rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-07-10
rok: 2013
data dokumentu: 2013-07-10
rok: 2013
sygnatury akt.:
KIO 1436/13
KIO 1436/13
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 lipca 2013 roku, w Warszawie, odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 17 czerwca 2013 roku przez
Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie przy ulicy Mjr H.
Sucharskiego 2, 35-225 Rzeszów w postępowaniu prowadzonym przez Uniwersytet Papieski
Jana Pawła II w Krakowie z siedzibą przy ulicy Kanoniczej 25, 31-002 Kraków
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 17 czerwca 2013 roku przez
Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie przy ulicy Mjr H.
Sucharskiego 2, 35-225 Rzeszów w postępowaniu prowadzonym przez Uniwersytet Papieski
Jana Pawła II w Krakowie z siedzibą przy ulicy Kanoniczej 25, 31-002 Kraków
orzeka:
1. Oddala odwołanie
2. Kosztami postępowania obciąża Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania z siedzibą
w Rzeszowie przy ulicy Mjr H. Sucharskiego 2, 35-225 Rzeszów i zalicza w poczet
kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy
pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Wyższą Szkołę Informatyki
i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie przy ulicy Mjr H. Sucharskiego 2, 35-225
Rzeszów tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący: …………….…………….
Sygn. akt: KIO 1436/11
U Z A S A D N I E N I E
Zamawiający Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą
Opracowanie elektronicznej wersji kwestionariuszy ocen nauczycieli akademickich
i pracowników nie będących nauczycielami akademickimi oraz przeprowadzenie szkoleń dla
kadry oceniającej i ocenianych pracowników z zakresu prowadzenia ocen
Wartość przedmiotowego zamówienia oszacowano na kwotę 60 975,61 zł netto
(15 169,57 euro) tj. mniejszą niż wyrażona w złotych równowartość kwoty określonej w
przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawno
zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zmianami; dalej „ustawa” lub
„Pzp”). Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
16 maja 2013 roku numer ogłoszenia: 79081.
11 czerwca 2013 roku Zamawiający, za pismem z 10 czerwca 2013 roku, ogłosił
wynik postępowania informując, że w postępowaniu jako najkorzystniejszą wybrano ofertę
nr 2 tj. AG TEST HR Z……………. F………, P……….. Spółka jawna z siedzibą w Krakowie
oraz poinformował, że odrzucono ofertę nr 1 Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania z
siedzibą w Rzeszowie tj. ofertę Odwołującego. W uzasadnieniu odrzucenia oferty
Odwołującego Zamawiający podał: Oferta Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania podlega
odrzuceniu, ponieważ zawiera błąd w obliczeniu ceny w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Prawo zamówień publicznych. Wykonawca wbrew obowiązującym przepisom prawa
podatkowego nie zastosował właściwej stawki podatku od towaru i usług dokonując
obliczenia ceny ofertowej. Tego rodzaju błąd nie może podlegać poprawieniu w trybie art. 87
ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
17 czerwca 2013 roku Odwołujący, działając na podstawie art. 180 ustawy
wniósł odwołanie od niezgodnej z przepisami ustawy czynności Zamawiającego polegającej
na odrzuceniu jego oferty.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
− naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 7 ustawy przez niezgodne z przepisami
ustawy odrzucenie oferty Odwołującego w wyniku wadliwego uznania wystąpienia
błędu w obliczeniu ceny,
− naruszenie art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ustawy przez wybór oferty najkorzystniejszej
wykonawcy wbrew przepisom ustawy w wyniku nieuprawnionego odrzucenia oferty
Odwołującego,
− naruszenie art. 92 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ustawy przez nie podanie po wyborze
oferty najkorzystniejszej uzasadnienia prawnego odrzucenia oferty Odwołującego,
poprzestając na ogólnym stwierdzeniu niezastosowania właściwej stawki podatku
VAT,
− naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy przez prowadzenie postępowania w sposób
naruszający zasadę zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie zamawiającemu
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej i czynności odrzucenia oferty
Odwołującego, nakazanie
zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert
oraz wyboru oferty najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty Odwołującego, zasądzenie
kosztów postępowania odwoławczego na rzecz Odwołującego według norm prawem
przepisanych
Odwołujący następująco uzasadnił przedstawione w odwołaniu zarzuty:
Pismem z dnia 10.06.2013 (doręczonym odwołującemu się w dniu 11.06.2013) Zamawiający
poinformował o wyborze najkorzystniejszej oferty oraz o odrzuceniu oferty odwołującego
z uwagi na błąd w obliczeniu ceny. Błąd w obliczeniu ceny polegał, wg Zamawiającego,
na nie zastosowaniu właściwej stawki VAT.
Takie podejście Zamawiającego w ocenie Odwołującego nie zasługuje na ochronę prawną
oraz narusza powołane przepisy Pzp. W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej
wykształcił się, słuszny pogląd, że „za absolutnie niedopuszczalną należy uznać praktykę
odrzucania ofert, których stawka podatku VAT w odniesieniu do przedmiotu została
określona w sposób prawidłowy.” (zob. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 1.02.2011,
Sygn. akt: KIO 125/11). W powołany wyroku dostrzeżono okoliczność, że to oferent jest
odpowiedzialny za właściwe określenie stawki VAT. Ewentualne błędy oferenta, skutkują
jego odpowiedzialnością podatkową bądź karnoskarbową.
