rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-12-05
rok: 2013
data dokumentu: 2013-12-05
rok: 2013
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 2688/13
KIO 2688/13
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 grudnia 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 listopada 2013 r. przez Gorzowska
Inżynierska
Firma
Konsultingowa
INTERPROJEKT
Spółka
z
ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim, w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego prowadzonym przez Miasto Gorzów Wielkopolski z siedzibą w
Gorzowie Wielkopolskim,
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 listopada 2013 r. przez Gorzowska
Inżynierska
Firma
Konsultingowa
INTERPROJEKT
Spółka
z
ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim, w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego prowadzonym przez Miasto Gorzów Wielkopolski z siedzibą w
Gorzowie Wielkopolskim,
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Miastu Gorzów Wielkopolski z siedzibą w Gorzowie
Wielkopolskim unieważnienie czynności wykluczenia Gorzowska Inżynierska Firma
Konsultingowa INTERPROJEKT Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Gorzowie Wielkopolskim z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na
„Wykonanie dokumentacji projektowej na zadanie pn: Przebudowa ulicy Kostrzyńskiej w
Gorzowie Wlkp.” oraz powtórzenie czynności oceny wniosków złożonych w ww.
postępowaniu z uwzględnieniem wniosku tego wykonawcy,
2. kosztami postępowania obciąża
Miasto Gorzów Wielkopolski z siedzibą w Gorzowie
Wielkopolskim i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Gorzowska
Inżynierska Firma Konsultingowa INTERPROJEKT Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim tytułem wpisu od
odwołania,
2.2. zasądza od Miasto Gorzów Wielkopolski z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim na
rzecz Gorzowska Inżynierska Firma Konsultingowa INTERPROJEKT Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim kwotę 17
460 zł 00 gr (słownie: siedemnaście tysięcy czterysta sześćdziesiąt złotych zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu
od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim.
…………………………….
sygn. akt KIO 2688/13
UZASADNIENIE
Zamawiający, Miasto Gorzów Wielkopolski, prowadzi w trybie przetargu ograniczonego na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U.
z 2013 r. poz. 907 ze zm.) – zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp" – postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na „Wykonanie dokumentacji projektowej na zadanie pn:
Przebudowa ulicy Kostrzyńskiej w Gorzowie Wlkp.”
Szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11. ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w dniu 31.08.2013 r. w Dz.U. UE pod numerem
2013/S 169-293352.
W dniu 15.11.2013 r. zamawiający zawiadomił wykonawców biorących udział w
postępowaniu o wynikach oceny spełniania warunków udziału i zaproszeniu do składania
ofert, w tym o wykluczeniu z udziału w postępowaniu wykonawcy, Gorzowska Inżynierska
Firma Konsultingowa INTERPROJEKT Sp. z o.o. z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim
(zwana dalej „Interprojekt”).
W dniu 20.11.2013 r. Interprojekt wniosła do Prezesa KIO odwołanie względem ww.
czynności zarzucając zamawiającemu naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy przez podjęcie
decyzji o wykluczeniu wykonawcy w oparciu o ten przepis, pomimo że w stosunku do
wykonawcy nie zaistniały przestanki określone w tym przepisie, tj. po pierwsze wykonawca
nie brał bezpośredniego udziału w przygotowaniu tego postępowania, po drugie brak jest
bezpośredniego związku pomiędzy rezultatem pracy wykonawcy, a jego wykorzystaniem
przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, po wtóre udział
wykonawcy w niniejszym postępowaniu w żaden sposób nie utrudni uczciwej konkurencji.
W uzasadnieniu odwołania wskazano m.in.:
„[…] Zamawiający nie sformułował konkretnych motywów, w oparciu o które uznał, że udział
odwołującego w postępowaniu utrudni uczciwą konkurencję. Jedynym argumentem,
stanowiącym podstawę jego decyzji jest fakt, że Odwołujący był twórcą projektu
koncepcyjnego pod nazwą „Przebudowa ul. Kostrzyńskiej w Gorzowie Wlkp." Jak wynika
natomiast z ugruntowanego w literaturze przedmiotu stanowiska sam fakt uczestnictwa w
wykonywaniu czynności związanych z przygotowaniem postępowania nie może stanowić
podstawy do wykluczenia z udziału w postępowaniu. Ograniczenie jest nieaktualne, jeżeli
udział tych wykonawców w postępowaniu nie utrudni uczciwej konkurencji (por. Jagiełło
Dariusz, artykuł Zam.Pub.Dor.2010.5.35 Wykonawca powiązany z beneficjentem). Powyższe
stanowisko potwierdzają zaprezentowane niżej opinie prawne ekspertów UZP.
Na marginesie należy przypomnieć, że w przypadku art. 24 ust. 2 pkt. 1 ciężar udowodnienia
faktu spoczywa na zamawiającym.
Posiłkując się treścią opinii prawnej ekspertów UZP Wykluczenie z postępowania
wykonawców, którzy wykonywali czynności związane z przygotowaniem prowadzonego
postępowania (opublikowanej na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych lub
Informator Urzędu Zamówień Publicznych-wrzesień 2013), wskazać należy, że obowiązek
wykluczenia wykonawcy w oparciu o art. 24 ust. 2 pkt. 1 PZP ciąży na Zamawiającym, w
sytuacji łącznego wystąpienia trzech przesłanek pozytywnych oraz braku przesłanki
negatywnej niweczącej podstawę wykluczenia.
Cytując treść opinii:
„Po pierwsze, wykluczeniu z postępowania podlegają wykonawcy, którzy bezpośrednio
wykonywali czynności związane z prowadzonym postępowaniem albo posługiwali się w celu
sporządzenia oferty osobami uczestniczącymi w dokonywaniu czynności związanych z
prowadzonym postępowaniem. Po drugie, obowiązek wykluczenia dotyczy wskazanych
powyżej wykonawców, którzy (lub osoby, którymi posługiwali się w celu sporządzenia oferty)
brali udział w przygotowaniu tego postępowania. Pzp przez "przygotowanie postępowania"
rozumie czynności podejmowane przez zamawiającego (jego pracowników, jednostki
organizacyjne lub osoby trzecie, którym na podstawie art. 15 ust. 2 Pzp może on powierzyć
przygotowanie postępowania) wymienione w Rozdziale II "Przygotowanie postępowania",
art. 29 - 38 Pzp. Zaliczyć do nich należy:
-
opis przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych - sporządzenie
dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych,
programu funkcjonalno-użytkowego,
-
oszacowanie wartości przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych
poprzez sporządzenie kosztorysu inwestorskiego,
-
przygotowanie specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Po trzecie, musi zachodzić bezpośredni związek pomiędzy rezultatem pracy podmiotu
uczestniczącego w postępowaniu przygotowawczym a jego wykorzystaniem przez
zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Przesłanka negatywna, stanowi, iż wystąpienie powyższych okoliczności nie może stanowić
podstawy wykluczenia wykonawcy z postępowania, jeżeli udział tego wykonawcy nie utrudni
uczciwej konkurencji."
Odnosząc się kolejno do poszczególnych przesłanek wyszczególnionych powyżej należy
zważyć co następuje:
1)
opis przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych - sporządzenie
dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych,
programu funkcjonalno-użytkowego,
Gorzowska Inżynierska Firma Konsultingowa InterPROJEKT sp. z o.o. opracowała projekt
koncepcyjny pod nazwą „Przebudowa ul. Kostrzyńskiej w Gorzowie Wlkp." . Opracowanie to
obejmowało swoim zakresem wykonanie wielobranżowej koncepcji (m.in. branże drogowa,
tramwajowa, sanitarna, elektryczna, teletechniczna) przebudowy ul. Kostrzyńskiej od km
0+000 (granice administracyjne Gorzowa Wlkp.) do km 4+490 (ulica Plac Słoneczny).
Natomiast zakres rzeczowy ujęty w przedmiotowym postępowaniu obejmuje wyłącznie
opracowanie dokumentacji projektowej dla I etapu przebudowy ul. Kostrzyńskiej tj. na
odcinku od ok. km 2+650 (ulica Dobra) do km 4+490 (ulica Plac Słoneczny). Tym samym
zakres zamówienia nie jest tożsamy z pierwotnym opracowaniem, gdyż obejmuje
opracowanie tylko określonego fragmentu prac ujętych w koncepcji.
