) podnosi się, iż różne czynności powinny być postrzegane jako jedno
świadczenie, w sytuacji, gdy jeden lub więcej elementów stanowi usługę zasadniczą a inne
elementy - usługę poboczną (pomocniczą). Za usługę pomocniczą uznać należy daną
czynność, która nie stanowi dla nabywcy celu samego w sobie, lecz służy lepszemu
wykorzystaniu usługi zasadniczej. W takim przypadku świadczenie pomocnicze dzielić
będzie podatkowy los świadczenia głównego. Uwzględniając powyższe, Odwołujący
stwierdza, że skoro dostarczanie worków stanowi usługę pomocniczą w stosunku do usług
odbierania, transportu i zagospodarowania odpadów komunalnych (usługi zasadnicze), to
jest oczywiste, że usługa dostarczania worków powinna być opodatkowana taką samą
stawką podatku VAT (a więc stawką 8%) jak usługi zasadnicze.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest odbieranie, transport i zagospodarowanie odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych przez mieszkańców w
miejscowości Zabierzów na terenie Gminy Zabierzów – sektor I oraz wyposażenie
nieruchomości zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki odpadów, w tym odpadów
„zielonych” w przypadku, gdy właściciel nieruchomości zadeklarował selektywne
gromadzenie odpadów i nie wyposażył nieruchomości w pojemniki (kubły) do selektywnej
zbiórki odpadów. Pojemniki (kubły) do gromadzenia odpadów zapewniają właściciele
nieruchomości. Worki na odpady zbierane selektywnie, w tym odpady „zielone”, dostarczy
Wykonawca (pkt 4 ppkt 4.1 SIWZ).
Zgodnie z art. 9 Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy
Zabierzów, stanowiącym załącznik do uchwały Rady Gminy Zabierzów Nr XXIX/227/12 z
dnia 07.12.2012 r., odpady komunalne, zbierane selektywnie należy gromadzić w ten
sposób, że odpady z tworzyw sztucznych, szkła, papieru i tektury oraz metali i opakowań
wielkomateriałowych winny być gromadzone we wspólnym pojemniku lub w worku
bezbarwnym, zaś odpady biodegradowalne (zielone) mogą być poddane kompostowaniu lub
gromadzone w pojemniku lub w worku w kolorze zielonym.
Selektywna zbiórka odpadów komunalnych na terenie zabudowy jednorodzinnej
będzie się odbywała w systemie pojemnikowym (kubłowym) lub workowym. Pojemniki
(kubły) zapewnia właściciel nieruchomości. Worki dostarczy Wykonawca. Właściciel
nieruchomości dokonuje wyboru, czy odpady będą gromadzone w pojemniku (kuble) czy w
worku (§ 6 pkt 2 projektu umowy). Analogiczne zasady ustalono dla zbiórki odpadów
„zielonych” (§ 6 pkt 3 projektu umowy). Tożsame rozwiązania przyjęto dla odbioru odpadów
w zabudowie wielorodzinnej (§ 7 pkt 2 i 3 projektu umowy).
Wynagrodzenie Wykonawcy za realizację przedmiotu umowy będzie stanowiło
iloczyn cen jednostkowych podanych w formularzu ofertowym oraz rzeczywistej ilości
odpadów i worków (§ 11 ust. 1 projektu umowy). Wykonawca zobowiązany został do
skalkulowania ceny za wyposażenie nieruchomości w worek (§ 11 ust. 5 pkt 8 i 9 projektu
umowy)
Zamawiający zastrzegł sobie prawo odstąpienia od realizacji części zamówienia w
zakresie
obowiązku
Wykonawcy
polegającego
na
wyposażeniu
nieruchomości
zamieszkałych w worki do odbioru odpadów (§ 14 ust. 2 projektu umowy).
Zamawiający przewidział również, w oparciu o przepis art. 144 ustawy Pzp,
możliwość wprowadzenia zmian postanowień umowy, dotyczących m.in. zmiany ilości
(zmniejszenie lub zwiększenie) odpadów albo worków objętych umową, które zostały podane
orientacyjnie (szacunkowo), z zastrzeżeniem, że ceny jednostkowe wywozu 1 tony odpadów
segregowanych oraz niesegregowanych oraz dostawy 1 sztuki worka przeźroczystego oraz
zielonego pozostają niezmienne (§ 15 ust. 1 pkt 3 projektu umowy).
Bezspornym w niniejszej sprawie jest, że Odwołujący opodatkował dostawę worków,
przeznaczonych do gromadzenia odpadów komunalnych zbieranych selektywnie i odpadów
„zielonych”, która ma być realizowana w ramach niniejszego zamówienia, preferencyjną
stawką podatku VAT na poziomie 8%. Pozostali wykonawcy wskazane czynności objęli
stawką podstawową.
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego, na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Pzp.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba uznała, iż Odwołujący posiada legitymację czynną do wniesienia odwołania.
Przepis art. 179 ustawy Pzp stanowi, że środki ochrony prawnej przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma on lub miał interes w
uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy.
Badanie spełnienia przesłanek wyrażonych w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp następuje w
ramach danego postępowania odwoławczego, które podlega rozpoznaniu, wykazanie zaś
tych przesłanek, uzasadniających legitymację czynną spoczywa na podmiocie, który ze
środków ochrony prawnej, przewidzianych w ustawie, chce w konkretnym postępowaniu
skorzystać.
Mając na względzie stanowisko prezentowane zarówno w orzecznictwie, jak i w
literaturze przedmiotu, w ocenie Izby przyjąć należy, że Odwołujący jest wykonawcą i ma
interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia. Złożył on bowiem w przedmiotowym
postępowaniu ofertę, a więc wyraził wolę ubiegania się o zamówienie.
Po nowelizacji ustawy Pzp w tym przedmiocie odstąpiono od wymagania wykazania
interesu prawnego, co Zamawiający całkowicie pomija, na rzecz ogólnego pojęcia interesu
(więc również faktycznego). Zrezygnowano tym samym z materialnoprawnego pochodzenia
uprawnień podmiotu korzystającego ze środków ochrony prawnej – na rzecz jakichkolwiek
uprawnień.
W tym stanie prawnym należy więc przyjmować, że jakikolwiek hipotetyczny interes
wykazywany przez podmiot, także nie będący wykonawcą czy uczestnikiem konkursu,
stanowi legitymację do wnoszenia środków ochrony prawnej. Wystarczającym jest
wykazywanie, że podmiot ten ma wolę uzyskania zamówienia w konkretnym postępowaniu.
Zatem, okoliczność podnoszona przez Zamawiającego, że Odwołujący złożył ofertę z
najwyższą ceną, nie stanowi o braku interesu wykonawcy w uzyskaniu zamówienia. Wręcz
przeciwnie, wykonawca korzystając ze środków ochrony prawnej wprost wskazuje, że jest
zainteresowany, żeby określone zamówienie jemu zostało udzielone.
Podkreślić trzeba jednak, że sama przesłanka interesu nie jest wystarczająca.
Redakcja przepisu art. 179 ustawy Pzp wskazuje bowiem wyraźnie, że skuteczne
skorzystanie ze środka ochrony prawnej jest możliwe tylko w przypadku wykazania – łącznie
z interesem, że wykonawca (czy też inny podmiot) poniósł czy też może ponieść szkodę w
wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp. Dodatkowo, niezbędne jest
zaistnienie związku przyczynowego pomiędzy tą szkodą a naruszeniem przepisów ustawy.
W rezultacie więc, konieczne jest w każdym przypadku wykazanie przez
Odwołującego, że Zamawiający dokonał (czy też zaniechał dokonania) czynności wbrew
przepisom ustawy Pzp, czego normalnym następstwem w okolicznościach danej sprawy, jest
poniesienie lub możliwość poniesienia szkody przez wnoszącego odwołanie.
Wnoszący środek ochrony prawnej w obecnym stanie prawnym, musi więc dowieść
obiektywnej potrzeby rozstrzygnięcia, wynikającej z faktu naruszenia lub zagrożenia
bezprawnymi zachowaniami zamawiającego – jego szansy (choćby potencjalnej) na
uzyskanie zamówienia, bowiem tylko tak można rozumieć normalne następstwa uchybień
zamawiającego. Zarówno w orzecznictwie, jak i w piśmiennictwie wskazuje się bowiem, że
następstwa normalne to typowe, oczekiwane w zwykłej kolejności rzeczy, które zazwyczaj z
danego faktu wynikają. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 19
czerwca 2008 r., sygn. akt V CSK 18/08, następstwo ma charakter normalny wówczas, gdy
w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajnym biegu rzeczy, bez zaistnienia
szczególnych okoliczności, szkoda jest zwykle następstwem określonego zdarzenia.
Mając na względzie powyższe, niewątpliwie trzeba przyjąć, że w niniejszym
postępowaniu Odwołujący winien był wykazać swoją, choćby potencjalną szansę na
uzyskanie przedmiotowego zamówienia, to bowiem warunkuje przyjęcie istnienia związku
przyczynowego pomiędzy szkodą (która wiąże się z nieuzyskaniem zamówienia) a
naruszeniem przepisów ustawy Pzp przez Zamawiającego.
W ocenie Izby, wskazanie przez Odwołującego na brak ostatecznej decyzji
Zamawiającego w przedmiocie podwyższenia środków przeznaczonych na sfinansowanie
zamówienia pozwala na przyjęcie, iż Odwołujący może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
przepisów ustawy Pzp przez Zamawiającego, bowiem istnieje możliwość uzyskania
zamówienia przez Odwołującego. Zamawiający, w odpowiedzi na odwołanie, skutecznie zaś
temu nie zaprzeczył. Posłużenie się przez Zamawiającego sformułowaniem, że
podwyższenie kwoty przeznaczonej na realizację zamówienia „jest praktycznie
nieosiągalne”, jest niewystarczające, po pierwsze, wobec warunkowości samego
twierdzenia, po drugie zaś, wobec zaniechania przedstawienia dowodów, uzasadniających
powołaną okoliczność.