Cena, w skład której wchodzi podatek od towarów i usług (kwota tego podatku ustalona
w wyniku zastosowania właściwej stawki) jest kategorią w pełni umowną, podlegająca
dyspozycji wykonawcy, który składa ofertę i na rzecz którego będzie dokonywana zapłata
za wykonanie zamówienia. Wniosek powyższy znajduje wprost umocowanie w brzmieniu
art. 14 oraz 139 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z którymi do czynności podejmowanych przez
zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się
przepisy kodeksu cywilnego, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej oraz że do umów
w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy kodeksu cywilnego, jeżeli przepisy
ustawy nie stanowią inaczej. W kontekście powyższego, wskazanie stawki podatku
od towarów i usług staje się elementem oświadczenia woli wykonawcy w części dotyczącej
zaoferowanej ceny i jako takie oświadczenie woli (w myśl art. 60, 66 § 1 k.c.) nie może być
przez drugą stronę transakcji kwestionowane. W powyższym zakresie wskazanie ceny
w ofercie, za jaką wykonawca godzi się wykonać zamówienie, zgodnie z zawartymi w SIWZ
oczekiwaniami zamawiającego, składa się zatem na oświadczenie woli tego wykonawcy,
przy czym - ze wskazanych wyżej względów treścią tego oświadczenia objęta jest także
stawka podatku od towarów i usług, bowiem tylko ten wykonawca może decydować
o zastosowaniu tej lub innej stawki tego podatku. Jeżeli zatem intencja wykonawcy
co do wykonania zamówienia za podaną cenę, uwzględniającą odpowiedni wedle uznania
tego wykonawcy podatek od towarów i usług (w braku w tym względzie wytycznych
zamawiającego), to rzeczą zamawiającego jest przyjąć tak złożone oświadczenie woli
i poddać je ocenie zgodnie z jego treścią.
Ewentualne przyporządkowanie nieprawidłowej stawki podatku VAT do błędu w obliczeniu
ceny należy zatem uznać za nadmierne przenoszenie regulacji administracyjnoprawnych
w sferę normowania prawa cywilnego, którego zamówienia publiczne jako umowy pomiędzy
zamawiającymi a wykonawcami są częścią (co wynika z art. 2 pkt. 13 i art. 14 ustawy Pzp).
Przepisy Kodeksu cywilnego sankcji nieważności wobec czynności cywilnoprawnych, które
niewłaściwie opodatkowano nie przewidują, a strony czynności nie są zobowiązane
do kontrolowania prawidłowość wywiązywania się przez ich kontrahentów z obowiązków
podatkowych.(z uzasadnienie powołanego wyroku z 1.02.2011).
Cytowane rozważania można w pełni odnieść także do zwolnienia z podatku VAT.
Zastosowanie zwolnienia podatkowego, podobnie jak zastosowanie określonej stawki tego
podatku mieści się w zakresie dyspozytywnych czynności oferenta i nie może być
kwestionowane przez Zamawiającego. Już choćby z ww. wskazanych powodów, odrzucenie
oferty odwołującego się narusza art. 89 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 7 ustawy.
Niezależnie od powyższego, odwołujący prawidłowo zastosował zwolnienie podatkowe
do oferowanych usług. Do odwołującego ma zastosowanie przepis § 13 ust. 1 pkt 19
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych
przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 247), który
stanowi, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie kształcenia, inne niż wymienione w art.
43 ust. 1 pkt 26 ustawy, świadczone przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii
Nauk oraz instytuty badawcze oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi
usługami związane. Powołany przepis reguluje zwolnienie podatkowe o charakterze
podmiotowo-przedmiotowym, tzn. zwolnienie obejmujące konkretne usługi, ale tylko
wówczas, gdy są świadczone przez wskazane podmioty. A to oznacza, że te same usługi
świadczone przez inne podmioty będą podlegać opodatkowaniu. Dla zakresu
analizowanego zwolnienia nie ma znaczenia ani to, z jakich środków usługi są finansowane,
ani też czy są to szkolenia specjalistyczne czy też niespecjalistyczne.
Nie może ulegać wątpliwości, że szkolenie jest usługą w zakresie kształcenia, a taką usługę
zamówił Zamawiający. Odwołujący, będący uczelnią, nie mógł do ceny netto usługi
określonej jako „przeprowadzenie szkoleń dla oceniających i ocenianych z zakresu
prowadzenia ocen” doliczyć podatku VAT, gdyż obowiązuje go zwolnienie podatkowe.
Zamawiający nie mógł odrzucić oferty odwołującego się z uwagi na błąd w obliczeniu ceny,
polegający nie zastosowaniu właściwej stawki VAT. Po pierwsze z tego względu,
że zastosowanie stawki VAT czy też zwolnienia podatkowego nie może być uznane za błąd
w obliczeniu ceny, gdyż stanowi element oświadczenia oferenta. Po drugie, dlatego
że odwołujący prawidłowo i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego,
zastosował zwolnienie podatkowe, a inaczej postąpić nie mógł.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron na podstawie zebranego
materiału w sprawie oraz oświadczeń i stanowisk Stron złożonych na rozprawie
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi
art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 roku, nr 113 poz. 759
z późn. zm.; dalej: „Pzp” lub „ustawa”), skutkujących odrzuceniem odwołania. Odwołanie
zostało złożone do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 17 czerwca 2013 roku oraz została
przekazana w ustawowym terminie kopia odwołania Zamawiającemu.
Izba ustaliła, że zostały wypełnione łącznie przesłanki z art. 179 ust 1 ustawy– Środki
ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy, uczestnikowi
konkursu, a także innemu podmiotowi jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów niniejszej ustawy - to jest posiadania interesu w uzyskaniu
danego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia a także stanowiska i oświadczenia
Stron złożone ustnie do protokołu.
Zamawiający 4 lipca 2013 roku przesłał do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
pismo procesowe stanowiące odpowiedź na odwołanie. Odwołujący, 8 lipca 2013 roku, na
rozprawie złożył Pismo Odwołującego.