Co więcej, już po zakończeniu opracowania dokumentacji Zamawiający założył dokonanie
istotnych zmian w przedmiocie opracowania, jak również rozszerzył zakres opracowania
objęty postępowaniem o dodatkowe elementy (np. koncepcja odwodnienia).
Na odrębną ocenę stanowi stopień wykorzystania koncepcji projektowej firmy GIFK
InterPROJEKT jako materiału bazowego dla podstawowego przedmiotu zamówienia tj.
opracowania projektu budowlanego.
Podstawą do opracowania projektu budowlanego jest bowiem USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo budowlane. Ustawa ta wraz z aktami wykonawczymi określa kształt i wymagania w
stosunku do zakresu rzeczowego i przedmiotowego projektu budowlanego. Zgodnie z
zapisem art. 20 ustawy Prawo budowlane do podstawowych obowiązków projektanta jako
wykonawcy dokumentacji projektowej należy:
-
opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami określonymi w
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, lub w pozwoleniu, o którym mowa
w art. 23 i 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej
Polskiej i administracji morskiej, wymaganiami ustawy, przepisami oraz zasadami wiedzy
technicznej;
-
uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w
zakresie wynikającym z przepisów.
Zapisy te jednoznacznie wskazują, że dla wykonawcy wyłonionego w tym postępowaniu to
nie koncepcja będzie głównym dokumentem określającym przedmiot zamówienia, stanowiąc
jedynie materiał pomocniczy pozwalający wstępnie określić zakres rzeczowy inwestycji.
Wyraźnie wskazuje na to sam Zamawiający w opisie zamówienia gdzie podkreśla
informacyjny charakter opracowanej uprzednio koncepcji (pkt. 11.2- Wielkość lub zakres
zamówienia- Wykonawca winien ocenić przydatność i możliwość wykorzystania w/w
opracowań na potrzeby przygotowywania oferty i realizacji przedmiotu zamówienia)
2)
oszacowanie wartości przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych
poprzez sporządzenie kosztorysu inwestorskiego,
W ramach wykonanej koncepcji GIFK InterPROJEKT sp. z o.o. dokonała również
opracowania szacunkowych kosztów realizacji inwestycji, w tym również szacunkową
wycenę kosztów prac projektowych. Kwota prac projektowych zawarta w opracowaniu
ujmowała jednakże cały odcinek ul. Kostrzyńskiej od km 0+000 do km 4+490. Jednocześnie
należy podkreślić, że opracowany przez Odwołującego koszt prac projektowych nie jest
tożsamy z wartością przedmiotu zamówienia wynikającą z opisu zawartego w opisie
zamówienia. Zamawiający nie dość, ze dokonał skrócenia zakresu rzeczowego (długość
opracowania) to dodatkowo uzupełnił zakres opracowania o dodatkowe elementy nie ujęte w
koncepcji programowej - przykładowo opis zamówienia:
4. Przedmiot zamówienia będzie obejmować:
1.
Wykonanie koncepcji odwodnienia
Co istotne Zamawiający upublicznił również informację o szacunkowej wartości zamówienia
wraz z ogłoszeniem o zamówieniu (pkt. 11.2- Wielkość lub zakres zamówienia Szacunkowa
wartość bez VAT: 439 827,34 EUR)
3)
przygotowanie specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Firma GIFK InterPROJEKT sp. z o.o. nie uczestniczyła i nie będzie uczestniczyć w ramach
tego postępowania w przygotowaniu specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Podanie jako podstawy do wykluczenia Odwołującego z postępowania możliwości wpływania
na treść SIWZ poprzez udzielanie odpowiedzi na pytania wykonawców oparte jest na błędnej
przesłance.
Zgodnie bowiem z zapisami art. 38. ust. 1. Pzp to do obowiązków zamawiającego należy
udzielanie odpowiedzi na pytania wykonawców. Przy udzielaniu odpowiedzi może ale nie
musi się on kierować informacjami uzyskanymi uprzednio od GIFK InterPROJEKT. Ale nie
zmienia to faktu, że tylko i wyłącznie zamawiający decyduje o treści udzielanych odpowiedzi,
sprawując przez cały czas prowadzonego postępowania funkcję kontrolną w stosunku do
przekazywanych wykonawcom treści.
Zamawiający wykluczając Odwołującego z postępowania nie udokumentował w żaden
sposób wystąpienia którejkolwiek z tych przesłanek.
Ponadto jak przytoczono powyżej, nawet łączne spełnienie wymienionych trzech przesłanek,
niweczy wystąpienie jednej przesłanki negatywnej tzn. „wystąpienie powyższych okoliczności
nie może stanowić podstawy wykluczenia wykonawcy z postępowania, jeżeli udział tego
wykonawcy nie utrudni uczciwej konkurencji."
Zamawiający w uzasadnieniu wykluczenia z postępowania Odwołującego wskazał na fakt
posiadania rzekomo większej wiedzy od pozostałych uczestników opracowania, będącej
konsekwencją opracowania koncepcji projektowej.
Przesłanka ta nie znajduje żadnego potwierdzenia w faktach. Odwołujący posiada dokładnie
taką samą wiedzę jak pozostali wykonawcy uczestniczący w postępowaniu.
[…]”
Uwzględniając treść dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia przekazanej
przez zamawiającego, dowody oraz stanowiska i oświadczenia stron złożone w
pismach procesowych i na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje.
Zamówienie udzielane jest w trybie przetargu ograniczonego.
Zgodnie z określeniem zawartym w ogłoszeniu o zamówieniu (pkt 11.1.5 i 11.2.1),
przedmiotem zamówienia jest:
Wykonanie dokumentacji projektowej etapu i przebudowy ulicy Kostrzynskiej - drogi
wojewódzkiej nr 132 klasa G na odcinku od skrzyżowania z ulicą Plac Słoneczny do
skrzyżowania z ul. Dobrą w Gorzowie WIkp. na potrzeby zadania inwestycyjnego pn.:
Przebudowa ulicy Kostrzynskiej.[…]
W ramach realizacji przedmiotu zamówienia należy wykonać dokumentację projektową na
przebudowę etapu I ulicy Kostrzynskiej na odcinku o długości ok. 1 900 m - od skrzyżowania
z ulicą Plac Słoneczny do skrzyżowania z ulicą Dobrą w Gorzowie WIkp. wraz z uzyskaniem
pozwolenia na budowę/przyjęcia zgłoszenia robót/decyzji ZRID oraz pełnieniem nadzoru
autorskiego przez cały okres realizacji inwestycji pn.: Przebudowa ulicy Kostrzynskiej.
Dokumentacja musi umożliwiać etapowanie robót podczas realizacji inwestycji z
uwzględnieniem następujących odcinków: 1) odcinek I - obejmujący budowę nowej
południowej nitki ulicy Kostrzynskiej, przebudowę istniejącego wiaduktu nad torami PKP,
budowę ronda, budowę kanalizacji deszczowej, budowę oświetlenia drogowego, 2} odcinek
II - obejmujący przebudowę torowiska tramwajowego, pętli tramwajowej i sieci trakcyjnej, 3)
odcinek II -obejmujący przebudowę istniejącej jezdni ulicy Kostrzynskiej.
Przedmiot zamówienia należy wykonać zgodnie z „Koncepcją przebudowy ulicy
Kostrzynskiej" (opracowanie: Gorzowska Inżynierska Firma Konsultingowa InterPROJEKT,
listopad 2009-lipiec 2010r.). W skład „Koncepcji przebudowy ulicy Kostrzynskiej" wchodzą
następujące opracowania:
1)
Koncepcja programowa - ulica Kostrzyńska,
2)
Pomiary i prognoza ruchu - ulica Kostrzyńska, 3} Inwentaryzacja zieleni - ulica
Kostrzyńska,
4} Koncepcja programowa - aktualizacja map - ulica Kostrzyńska,
5)
Monitoring hałasu samochodowego i tramwajowego,
6)
Inwentaryzacja wiaduktu drogowego nad torami,
7)
Inspekcja TVC Kd 300 Beton eksploatacyjna - ul. Kostrzyńska,
8)
Opinia o geotechnicznych warunkach posadowienia obiektów budowlanych - ulica
Kostrzyńska,
9)
Koncepcja przebudowy wiaduktu przy AGROMIE,
10} Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.
Wykonawca winien ocenić przydatność i możliwość wykorzystania w/w opracowań na
potrzeby przygotowywania oferty i realizacji przedmiotu zamówienia.