Przechodząc do merytorycznej oceny sporu, na wstępie stwierdzić należy, że
obowiązkiem zamawiającego jest dokonanie oceny ofert, w tym m.in. pod względem
prawidłowości przyjętych przez wykonawców przy obliczeniu ceny stawek VAT. Obowiązek
taki wynika z dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, który nakazuje zamawiającemu
odrzucenie ofert zawierających błąd w obliczeniu ceny, za który uznać należy przyjęcie
niewłaściwej stawki VAT.
Rozstrzygnięcie podnoszonych zarzutów sprowadza się do ustalenia, czy w
omawianym postępowaniu mamy do czynienia z usługą o charakterze kompleksowym, a tym
samym, czy prawidłowym było zastosowanie przez wykonawców w złożonych ofertach
jednolitej stawki podatku VAT na poziomie 23%, czy też należało przyjąć dwie stawki VAT:
23% oraz 8%.
Przede wszystkim zauważenia wymaga, że polskie przepisy o podatku VAT nie dają
jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób powinno zostać opodatkowane
świadczenie składające się z kilku elementów. Zagadnienie to nie jest również wprost
rozstrzygnięte na gruncie przepisów wspólnotowych. Nie ma określonych normatywnie
kryteriów kwalifikujących dane świadczenie jako złożone.
Koncepcja świadczeń złożonych (kompleksowych) została wypracowana na gruncie
orzecznictwa, które opiera się jedynie na bardzo ogólnych definicjach dostawy i świadczenia
usług, a w pozostałym zakresie bazuje na pewnym, wywodzonym ze względów
systemowych, podejściu do tego zagadnienia, majacym zagwarantować funkcjonalność
systemu podatku od wartości dodanej oraz zachowanie jego związku z realnymi zjwiskami
ekonomicznymi.
W przypadku świadczeń złożonych należy odpowiedzieć na pytanie, czy świadczenia
te powinny być traktowane jednolicie na gruncie przepisów o podatku VAT, czy też należy je
rozdzielić i każde świadczenie z osobna opodatkować stosownie do przewidzianych dla
niego regulacji podatkowych. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że każda sytuacja
powinna być analizowana indywidulanie, z uwzględnieniem charakterystycznych i istotnych
dla niej elementów, z punktu widzenia rozpatrywania istnienia zwiazku pomiędzy
poszczególnymi czynnościami i w tym kontekście ewentualnego traktowania ich jako jednej
gospodarczej całości (jednego świadczenia).
Rozstrzygając niniejszy spór, Izba miała na uwadze, iż w praktyce obrotu
gospodarczego zdarzają się świadczenia natury kompleksowej, czyli takie, które nie dają się
w prosty sposób zaklasyfikować do danej kategorii, bowiem składają się z kilku
pojedynczych świadczeń. W związku z tym, w każdym przypadku dla określenia skutków
podatkowych transakcji złożonych należy badać, czy mamy do czynienia z kompozycją
świadczenia głównego - dominującego, wzbogaconą jedynie o świadczenia pomocnicze, czy
też dostawca realizuje kilka odrębnych i niezależnych świadczeń.
W tym miejscu należy podkreślić, że co do zasady, towary i usługi opodatkowane są
stawką podstawową. Stosowanie stawki podstawowej ma charakter reguły ogólnej. W razie
jakichkolwiek wątpliwości, co do wysokości opodatkowania, także powinna być stosowana ta
stawka.
Nadal aktualny pozostaje pogląd, wyrażony m.in. w wyroku z dnia 9 czerwca 2000 r.,
sygn. akt I SA/Ka 2367/98, w którym stwierdzono, że: "Treść art. 18 ust. 1, jak i brzmienie
niektórych innych przepisów ustawy z 1993 r. o VAT, nie pozostawiają wątpliwości co do
tego, że ustawodawca jako regułę określił sytuację, w ramach której stawka tego podatku
wynosi 22%. Skoro zaś tak, to winno być poza sporem, że wyjątki od tej reguły nie powinny
być interpretowane rozszerzająco. Jeśli więc w stosunku do danego rodzaju towarów i usług
nie zostało wyraźnie określone w przepisach szczególnych, iż ma do niego zastosowanie
niższa stawka podatkowa, to tego rodzaju towar lub usługa podlegają opodatkowaniu 22%
stawką podatku". Ogólne reguły konstrukcyjne podatku, a także brzmienie przepisów ustawy
oraz stosownych regulacji dyrektywy potwierdzają, że stawka 22% (w latach 2011-2013 -
23%) ma charakter podstawowy i zasadniczy. Wynika to zresztą z samej jej nazwy - "stawka
podstawowa" (ang. standard rate).
W ocenie Izby, w szczególności warto wskazać na tezę, którą uwypuklił TSUE w
wyroku C-251/05 Talacre Beach Caravan Sales Ltd v. Commissioners of Customs & Excise,
zgodnie z którą należy dać prymat ochronie zasady nierozszerzania zwolnienia podatkowego
nad traktowaniem kliku dostaw jako świadczenia złożonego, opodatkowanego wedle zasad
dotyczących świadczenia głównego. Każde odstępstwo od zasadniczej stawki podatku od
towarów i usług winno być zatem interpretowane ściśle i ta ogólna zasada musi być brana
bezwzględnie pod uwagę przy ocenie okoliczności konkretnej sprawy.
Należy uznać, że w związku z charakterem stawki podstawowej, stawki obniżone
(preferencyjne) mają charakter wyjątkowy. Wynika z tego, że za słuszny należy uznać
pogląd, zgodnie z którym ciężar dowodu co do możliwości objęcia danej czynności stawką
obniżoną ciąży na podatniku dokonującym tej czynności (podobnie NSA w wyroku z dnia 6
maja 1998 r., sygn. akt III SA 381/97).
W celu dokonania prawidłowej kwalifikacji opisanych czynności podlegających
opodatkowaniu, rozważenia wymaga zatem kwestia tzw. świadczeń złożonych. Kwestia ta
była przedmiotem analizy zarówno w orzeczeniach sądów krajowych, jak i TSUE.
Obszernie Trybunał zajął się problemem świadczeń złożonych w wyroku z 25 lutego
1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd p-ko Commissioners of Custom and
Excise, w którym stwierdził, że w celu ustalenia, dla celów VAT, czy świadczenie usług,
obejmujące kilka części składowych, należy traktować jako jedno świadczenie, czy też jako
dwa lub więcej świadczeń wycenianych odrębnie, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę
treść przepisu art. 2 (1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każde świadczenie usług powinno
być traktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, iż świadczenie obejmujące z
ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co
mogłoby prowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu podatku VAT. Trybunał
wskazał, że pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej
części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inny lub inne elementy
traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania,
co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi
zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do
lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.
Z powyższego wyroku nie płyną jednak wyraźne wskazówki, co do tego, od którego
momentu podział danego świadczenia, obejmującego z ekonomicznego punktu widzenia
jedną usługę, byłby sztuczny. Trybunał zaakcentował "ekonomiczny punkt widzenia" oraz
ocenę z perspektywy nabywcy. Z treści powołanego wyroku wynika, że TSUE położył duży
nacisk na subiektywne kryteria przy ocenie danego świadczenia jako złożonego, jednakże
wnioski, co do kwalifikacji danego kompleksu zdarzeń gospodarczych jako świadczenia
złożonego, nie mogą być pozbawione waloru obiektywnego albowiem zakres i sposób
opodatkowania świadczenia nie może być zależny jedynie od woli stron transakcji. Stąd w
pierwszym rzędzie Trybunał odwołał się do art. 2 (1) VI Dyrektywy, wedle którego każde
świadczenie usług powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne a świadczenie
złożone w aspekcie gospodarczym nie powinno być sztucznie rozdzielane, by nie pogarszać
funkcjonalności systemu VAT. Sąd wskazał, że jeśli dana transakcja składa się z szeregu
świadczeń i czynności należy uwzględnić wszystkie okoliczności, w jakich jest dokonywana
rozpatrywana transakcja.
Z kolei w wyroku z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob
Verzekeringen BV, OV Bank NV p-ko Staatssecretaris van Financiën, Trybunał wskazał, że
art. 2 (1) VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że (...) jeżeli dwa lub więcej niż
dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta,
rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą
one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter,
to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów
stosowania podatku od wartości dodanej (...).
Wobec powyższego należy przyjąć, że nie będzie mieć charakteru kompleksowego
taki zestaw świadczeń, których połączenie miałoby charakter działania sztucznego. W tym
kontekście, za świadczenia odrębne należy więc uznać świadczenia wykonywane przez
jednego świadczącego na rzecz jednego nabywcy, które nawet jeżeli są w pewien sposób
powiązane, mogą być traktowane rozłącznie, a traktowanie to nie wpłynie na charakter
żadnego z nich ani też nie sprawi, że wartość świadczeń z punktu widzenia nabywcy będzie
inna, niż gdyby świadczenia te były uznane za świadczenie złożone.