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 192 ust 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2010 roku, nr 113 poz. 759 z późn. zm.; dalej: „Pzp” lub „ustawa”), Izba uwzględnia
odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć
istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Izba dokonawszy oceny
podniesionych w odwołaniu zarzutów biorąc pod uwagę stanowiska Stron przedstawione
na rozprawie stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W zakresie zarzutu naruszenie art. 92 ust. 1 pkt 2 - Niezwłocznie po wyborze
najkorzystniejszej oferty zamawiający jednocześnie zawiadamia wykonawców, którzy złożyli
oferty, o: (…) wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, podając uzasadnienie
faktyczne i prawne - w zw. z art. 7 ustawy przez nie podanie po wyborze oferty
najkorzystniejszej uzasadnienia prawnego odrzucenia oferty Odwołującego, poprzestając
na ogólnym stwierdzeniu niezastosowania właściwej stawki podatku VAT Izba uznała,
że zarzut jest niezasadny. Zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Zamawiający zobowiązany
jest niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej zawiadomić wykonawców, którzy
złożyli oferty o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone podając uzasadnienie
faktyczne i prawne. Zamawiający w piśmie datowanym na 10 czerwca 2013 roku podał:
Oferta Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania podlega odrzuceniu, ponieważ zawiera błąd
w obliczeniu ceny w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Wykonawca wbrew obowiązującym przepisom prawa podatkowego nie zastosował właściwej
stawki podatku od towaru i usług dokonując obliczenia ceny ofertowej. Tego rodzaju błąd nie
może podlegać poprawieniu w trybie art. 87 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W ocenie Izby powyższe uzasadnienie zawiera zarówno podstawę prawną jak i faktyczne
uzasadnienie decyzji Zamawiającego, jest uzasadnieniem wyczerpującym i jednoznacznym.
Odwołujący na rozprawie wskazywał, że Zamawiający
obowiązany był wskazać dlaczego
obliczenie jest błędne, a nie wskazał tego ograniczając się jedynie do wskazania,
że zastosowany jest nie właściwy VAT. Zaznaczyć należy, że na Zamawiającym ciąży
obowiązek
podania
informacji
stanowiących
podstawę
odrzucenia
oferty,
co też Zamawiający uczynił.
W tym miejscu Izba wskazuje, że wszelkie okoliczności faktyczne, które nie zostały przez
Zamawiającego wyartykułowane jako podstawa podjętej decyzji nie poddają się ocenie
i pozostają poza kontrolą Izby. Tym samym Izba nie bada podnoszonych przez
Zamawiającego w piśmie z 2 lipca 2013 roku informacji, które nie stanowiły podstawy
odrzucenia oferty Odwołującego z postępowania. Jednakże należy zaznaczyć,
że obowiązkiem Zamawiającego jest rzetelne i całościowe dokonywanie oceny oferty
a w konsekwencji podawanie wszystkich przyczyn odrzucenia oferty z postępowania.
W zakresie zarzutu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6 - Zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli (…) zawiera błędy w obliczeniu ceny - w zw. z art. 7 ustawy przez niezgodne
z przepisami ustawy odrzucenie oferty Odwołującego w wyniku wadliwego uznania
wystąpienia błędu w obliczeniu ceny Izba uznała zarzut za niezasadny. Rozpoznając ten
zarzut w pierwszej kolejności należy wskazać, że zasadniczym przedmiotem zamówienia
jest elektroniczna wersja kwestionariuszy oceny nauczycieli akademickich i pracowników nie
będących nauczycielami akademickimi czyli dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1
ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. nr 177
poz. 1054 ze zmianami; dalej ustawa o VAT). Szkolenia dla kadry oceniającej stanowią
natomiast usługi kształcenia zawodowego. Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT
ustawodawca przewiduje zwolnienie podatkowe dla tego typu usług ale zwolnienie to może
mieć miejsce, gdy usługa szkoleniowa stanowi wyłączny lub co najmniej podstawowy
przedmiot zamówienia. Zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy o VAT wyłączone spod zwolnienia
są takie usługi szkoleniowe, które nie są niezbędne do realizacji usługi podstawowej.
W rozpoznawanej sprawie niewątpliwe usługi szkoleniowe są ściśle powiązane z głównym,
podstawowym przedmiotem zamówienia czyli elektroniczną wersja kwestionariuszy oceny
nauczycieli akademickich i pracowników nie będących nauczycielami akademickimi.
Zwolnienia podatkowe należy traktować jako wyjątek od zasady powszechności
opodatkowania ustanowionej w art. 84 Konstytucji RP, tym samym nie można wykładać ich
rozszerzająco.
W rozpoznawanej sprawie Zamawiający, za pismem z 21 maja 2013 roku, w odpowiedzi
na pytanie wykonawcy (w tym przypadku było to pytanie zadane przez Odwołującego)
udzielił następującej odpowiedzi: Tak, zadanie jest finansowane w co najmniej 70 % ze
środków publicznych, jednakże przedmiotem zamówienia nie są szkolenia specjalistyczne
korzystające ze zwolnienia podatkowego w podatku od towarów i usług. Tym samym
Zamawiający jednoznacznie przesądził o tym, że usługa szkoleniowa powinna zostać
opodatkowana. Należy mieć na względzie również, że wyjaśnienia jakich dokonuje
Zamawiający są wiążące dla wykonawców oraz stanowią część Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia (dalej: SIWZ). W dokumentacji postępowania w SIWZ w punkcie 15.