4.
Przedmiot zamówienia będzie obejmować:
1)
Wykonanie koncepcji odwodnienia,
2)
Wykonanie i uzyskanie przez Wykonawcę wszelkich opracowań, opinii, uzgodnień,
sprawdzeń i decyzji niezbędnych do uzyskania pozwolenia na budowę/zawiadomienia o
braku sprzeciwu do realizacji robót budowlanych/decyzji ZRID, a w szczególności:
a)
uzyskanie mapy do celów projektowych,
b)
wykonanie dokumentacji geotechnicznej/geotechnicznych warunków posadowienia
obiektów budowlanych/dokumentacji geologiczno-inżynierskiej,
c)
uzyskanie pozwolenia wodno-prawnego na budowę
wszystkich urządzeń
wymagających tego rodzaju pozwolenia, jak i na odprowadzenie wód opadowych i
roztopowych,
d)
uaktualnienie raportu oddziaływania na środowisko wraz z niezbędną inwentaryzacją
przyrodniczą oraz uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
e)
przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko,
f)
uzyskanie rozstrzygnięcia Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w
sprawie zdjęcia z ewidencji gminnej budynków przeznaczonych do wyburzenia,
g)
uzyskanie zgody na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie w szczególności w zakresie szerokości pasa
drogowego, odległości pomiędzy skrzyżowaniami, szerokości chodników, pochyleń
podłużnych na zjazdach oraz wszystkich innych elementów nie spełniających wymogów
rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie
warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne ich usytuowanie (Dz. U.
z 1999 r., Nr 43 poz. 430 z późniejszymi zmianami) -jeśli zajdzie taka konieczność,
h) uzyskanie decyzji lokalizacji inwestycji celu publicznego w przypadku budowy nowej
infrastruktury zlokalizowanej poza projektowanym pasem drogowym wraz z uzyskaniem na
jej lokalizację zgody właściciela terenu, na którym ma być ona umieszczona -jeśli zajdzie
taka konieczność,
i) opracowanie dokumentacji geodezyjnej dotyczącej projektów podziałów działek
stanowiącej załącznik wymagany do wniosku o wydanie decyzji ZRID oraz wykazy zmian
danych ewidencyjnych dotyczących działek i budynków - jeśli zajdzie taka konieczność, j)
wykonanie wielobranżowego projektu budowlanego wraz z informacją dotyczącą
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
3)
Wykonanie przez Wykonawcę dokumentów niezbędnych do przygotowania
postępowania na wybór wykonawcy robót oraz
do a) wykonanie projektów wykonawczych dla wszystkich branż,
b)
wykonanie kosztorysu inwestorskiego,
c)
wykonanie przedmiaru robót z Tabelą Elementów Rozliczeniowych,
d)
wykonanie Specyfikacji Technicznych Wykonania i Odbioru Robót,
4)
Uzyskanie decyzji pozwolenia na budowę/zawiadomienia o braku sprzeciwu do
realizacji robót budowlanych/decyzji ZRID w oparciu o wykonany projekt budowlany,
5)
Wykonanie i uzyskanie przez Wykonawcę wszelkich opracowań, opinii, uzgodnień,
sprawdzeń i decyzji po uzyskaniu pozwolenia na budowę/zawiadomieniu o braku sprzeciwu
do realizacji robot budowlanych/decyzji ZRID niezbędnych
do prawidłowego wykonania przedmiotu umowy.
6} Przeniesienie na rzecz Zamawiającego praw autorskich majątkowych oraz zezwolenia na
wykonywanie autorskich praw
zależnych do opracowań wykonanych w ramach realizacji przedmiotu zamówienia.
7) Pełnienie nadzoru autorskiego zgodnie z zapisami SIWZ przez cały okres realizacji
inwestycji.
5.
Zakres rzeczowy dokumentacji projektowej na odcinku od Placu Słonecznego do ul.
Dobrej obejmować będzie:
1)
przebudowę istniejącej jezdni ul. Kostrzyńskiej,
2)
budowę nowej południowej nitki ul. Kostrzyńskiej,
3)
przebudowę istniejącego torowiska tramwajowego, pętli tramwajowej i sieci trakcyjnej
tramwajowej,
4)
przebudowę istniejącego wiaduktu drogowego nad torami kolejowymi - na wjeździe
do AGROMY,
5)
przebudowę i budowę chodników,
6)
wyznaczenie nowego ciągu ścieżki rowerowej w technologii nawierzchni asfaltowej,
7)
przebudowę istniejących zjazdów publicznych oraz indywidualnych wraz ze
znajdującymi się pod nimi przepustami,
8)
przebudowę skrzyżowań z istniejącą siecią drogową w zakresie koniecznych korekt
geometrii oraz robót nawierzchniowych, 9} przebudowę przystanków tramwajowych i zatok
autobusowych,
10)
przebudowę i budowę nowego oświetlenia oraz doświetlenie przejść dla pieszych i
dojść do przystanków komunikacji zbiorowej,
11)
przebudowę kanalizacji deszczowej na całej długości przebudowywanego odcinka z
uwzględnieniem odbioru wód powierzchniowych z ulic bocznych wzdłuż ulicy Kostrzyńskiej
zgodnie z zapisami w odpowiednich planach zagospodarowania przestrzennego,
12)
rozbiórkę ogrodzeń istniejących w pasie drogowym - jeśli zajdzie taka konieczność,
13)
projekt docelowej organizacji ruchu - oznakowanie poziome i pionowe, wraz z
zatwierdzeniem przez organ właściwy do zarządzania ruchem drogowym,
14)
dostosowanie ulicy do potrzeb osób niepełnosprawnych, w tym niewidomych,
15)
zagospodarowanie zieleni,
16)
inwentaryzację istniejących obiektów m.in. istniejących ogrodzeń ze szczególnym
uwzględnieniem obiektów zajmujących pas drogowy ulicy Kostrzyńskiej,
17)
uaktualnienie inwentaryzacji drzew i krzewów, oznakowanie drzew w terenie,
przedstawienie szacunku brakarskiego,
18)
budowę kanałów technologicznych - jeśli zajdzie taka konieczność,
19)
przebudowę kolidujących urządzeń infrastruktury technicznej, a w szczególności
{sieci energetycznych, wodociągowych, telekomunikacyjnych, gazowych).
6.
Charakterystyka obszaru planowanej inwestycji.
1) Obszary chronionej przyrody:
a) Teren na którym zaplanowano budowę i przebudowę drogi nie jest objęty żadną
z form ochrony przyrody ustanowionych na podstawie Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o
ochronie przyrody {Dz. U. z 2004r. nr92, poz. 880 z późniejszymi zmianami),
b) W sąsiedztwie realizowanej inwestycji znajduje się obszar należący do Europejskiej Sieci
Obszarów Natura 2000 ~ „Murawy Gorzowskie" PLH 080058 o pow. 79,9 ha składający się z
rezerwatu „Gorzowskie Murawy" położonego na północ od drogi wojewódzkiej oraz użytku
ekologicznego „Gorzowskie murawy kserotermiczne" położonego przy torach kolejowych w
obrębie osiedla Wieprzyc przy zachodniej granicy miasta.
2} Budynki mieszkalne w ewidencji gminnej i stanowiska archeologiczne na terenie
planowanej inwestycji:
1)
Na odcinku od Placu Słonecznego do ul. Dobrej zlokalizowane są budynki mieszkalne
znajdujące się w ewidencji gminnej. W związku z zamiarem wyburzenia tych budynków dla
potrzeb planowanej inwestycji, należy uzyskać rozstrzygnięcie Lubuskiego Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków w sprawie zdjęcia z ewidencji gminnej w/w budynków.
2)
Na obszarze planowanej inwestycji nie zarejestrowano stanowisk archeologicznych.
Szacunkowa wartość bez VAT: 439 827,34 EUR
W uzasadnieniu czynności wykluczenia Interprojekt z postępowania zamawiający wskazał:
„Wyżej wskazana firma jest autorem „Koncepcji przebudowy ulicy Kostrzyńskiej", która
stanowi opis przedmiotu zamówienia.