Należy w tym miejscu wskazać na wyrok TSUE z 11 czerwca 2009 r. w sprawie C-
572/07 RLRE Tellmer, w którym Trybunał rozstrzygał kwestię związaną z opodatkowaniem
usługi wynajmu mieszkań i towarzyszącej jej usłudze sprzątania części wspólnych budynku
mieszkalnego. W sprawie spółki Tellmer nie występuje w ocenie TSUE jedno świadczenie
złożone. Zdaniem TSUE, kluczowy charakter ma fakt, że (...) usługi sprzątania części
wspólnych budynku mogą być świadczone na różnych zasadach, to znaczy na przykład
przez osoby trzecie wystawiające faktury obejmujące koszt tych usług bezpośrednio
lokatorom lub przez wynajmującego zatrudniającego w tym celu własnych pracowników lub
posługującego się przedsiębiorstwem zajmującym się sprzątaniem (...). Zatem, za
szczególnie znaczące Trybunał uznał to, że sprzątanie może być świadczone w sposób
całkowicie niezależny od usługi najmu, np. poprzez samodzielny zakup danego świadczenia
(sprzątania) przez najemcę. To sprawia, że związek pomiędzy najmem a sprzątaniem jest, w
ocenie Trybunału na tyle swobodny, że nie można mówić o istnieniu świadczenia złożonego.
Zatem, jeśli usługi mogą być rozdzielone bez uszczerbku dla każdej z nich, w sposób
naturalnie uzasadniony, wówczas nie można uznać, że stanowią jedno świadczenie
kompleksowe w rozumieniu Dyrektywy.
Problem świadczeń złożonych był także przedmiotem zainteresowania TSUE w
wyrokach w sprawie C-276/09 Everything Everywhere Ltd p-ko Commissioners for Her
Majesty's Revenue and Customs z dnia 2 grudnia 2010 r. oraz C-88/09 Graphic Procéd
przeciwko Minister du Budżet des Comptes publics et de la Fonction publique z 11 lutego
2010 r. W pierwszym z powołanych rozstrzygnięć Trybunał zwrócił uwagę na to, że
świadczenie usług, z których klienci nie mogliby korzystać niezależnie od korzystania z
usługi telefonii komórkowej, nie stanowi z ich punktu widzenia żadnej samodzielnej wartości
w stosunku do tej usługi (problem powstał na tle świadczenia usługi telefonii komórkowej
wraz usługą udostępniania klientom tej telefonii infrastruktury pozwalającej na płacenie faktur
z tego tytułu np. kartą kredytową, czekiem). Z rozstrzygnięcia tego wynika, jak bliski i
ewidentny pozostaje związek ekonomiczny obu świadczeń, które Trybunał uznał za jedno
świadczenie złożone. Na taki sam charakter związku pomiędzy poszczególnymi
świadczeniami wskazał TSUE w drugim z powołanych wyroków uznając, że "w przypadku
działalności reprograficznej celem wykonującego ją podmiotu jest zapewnienie klientom kopii
dostarczonych przez nich wcześniej oryginalnych dokumentów, natomiast czynności
polegające na kompilowaniu i układaniu kopii przed wydaniem ich klientom stanowią jedynie
środek służący przedsiębiorcy do tego, by klienci mogli jak najlepiej skorzystać z tego
świadczenia. W ramach tej działalności powstaje więc jednolite i niepodzielne świadczenie
gospodarcze, którego rozkład na poszczególne elementy miałby charakter sztuczny."
Zdaniem Izby świadczenie złożone (kompleksowe) ma miejsce wówczas, gdy relacja
poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy dzieli je
na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze tzn. takie, które umożliwiają
skorzystanie (względnie lepsze skorzystanie) ze świadczenia podstawowego (lub są
niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego). Jeżeli jednak
świadczenia te można rozdzielić tak, że nie zmieni to ich charakteru ani wartości z punktu
widzenia nabywcy, wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa
niezależnie opodatkowane świadczenia.
Trzeba podkreślić, że co do zasady nie ma znaczenia stosunek cywilnoprawny
łączący strony, tzn. w jaki sposób strony się umówiły na rozliczenie transakcji. Umowa
łącząca strony nie może decydować o wysokości stawki podatku. Niezależnie bowiem od
tego, jak strony określiły przedmiot umowy, o stosowaniu określonej stawki podatku decyduje
faktyczna czynność, z którą ustawa wiąże obowiązek podatkowy, a nie ustalenia umowne
między stronami (wyrok NSA z 12 lutego 2008 r., sygn. akt I FSK 264/07; wyrok NSA z 14
maja 2008 r., sygn. akt I FSK 685/07; wyrok WSA w Gliwicach z 6 maja 2008 r., sygn. akt I
SA/GI 1000/07; wyrok WSA w Gliwicach z 9 września 2009 r., sygn. akt III SA/GI 706/09).
W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego podkreśla
się również, że czynności cywilnoprawne nie mogą być wykorzystywane do obejścia
przepisów prawa podatkowego (wyrok SN z 4 lutego 1994 r., sygn. akt III ARN 84/93; wyrok
NSA z 17 kwietnia 1997 r., sygn. akt I SA/Po 1353/96; wyrok NSA z 28 listopada 1997 r.,
sygn. akt III SA 794/96; wyrok NSA z 25 czerwca 1998 r., sygn. akt I SA/Po 1883/97; wyrok
NSA z 16 października 1998 r., sygn. akt I SA/Łd 1764/96; wyrok NSA z 16 lutego 2000 r.,
sygn. akt SA/Sz 538/99 oraz z dnia 13 sierpnia 2003 r., sygn. akt I SA/Bd 712/03).
Przy stosowaniu wszystkich wskazanych wyżej w orzecznictwie kierunkowych
dyrektyw postępowania, służących rozpoznaniu w szeregu powiązanych czynności
gospodarczych świadczenia złożonego, należy uwzględniać ochronę podstawowych zasad
opodatkowania podatkiem od towarów i usług wymagających, by każda działalność
gospodarcza była traktowana w ten sam sposób. Sprzeciwia się to temu, by podmioty
gospodarcze dokonujące takich samych czynności, były traktowane odmiennie w zakresie
poboru VAT. Nadto, nie może dojść do ryzyka zakłócenia konkurencji przy rozszerzaniu
stosowania stawki obniżonej na usługi, które co do zasady podlegają stawce podstawowej
(wyrok ETS z 8 maja 2003 r. C-384/01 w sprawie Commission of the European Communities
v. Republice Francuskiej).
Analizując okoliczności niniejszej sprawy Izba wzięła pod uwagę dyrektywy
interpretacyjne zaprezentowane przez TSUE oraz NSA w powołanych wyżej wyrokach.
W pierwszej kolejności podnieść należy, iż traktowanie odrębnych świadczeń jako
jednego świadczenia złożonego ma charakter wyjątkowy, stanowiący odstępstwo od zasady
odrębnego opodatkowania każdego świadczenia według właściwej dla niego stawki podatku.
Zdaniem Izby, przyznanie racji stanowisku Odwołującego, powodowałoby skutek w postaci
nieuprawnionego rozszerzenia preferencji podatkowej, poprzez zastosowanie do usług
opodatkowanych podstawową stawką, stawki obniżonej. Tak szerokie, jak proponuje to
Odwołujący, postrzeganie związku pomiędzy świadczeniami kwalifikującego je do jednolitego
świadczenia złożonego mogłoby skutkować naruszeniem zasady konkurencji, przez
stosowanie zwolnień podatkowych lub preferencyjnych stawek VAT do dostaw czy usług
objętych, co do zasady stawką podstawową.
Biorąc zatem pod uwagę, iż stosowanie stawki obniżonej na charakter wyjątkowy,
wnikliwego rozważenia wymaga całokształt okoliczności faktycznych sprawy, mających
znaczenie dla rozstrzygnięcia o charakterze świadczeń.
Izba nie podziela stanowiska Odwołującego, że Zamawiający traktuje wyposażenie
nieruchomości zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki odpadów jako element
przedmiotu zamówienia ściśle związany z odbieraniem, transportem i zagospodarowaniem
odpadów. Sama nazwa przedmiotu zamówienia, w ramach której Zamawiający wyraźnie
odróżnił czynności związane z zagospodarowaniem i odbieraniem odpadów od dostawy
worków w sposób jednoznaczny wskazuje na traktowanie tych czynności w sposób odrębny.
Ponadto, nie sposób nie dostrzec, że inny jest cel obu świadczeń, z których pierwsze,
polegające na odebraniu i zagospodarowaniu odpadów, obciąża wykonawcę, a drugie,
związane z właściwym przygotowaniem odpadów do odbioru, za które odpowiedzialny jest
wytwórca odpadów. Objęcie zaś wszystkich czynności jednym postępowaniem o udzielenie
zamówienia publicznego nie może mieć rozstrzygającego znaczenia już chociażby z tej
przyczyny, że w tym przedmiocie nie ma żadnego automatyzmu, regułą jest, że zamawiający
przedmiot zamówienia ustalają szeroko, jednakże powyższe nie daje podstaw do przyjęcia,
że to, co stanowi przedmiot zamówienia stanowi czynność kompleksową i podlega
jednorodnemu opodatkowaniu stawką VAT. W tym miejscu raz jeszcze należy podkreślić, że
prawidłowe stosowanie przepisów ustaw podatkowych, przy analizie stanów faktycznych,
związanych z opodatkowaniem, wymaga właściwego oddzielenia zagadnień podatkowych od
cywilnoprawnych, z uwzględnieniem odmiennych celów tych obu gałęzi prawa.
Dokonując analizy niniejszego stanu faktycznego nie sposób również pominąć, że
realizacja zadania, polegającego na odbiorze i zagospodarowaniu odpadów, następować
będzie niezależnie od dostawy worków. Jakkolwiek z powołanego przez Odwołującego
Regulaminu wynika sposób gromadzenia odpadów, to zgromadzenie odpadów w workach
niedostarczonych przez wykonawcę, a spełniających wymagania Zamawiającego, jak
również w kubłach powoduje, że obowiązek wykonawcy odbioru odpadów trwa nadal. Nie
jest więc tak, że niedostarczenie przez wykonawcę worków uwalnia go od obowiązku
odbioru odpadów, jak również dostarczenie worków nie powoduje, że obowiązek odbioru
aktualizuje się jedynie w przypadku wykorzystania do gromadzenia odpadów worków
dostarczonych przez wykonawcę.