Opis sposobu obliczenia ceny w podpunkcie 15.1 Zamawiający wskazał, że wykonawca
poda cenę obejmującą zakres zamówienia opisanego w rozdziale III Opis przedmiotu
zamówienia. W części III – Opis przedmiotu zamówienia, w punkcie 2 (strona 18 SIWZ,
ostatni akapit) Zamawiający podał: Szkolenia mają być narzędziem wdrażania procedury
systemu oceny i mają być komplementarne ze specyficznymi założeniami systemu ocen
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Powyższe wskazuje jednoznacznie,
że Zamawiający odniósł się w dokumentacji postępowania do tego, że usługi szkolenia
objęte zamówieniem nie korzystają ze zwolnienia podatkowego w podatku od towarów
i usług. Zaznaczyć należy również, że Zamawiający w SIWZ nie podał jaką stawką podatku
mają zostać objęte usługi szkoleniowe. W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 20
października 2011 roku (sygn. akt III CZP 53/11) czytamy: Jeżeli jednak zamawiający,
opisując w specyfikacji istotnych warunków zamówienia sposób obliczenia ceny, nie zawarł
żadnych wskazań dotyczących stawki podatku VAT, wówczas oferta zawierająca stawkę
niezgodną z obowiązującymi przepisami podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt
6 Pr. z.p.,(…). Oferta zawierająca niezgodną obowiązującymi przepisami stawkę podatku
VAT, wpływającego na wysokość ceny brutto, niewątpliwie zaburza proces porównania cen
i musi być kwalifikowana jako zwierająca błąd w obliczeniu ceny. Uwzględniwszy,
że Zamawiający nie określił stawki podatku w SIWZ oraz fakt, że Zamawiający
jednoznacznie wskazał, że przedmiotem zamówienia nie są szkolenia specjalistyczne
korzystające ze zwolnienia podatkowego w podatku od towarów i usług należy wskazać,
że czynność Zamawiającego odrzucenia oferty w postępowaniu była prawidłowa.
W zakresie zarzutu naruszenia naruszenie art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ustawy przez
wybór oferty najkorzystniejszej wykonawcy wbrew przepisom ustawy w wyniku
nieuprawnionego odrzucenia oferty Odwołującego Izba uznała za niezasadny. W zakresie
naruszenia art. 91 ust. 1 ustawy - Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą
na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, Izba nie stwierdzała dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej na podstawie
innych, niż określone w SIWZ kryteriów oceny ofert. Odwołujący nie podniósł żadnych
okoliczności faktycznych wskazujących na nieprawidłowość dokonania oceny ofert
w kontekście ustalonych kryteriów oceny ofert, czyli zastosowania bądź niezastosowania
przez Zamawiającego ustalonych kryteriów oceny ofert.
W zakresie zarzutu dotyczącego naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy - Zamawiający
przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców oraz
art. 7 ust. 3 ustawy – Zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie
z przepisami ustawy, jakie to naruszenie wskazywał Odwołujący w uzasadnień odwołania,
Izba uznała, iż działanie Zamawiającego było zgodne z obowiązującymi przepisami i nie
naruszało zasad zamówień publicznych w tym w szczególności podnoszonych przez
Odwołującego zasadę równego traktowania wykonawców i zachowania uczciwej
konkurencji. Zasada równego traktowania wykonawców, jak podniósł to Sąd Okręgowy w
Bydgoszczy oznacza jednakowe traktowanie wykonawców na każdym etapie postępowania,
bez stosowania przywilejów, ale także środków dyskryminujących wykonawców ze względu
na ich właściwości. Jej przestrzeganie polega na stosowaniu jednej miary do wszystkich
wykonawców znajdujących się w tej samej lub podobnej sytuacji, nie zaś na jednakowej
ocenie wykonawców (porównaj: Postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 17
marca 2008 roku sygn. akt VIII Ga 22/08). Zasada równego traktowania wykonawców
wskazuje więc na obowiązek jednakowego traktowania wykonawców bez ulg i przywilejów
zaś zasada zachowania uczciwej konkurencji związana jest z obowiązkami jakie nakłada
ustawodawca na Zamawiającego w czasie przygotowania i przeprowadzenia postępowania
o udzielnie zamówienia w tym dokonania rzetelnej oceny ofert (porównaj: Wyrok Sądu
Okręgowego w Gliwicach z 22 kwietnia 2008 roku sygn. akt X Ga 25/08). Zasada udzielenia
zamówienia wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy określona w art. 7 ust. 3,
uwzględniając znaczenie powyżej przywołanych zasad oraz racjonalność przepisów, dotyczy
zakazu dokonywania cesji praw lub przejęcia długów na rzecz podmiotów lub przez podmioty
nieuczestniczące w postępowaniu o zamówienie publiczne. Tym samym Zamawiający,
wywodząc to z zasady legalizmu działania Zmawiającego, zobowiązany jest do udzielenia
zamówienia wykonawcy, który uczestniczył w postępowaniu o udzielnie zamówienia
publicznego oraz został wybrany zgodnie z przepisami ustawy.
Na podstawie art. 190 ust. 1 ustawy – Strony i uczestnicy postępowania
odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody do stwierdzenia faktów, z których
wywodzą skutki prawne. Dowody na poparcie swych twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony
przeciwnej strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać
aż do zamknięcia rozprawy. Przepis ten nakłada na Strony postępowania obowiązek, który
zarazem jest uprawnieniem Stron, wykazywania dowodów na stwierdzenie faktów, z których
wywodzą skutki prawne. Postępowanie przed Izbą stanowi postępowanie kontradyktoryjne,
czyli sporne a z istoty tego postępowania wynika, iż spór toczą Strony postępowania i to one
mają obowiązek wykazywania dowodów, z których wywodzą określone skutki prawne.