Zgodnie umową zawartą z firmą GIFK InterPROJEKT na wykonanie „Koncepcji przebudowy
ulicy Kostrzyńskiej” Wykonawca w ramach wynagrodzenia (…) zobowiązuje się do udzielania
Zamawiającemu niezwłocznie wyjaśnień i pisemnych odpowiedzi (…) na zapytania
dotyczące Koncepcji składane przez oferentów w trakcie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego na wybór wykonawcy robót budowlanych oraz wykonawcy
dokumentacji projektowej w oparciu o tę Koncepcję. Niewykluczenie firmy GIFK
InterPROJEKT Sp. z o.o. z postępowania spowoduje, że będzie ona w uprzywilejowanej
sytuacji w stosunku do pozostałych wykonawców, gdyż posiada większą wiedzę na temat
przedmiotu zamówienia, co więcej udzielając odpowiedzi na pytania innych wykonawców ma
możliwość kształtowania dalszych losów postępowania i wpływania na treść SIWZ, a w
konsekwencji formowania postępowania z korzyścią dla siebie (jako wykonawcy). Firma
GIFK InterPROJEKT Sp. z o.o. nie może występować jednocześnie w dwóch rolach, z jednej
strony jako „ekspert” zamawiającego, który winien znać i udzielać odpowiedzi na wszelkie
pytania odnośnie opisu przedmiotu zamówienia stawiane przez potencjalnych wykonawców,
z drugiej zaś jako wykonawca ubiegający się o zamówienie.”
Izba oceniła i uwzględniła w charakterze dowodów, wnioskowane przez zamawiającego,
następujące umowy zawarte pomiędzy stronami:
• umowę na wykonanie prac projektowych z dnia 1 czerwca 2004 r.,
• umowę nr 98/WIN/2009 z dnia 2 października 2009 r. (na aktualizację koncepcji
przebudowy ul. Kostrzyńskiej) wraz z Aneksem nr 1 z dnia 2 lutego 2010 r.,
• umowę nr 80/WIN/2012 z dnia 10 grudnia 2012 r. (dot. przeniesienia praw autorskich
do koncepcji przebudowy ul. Kostrzyńskiej).
Jak wynika z ww. dowodów, zobowiązanie Interprojekt do udzielania odpowiedzi na pytania
wykonawców, które wskazuje zamawiający w cytowanym wyżej uzasadnieniu wykluczenia
wykonawcy z postępowania, wynika z umowy nr 80/WIN/2012 z dnia 10 grudnia 2012 r., a
nie z umowy na wykonanie koncepcji.
W par. 2 pkt 10 umowy nr 80/WIN/2012 postanowiono: „Wykonawca w ramach
wynagrodzenia […] zobowiązuje się do udzielania Zamawiającemu niezwłocznie wyjaśnień i
pisemnych odpowiedzi […] na zapytania dotyczące Koncepcji składane przez oferentów w
trakcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na wybór wykonawcy robót
budowlanych oraz wykonawcy dokumentacji projektowej w oparciu o tę koncepcję.”
Izba oceniła i uwzględniła w charakterze dowodu, wnioskowane przez odwołującego, pismo
zamawiającego z dnia 24 kwietnia 2012 r. skierowane do odwołującego, o treści:
„Nawiązując do Państwa pisma znak K4/2012 z dnia 28.03.2012r. uprzejmie informujemy, iż
zgodnie z art. 67 ustawy Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr
113, poz. 759 z późniejszymi zmianami) nie ma prawnych możliwości wyboru konkretnego
wykonawcy projektu budowlanego dla zadania inwestycyjnego pn. „Przebudowa ulicy
Kostrzyńskiej," na podstawie zamówienia z wolnej ręki, dlatego też Miasto Gorzów Wlkp.
obecnie przygotowywuje się do przeprowadzenia nowego postępowania przetargowego na
wybór projektanta w trybie przetargu nieograniczonego.
Serdecznie zapraszamy firmę GIFK InterPROJEKT Sp. z o.o. do wzięcia udziału w w/w
postępowaniu. Z uwagi na szczegółowe rozpoznanie tematu, uważamy, iż mają Państwo
możliwość złożenia atrakcyjnej cenowo, w stosunku do konkurencji, oferty.
Gwoli wyjaśnienia, nadmieniamy, iż koncepcja autorstwa Państwa firmy jest opracowaniem
poglądowym powstałym na potrzeby Zamawiającego i Miasto na chwilę obecną nie podjęło
jeszcze decyzji odnośnie zamieszczenia w/w opracowania jako materiału załączonego do
przetargu i udostępnienia tym samym koncepcji potencjalnym wykonawcom.
Jednakże traktując Państwa pismo, jako ofertę sprzedaży Miastu Gorzów Wlkp. zależnych
praw autorskich, prosimy o doprecyzowanie oferty pod względem cenowym, co da nam
pełny obraz sprawy i umożliwi podjęcie stosownych decyzji odnośnie dalszego toku
postępowania w sprawie zadania inwestycyjnego pn. „Przebudowa ulicy Kostrzyńskiej."
Uwzględniając powyższe, Izba zważyła co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że odwołujący legitymuje się uprawnieniem
do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 179 ust. 1 Pzp,
według którego środki ochrony prawnej określone w ustawie przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów niniejszej ustawy.
Przytaczając, zgodnie z wymaganiami art. 196 ust. 4 Pzp, przepisy stanowiące podstawę
prawną zapadłego rozstrzygnięcia, wskazać należy, iż zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy z
postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy wykonywali
bezpośrednio czynności związane z przygotowaniem prowadzonego postępowania lub
posługiwali się w celu sporządzenia oferty osobami uczestniczącymi w dokonywaniu tych
czynności, chyba że udział tych wykonawców w postępowaniu nie utrudni uczciwej
konkurencji.
Ponadto Izba wskazuje na formalne podstawy wyrokowania w danej sprawie – zgodnie z art.
191 ust. 2 ustawy, wydając wyrok, Izba bierze za podstawę stan rzeczy ustalony w toku
postępowania. Według art. 190 ust. 1 Pzp strony i uczestnicy postępowania odwoławczego
są obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki
prawne. Tak samo zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6
Kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na wywodzącym zeń skutki
prawne. Powyższe jest skorelowane z ekonomiką postępowania odwoławczego z założenia
realizującego postulat szybkości procesowej (art. 189 ust. 1 Pzp).
Katalog przesłanek wykluczenia wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego został enumeratywnie podany w art. 24 ustawy. Za ustalony, zarówno w
doktrynie, jak i orzecznictwie, należy uznać pogląd, że wynikające z ww. przepisu normy,
jako sankcyjne, tj. eliminujące wykonawców z ubiegania się o zamówienia publiczne, należy
interpretować ściśle. Nie można w ich przypadku stosować wykładni rozszerzającej, a więc
rozciągać ich stosowania na przypadki, których ich dyspozycje wyraźnie nie obejmują.
W świetle literalnego brzmienia art. 24 ust. 2 pkt 1 Pzp dla ziszczenia się przesłanki
wykluczenia wykonawcy opisanej w tym przepisie konieczne jest jednoczesne stwierdzenie,że wykonawca bezpośrednio wykonywał czynności związane z przygotowaniem
prowadzonego postępowania (albo posłużył się w celu sporządzenia oferty osobami
uczestniczącymi w dokonywaniu tego typu czynności), a ponadto ów udział w przygotowaniu
postępowania utrudnił konkurencję w postępowaniu. Obie powyższe okoliczności składające
się na ww. przesłankę wykluczenia wykonawcy, muszą więc być powiązane adekwatnym
związkiem przyczynowo-skutkowym, tj. utrudnienie konkurencji (uzyskanie uprzywilejowanej
pozycji w postępowaniu przez danego wykonawcę) musi być wynikiem danego uczestnictwa
wykonawcy w przygotowaniu postępowania.