Należy również zwrócić uwagę, że Zamawiający przewiduje odstąpienie od umowy w
zakresie dostawy worków, a więc nie widzi przeszkód do realizacji jednej usługi bez
rzeczonej dostawy, co wskazuje, iż sporna usługa nie jest niezbędna do wykonania
zamówienia.
W ocenie Izby, powoływane przez Odwołującego przepisy u.p.c.g., które kreują dla
gminy obowiązek zorganizowania odbioru odpadów komunalnych i ustanowienia
selektywnego zbierania odpadów komunalnych pozostają bez wpływu na sposób
opodatkowania przedmiotu zamówienia w niniejszej sprawie. Po pierwsze bowiem,
obowiązki wynikające z ustawy nie mogą być oceniane w oderwaniu od tych faktycznych. Po
drugie, co ma rozstrzygające znaczenie, o sposobie opodatkowania czynności rozstrzygają
ustawy podatkowe. Brak podstaw dla oceny obowiązków podatkowych przez pryzmat
regulacji należących do innych gałęzi prawa. Przyjęcie wykładni proponowanej przez
Odwołującego nie znajduje oparcia w systemie prawa.
Odnosząc się do stanowiska Odwołującego, że przedłożona interpretacja podatkowa
Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu zawiera wytyczne mające istotne znaczenie dla
rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, w pierwszej kolejności zwrócić należy uwagę, iż stan
faktyczny opisany w jej treści jest nieco inny. Rolą wykonawcy, jak wynika z treści
interpertacji, jest dostarczanie pojemników, a w przypadku ich przepełnienia – worków.
Podatnik dysponował opinią Urzędu Statystycznego, który dokonał kwalifikacji usług,
stanowiących przedmiot zamówienia a która została przyjęta przez organ podatkowy.
Wreszcie, cena za worek skalkulowana jest nie tylko w oparciu o koszt zakupu worka, ale
również koszt wywozu i zagospodarowania odpadów. Powyższe zatem wskazuje, że
rozdzielenie dostawy worka od usługi odbioru odpadów jest nieuzasadnione ze względu na
pomocniczy charakter czynności w postaci dostawy worków, występuje także istotna
trudność w rozdzieleniu obu tych czynności, już chociażby ze względu na sposób kalkulacji
dostawy worka.
Jednocześnie nie sposób nie zwrócić uwagi, że organ podatkowy uczynił
zastrzeżenie, że „jeśli natomiast usługa, w ramach której następuje sprzedaż worków z
przeznaczeniem na odpady tzw. komunalne lub odpady bio faktycznie będzie stanowiła
odrębną od wywozu nieczystości czynność (o czym każdorazowo decyduje charakter
zawartej przez podatnik umowy cywilnoprawnej na świadczenie usług), to dla tak
rozgraniczonych czynności zastosować należy odpowiednio 22% stawkę podatku VAT.
Powyższe zasady zależą od charakteru faktycznie wykonywanych czynności.”
Oznacza to, że organ podatkowy dostrzega możliwość opodatkowania czynności
odbioru odpadów i dostawy worków jako dwóch odrębnych, niezależnych czynności
realizowanych w ramach danego zamówienia.
Reasumując, stwierdzić należy, że ze świadczeniem kompleksowym mamy do
czynienia, gdy czynności składające się na przedmiotowe świadczenie są ze sobą związane
tak ściśle, że ich wyodrębnienie nie byłoby możliwe. W okolicznościach niniejszej sprawy
sytuacja taka nie występuje. Sam Zamawiający w taki sposób konstruuje treść SIWZ (opis
przedmiotu, sposób kalkulacji, odstąpienie od umowy), że nie ma wątpliwości, iż sporne
świadczenia mogą być traktowane rozłącznie, bez uszczerbku dla realizacji któregokolwiek
ze świadczeń. Jednocześnie rozdzielenie tych świadczeń nie spowoduje obniżenia wartości
danego świadczenia z punktu widzenia nabywcy. Mając powyższe na względzie oraz
respektując okoliczność, że zastosowanie preferencyjnej stawki podatku VAT ma charakter
wyjątkowy, Izba uznała, iż brak podstaw do przyjęcia koncepcji świadczenia złożonego w
ramach przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie art.
192 ust. 9 i 10 w zw. z § 3 pkt 1 lit. a rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15
marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów
kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238),
zaliczając do kosztów postępowania odwoławczego wpis od odwołania w wysokości
15.000,00 zł. Izba nie uwzględniła wniosku Zamawiającego o zasądzenie kosztów
wynagrodzenia pełnomocnika Zamawiającego wobec nieprzedłożenia do akt sprawy
rachunku, określającego ich wysokość (§ 3 pkt 2 lit. b powołanego rozporządzenia).
Przewodniczący: ………………………
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: ALBA Południe Polska Sp. z o.o., ALBA Miejskie Przedsiębiorstwo
Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., 41-300 Dąbrowa Górnicza, ul. Starocmentarna 2 i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: ALBA Południe Polska Sp. z
o.o., ALBA Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., 41-
300 Dąbrowa Górnicza, ul. Starocmentarna 2 tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący: ……………….
Sygn. akt: KIO 1138/13
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o
udzielenie
zamówienia
publicznego,
którego
przedmiotem
jest
„odbieranie
i
zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych
przez mieszkańców w miejscowości Zabierzów na terenie gminy Zabierzów – sektor I”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 20.02.2013 r. w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem 2013/S 036-057391.
W niniejszym postępowaniu Odwołujący wniósł odwołanie wobec czynności
odrzucenia oferty Odwołującego, z powodu „błędu w obliczeniu ceny polegającym na
nieprawidłowym zastosowaniu stawki podatku VAT na oferowane worki,” a jednocześnie
wobec zaniechania odrzucenia ofert pozostałych wykonawców, którzy zastosowali w
pozycjach „h” oraz „i” w swoich ofertach błędną stawkę podatku od towarów i usług (dalej
„podatek VAT”) w wysokości 23%. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
przepisów art. 7 ust. 1 oraz art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, wnosząc o nakazanie
Zamawiającemu: unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego, unieważnienia
wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonania ponownego badania i oceny ofert z udziałem
oferty Odwołującego, odrzucenia wszystkich ofert, za wyjątkiem oferty Odwołującego.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący wskazał, że z opisu przedmiotu
zamówienia, zawartego w SIWZ, wynika, iż przedmiotem zamówienia jest odbieranie,
transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
zamieszkałych przez mieszkańców w miejscowości Zabierzów na terenie gminy Zabierzów -
sektor I oraz wyposażenie nieruchomości zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki
odpadów, w tym odpadów „zielonych” w przypadku, gdy właściciel nieruchomości
zadeklarował selektywne gromadzenie odpadów i nie wyposażył nieruchomości w pojemniki
(kubły) do selektywnej zbiórki odpadów. Z treści SIWZ wynika również, że pojemniki (kubły)
do gromadzenia odpadów zapewniają właściciele nieruchomości. Zaś worki na odpady
zbierane selektywnie, w tym odpady „zielone”, dostarczy wykonawca. Ponadto, w treści
SIWZ wskazano, iż wykonawca zobowiązany jest do wyposażenia nieruchomości
zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki odpadów o pojemności 120 litrów po raz
pierwszy w terminie do 01.07.2013 r. oraz do ich dostarczania na wymianę - po
każdorazowym odbiorze z nieruchomości worków wypełnionych odpadami. Z opisu
przedmiotu zamówienia wynika również, że wykonawca wyposaży nieruchomości w 1 worek
przeźroczysty na każde 4 osoby zamieszkujące nieruchomość oraz 1 worek zielony na
każde 4 osoby zamieszkujące nieruchomość.
Zdaniem Odwołującego, z przytoczonych postanowień, dotyczących opisu
przedmiotu zamówienia, jednoznacznie wynika, że Zamawiający traktuje wyposażenie
nieruchomości zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki odpadów, w tym odpadów
„zielonych” jako element przedmiotu zamówienia, ściśle związany z odbieraniem,
transportem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. W
przeciwnym wypadku samo dostarczanie tych worków stanowiłoby przedmiot odrębnego
przetargu i nie stanowiłoby jednego, wspólnego przedmiotu zamówienia wraz z odbiorem,
transportem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych.
Odwołujący wskazał również, że z art. 9 Regulaminu utrzymania czystości i porządku
na terenie Gminy Zabierzów, stanowiącej załącznik do Uchwały Rady Gminy Zabierzów Nr
XXIX/227/12 z dnia 7 grudnia 2012 r. (dalej „Regulamin”), jednym z obowiązkowych
sposobów gromadzenia odpadów komunalnych przeznaczonych do selektywnej zbiórki jest
gromadzenie ich w workach bezbarwnych (tzw. frakcja sucha) oraz w workach zielonych
(tzw. frakcja mokra). Jest zatem oczywiste, że dostarczanie worków jest ściśle związane z
wykonywaniem obowiązków, związanych z gromadzeniem odpadów komunalnych,
przeznaczonych do selektywnej zbiórki.