Powołując w tym miejscu regulację art. 14 ustawy do czynności podejmowanych przez
zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny, jeżeli przepisy
ustawy nie stanowią inaczej przechodząc do art. 6 Kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia
faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, należy wskazać,
iż właśnie z tej zasady wynika reguła art. 190 ust 1 ustawy. Przepis art. 6 Kodeksu cywilnego
wyraża dwie ogólne reguły, a mianowicie wymaganie udowodnienia powoływanego przez
stronę faktu, powodującego powstanie określonych skutków prawnych oraz usytuowanie
ciężaru dowodu danego faktu po stronie osoby, która z faktu tego wywodzi skutki prawne;
ei incubit probatio qui dicit non qui negat (na tym ciąży dowód kto twierdzi a nie na tym kto
zaprzecza). To na Odwołującym ciążył obowiązek dowiedzenia, że twierdzenia zawarte
w odwołaniu są zasadne i na ich podstawie Zamawiający dokonał nieprawidłowej oceny
oferty Wykonawcy oraz dokonał wyboru oferty z uchybieniem kryteriów oceny ofert
wskazanym w SIWZ. Odwołujący nie udowodnił powyższego.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i 5 ust. 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący:
……………………………………………
1. Oddala odwołanie
2. Kosztami postępowania obciąża Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania z siedzibą
w Rzeszowie przy ulicy Mjr H. Sucharskiego 2, 35-225 Rzeszów i zalicza w poczet
kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy
pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Wyższą Szkołę Informatyki
i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie przy ulicy Mjr H. Sucharskiego 2, 35-225
Rzeszów tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący: …………….…………….
Sygn. akt: KIO 1436/11
U Z A S A D N I E N I E
Zamawiający Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą
Opracowanie elektronicznej wersji kwestionariuszy ocen nauczycieli akademickich
i pracowników nie będących nauczycielami akademickimi oraz przeprowadzenie szkoleń dla
kadry oceniającej i ocenianych pracowników z zakresu prowadzenia ocen
Wartość przedmiotowego zamówienia oszacowano na kwotę 60 975,61 zł netto
(15 169,57 euro) tj. mniejszą niż wyrażona w złotych równowartość kwoty określonej w
przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawno
zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zmianami; dalej „ustawa” lub
„Pzp”). Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
16 maja 2013 roku numer ogłoszenia: 79081.
11 czerwca 2013 roku Zamawiający, za pismem z 10 czerwca 2013 roku, ogłosił
wynik postępowania informując, że w postępowaniu jako najkorzystniejszą wybrano ofertę
nr 2 tj. AG TEST HR Z……………. F………, P……….. Spółka jawna z siedzibą w Krakowie
oraz poinformował, że odrzucono ofertę nr 1 Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania z
siedzibą w Rzeszowie tj. ofertę Odwołującego. W uzasadnieniu odrzucenia oferty
Odwołującego Zamawiający podał: Oferta Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania podlega
odrzuceniu, ponieważ zawiera błąd w obliczeniu ceny w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Prawo zamówień publicznych. Wykonawca wbrew obowiązującym przepisom prawa
podatkowego nie zastosował właściwej stawki podatku od towaru i usług dokonując
obliczenia ceny ofertowej. Tego rodzaju błąd nie może podlegać poprawieniu w trybie art. 87
ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
17 czerwca 2013 roku Odwołujący, działając na podstawie art. 180 ustawy
wniósł odwołanie od niezgodnej z przepisami ustawy czynności Zamawiającego polegającej
na odrzuceniu jego oferty.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
− naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 7 ustawy przez niezgodne z przepisami
ustawy odrzucenie oferty Odwołującego w wyniku wadliwego uznania wystąpienia
błędu w obliczeniu ceny,
− naruszenie art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ustawy przez wybór oferty najkorzystniejszej
wykonawcy wbrew przepisom ustawy w wyniku nieuprawnionego odrzucenia oferty
Odwołującego,
− naruszenie art. 92 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ustawy przez nie podanie po wyborze
oferty najkorzystniejszej uzasadnienia prawnego odrzucenia oferty Odwołującego,
poprzestając na ogólnym stwierdzeniu niezastosowania właściwej stawki podatku
VAT,
− naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy przez prowadzenie postępowania w sposób
naruszający zasadę zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie zamawiającemu
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej i czynności odrzucenia oferty
Odwołującego, nakazanie
zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert
oraz wyboru oferty najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty Odwołującego, zasądzenie
kosztów postępowania odwoławczego na rzecz Odwołującego według norm prawem
przepisanych
Odwołujący następująco uzasadnił przedstawione w odwołaniu zarzuty:
Pismem z dnia 10.06.2013 (doręczonym odwołującemu się w dniu 11.06.2013) Zamawiający
poinformował o wyborze najkorzystniejszej oferty oraz o odrzuceniu oferty odwołującego
z uwagi na błąd w obliczeniu ceny. Błąd w obliczeniu ceny polegał, wg Zamawiającego,
na nie zastosowaniu właściwej stawki VAT.
Takie podejście Zamawiającego w ocenie Odwołującego nie zasługuje na ochronę prawną
oraz narusza powołane przepisy Pzp. W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej
wykształcił się, słuszny pogląd, że „za absolutnie niedopuszczalną należy uznać praktykę
odrzucania ofert, których stawka podatku VAT w odniesieniu do przedmiotu została
określona w sposób prawidłowy.” (zob. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 1.02.2011,
Sygn. akt: KIO 125/11). W powołany wyroku dostrzeżono okoliczność, że to oferent jest
odpowiedzialny za właściwe określenie stawki VAT. Ewentualne błędy oferenta, skutkują
jego odpowiedzialnością podatkową bądź karnoskarbową.
Cena, w skład której wchodzi podatek od towarów i usług (kwota tego podatku ustalona
w wyniku zastosowania właściwej stawki) jest kategorią w pełni umowną, podlegająca
dyspozycji wykonawcy, który składa ofertę i na rzecz którego będzie dokonywana zapłata
za wykonanie zamówienia. Wniosek powyższy znajduje wprost umocowanie w brzmieniu
art. 14 oraz 139 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z którymi do czynności podejmowanych przez
zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się
przepisy kodeksu cywilnego, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej oraz że do umów
w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy kodeksu cywilnego, jeżeli przepisy
ustawy nie stanowią inaczej. W kontekście powyższego, wskazanie stawki podatku
od towarów i usług staje się elementem oświadczenia woli wykonawcy w części dotyczącej
zaoferowanej ceny i jako takie oświadczenie woli (w myśl art. 60, 66 § 1 k.c.) nie może być
przez drugą stronę transakcji kwestionowane. W powyższym zakresie wskazanie ceny
w ofercie, za jaką wykonawca godzi się wykonać zamówienie, zgodnie z zawartymi w SIWZ
oczekiwaniami zamawiającego, składa się zatem na oświadczenie woli tego wykonawcy,
przy czym - ze wskazanych wyżej względów treścią tego oświadczenia objęta jest także
stawka podatku od towarów i usług, bowiem tylko ten wykonawca może decydować
o zastosowaniu tej lub innej stawki tego podatku. Jeżeli zatem intencja wykonawcy
co do wykonania zamówienia za podaną cenę, uwzględniającą odpowiedni wedle uznania
tego wykonawcy podatek od towarów i usług (w braku w tym względzie wytycznych
zamawiającego), to rzeczą zamawiającego jest przyjąć tak złożone oświadczenie woli
i poddać je ocenie zgodnie z jego treścią.