Ustawa przez „przygotowanie postępowania” rozumie czynności podejmowane przez
zamawiającego (jego pracowników, jednostki organizacyjne lub osoby trzecie, którym na
podstawie art. 15 ust. 2 Pzp może on powierzyć przygotowanie postępowania) wymienione
w Rozdziale II „Przygotowanie postępowania”, art. 29 - 38 Pzp. Zaliczyć do nich należy:
− opis przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych - sporządzenie
dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót
budowlanych, programu funkcjonalno-użytkowego,
− oszacowanie wartości przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych
poprzez sporządzenie kosztorysu inwestorskiego,
− przygotowanie specyfikacji istotnych warunków zamówienia. (za „Informatorem
Urzędu Zamówień Publicznych” nr 9/2013, s. 9,
www.uzp.gov.pl
)
W wyroku ETS z dnia 3 marca 2005 r. (w sprawach połączonych sygn. C-21/03 i C-34/03),
podkreślono powinny brak automatyzmu przy wykluczeniu wykonawcy, który brał udział w
przygotowaniu danego postępowania. Trybunał stwierdził, iż udział danego wykonawcy w
niektórych pracach przygotowawczych może prowadzić do zakłócenia konkurencji pomiędzy
oferentami (akapit 29 i 30). Uznał również, że istnieją przypadki w których wykluczenie
z procedury przetargowej osób wykonujących niektóre prace przygotowawcze, jest
nieuzasadnione, albowiem ich uczestnictwo w procedurze nie stanowi żadnego
niebezpieczeństwa dla konkurencji między oferentami (akapit 35).
Tym samym, w ślad za powoływanym wyżej stanowiskiem UZP, stwierdzić należy, „[…] iż
wykonawca, który przygotowywał postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego może
mieć przewagę konkurencyjną nad innymi wykonawcami w tym postępowaniu. Jednakże
istnienia takiej zależności zamawiający nie może domniemywać, lecz musi ją niezbicie
ustalić w okolicznościach konkretnego przypadku. Tym samym, zamawiający jest
obowiązany wykluczyć wykonawcę, który opracował np. dokumentację projektową, tylko i
wyłącznie wtedy, gdy jest w stanie wykazać, iż jego udział w tym postępowaniu utrudnił
konkurencję, tj. jego pozycja konkurencyjna w postępowaniu - z uwagi na opracowanie
projektu i kosztorysów inwestorskich - była korzystniejsza od innych wykonawców w nim
uczestniczących, którzy informacje o nim czerpali ze specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
Na gruncie ustalonej wykładni przesłanek art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, fakt, że dany
wykonawca brał udział w przygotowaniu postępowania np. poprzez opracowanie
dokumentacji projektowej, w postaci projektu i kosztorysów inwestorskich, nie stanowi
wystarczającej przyczyny wykluczenia go z postępowania, w którym zamawiający udziela
zamówienia. Wykonawca taki opracowując dokumentację projektową nabył bowiem
informacje o przedmiocie zamówienia. Jeśli zaś powyższe informacje wchodziły również w
zakres dokumentacji postępowania i były do wykorzystania na równych zasadach dla
wszystkich zainteresowanych uczestnictwem w przetargu, to uznać należy, iż przewaga
wykonawcy, który przygotowywał dokumentacje projektową na potrzeby postępowania, w
którym następnie złożył ofertę polegała jedynie na wcześniejszej znajomości przedmiotu
zamówienia i ewentualnie krótszym czasie przygotowania oferty. Jednakże okoliczność ta
nie stanowi wystarczającego dowodu utrudnienia uczciwej konkurencji.
Jeżeli więc nie wykazano przesłanki utrudniania uczciwej konkurencji, a przede wszystkim
nie udokumentowano jej dowodami, przepis art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp nie może mieć
zastosowania. Z samego faktu udziału określonego wykonawcy w przygotowaniu
postępowania nie wynika bowiem, że wykonawca ten miał przewagę konkurencyjną nad
innymi wykonawcami postępowania. A zatem zamawiający jest uprawniony do udzielenia
zamówienia takiemu wykonawcy, który brał udział w przygotowaniu postępowania poprzez
opracowanie dokumentacji projektowej w przypadku, gdy jego oferta została uznana za
najkorzystniejszą na gruncie tego postępowania.”
Jak już wskazano, sam udział w ww. czynnościach związanych z przygotowaniem
postępowania nie stanowi wystarczającej podstawy do wypełnienia dyspozycji art. 24 ust. 2
pkt 1 Pzp – udział ten musi prowadzić dodatkowo do ograniczenia konkurencji w
postępowaniu. Natomiast ocena czy doszło do uzyskania przewagi konkurencyjnej przez
danego wykonawcę wykonującego czynności związane z przygotowaniem postępowania,
zależy od oceny konkretnych okoliczności danej sprawy. Pod uwagę należy wziąć przy tym
wszelkie okoliczności, które doprowadziły do uzyskania przewagi wykonawcy nad innymi
uczestnikami postępowania, np. jakiego rodzaju wiedzę, zakres informacji o zamówieniu,
uzyskał wykonawca i czy wiedza ta jest dostępna innym wykonawcom, albo np. czy
przygotowując opis przedmiotu zamówienia wykonawca wprowadził doń postanowienia
jedynie dla niego korzystne… etc. Zamawiający powinien wziąć pod uwagę oraz przede
wszystkim wykazać, co konkretnie dało w tym przypadku przewagę wykonawcy
wykonującemu niektóre czynności związane z przygotowaniem postępowania (np. jaka
wiedza przy tym nabyta daje mu możliwość przygotowania oferty na lepszych warunkach
albo jakie informacje dodatkowe, niedostępne innym wykonawcom na temat danego
przedmiotu zamówienia uzyskał i w jaki sposób będzie mógł je wykorzystać dla uzyskania
danego zamówienia). Dla ustalenia wystąpienia naruszenia konkurencji istotne znaczenie
może mieć również zakres informacji pozyskanych przez wykonawcę, a także stopień
trudności przygotowania oferty.
Podkreślić przy tym należy, iż to na zamawiającym ciąży obowiązek ustalenia i wykazania,
czy wykonawca bezpośrednio wykonywał czynności związane z przygotowaniem
prowadzonego postępowania albo posługiwał się w celu sporządzenia oferty osobami
uczestniczącymi w dokonywaniu tych czynności, a także w jaki sposób powyższe narusza
konkurencję w postępowaniu. To zamawiający z zaistnienia tych okoliczności wywodzi skutki
prawne i tym samym na nim spoczywa ciężar dowodu związany z ich wykazaniem.
Odnosząc powyższe uwagi do przedmiotowej sprawy, stwierdzić należało, iż w
rozpatrywanym przypadku zamawiający wskazanego ciężaru dowodu nie uniósł.
Zamawiający nie wykazał przed Izbą żadnych konkretnych okoliczności, które stanowiłyby
udział wykonawcy w przygotowaniu postępowania ograniczający konkurencję w tym
postępowaniu.
Zamawiający powoływał w tym względzie dwie rzeczowo powiązane ze sobą, ale czasowo
rozdzielne, okoliczności dotyczące udziału odwołującego w przygotowaniu postępowania –
sporządzeniu opisu przedmiotu zamówienia. Mianowicie wskazywał na przygotowanie przez
Interprojekt koncepcji przebudowy ul. Kostrzyńskiej, która stanowić miała podstawę dla
opracowania dokumentacji projektowej (budowlanej) stanowiącej przedmiot niniejszego
zamówienia oraz na fakt, iż wykonawca zobowiązany jest do udzielania w przyszłości
zamawiającemu konsultacji na temat rzeczonej koncepcji w trakcie procedur przetargowych
na wyłonienie wykonawcy dokumentacji projektowej.
Przesłanka wykluczenia wykonawcy z art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy odnosi się do konkretnych
wskazanych tam okoliczności faktycznych, których powiązanie z wpływem na konkurencję w
postępowaniu można ocenić jedynie w przypadku, gdy okoliczności te zaistnieją. Nie można
natomiast ustalić w jaki sposób dana okoliczność wpłynęła czy nawet wpłynie na uzyskanie
przez danego wykonawcę uprzywilejowanej pozycji w postępowaniu, jeżeli jest to
okoliczność przyszła, hipotetyczna i niedookreślona. Takie właśnie okoliczności powołuje
zamawiający.
Przedmiotowe postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu ograniczonego.
Opublikowane przez zmawiającego ogłoszenie o zamówieniu nie zawiera pełnego opisu
przedmiotu zamówienia ale jedynie jego określnie – zresztą zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 3
Pzp. Specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz zawartego w niej opisu przedmiotu
zamówienia zamawiający jeszcze nie sporządził – a przynajmniej nie przekazał takowego
Izbie. Nie jest więc wcale jasne w jakim stopniu, zakresie i kształcie opracowana przez
odwołującego koncepcja będzie bezpośrednio taki opis stanowić. Zamawiający nie przekazał
zresztą w ramach dokumentacji postępowania, ani nie powołał jako dowodu, rzeczonej
koncepcji. Izba nie była więc nawet w stanie ocenić jakiego charakteru jest to opracowanie, a
tym bardziej stwierdzić, co konkretnie w tym opracowaniu lub w związku z faktem jego
przygotowania, doprowadziło do uprzywilejowania odwołującego względem innych
uczestników postępowania. Przy czym zamawiający, poza pewnymi ogólnikami, nie powołał
w tym zakresie żadnych konkretnych okoliczności czy przykładów informacji tego typu.