Odwołujący podnosi, że zgodnie z art. 6c ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach (j.t. Dz.U.2012.391 ze zmianami; dalej
„u.c.p.g.”), gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Jednocześnie w myśl art. 3
ust. 2 pkt 3, 4 i 5 u.c.p.g., gminy: obejmują wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie
gminy systemem gospodarowania odpadami komunalnymi, nadzorują gospodarowanie
odpadami komunalnymi, w tym realizację zadań powierzonych podmiotom odbierającym
odpady komunalne od właścicieli nieruchomości oraz ustanawiają selektywne zbieranie
odpadów komunalnych, obejmujące co najmniej następujące frakcje odpadów: papieru,
metalu, tworzywa sztucznego, szkła i opakowań wielomateriałowych oraz odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji, w tym odpadów opakowaniowych ulegających
biodegradacji. Ponadto, zgodnie z art. 6d u.c.p.g., wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest
obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie
tych odpadów (ust. 1). W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów
komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę
stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę
liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi
przez jednego przedsiębiorcę, odbierającego odpady komunalne od właścicieli
nieruchomości (ust. 2). W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o
których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów (ust. 3).
Zasady utrzymania czystości i porządku na terenie danej gminy są ustalane każdorazowo w
regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, który jest wydawany na
podstawie art. 4 ust. 1 i 2 u.c.p.g.
Z przytoczonych powyżej przepisów u.c.p.g., zdaniem Odwołującego, wynika, że
zorganizowanie odbioru odpadów komunalnych należy do gminy, a gmina jest w
szczególności
zobowiązana
do
ustanowienia
selektywnego
zbierania
odpadów
komunalnych. W ramach zasad dotyczących selektywnego zbierania odpadów, gmina może
w regulaminie nałożyć na właścicieli nieruchomości obowiązek gromadzenia odpadów
komunalnych w workach. Taka sytuacja została również przewidziana w art. 9 Regulaminu
obowiązującego na terenie Gminy Zabierzów. W konsekwencji, skoro obowiązek
dostarczania przez wykonawców worków stanowi integralną część przedmiotu zamówienia,
zawartego w treści SIWZ, a z art. 9 Regulaminu i przepisów u.c.p.g. jednoznacznie wynika,
że odpady komunalne, w ramach selektywnej zbiórki, mogą być gromadzone w workach, to
jest oczywiste, że dostarczanie worków stanowi usługę w sposób integralny wręcz związaną
usługami odbierania, transportu i zagospodarowania odpadów komunalnych.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o
podatku od towarów i usług (j.t. Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zmianami; dalej także
„ustawa o podatku VAT”), Odwołujący wskazał, że usługa dostarczania worków jest ściśle
związana z usługami odbierania, transportu i zagospodarowania odpadów komunalnych.
Uwzględniając bowiem treść opisu przedmiotu zamówienia, zawartego w SIWZ, worki mają
być dostarczane tylko i wyłącznie w związku z wykonywaniem usług odbierania, transportu i
zagospodarowania odpadów komunalnych. W przeciwnym wypadku samo dostarczanie tych
worków stanowiłoby przedmiot odrębnego przetargu i nie stanowiłoby jednego, wspólnego,
przedmiotu zamówienia wraz odbiorem, transportem i zagospodarowaniem odpadów
komunalnych. Usługi odbierania, transportu i zagospodarowania odpadów komunalnych są
klasyfikowane w grupowaniu 38.11.11.0 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008r. (dalej
także „PKWiU 2008”) jako „Usługi związane ze zbieraniem odpadów komunalnych innych
niż niebezpieczne nadających się do recyklingu”. Tak zdefiniowane przez PKWiU 2008
usługi mieszczą się w poz. 143 Załącznika Nr 3 do ustawy o podatku VAT „Usługi związane
ze zbieraniem odpadów innych niż niebezpieczne nadających się do recyklingu”, co
oznacza, iż podlegają one opodatkowaniu 8% stawką podatku VAT (art. 41 ust. 2 w zw. z
art. 146a pkt 2 ustawy o podatku VAT). Tym samym, skoro dostarczanie worków stanowi
usługę ściśle związaną z usługami wymienionymi w poz. 143 Załącznika Nr 3 do ustawy o
podatku VAT, to jest oczywiste, że powinna ona podlegać opodatkowaniu tą samą stawką
podatku VAT, którą stosuje się przy opodatkowaniu usług wskazanych w poz. 143
Załącznika Nr 3 do ustawy o podatku VAT.
Powyższą argumentację, jak wskazał Odwołujący, potwierdza interpretacja
podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 30 marca 2011 r. Ponadto,
Odwołujący zwrócił uwagę, że w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
(wyrok z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96, z dnia 27 października 2005 r. w
sprawie C-41/04) podnosi się, iż różne czynności powinny być postrzegane jako jedno
świadczenie, w sytuacji, gdy jeden lub więcej elementów stanowi usługę zasadniczą a inne
elementy - usługę poboczną (pomocniczą). Za usługę pomocniczą uznać należy daną
czynność, która nie stanowi dla nabywcy celu samego w sobie, lecz służy lepszemu
wykorzystaniu usługi zasadniczej. W takim przypadku świadczenie pomocnicze dzielić
będzie podatkowy los świadczenia głównego. Uwzględniając powyższe, Odwołujący
stwierdza, że skoro dostarczanie worków stanowi usługę pomocniczą w stosunku do usług
odbierania, transportu i zagospodarowania odpadów komunalnych (usługi zasadnicze), to
jest oczywiste, że usługa dostarczania worków powinna być opodatkowana taką samą
stawką podatku VAT (a więc stawką 8%) jak usługi zasadnicze.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest odbieranie, transport i zagospodarowanie odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych przez mieszkańców w
miejscowości Zabierzów na terenie Gminy Zabierzów – sektor I oraz wyposażenie
nieruchomości zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki odpadów, w tym odpadów
„zielonych” w przypadku, gdy właściciel nieruchomości zadeklarował selektywne
gromadzenie odpadów i nie wyposażył nieruchomości w pojemniki (kubły) do selektywnej
zbiórki odpadów. Pojemniki (kubły) do gromadzenia odpadów zapewniają właściciele
nieruchomości. Worki na odpady zbierane selektywnie, w tym odpady „zielone”, dostarczy
Wykonawca (pkt 4 ppkt 4.1 SIWZ).
Zgodnie z art. 9 Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy
Zabierzów, stanowiącym załącznik do uchwały Rady Gminy Zabierzów Nr XXIX/227/12 z
dnia 07.12.2012 r., odpady komunalne, zbierane selektywnie należy gromadzić w ten
sposób, że odpady z tworzyw sztucznych, szkła, papieru i tektury oraz metali i opakowań
wielkomateriałowych winny być gromadzone we wspólnym pojemniku lub w worku
bezbarwnym, zaś odpady biodegradowalne (zielone) mogą być poddane kompostowaniu lub
gromadzone w pojemniku lub w worku w kolorze zielonym.
Selektywna zbiórka odpadów komunalnych na terenie zabudowy jednorodzinnej
będzie się odbywała w systemie pojemnikowym (kubłowym) lub workowym. Pojemniki
(kubły) zapewnia właściciel nieruchomości. Worki dostarczy Wykonawca. Właściciel
nieruchomości dokonuje wyboru, czy odpady będą gromadzone w pojemniku (kuble) czy w
worku (§ 6 pkt 2 projektu umowy). Analogiczne zasady ustalono dla zbiórki odpadów
„zielonych” (§ 6 pkt 3 projektu umowy). Tożsame rozwiązania przyjęto dla odbioru odpadów
w zabudowie wielorodzinnej (§ 7 pkt 2 i 3 projektu umowy).
Wynagrodzenie Wykonawcy za realizację przedmiotu umowy będzie stanowiło
iloczyn cen jednostkowych podanych w formularzu ofertowym oraz rzeczywistej ilości
odpadów i worków (§ 11 ust. 1 projektu umowy). Wykonawca zobowiązany został do
skalkulowania ceny za wyposażenie nieruchomości w worek (§ 11 ust. 5 pkt 8 i 9 projektu
umowy)
Zamawiający zastrzegł sobie prawo odstąpienia od realizacji części zamówienia w
zakresie
obowiązku
Wykonawcy
polegającego
na
wyposażeniu
nieruchomości
zamieszkałych w worki do odbioru odpadów (§ 14 ust. 2 projektu umowy).
Zamawiający przewidział również, w oparciu o przepis art. 144 ustawy Pzp,
możliwość wprowadzenia zmian postanowień umowy, dotyczących m.in. zmiany ilości
(zmniejszenie lub zwiększenie) odpadów albo worków objętych umową, które zostały podane
orientacyjnie (szacunkowo), z zastrzeżeniem, że ceny jednostkowe wywozu 1 tony odpadów
segregowanych oraz niesegregowanych oraz dostawy 1 sztuki worka przeźroczystego oraz
zielonego pozostają niezmienne (§ 15 ust. 1 pkt 3 projektu umowy).
Bezspornym w niniejszej sprawie jest, że Odwołujący opodatkował dostawę worków,
przeznaczonych do gromadzenia odpadów komunalnych zbieranych selektywnie i odpadów
„zielonych”, która ma być realizowana w ramach niniejszego zamówienia, preferencyjną
stawką podatku VAT na poziomie 8%. Pozostali wykonawcy wskazane czynności objęli
stawką podstawową.
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego, na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Pzp.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba uznała, iż Odwołujący posiada legitymację czynną do wniesienia odwołania.
Przepis art. 179 ustawy Pzp stanowi, że środki ochrony prawnej przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma on lub miał interes w
uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy.
Badanie spełnienia przesłanek wyrażonych w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp następuje w
ramach danego postępowania odwoławczego, które podlega rozpoznaniu, wykazanie zaś
tych przesłanek, uzasadniających legitymację czynną spoczywa na podmiocie, który ze
środków ochrony prawnej, przewidzianych w ustawie, chce w konkretnym postępowaniu
skorzystać.