Ewentualne przyporządkowanie nieprawidłowej stawki podatku VAT do błędu w obliczeniu
ceny należy zatem uznać za nadmierne przenoszenie regulacji administracyjnoprawnych
w sferę normowania prawa cywilnego, którego zamówienia publiczne jako umowy pomiędzy
zamawiającymi a wykonawcami są częścią (co wynika z art. 2 pkt. 13 i art. 14 ustawy Pzp).
Przepisy Kodeksu cywilnego sankcji nieważności wobec czynności cywilnoprawnych, które
niewłaściwie opodatkowano nie przewidują, a strony czynności nie są zobowiązane
do kontrolowania prawidłowość wywiązywania się przez ich kontrahentów z obowiązków
podatkowych.(z uzasadnienie powołanego wyroku z 1.02.2011).
Cytowane rozważania można w pełni odnieść także do zwolnienia z podatku VAT.
Zastosowanie zwolnienia podatkowego, podobnie jak zastosowanie określonej stawki tego
podatku mieści się w zakresie dyspozytywnych czynności oferenta i nie może być
kwestionowane przez Zamawiającego. Już choćby z ww. wskazanych powodów, odrzucenie
oferty odwołującego się narusza art. 89 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 7 ustawy.
Niezależnie od powyższego, odwołujący prawidłowo zastosował zwolnienie podatkowe
do oferowanych usług. Do odwołującego ma zastosowanie przepis § 13 ust. 1 pkt 19
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych
przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 247), który
stanowi, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie kształcenia, inne niż wymienione w art.
43 ust. 1 pkt 26 ustawy, świadczone przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii
Nauk oraz instytuty badawcze oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi
usługami związane. Powołany przepis reguluje zwolnienie podatkowe o charakterze
podmiotowo-przedmiotowym, tzn. zwolnienie obejmujące konkretne usługi, ale tylko
wówczas, gdy są świadczone przez wskazane podmioty. A to oznacza, że te same usługi
świadczone przez inne podmioty będą podlegać opodatkowaniu. Dla zakresu
analizowanego zwolnienia nie ma znaczenia ani to, z jakich środków usługi są finansowane,
ani też czy są to szkolenia specjalistyczne czy też niespecjalistyczne.
Nie może ulegać wątpliwości, że szkolenie jest usługą w zakresie kształcenia, a taką usługę
zamówił Zamawiający. Odwołujący, będący uczelnią, nie mógł do ceny netto usługi
określonej jako „przeprowadzenie szkoleń dla oceniających i ocenianych z zakresu
prowadzenia ocen” doliczyć podatku VAT, gdyż obowiązuje go zwolnienie podatkowe.
Zamawiający nie mógł odrzucić oferty odwołującego się z uwagi na błąd w obliczeniu ceny,
polegający nie zastosowaniu właściwej stawki VAT. Po pierwsze z tego względu,
że zastosowanie stawki VAT czy też zwolnienia podatkowego nie może być uznane za błąd
w obliczeniu ceny, gdyż stanowi element oświadczenia oferenta. Po drugie, dlatego
że odwołujący prawidłowo i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego,
zastosował zwolnienie podatkowe, a inaczej postąpić nie mógł.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron na podstawie zebranego
materiału w sprawie oraz oświadczeń i stanowisk Stron złożonych na rozprawie
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi
art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 roku, nr 113 poz. 759
z późn. zm.; dalej: „Pzp” lub „ustawa”), skutkujących odrzuceniem odwołania. Odwołanie
zostało złożone do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 17 czerwca 2013 roku oraz została
przekazana w ustawowym terminie kopia odwołania Zamawiającemu.
Izba ustaliła, że zostały wypełnione łącznie przesłanki z art. 179 ust 1 ustawy– Środki
ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy, uczestnikowi
konkursu, a także innemu podmiotowi jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów niniejszej ustawy - to jest posiadania interesu w uzyskaniu
danego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia a także stanowiska i oświadczenia
Stron złożone ustnie do protokołu.
Zamawiający 4 lipca 2013 roku przesłał do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
pismo procesowe stanowiące odpowiedź na odwołanie. Odwołujący, 8 lipca 2013 roku, na
rozprawie złożył Pismo Odwołującego.