Natomiast odnośnie konsultacji dotyczących koncepcji, do których w trakcie prowadzonych
postępowań odwołujący będzie zobowiązany na podstawie umowy z dnia 10.12.2012 r.,
stwierdzić można, iż jest to okoliczność jeszcze bardziej niedookreślona niż sporządzenie
opisu przedmiotu zamówienia. Powoływany przepis ustawy referuje wyraźnie do przeszłości
– wykonawca miał wykonywać czynności związane z przygotowaniem postępowania. Nie
odnosi się natomiast do przyszłych działań wykonawcy w zakresie przygotowania
postępowania, które ewentualnie na żądanie zamawiającego będzie wykonywał.
Dotychczas, prawdopodobnie ze względu na wybrany tryb postępowania, żadne czynności
związanych z wyjaśnianiem przedmiotu zamówienia i odpowiadaniem przez zamawiającego
na pytania innych wykonawców, wykonywane przez odwołującego nie miały miejsca.
Dopiero, gdy tego typu konkretny przypadek będzie miał miejsce, można będzie sensownie
rozważyć, czy dane działanie wykonawcy, np. jego stanowisko w sprawie lub uzyskane w
związku z danymi czynnościami informacje, miały wpływ na konkurencję w postępowaniu.
Natomiast jakiekolwiek hipotetyczne oceny i generalizacje względem faktów, które nie miały
jeszcze miejsca i nie wiadomo nawet w jakim dokładnie kształcie i zakresie wystąpią, są
nieuprawnione. Jak już wskazano na wstępie, w ramach zastosowania art. 24 ust. 2 pkt 1
Pzp ocenia się konkretne okoliczności faktyczne i ich konsekwencje dla konkurencji w
postępowaniu, a nie skutki przyszłych i niedookreślonych czynności czy zdarzeń.
Na marginesie można tu wskazać, iż w przypadku prowadzenia postępowania
jednostopniowego, na etapie oceny ofert zamawiający prawdopodobnie nie miałby tego typu
problemów z powołaniem i wykazaniem istotnych w sprawie, konkretnych okolicznościświadczących o ograniczeniu konkurencji w postępowaniu (o ile oczywiście takie by
wystąpiły).
Odnośnie dowodu z pisma zamawiającego z dnia 24 kwietnia 2014 r., Izba stwierdziła, iż
pismo to dowodzi jedynie stanowiska zamawiającego wyrażonego w danej dacie.
Zamawiający zawsze mógł stanowisko swoje w tym zakresie zmienić, np. względu na
okoliczności nowe, jak i odmiennie ocenić okoliczności dotychczasowe.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp stosownie do
wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt 1 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
................................
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Miastu Gorzów Wielkopolski z siedzibą w Gorzowie
Wielkopolskim unieważnienie czynności wykluczenia Gorzowska Inżynierska Firma
Konsultingowa INTERPROJEKT Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Gorzowie Wielkopolskim z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na
„Wykonanie dokumentacji projektowej na zadanie pn: Przebudowa ulicy Kostrzyńskiej w
Gorzowie Wlkp.” oraz powtórzenie czynności oceny wniosków złożonych w ww.
postępowaniu z uwzględnieniem wniosku tego wykonawcy,
2. kosztami postępowania obciąża
Miasto Gorzów Wielkopolski z siedzibą w Gorzowie
Wielkopolskim i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Gorzowska
Inżynierska Firma Konsultingowa INTERPROJEKT Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim tytułem wpisu od
odwołania,
2.2. zasądza od Miasto Gorzów Wielkopolski z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim na
rzecz Gorzowska Inżynierska Firma Konsultingowa INTERPROJEKT Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim kwotę 17
460 zł 00 gr (słownie: siedemnaście tysięcy czterysta sześćdziesiąt złotych zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu
od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim.
…………………………….
sygn. akt KIO 2688/13
UZASADNIENIE
Zamawiający, Miasto Gorzów Wielkopolski, prowadzi w trybie przetargu ograniczonego na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U.
z 2013 r. poz. 907 ze zm.) – zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp" – postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na „Wykonanie dokumentacji projektowej na zadanie pn:
Przebudowa ulicy Kostrzyńskiej w Gorzowie Wlkp.”
Szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11. ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w dniu 31.08.2013 r. w Dz.U. UE pod numerem
2013/S 169-293352.
W dniu 15.11.2013 r. zamawiający zawiadomił wykonawców biorących udział w
postępowaniu o wynikach oceny spełniania warunków udziału i zaproszeniu do składania
ofert, w tym o wykluczeniu z udziału w postępowaniu wykonawcy, Gorzowska Inżynierska
Firma Konsultingowa INTERPROJEKT Sp. z o.o. z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim
(zwana dalej „Interprojekt”).
W dniu 20.11.2013 r. Interprojekt wniosła do Prezesa KIO odwołanie względem ww.
czynności zarzucając zamawiającemu naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy przez podjęcie
decyzji o wykluczeniu wykonawcy w oparciu o ten przepis, pomimo że w stosunku do
wykonawcy nie zaistniały przestanki określone w tym przepisie, tj. po pierwsze wykonawca
nie brał bezpośredniego udziału w przygotowaniu tego postępowania, po drugie brak jest
bezpośredniego związku pomiędzy rezultatem pracy wykonawcy, a jego wykorzystaniem
przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, po wtóre udział
wykonawcy w niniejszym postępowaniu w żaden sposób nie utrudni uczciwej konkurencji.
W uzasadnieniu odwołania wskazano m.in.:
„[…] Zamawiający nie sformułował konkretnych motywów, w oparciu o które uznał, że udział
odwołującego w postępowaniu utrudni uczciwą konkurencję. Jedynym argumentem,
stanowiącym podstawę jego decyzji jest fakt, że Odwołujący był twórcą projektu
koncepcyjnego pod nazwą „Przebudowa ul. Kostrzyńskiej w Gorzowie Wlkp." Jak wynika
natomiast z ugruntowanego w literaturze przedmiotu stanowiska sam fakt uczestnictwa w
wykonywaniu czynności związanych z przygotowaniem postępowania nie może stanowić
podstawy do wykluczenia z udziału w postępowaniu. Ograniczenie jest nieaktualne, jeżeli
udział tych wykonawców w postępowaniu nie utrudni uczciwej konkurencji (por. Jagiełło
Dariusz, artykuł Zam.Pub.Dor.2010.5.35 Wykonawca powiązany z beneficjentem). Powyższe
stanowisko potwierdzają zaprezentowane niżej opinie prawne ekspertów UZP.
Na marginesie należy przypomnieć, że w przypadku art. 24 ust. 2 pkt. 1 ciężar udowodnienia
faktu spoczywa na zamawiającym.
Posiłkując się treścią opinii prawnej ekspertów UZP Wykluczenie z postępowania
wykonawców, którzy wykonywali czynności związane z przygotowaniem prowadzonego
postępowania (opublikowanej na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych lub
Informator Urzędu Zamówień Publicznych-wrzesień 2013), wskazać należy, że obowiązek
wykluczenia wykonawcy w oparciu o art. 24 ust. 2 pkt. 1 PZP ciąży na Zamawiającym, w
sytuacji łącznego wystąpienia trzech przesłanek pozytywnych oraz braku przesłanki
negatywnej niweczącej podstawę wykluczenia.