Mając na względzie stanowisko prezentowane zarówno w orzecznictwie, jak i w
literaturze przedmiotu, w ocenie Izby przyjąć należy, że Odwołujący jest wykonawcą i ma
interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia. Złożył on bowiem w przedmiotowym
postępowaniu ofertę, a więc wyraził wolę ubiegania się o zamówienie.
Po nowelizacji ustawy Pzp w tym przedmiocie odstąpiono od wymagania wykazania
interesu prawnego, co Zamawiający całkowicie pomija, na rzecz ogólnego pojęcia interesu
(więc również faktycznego). Zrezygnowano tym samym z materialnoprawnego pochodzenia
uprawnień podmiotu korzystającego ze środków ochrony prawnej – na rzecz jakichkolwiek
uprawnień.
W tym stanie prawnym należy więc przyjmować, że jakikolwiek hipotetyczny interes
wykazywany przez podmiot, także nie będący wykonawcą czy uczestnikiem konkursu,
stanowi legitymację do wnoszenia środków ochrony prawnej. Wystarczającym jest
wykazywanie, że podmiot ten ma wolę uzyskania zamówienia w konkretnym postępowaniu.
Zatem, okoliczność podnoszona przez Zamawiającego, że Odwołujący złożył ofertę z
najwyższą ceną, nie stanowi o braku interesu wykonawcy w uzyskaniu zamówienia. Wręcz
przeciwnie, wykonawca korzystając ze środków ochrony prawnej wprost wskazuje, że jest
zainteresowany, żeby określone zamówienie jemu zostało udzielone.
Podkreślić trzeba jednak, że sama przesłanka interesu nie jest wystarczająca.
Redakcja przepisu art. 179 ustawy Pzp wskazuje bowiem wyraźnie, że skuteczne
skorzystanie ze środka ochrony prawnej jest możliwe tylko w przypadku wykazania – łącznie
z interesem, że wykonawca (czy też inny podmiot) poniósł czy też może ponieść szkodę w
wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp. Dodatkowo, niezbędne jest
zaistnienie związku przyczynowego pomiędzy tą szkodą a naruszeniem przepisów ustawy.
W rezultacie więc, konieczne jest w każdym przypadku wykazanie przez
Odwołującego, że Zamawiający dokonał (czy też zaniechał dokonania) czynności wbrew
przepisom ustawy Pzp, czego normalnym następstwem w okolicznościach danej sprawy, jest
poniesienie lub możliwość poniesienia szkody przez wnoszącego odwołanie.
Wnoszący środek ochrony prawnej w obecnym stanie prawnym, musi więc dowieść
obiektywnej potrzeby rozstrzygnięcia, wynikającej z faktu naruszenia lub zagrożenia
bezprawnymi zachowaniami zamawiającego – jego szansy (choćby potencjalnej) na
uzyskanie zamówienia, bowiem tylko tak można rozumieć normalne następstwa uchybień
zamawiającego. Zarówno w orzecznictwie, jak i w piśmiennictwie wskazuje się bowiem, że
następstwa normalne to typowe, oczekiwane w zwykłej kolejności rzeczy, które zazwyczaj z
danego faktu wynikają. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 19
czerwca 2008 r., sygn. akt V CSK 18/08, następstwo ma charakter normalny wówczas, gdy
w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajnym biegu rzeczy, bez zaistnienia
szczególnych okoliczności, szkoda jest zwykle następstwem określonego zdarzenia.
Mając na względzie powyższe, niewątpliwie trzeba przyjąć, że w niniejszym
postępowaniu Odwołujący winien był wykazać swoją, choćby potencjalną szansę na
uzyskanie przedmiotowego zamówienia, to bowiem warunkuje przyjęcie istnienia związku
przyczynowego pomiędzy szkodą (która wiąże się z nieuzyskaniem zamówienia) a
naruszeniem przepisów ustawy Pzp przez Zamawiającego.
W ocenie Izby, wskazanie przez Odwołującego na brak ostatecznej decyzji
Zamawiającego w przedmiocie podwyższenia środków przeznaczonych na sfinansowanie
zamówienia pozwala na przyjęcie, iż Odwołujący może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
przepisów ustawy Pzp przez Zamawiającego, bowiem istnieje możliwość uzyskania
zamówienia przez Odwołującego. Zamawiający, w odpowiedzi na odwołanie, skutecznie zaś
temu nie zaprzeczył. Posłużenie się przez Zamawiającego sformułowaniem, że
podwyższenie kwoty przeznaczonej na realizację zamówienia „jest praktycznie
nieosiągalne”, jest niewystarczające, po pierwsze, wobec warunkowości samego
twierdzenia, po drugie zaś, wobec zaniechania przedstawienia dowodów, uzasadniających
powołaną okoliczność.
Przechodząc do merytorycznej oceny sporu, na wstępie stwierdzić należy, że
obowiązkiem zamawiającego jest dokonanie oceny ofert, w tym m.in. pod względem
prawidłowości przyjętych przez wykonawców przy obliczeniu ceny stawek VAT. Obowiązek
taki wynika z dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, który nakazuje zamawiającemu
odrzucenie ofert zawierających błąd w obliczeniu ceny, za który uznać należy przyjęcie
niewłaściwej stawki VAT.
Rozstrzygnięcie podnoszonych zarzutów sprowadza się do ustalenia, czy w
omawianym postępowaniu mamy do czynienia z usługą o charakterze kompleksowym, a tym
samym, czy prawidłowym było zastosowanie przez wykonawców w złożonych ofertach
jednolitej stawki podatku VAT na poziomie 23%, czy też należało przyjąć dwie stawki VAT:
23% oraz 8%.
Przede wszystkim zauważenia wymaga, że polskie przepisy o podatku VAT nie dają
jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób powinno zostać opodatkowane
świadczenie składające się z kilku elementów. Zagadnienie to nie jest również wprost
rozstrzygnięte na gruncie przepisów wspólnotowych. Nie ma określonych normatywnie
kryteriów kwalifikujących dane świadczenie jako złożone.
Koncepcja świadczeń złożonych (kompleksowych) została wypracowana na gruncie
orzecznictwa, które opiera się jedynie na bardzo ogólnych definicjach dostawy i świadczenia
usług, a w pozostałym zakresie bazuje na pewnym, wywodzonym ze względów
systemowych, podejściu do tego zagadnienia, majacym zagwarantować funkcjonalność
systemu podatku od wartości dodanej oraz zachowanie jego związku z realnymi zjwiskami
ekonomicznymi.
W przypadku świadczeń złożonych należy odpowiedzieć na pytanie, czy świadczenia
te powinny być traktowane jednolicie na gruncie przepisów o podatku VAT, czy też należy je
rozdzielić i każde świadczenie z osobna opodatkować stosownie do przewidzianych dla
niego regulacji podatkowych. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że każda sytuacja
powinna być analizowana indywidulanie, z uwzględnieniem charakterystycznych i istotnych
dla niej elementów, z punktu widzenia rozpatrywania istnienia zwiazku pomiędzy
poszczególnymi czynnościami i w tym kontekście ewentualnego traktowania ich jako jednej
gospodarczej całości (jednego świadczenia).
Rozstrzygając niniejszy spór, Izba miała na uwadze, iż w praktyce obrotu
gospodarczego zdarzają się świadczenia natury kompleksowej, czyli takie, które nie dają się
w prosty sposób zaklasyfikować do danej kategorii, bowiem składają się z kilku
pojedynczych świadczeń. W związku z tym, w każdym przypadku dla określenia skutków
podatkowych transakcji złożonych należy badać, czy mamy do czynienia z kompozycją
świadczenia głównego - dominującego, wzbogaconą jedynie o świadczenia pomocnicze, czy
też dostawca realizuje kilka odrębnych i niezależnych świadczeń.
W tym miejscu należy podkreślić, że co do zasady, towary i usługi opodatkowane są
stawką podstawową. Stosowanie stawki podstawowej ma charakter reguły ogólnej. W razie
jakichkolwiek wątpliwości, co do wysokości opodatkowania, także powinna być stosowana ta
stawka.
Nadal aktualny pozostaje pogląd, wyrażony m.in. w wyroku z dnia 9 czerwca 2000 r.,
sygn. akt I SA/Ka 2367/98, w którym stwierdzono, że: "Treść art. 18 ust. 1, jak i brzmienie
niektórych innych przepisów ustawy z 1993 r. o VAT, nie pozostawiają wątpliwości co do
tego, że ustawodawca jako regułę określił sytuację, w ramach której stawka tego podatku
wynosi 22%. Skoro zaś tak, to winno być poza sporem, że wyjątki od tej reguły nie powinny
być interpretowane rozszerzająco. Jeśli więc w stosunku do danego rodzaju towarów i usług
nie zostało wyraźnie określone w przepisach szczególnych, iż ma do niego zastosowanie
niższa stawka podatkowa, to tego rodzaju towar lub usługa podlegają opodatkowaniu 22%
stawką podatku". Ogólne reguły konstrukcyjne podatku, a także brzmienie przepisów ustawy
oraz stosownych regulacji dyrektywy potwierdzają, że stawka 22% (w latach 2011-2013 -
23%) ma charakter podstawowy i zasadniczy. Wynika to zresztą z samej jej nazwy - "stawka
podstawowa" (ang. standard rate).