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 192 ust 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2010 roku, nr 113 poz. 759 z późn. zm.; dalej: „Pzp” lub „ustawa”), Izba uwzględnia
odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć
istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Izba dokonawszy oceny
podniesionych w odwołaniu zarzutów biorąc pod uwagę stanowiska Stron przedstawione
na rozprawie stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W zakresie zarzutu naruszenie art. 92 ust. 1 pkt 2 - Niezwłocznie po wyborze
najkorzystniejszej oferty zamawiający jednocześnie zawiadamia wykonawców, którzy złożyli
oferty, o: (…) wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, podając uzasadnienie
faktyczne i prawne - w zw. z art. 7 ustawy przez nie podanie po wyborze oferty
najkorzystniejszej uzasadnienia prawnego odrzucenia oferty Odwołującego, poprzestając
na ogólnym stwierdzeniu niezastosowania właściwej stawki podatku VAT Izba uznała,
że zarzut jest niezasadny. Zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Zamawiający zobowiązany
jest niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej zawiadomić wykonawców, którzy
złożyli oferty o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone podając uzasadnienie
faktyczne i prawne. Zamawiający w piśmie datowanym na 10 czerwca 2013 roku podał:
Oferta Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania podlega odrzuceniu, ponieważ zawiera błąd
w obliczeniu ceny w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Wykonawca wbrew obowiązującym przepisom prawa podatkowego nie zastosował właściwej
stawki podatku od towaru i usług dokonując obliczenia ceny ofertowej. Tego rodzaju błąd nie
może podlegać poprawieniu w trybie art. 87 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W ocenie Izby powyższe uzasadnienie zawiera zarówno podstawę prawną jak i faktyczne
uzasadnienie decyzji Zamawiającego, jest uzasadnieniem wyczerpującym i jednoznacznym.
Odwołujący na rozprawie wskazywał, że Zamawiający
obowiązany był wskazać dlaczego
obliczenie jest błędne, a nie wskazał tego ograniczając się jedynie do wskazania,
że zastosowany jest nie właściwy VAT. Zaznaczyć należy, że na Zamawiającym ciąży
obowiązek
podania
informacji
stanowiących
podstawę
odrzucenia
oferty,
co też Zamawiający uczynił.
W tym miejscu Izba wskazuje, że wszelkie okoliczności faktyczne, które nie zostały przez
Zamawiającego wyartykułowane jako podstawa podjętej decyzji nie poddają się ocenie
i pozostają poza kontrolą Izby. Tym samym Izba nie bada podnoszonych przez
Zamawiającego w piśmie z 2 lipca 2013 roku informacji, które nie stanowiły podstawy
odrzucenia oferty Odwołującego z postępowania. Jednakże należy zaznaczyć,
że obowiązkiem Zamawiającego jest rzetelne i całościowe dokonywanie oceny oferty
a w konsekwencji podawanie wszystkich przyczyn odrzucenia oferty z postępowania.
W zakresie zarzutu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6 - Zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli (…) zawiera błędy w obliczeniu ceny - w zw. z art. 7 ustawy przez niezgodne
z przepisami ustawy odrzucenie oferty Odwołującego w wyniku wadliwego uznania
wystąpienia błędu w obliczeniu ceny Izba uznała zarzut za niezasadny. Rozpoznając ten
zarzut w pierwszej kolejności należy wskazać, że zasadniczym przedmiotem zamówienia
jest elektroniczna wersja kwestionariuszy oceny nauczycieli akademickich i pracowników nie
będących nauczycielami akademickimi czyli dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1
ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. nr 177
poz. 1054 ze zmianami; dalej ustawa o VAT). Szkolenia dla kadry oceniającej stanowią
natomiast usługi kształcenia zawodowego. Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT
ustawodawca przewiduje zwolnienie podatkowe dla tego typu usług ale zwolnienie to może
mieć miejsce, gdy usługa szkoleniowa stanowi wyłączny lub co najmniej podstawowy
przedmiot zamówienia. Zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy o VAT wyłączone spod zwolnienia
są takie usługi szkoleniowe, które nie są niezbędne do realizacji usługi podstawowej.
W rozpoznawanej sprawie niewątpliwe usługi szkoleniowe są ściśle powiązane z głównym,
podstawowym przedmiotem zamówienia czyli elektroniczną wersja kwestionariuszy oceny
nauczycieli akademickich i pracowników nie będących nauczycielami akademickimi.
Zwolnienia podatkowe należy traktować jako wyjątek od zasady powszechności
opodatkowania ustanowionej w art. 84 Konstytucji RP, tym samym nie można wykładać ich
rozszerzająco.
W rozpoznawanej sprawie Zamawiający, za pismem z 21 maja 2013 roku, w odpowiedzi
na pytanie wykonawcy (w tym przypadku było to pytanie zadane przez Odwołującego)
udzielił następującej odpowiedzi: Tak, zadanie jest finansowane w co najmniej 70 % ze
środków publicznych, jednakże przedmiotem zamówienia nie są szkolenia specjalistyczne
korzystające ze zwolnienia podatkowego w podatku od towarów i usług. Tym samym
Zamawiający jednoznacznie przesądził o tym, że usługa szkoleniowa powinna zostać
opodatkowana. Należy mieć na względzie również, że wyjaśnienia jakich dokonuje
Zamawiający są wiążące dla wykonawców oraz stanowią część Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia (dalej: SIWZ). W dokumentacji postępowania w SIWZ w punkcie 15.
Opis sposobu obliczenia ceny w podpunkcie 15.1 Zamawiający wskazał, że wykonawca
poda cenę obejmującą zakres zamówienia opisanego w rozdziale III Opis przedmiotu
zamówienia. W części III – Opis przedmiotu zamówienia, w punkcie 2 (strona 18 SIWZ,
ostatni akapit) Zamawiający podał: Szkolenia mają być narzędziem wdrażania procedury
systemu oceny i mają być komplementarne ze specyficznymi założeniami systemu ocen
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Powyższe wskazuje jednoznacznie,
że Zamawiający odniósł się w dokumentacji postępowania do tego, że usługi szkolenia
objęte zamówieniem nie korzystają ze zwolnienia podatkowego w podatku od towarów
i usług. Zaznaczyć należy również, że Zamawiający w SIWZ nie podał jaką stawką podatku
mają zostać objęte usługi szkoleniowe. W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 20
października 2011 roku (sygn. akt III CZP 53/11) czytamy: Jeżeli jednak zamawiający,
opisując w specyfikacji istotnych warunków zamówienia sposób obliczenia ceny, nie zawarł
żadnych wskazań dotyczących stawki podatku VAT, wówczas oferta zawierająca stawkę
niezgodną z obowiązującymi przepisami podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt
6 Pr. z.p.,(…). Oferta zawierająca niezgodną obowiązującymi przepisami stawkę podatku
VAT, wpływającego na wysokość ceny brutto, niewątpliwie zaburza proces porównania cen
i musi być kwalifikowana jako zwierająca błąd w obliczeniu ceny. Uwzględniwszy,
że Zamawiający nie określił stawki podatku w SIWZ oraz fakt, że Zamawiający
jednoznacznie wskazał, że przedmiotem zamówienia nie są szkolenia specjalistyczne
korzystające ze zwolnienia podatkowego w podatku od towarów i usług należy wskazać,
że czynność Zamawiającego odrzucenia oferty w postępowaniu była prawidłowa.