Cytując treść opinii:
„Po pierwsze, wykluczeniu z postępowania podlegają wykonawcy, którzy bezpośrednio
wykonywali czynności związane z prowadzonym postępowaniem albo posługiwali się w celu
sporządzenia oferty osobami uczestniczącymi w dokonywaniu czynności związanych z
prowadzonym postępowaniem. Po drugie, obowiązek wykluczenia dotyczy wskazanych
powyżej wykonawców, którzy (lub osoby, którymi posługiwali się w celu sporządzenia oferty)
brali udział w przygotowaniu tego postępowania. Pzp przez "przygotowanie postępowania"
rozumie czynności podejmowane przez zamawiającego (jego pracowników, jednostki
organizacyjne lub osoby trzecie, którym na podstawie art. 15 ust. 2 Pzp może on powierzyć
przygotowanie postępowania) wymienione w Rozdziale II "Przygotowanie postępowania",
art. 29 - 38 Pzp. Zaliczyć do nich należy:
-
opis przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych - sporządzenie
dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych,
programu funkcjonalno-użytkowego,
-
oszacowanie wartości przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych
poprzez sporządzenie kosztorysu inwestorskiego,
-
przygotowanie specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Po trzecie, musi zachodzić bezpośredni związek pomiędzy rezultatem pracy podmiotu
uczestniczącego w postępowaniu przygotowawczym a jego wykorzystaniem przez
zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Przesłanka negatywna, stanowi, iż wystąpienie powyższych okoliczności nie może stanowić
podstawy wykluczenia wykonawcy z postępowania, jeżeli udział tego wykonawcy nie utrudni
uczciwej konkurencji."
Odnosząc się kolejno do poszczególnych przesłanek wyszczególnionych powyżej należy
zważyć co następuje:
1)
opis przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych - sporządzenie
dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych,
programu funkcjonalno-użytkowego,
Gorzowska Inżynierska Firma Konsultingowa InterPROJEKT sp. z o.o. opracowała projekt
koncepcyjny pod nazwą „Przebudowa ul. Kostrzyńskiej w Gorzowie Wlkp." . Opracowanie to
obejmowało swoim zakresem wykonanie wielobranżowej koncepcji (m.in. branże drogowa,
tramwajowa, sanitarna, elektryczna, teletechniczna) przebudowy ul. Kostrzyńskiej od km
0+000 (granice administracyjne Gorzowa Wlkp.) do km 4+490 (ulica Plac Słoneczny).
Natomiast zakres rzeczowy ujęty w przedmiotowym postępowaniu obejmuje wyłącznie
opracowanie dokumentacji projektowej dla I etapu przebudowy ul. Kostrzyńskiej tj. na
odcinku od ok. km 2+650 (ulica Dobra) do km 4+490 (ulica Plac Słoneczny). Tym samym
zakres zamówienia nie jest tożsamy z pierwotnym opracowaniem, gdyż obejmuje
opracowanie tylko określonego fragmentu prac ujętych w koncepcji.
Co więcej, już po zakończeniu opracowania dokumentacji Zamawiający założył dokonanie
istotnych zmian w przedmiocie opracowania, jak również rozszerzył zakres opracowania
objęty postępowaniem o dodatkowe elementy (np. koncepcja odwodnienia).
Na odrębną ocenę stanowi stopień wykorzystania koncepcji projektowej firmy GIFK
InterPROJEKT jako materiału bazowego dla podstawowego przedmiotu zamówienia tj.
opracowania projektu budowlanego.
Podstawą do opracowania projektu budowlanego jest bowiem USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo budowlane. Ustawa ta wraz z aktami wykonawczymi określa kształt i wymagania w
stosunku do zakresu rzeczowego i przedmiotowego projektu budowlanego. Zgodnie z
zapisem art. 20 ustawy Prawo budowlane do podstawowych obowiązków projektanta jako
wykonawcy dokumentacji projektowej należy:
-
opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami określonymi w
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, lub w pozwoleniu, o którym mowa
w art. 23 i 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej
Polskiej i administracji morskiej, wymaganiami ustawy, przepisami oraz zasadami wiedzy
technicznej;
-
uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w
zakresie wynikającym z przepisów.
Zapisy te jednoznacznie wskazują, że dla wykonawcy wyłonionego w tym postępowaniu to
nie koncepcja będzie głównym dokumentem określającym przedmiot zamówienia, stanowiąc
jedynie materiał pomocniczy pozwalający wstępnie określić zakres rzeczowy inwestycji.
Wyraźnie wskazuje na to sam Zamawiający w opisie zamówienia gdzie podkreśla
informacyjny charakter opracowanej uprzednio koncepcji (pkt. 11.2- Wielkość lub zakres
zamówienia- Wykonawca winien ocenić przydatność i możliwość wykorzystania w/w
opracowań na potrzeby przygotowywania oferty i realizacji przedmiotu zamówienia)
2)
oszacowanie wartości przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych
poprzez sporządzenie kosztorysu inwestorskiego,
W ramach wykonanej koncepcji GIFK InterPROJEKT sp. z o.o. dokonała również
opracowania szacunkowych kosztów realizacji inwestycji, w tym również szacunkową
wycenę kosztów prac projektowych. Kwota prac projektowych zawarta w opracowaniu
ujmowała jednakże cały odcinek ul. Kostrzyńskiej od km 0+000 do km 4+490. Jednocześnie
należy podkreślić, że opracowany przez Odwołującego koszt prac projektowych nie jest
tożsamy z wartością przedmiotu zamówienia wynikającą z opisu zawartego w opisie
zamówienia. Zamawiający nie dość, ze dokonał skrócenia zakresu rzeczowego (długość
opracowania) to dodatkowo uzupełnił zakres opracowania o dodatkowe elementy nie ujęte w
koncepcji programowej - przykładowo opis zamówienia:
4. Przedmiot zamówienia będzie obejmować:
1.
Wykonanie koncepcji odwodnienia
Co istotne Zamawiający upublicznił również informację o szacunkowej wartości zamówienia
wraz z ogłoszeniem o zamówieniu (pkt. 11.2- Wielkość lub zakres zamówienia Szacunkowa
wartość bez VAT: 439 827,34 EUR)
3)
przygotowanie specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Firma GIFK InterPROJEKT sp. z o.o. nie uczestniczyła i nie będzie uczestniczyć w ramach
tego postępowania w przygotowaniu specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Podanie jako podstawy do wykluczenia Odwołującego z postępowania możliwości wpływania
na treść SIWZ poprzez udzielanie odpowiedzi na pytania wykonawców oparte jest na błędnej
przesłance.
Zgodnie bowiem z zapisami art. 38. ust. 1. Pzp to do obowiązków zamawiającego należy
udzielanie odpowiedzi na pytania wykonawców. Przy udzielaniu odpowiedzi może ale nie
musi się on kierować informacjami uzyskanymi uprzednio od GIFK InterPROJEKT. Ale nie
zmienia to faktu, że tylko i wyłącznie zamawiający decyduje o treści udzielanych odpowiedzi,
sprawując przez cały czas prowadzonego postępowania funkcję kontrolną w stosunku do
przekazywanych wykonawcom treści.
Zamawiający wykluczając Odwołującego z postępowania nie udokumentował w żaden
sposób wystąpienia którejkolwiek z tych przesłanek.
Ponadto jak przytoczono powyżej, nawet łączne spełnienie wymienionych trzech przesłanek,
niweczy wystąpienie jednej przesłanki negatywnej tzn. „wystąpienie powyższych okoliczności
nie może stanowić podstawy wykluczenia wykonawcy z postępowania, jeżeli udział tego
wykonawcy nie utrudni uczciwej konkurencji."
Zamawiający w uzasadnieniu wykluczenia z postępowania Odwołującego wskazał na fakt
posiadania rzekomo większej wiedzy od pozostałych uczestników opracowania, będącej
konsekwencją opracowania koncepcji projektowej.
Przesłanka ta nie znajduje żadnego potwierdzenia w faktach. Odwołujący posiada dokładnie
taką samą wiedzę jak pozostali wykonawcy uczestniczący w postępowaniu.
[…]”
Uwzględniając treść dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia przekazanej
przez zamawiającego, dowody oraz stanowiska i oświadczenia stron złożone w
pismach procesowych i na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje.
Zamówienie udzielane jest w trybie przetargu ograniczonego.
Zgodnie z określeniem zawartym w ogłoszeniu o zamówieniu (pkt 11.1.5 i 11.2.1),
przedmiotem zamówienia jest:
Wykonanie dokumentacji projektowej etapu i przebudowy ulicy Kostrzynskiej - drogi
wojewódzkiej nr 132 klasa G na odcinku od skrzyżowania z ulicą Plac Słoneczny do
skrzyżowania z ul. Dobrą w Gorzowie WIkp. na potrzeby zadania inwestycyjnego pn.:
Przebudowa ulicy Kostrzynskiej.[…]
W ramach realizacji przedmiotu zamówienia należy wykonać dokumentację projektową na
przebudowę etapu I ulicy Kostrzynskiej na odcinku o długości ok. 1 900 m - od skrzyżowania
z ulicą Plac Słoneczny do skrzyżowania z ulicą Dobrą w Gorzowie WIkp. wraz z uzyskaniem
pozwolenia na budowę/przyjęcia zgłoszenia robót/decyzji ZRID oraz pełnieniem nadzoru
autorskiego przez cały okres realizacji inwestycji pn.: Przebudowa ulicy Kostrzynskiej.