W ocenie Izby, w szczególności warto wskazać na tezę, którą uwypuklił TSUE w
wyroku C-251/05 Talacre Beach Caravan Sales Ltd v. Commissioners of Customs & Excise,
zgodnie z którą należy dać prymat ochronie zasady nierozszerzania zwolnienia podatkowego
nad traktowaniem kliku dostaw jako świadczenia złożonego, opodatkowanego wedle zasad
dotyczących świadczenia głównego. Każde odstępstwo od zasadniczej stawki podatku od
towarów i usług winno być zatem interpretowane ściśle i ta ogólna zasada musi być brana
bezwzględnie pod uwagę przy ocenie okoliczności konkretnej sprawy.
Należy uznać, że w związku z charakterem stawki podstawowej, stawki obniżone
(preferencyjne) mają charakter wyjątkowy. Wynika z tego, że za słuszny należy uznać
pogląd, zgodnie z którym ciężar dowodu co do możliwości objęcia danej czynności stawką
obniżoną ciąży na podatniku dokonującym tej czynności (podobnie NSA w wyroku z dnia 6
maja 1998 r., sygn. akt III SA 381/97).
W celu dokonania prawidłowej kwalifikacji opisanych czynności podlegających
opodatkowaniu, rozważenia wymaga zatem kwestia tzw. świadczeń złożonych. Kwestia ta
była przedmiotem analizy zarówno w orzeczeniach sądów krajowych, jak i TSUE.
Obszernie Trybunał zajął się problemem świadczeń złożonych w wyroku z 25 lutego
1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd p-ko Commissioners of Custom and
Excise, w którym stwierdził, że w celu ustalenia, dla celów VAT, czy świadczenie usług,
obejmujące kilka części składowych, należy traktować jako jedno świadczenie, czy też jako
dwa lub więcej świadczeń wycenianych odrębnie, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę
treść przepisu art. 2 (1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każde świadczenie usług powinno
być traktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, iż świadczenie obejmujące z
ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co
mogłoby prowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu podatku VAT. Trybunał
wskazał, że pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej
części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inny lub inne elementy
traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania,
co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi
zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do
lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.
Z powyższego wyroku nie płyną jednak wyraźne wskazówki, co do tego, od którego
momentu podział danego świadczenia, obejmującego z ekonomicznego punktu widzenia
jedną usługę, byłby sztuczny. Trybunał zaakcentował "ekonomiczny punkt widzenia" oraz
ocenę z perspektywy nabywcy. Z treści powołanego wyroku wynika, że TSUE położył duży
nacisk na subiektywne kryteria przy ocenie danego świadczenia jako złożonego, jednakże
wnioski, co do kwalifikacji danego kompleksu zdarzeń gospodarczych jako świadczenia
złożonego, nie mogą być pozbawione waloru obiektywnego albowiem zakres i sposób
opodatkowania świadczenia nie może być zależny jedynie od woli stron transakcji. Stąd w
pierwszym rzędzie Trybunał odwołał się do art. 2 (1) VI Dyrektywy, wedle którego każde
świadczenie usług powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne a świadczenie
złożone w aspekcie gospodarczym nie powinno być sztucznie rozdzielane, by nie pogarszać
funkcjonalności systemu VAT. Sąd wskazał, że jeśli dana transakcja składa się z szeregu
świadczeń i czynności należy uwzględnić wszystkie okoliczności, w jakich jest dokonywana
rozpatrywana transakcja.
Z kolei w wyroku z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob
Verzekeringen BV, OV Bank NV p-ko Staatssecretaris van Financiën, Trybunał wskazał, że
art. 2 (1) VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że (...) jeżeli dwa lub więcej niż
dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta,
rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą
one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter,
to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów
stosowania podatku od wartości dodanej (...).
Wobec powyższego należy przyjąć, że nie będzie mieć charakteru kompleksowego
taki zestaw świadczeń, których połączenie miałoby charakter działania sztucznego. W tym
kontekście, za świadczenia odrębne należy więc uznać świadczenia wykonywane przez
jednego świadczącego na rzecz jednego nabywcy, które nawet jeżeli są w pewien sposób
powiązane, mogą być traktowane rozłącznie, a traktowanie to nie wpłynie na charakter
żadnego z nich ani też nie sprawi, że wartość świadczeń z punktu widzenia nabywcy będzie
inna, niż gdyby świadczenia te były uznane za świadczenie złożone.
Należy w tym miejscu wskazać na wyrok TSUE z 11 czerwca 2009 r. w sprawie C-
572/07 RLRE Tellmer, w którym Trybunał rozstrzygał kwestię związaną z opodatkowaniem
usługi wynajmu mieszkań i towarzyszącej jej usłudze sprzątania części wspólnych budynku
mieszkalnego. W sprawie spółki Tellmer nie występuje w ocenie TSUE jedno świadczenie
złożone. Zdaniem TSUE, kluczowy charakter ma fakt, że (...) usługi sprzątania części
wspólnych budynku mogą być świadczone na różnych zasadach, to znaczy na przykład
przez osoby trzecie wystawiające faktury obejmujące koszt tych usług bezpośrednio
lokatorom lub przez wynajmującego zatrudniającego w tym celu własnych pracowników lub
posługującego się przedsiębiorstwem zajmującym się sprzątaniem (...). Zatem, za
szczególnie znaczące Trybunał uznał to, że sprzątanie może być świadczone w sposób
całkowicie niezależny od usługi najmu, np. poprzez samodzielny zakup danego świadczenia
(sprzątania) przez najemcę. To sprawia, że związek pomiędzy najmem a sprzątaniem jest, w
ocenie Trybunału na tyle swobodny, że nie można mówić o istnieniu świadczenia złożonego.
Zatem, jeśli usługi mogą być rozdzielone bez uszczerbku dla każdej z nich, w sposób
naturalnie uzasadniony, wówczas nie można uznać, że stanowią jedno świadczenie
kompleksowe w rozumieniu Dyrektywy.
Problem świadczeń złożonych był także przedmiotem zainteresowania TSUE w
wyrokach w sprawie C-276/09 Everything Everywhere Ltd p-ko Commissioners for Her
Majesty's Revenue and Customs z dnia 2 grudnia 2010 r. oraz C-88/09 Graphic Procéd
przeciwko Minister du Budżet des Comptes publics et de la Fonction publique z 11 lutego
2010 r. W pierwszym z powołanych rozstrzygnięć Trybunał zwrócił uwagę na to, że
świadczenie usług, z których klienci nie mogliby korzystać niezależnie od korzystania z
usługi telefonii komórkowej, nie stanowi z ich punktu widzenia żadnej samodzielnej wartości
w stosunku do tej usługi (problem powstał na tle świadczenia usługi telefonii komórkowej
wraz usługą udostępniania klientom tej telefonii infrastruktury pozwalającej na płacenie faktur
z tego tytułu np. kartą kredytową, czekiem). Z rozstrzygnięcia tego wynika, jak bliski i
ewidentny pozostaje związek ekonomiczny obu świadczeń, które Trybunał uznał za jedno
świadczenie złożone. Na taki sam charakter związku pomiędzy poszczególnymi
świadczeniami wskazał TSUE w drugim z powołanych wyroków uznając, że "w przypadku
działalności reprograficznej celem wykonującego ją podmiotu jest zapewnienie klientom kopii
dostarczonych przez nich wcześniej oryginalnych dokumentów, natomiast czynności
polegające na kompilowaniu i układaniu kopii przed wydaniem ich klientom stanowią jedynie
środek służący przedsiębiorcy do tego, by klienci mogli jak najlepiej skorzystać z tego
świadczenia. W ramach tej działalności powstaje więc jednolite i niepodzielne świadczenie
gospodarcze, którego rozkład na poszczególne elementy miałby charakter sztuczny."
Zdaniem Izby świadczenie złożone (kompleksowe) ma miejsce wówczas, gdy relacja
poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy dzieli je
na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze tzn. takie, które umożliwiają
skorzystanie (względnie lepsze skorzystanie) ze świadczenia podstawowego (lub są
niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego). Jeżeli jednak
świadczenia te można rozdzielić tak, że nie zmieni to ich charakteru ani wartości z punktu
widzenia nabywcy, wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa
niezależnie opodatkowane świadczenia.
Trzeba podkreślić, że co do zasady nie ma znaczenia stosunek cywilnoprawny
łączący strony, tzn. w jaki sposób strony się umówiły na rozliczenie transakcji. Umowa
łącząca strony nie może decydować o wysokości stawki podatku. Niezależnie bowiem od
tego, jak strony określiły przedmiot umowy, o stosowaniu określonej stawki podatku decyduje
faktyczna czynność, z którą ustawa wiąże obowiązek podatkowy, a nie ustalenia umowne
między stronami (wyrok NSA z 12 lutego 2008 r., sygn. akt I FSK 264/07; wyrok NSA z 14
maja 2008 r., sygn. akt I FSK 685/07; wyrok WSA w Gliwicach z 6 maja 2008 r., sygn. akt I
SA/GI 1000/07; wyrok WSA w Gliwicach z 9 września 2009 r., sygn. akt III SA/GI 706/09).
W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego podkreśla
się również, że czynności cywilnoprawne nie mogą być wykorzystywane do obejścia
przepisów prawa podatkowego (wyrok SN z 4 lutego 1994 r., sygn. akt III ARN 84/93; wyrok
NSA z 17 kwietnia 1997 r., sygn. akt I SA/Po 1353/96; wyrok NSA z 28 listopada 1997 r.,
sygn. akt III SA 794/96; wyrok NSA z 25 czerwca 1998 r., sygn. akt I SA/Po 1883/97; wyrok
NSA z 16 października 1998 r., sygn. akt I SA/Łd 1764/96; wyrok NSA z 16 lutego 2000 r.,
sygn. akt SA/Sz 538/99 oraz z dnia 13 sierpnia 2003 r., sygn. akt I SA/Bd 712/03).