W zakresie zarzutu naruszenia naruszenie art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ustawy przez
wybór oferty najkorzystniejszej wykonawcy wbrew przepisom ustawy w wyniku
nieuprawnionego odrzucenia oferty Odwołującego Izba uznała za niezasadny. W zakresie
naruszenia art. 91 ust. 1 ustawy - Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą
na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, Izba nie stwierdzała dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej na podstawie
innych, niż określone w SIWZ kryteriów oceny ofert. Odwołujący nie podniósł żadnych
okoliczności faktycznych wskazujących na nieprawidłowość dokonania oceny ofert
w kontekście ustalonych kryteriów oceny ofert, czyli zastosowania bądź niezastosowania
przez Zamawiającego ustalonych kryteriów oceny ofert.
W zakresie zarzutu dotyczącego naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy - Zamawiający
przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców oraz
art. 7 ust. 3 ustawy – Zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie
z przepisami ustawy, jakie to naruszenie wskazywał Odwołujący w uzasadnień odwołania,
Izba uznała, iż działanie Zamawiającego było zgodne z obowiązującymi przepisami i nie
naruszało zasad zamówień publicznych w tym w szczególności podnoszonych przez
Odwołującego zasadę równego traktowania wykonawców i zachowania uczciwej
konkurencji. Zasada równego traktowania wykonawców, jak podniósł to Sąd Okręgowy w
Bydgoszczy oznacza jednakowe traktowanie wykonawców na każdym etapie postępowania,
bez stosowania przywilejów, ale także środków dyskryminujących wykonawców ze względu
na ich właściwości. Jej przestrzeganie polega na stosowaniu jednej miary do wszystkich
wykonawców znajdujących się w tej samej lub podobnej sytuacji, nie zaś na jednakowej
ocenie wykonawców (porównaj: Postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 17
marca 2008 roku sygn. akt VIII Ga 22/08). Zasada równego traktowania wykonawców
wskazuje więc na obowiązek jednakowego traktowania wykonawców bez ulg i przywilejów
zaś zasada zachowania uczciwej konkurencji związana jest z obowiązkami jakie nakłada
ustawodawca na Zamawiającego w czasie przygotowania i przeprowadzenia postępowania
o udzielnie zamówienia w tym dokonania rzetelnej oceny ofert (porównaj: Wyrok Sądu
Okręgowego w Gliwicach z 22 kwietnia 2008 roku sygn. akt X Ga 25/08). Zasada udzielenia
zamówienia wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy określona w art. 7 ust. 3,
uwzględniając znaczenie powyżej przywołanych zasad oraz racjonalność przepisów, dotyczy
zakazu dokonywania cesji praw lub przejęcia długów na rzecz podmiotów lub przez podmioty
nieuczestniczące w postępowaniu o zamówienie publiczne. Tym samym Zamawiający,
wywodząc to z zasady legalizmu działania Zmawiającego, zobowiązany jest do udzielenia
zamówienia wykonawcy, który uczestniczył w postępowaniu o udzielnie zamówienia
publicznego oraz został wybrany zgodnie z przepisami ustawy.
Na podstawie art. 190 ust. 1 ustawy – Strony i uczestnicy postępowania
odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody do stwierdzenia faktów, z których
wywodzą skutki prawne. Dowody na poparcie swych twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony
przeciwnej strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać
aż do zamknięcia rozprawy. Przepis ten nakłada na Strony postępowania obowiązek, który
zarazem jest uprawnieniem Stron, wykazywania dowodów na stwierdzenie faktów, z których
wywodzą skutki prawne. Postępowanie przed Izbą stanowi postępowanie kontradyktoryjne,
czyli sporne a z istoty tego postępowania wynika, iż spór toczą Strony postępowania i to one
mają obowiązek wykazywania dowodów, z których wywodzą określone skutki prawne.
Powołując w tym miejscu regulację art. 14 ustawy do czynności podejmowanych przez
zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny, jeżeli przepisy
ustawy nie stanowią inaczej przechodząc do art. 6 Kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia
faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, należy wskazać,
iż właśnie z tej zasady wynika reguła art. 190 ust 1 ustawy. Przepis art. 6 Kodeksu cywilnego
wyraża dwie ogólne reguły, a mianowicie wymaganie udowodnienia powoływanego przez
stronę faktu, powodującego powstanie określonych skutków prawnych oraz usytuowanie
ciężaru dowodu danego faktu po stronie osoby, która z faktu tego wywodzi skutki prawne;
ei incubit probatio qui dicit non qui negat (na tym ciąży dowód kto twierdzi a nie na tym kto
zaprzecza). To na Odwołującym ciążył obowiązek dowiedzenia, że twierdzenia zawarte
w odwołaniu są zasadne i na ich podstawie Zamawiający dokonał nieprawidłowej oceny
oferty Wykonawcy oraz dokonał wyboru oferty z uchybieniem kryteriów oceny ofert
wskazanym w SIWZ. Odwołujący nie udowodnił powyższego.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i 5 ust. 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący:
……………………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