Przy stosowaniu wszystkich wskazanych wyżej w orzecznictwie kierunkowych
dyrektyw postępowania, służących rozpoznaniu w szeregu powiązanych czynności
gospodarczych świadczenia złożonego, należy uwzględniać ochronę podstawowych zasad
opodatkowania podatkiem od towarów i usług wymagających, by każda działalność
gospodarcza była traktowana w ten sam sposób. Sprzeciwia się to temu, by podmioty
gospodarcze dokonujące takich samych czynności, były traktowane odmiennie w zakresie
poboru VAT. Nadto, nie może dojść do ryzyka zakłócenia konkurencji przy rozszerzaniu
stosowania stawki obniżonej na usługi, które co do zasady podlegają stawce podstawowej
(wyrok ETS z 8 maja 2003 r. C-384/01 w sprawie Commission of the European Communities
v. Republice Francuskiej).
Analizując okoliczności niniejszej sprawy Izba wzięła pod uwagę dyrektywy
interpretacyjne zaprezentowane przez TSUE oraz NSA w powołanych wyżej wyrokach.
W pierwszej kolejności podnieść należy, iż traktowanie odrębnych świadczeń jako
jednego świadczenia złożonego ma charakter wyjątkowy, stanowiący odstępstwo od zasady
odrębnego opodatkowania każdego świadczenia według właściwej dla niego stawki podatku.
Zdaniem Izby, przyznanie racji stanowisku Odwołującego, powodowałoby skutek w postaci
nieuprawnionego rozszerzenia preferencji podatkowej, poprzez zastosowanie do usług
opodatkowanych podstawową stawką, stawki obniżonej. Tak szerokie, jak proponuje to
Odwołujący, postrzeganie związku pomiędzy świadczeniami kwalifikującego je do jednolitego
świadczenia złożonego mogłoby skutkować naruszeniem zasady konkurencji, przez
stosowanie zwolnień podatkowych lub preferencyjnych stawek VAT do dostaw czy usług
objętych, co do zasady stawką podstawową.
Biorąc zatem pod uwagę, iż stosowanie stawki obniżonej na charakter wyjątkowy,
wnikliwego rozważenia wymaga całokształt okoliczności faktycznych sprawy, mających
znaczenie dla rozstrzygnięcia o charakterze świadczeń.
Izba nie podziela stanowiska Odwołującego, że Zamawiający traktuje wyposażenie
nieruchomości zamieszkałych w worki do selektywnej zbiórki odpadów jako element
przedmiotu zamówienia ściśle związany z odbieraniem, transportem i zagospodarowaniem
odpadów. Sama nazwa przedmiotu zamówienia, w ramach której Zamawiający wyraźnie
odróżnił czynności związane z zagospodarowaniem i odbieraniem odpadów od dostawy
worków w sposób jednoznaczny wskazuje na traktowanie tych czynności w sposób odrębny.
Ponadto, nie sposób nie dostrzec, że inny jest cel obu świadczeń, z których pierwsze,
polegające na odebraniu i zagospodarowaniu odpadów, obciąża wykonawcę, a drugie,
związane z właściwym przygotowaniem odpadów do odbioru, za które odpowiedzialny jest
wytwórca odpadów. Objęcie zaś wszystkich czynności jednym postępowaniem o udzielenie
zamówienia publicznego nie może mieć rozstrzygającego znaczenia już chociażby z tej
przyczyny, że w tym przedmiocie nie ma żadnego automatyzmu, regułą jest, że zamawiający
przedmiot zamówienia ustalają szeroko, jednakże powyższe nie daje podstaw do przyjęcia,
że to, co stanowi przedmiot zamówienia stanowi czynność kompleksową i podlega
jednorodnemu opodatkowaniu stawką VAT. W tym miejscu raz jeszcze należy podkreślić, że
prawidłowe stosowanie przepisów ustaw podatkowych, przy analizie stanów faktycznych,
związanych z opodatkowaniem, wymaga właściwego oddzielenia zagadnień podatkowych od
cywilnoprawnych, z uwzględnieniem odmiennych celów tych obu gałęzi prawa.
Dokonując analizy niniejszego stanu faktycznego nie sposób również pominąć, że
realizacja zadania, polegającego na odbiorze i zagospodarowaniu odpadów, następować
będzie niezależnie od dostawy worków. Jakkolwiek z powołanego przez Odwołującego
Regulaminu wynika sposób gromadzenia odpadów, to zgromadzenie odpadów w workach
niedostarczonych przez wykonawcę, a spełniających wymagania Zamawiającego, jak
również w kubłach powoduje, że obowiązek wykonawcy odbioru odpadów trwa nadal. Nie
jest więc tak, że niedostarczenie przez wykonawcę worków uwalnia go od obowiązku
odbioru odpadów, jak również dostarczenie worków nie powoduje, że obowiązek odbioru
aktualizuje się jedynie w przypadku wykorzystania do gromadzenia odpadów worków
dostarczonych przez wykonawcę.
Należy również zwrócić uwagę, że Zamawiający przewiduje odstąpienie od umowy w
zakresie dostawy worków, a więc nie widzi przeszkód do realizacji jednej usługi bez
rzeczonej dostawy, co wskazuje, iż sporna usługa nie jest niezbędna do wykonania
zamówienia.
W ocenie Izby, powoływane przez Odwołującego przepisy u.p.c.g., które kreują dla
gminy obowiązek zorganizowania odbioru odpadów komunalnych i ustanowienia
selektywnego zbierania odpadów komunalnych pozostają bez wpływu na sposób
opodatkowania przedmiotu zamówienia w niniejszej sprawie. Po pierwsze bowiem,
obowiązki wynikające z ustawy nie mogą być oceniane w oderwaniu od tych faktycznych. Po
drugie, co ma rozstrzygające znaczenie, o sposobie opodatkowania czynności rozstrzygają
ustawy podatkowe. Brak podstaw dla oceny obowiązków podatkowych przez pryzmat
regulacji należących do innych gałęzi prawa. Przyjęcie wykładni proponowanej przez
Odwołującego nie znajduje oparcia w systemie prawa.
Odnosząc się do stanowiska Odwołującego, że przedłożona interpretacja podatkowa
Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu zawiera wytyczne mające istotne znaczenie dla
rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, w pierwszej kolejności zwrócić należy uwagę, iż stan
faktyczny opisany w jej treści jest nieco inny. Rolą wykonawcy, jak wynika z treści
interpertacji, jest dostarczanie pojemników, a w przypadku ich przepełnienia – worków.
Podatnik dysponował opinią Urzędu Statystycznego, który dokonał kwalifikacji usług,
stanowiących przedmiot zamówienia a która została przyjęta przez organ podatkowy.
Wreszcie, cena za worek skalkulowana jest nie tylko w oparciu o koszt zakupu worka, ale
również koszt wywozu i zagospodarowania odpadów. Powyższe zatem wskazuje, że
rozdzielenie dostawy worka od usługi odbioru odpadów jest nieuzasadnione ze względu na
pomocniczy charakter czynności w postaci dostawy worków, występuje także istotna
trudność w rozdzieleniu obu tych czynności, już chociażby ze względu na sposób kalkulacji
dostawy worka.
Jednocześnie nie sposób nie zwrócić uwagi, że organ podatkowy uczynił
zastrzeżenie, że „jeśli natomiast usługa, w ramach której następuje sprzedaż worków z
przeznaczeniem na odpady tzw. komunalne lub odpady bio faktycznie będzie stanowiła
odrębną od wywozu nieczystości czynność (o czym każdorazowo decyduje charakter
zawartej przez podatnik umowy cywilnoprawnej na świadczenie usług), to dla tak
rozgraniczonych czynności zastosować należy odpowiednio 22% stawkę podatku VAT.
Powyższe zasady zależą od charakteru faktycznie wykonywanych czynności.”
Oznacza to, że organ podatkowy dostrzega możliwość opodatkowania czynności
odbioru odpadów i dostawy worków jako dwóch odrębnych, niezależnych czynności
realizowanych w ramach danego zamówienia.
Reasumując, stwierdzić należy, że ze świadczeniem kompleksowym mamy do
czynienia, gdy czynności składające się na przedmiotowe świadczenie są ze sobą związane
tak ściśle, że ich wyodrębnienie nie byłoby możliwe. W okolicznościach niniejszej sprawy
sytuacja taka nie występuje. Sam Zamawiający w taki sposób konstruuje treść SIWZ (opis
przedmiotu, sposób kalkulacji, odstąpienie od umowy), że nie ma wątpliwości, iż sporne
świadczenia mogą być traktowane rozłącznie, bez uszczerbku dla realizacji któregokolwiek
ze świadczeń. Jednocześnie rozdzielenie tych świadczeń nie spowoduje obniżenia wartości
danego świadczenia z punktu widzenia nabywcy. Mając powyższe na względzie oraz
respektując okoliczność, że zastosowanie preferencyjnej stawki podatku VAT ma charakter
wyjątkowy, Izba uznała, iż brak podstaw do przyjęcia koncepcji świadczenia złożonego w
ramach przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie art.
192 ust. 9 i 10 w zw. z § 3 pkt 1 lit. a rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15
marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów
kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238),
zaliczając do kosztów postępowania odwoławczego wpis od odwołania w wysokości
15.000,00 zł. Izba nie uwzględniła wniosku Zamawiającego o zasądzenie kosztów
wynagrodzenia pełnomocnika Zamawiającego wobec nieprzedłożenia do akt sprawy
rachunku, określającego ich wysokość (§ 3 pkt 2 lit. b powołanego rozporządzenia).
Przewodniczący: ………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