Dokumentacja musi umożliwiać etapowanie robót podczas realizacji inwestycji z
uwzględnieniem następujących odcinków: 1) odcinek I - obejmujący budowę nowej
południowej nitki ulicy Kostrzynskiej, przebudowę istniejącego wiaduktu nad torami PKP,
budowę ronda, budowę kanalizacji deszczowej, budowę oświetlenia drogowego, 2} odcinek
II - obejmujący przebudowę torowiska tramwajowego, pętli tramwajowej i sieci trakcyjnej, 3)
odcinek II -obejmujący przebudowę istniejącej jezdni ulicy Kostrzynskiej.
Przedmiot zamówienia należy wykonać zgodnie z „Koncepcją przebudowy ulicy
Kostrzynskiej" (opracowanie: Gorzowska Inżynierska Firma Konsultingowa InterPROJEKT,
listopad 2009-lipiec 2010r.). W skład „Koncepcji przebudowy ulicy Kostrzynskiej" wchodzą
następujące opracowania:
1)
Koncepcja programowa - ulica Kostrzyńska,
2)
Pomiary i prognoza ruchu - ulica Kostrzyńska, 3} Inwentaryzacja zieleni - ulica
Kostrzyńska,
4} Koncepcja programowa - aktualizacja map - ulica Kostrzyńska,
5)
Monitoring hałasu samochodowego i tramwajowego,
6)
Inwentaryzacja wiaduktu drogowego nad torami,
7)
Inspekcja TVC Kd 300 Beton eksploatacyjna - ul. Kostrzyńska,
8)
Opinia o geotechnicznych warunkach posadowienia obiektów budowlanych - ulica
Kostrzyńska,
9)
Koncepcja przebudowy wiaduktu przy AGROMIE,
10} Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.
Wykonawca winien ocenić przydatność i możliwość wykorzystania w/w opracowań na
potrzeby przygotowywania oferty i realizacji przedmiotu zamówienia.
4.
Przedmiot zamówienia będzie obejmować:
1)
Wykonanie koncepcji odwodnienia,
2)
Wykonanie i uzyskanie przez Wykonawcę wszelkich opracowań, opinii, uzgodnień,
sprawdzeń i decyzji niezbędnych do uzyskania pozwolenia na budowę/zawiadomienia o
braku sprzeciwu do realizacji robót budowlanych/decyzji ZRID, a w szczególności:
a)
uzyskanie mapy do celów projektowych,
b)
wykonanie dokumentacji geotechnicznej/geotechnicznych warunków posadowienia
obiektów budowlanych/dokumentacji geologiczno-inżynierskiej,
c)
uzyskanie pozwolenia wodno-prawnego na budowę
wszystkich urządzeń
wymagających tego rodzaju pozwolenia, jak i na odprowadzenie wód opadowych i
roztopowych,
d)
uaktualnienie raportu oddziaływania na środowisko wraz z niezbędną inwentaryzacją
przyrodniczą oraz uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
e)
przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko,
f)
uzyskanie rozstrzygnięcia Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w
sprawie zdjęcia z ewidencji gminnej budynków przeznaczonych do wyburzenia,
g)
uzyskanie zgody na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie w szczególności w zakresie szerokości pasa
drogowego, odległości pomiędzy skrzyżowaniami, szerokości chodników, pochyleń
podłużnych na zjazdach oraz wszystkich innych elementów nie spełniających wymogów
rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie
warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne ich usytuowanie (Dz. U.
z 1999 r., Nr 43 poz. 430 z późniejszymi zmianami) -jeśli zajdzie taka konieczność,
h) uzyskanie decyzji lokalizacji inwestycji celu publicznego w przypadku budowy nowej
infrastruktury zlokalizowanej poza projektowanym pasem drogowym wraz z uzyskaniem na
jej lokalizację zgody właściciela terenu, na którym ma być ona umieszczona -jeśli zajdzie
taka konieczność,
i) opracowanie dokumentacji geodezyjnej dotyczącej projektów podziałów działek
stanowiącej załącznik wymagany do wniosku o wydanie decyzji ZRID oraz wykazy zmian
danych ewidencyjnych dotyczących działek i budynków - jeśli zajdzie taka konieczność, j)
wykonanie wielobranżowego projektu budowlanego wraz z informacją dotyczącą
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
3)
Wykonanie przez Wykonawcę dokumentów niezbędnych do przygotowania
postępowania na wybór wykonawcy robót oraz
do a) wykonanie projektów wykonawczych dla wszystkich branż,
b)
wykonanie kosztorysu inwestorskiego,
c)
wykonanie przedmiaru robót z Tabelą Elementów Rozliczeniowych,
d)
wykonanie Specyfikacji Technicznych Wykonania i Odbioru Robót,
4)
Uzyskanie decyzji pozwolenia na budowę/zawiadomienia o braku sprzeciwu do
realizacji robót budowlanych/decyzji ZRID w oparciu o wykonany projekt budowlany,
5)
Wykonanie i uzyskanie przez Wykonawcę wszelkich opracowań, opinii, uzgodnień,
sprawdzeń i decyzji po uzyskaniu pozwolenia na budowę/zawiadomieniu o braku sprzeciwu
do realizacji robot budowlanych/decyzji ZRID niezbędnych
do prawidłowego wykonania przedmiotu umowy.
6} Przeniesienie na rzecz Zamawiającego praw autorskich majątkowych oraz zezwolenia na
wykonywanie autorskich praw
zależnych do opracowań wykonanych w ramach realizacji przedmiotu zamówienia.
7) Pełnienie nadzoru autorskiego zgodnie z zapisami SIWZ przez cały okres realizacji
inwestycji.
5.
Zakres rzeczowy dokumentacji projektowej na odcinku od Placu Słonecznego do ul.
Dobrej obejmować będzie:
1)
przebudowę istniejącej jezdni ul. Kostrzyńskiej,
2)
budowę nowej południowej nitki ul. Kostrzyńskiej,
3)
przebudowę istniejącego torowiska tramwajowego, pętli tramwajowej i sieci trakcyjnej
tramwajowej,
4)
przebudowę istniejącego wiaduktu drogowego nad torami kolejowymi - na wjeździe
do AGROMY,
5)
przebudowę i budowę chodników,
6)
wyznaczenie nowego ciągu ścieżki rowerowej w technologii nawierzchni asfaltowej,
7)
przebudowę istniejących zjazdów publicznych oraz indywidualnych wraz ze
znajdującymi się pod nimi przepustami,
8)
przebudowę skrzyżowań z istniejącą siecią drogową w zakresie koniecznych korekt
geometrii oraz robót nawierzchniowych, 9} przebudowę przystanków tramwajowych i zatok
autobusowych,
10)
przebudowę i budowę nowego oświetlenia oraz doświetlenie przejść dla pieszych i
dojść do przystanków komunikacji zbiorowej,
11)
przebudowę kanalizacji deszczowej na całej długości przebudowywanego odcinka z
uwzględnieniem odbioru wód powierzchniowych z ulic bocznych wzdłuż ulicy Kostrzyńskiej
zgodnie z zapisami w odpowiednich planach zagospodarowania przestrzennego,
12)
rozbiórkę ogrodzeń istniejących w pasie drogowym - jeśli zajdzie taka konieczność,
13)
projekt docelowej organizacji ruchu - oznakowanie poziome i pionowe, wraz z
zatwierdzeniem przez organ właściwy do zarządzania ruchem drogowym,
14)
dostosowanie ulicy do potrzeb osób niepełnosprawnych, w tym niewidomych,
15)
zagospodarowanie zieleni,
16)
inwentaryzację istniejących obiektów m.in. istniejących ogrodzeń ze szczególnym
uwzględnieniem obiektów zajmujących pas drogowy ulicy Kostrzyńskiej,
17)
uaktualnienie inwentaryzacji drzew i krzewów, oznakowanie drzew w terenie,
przedstawienie szacunku brakarskiego,
18)
budowę kanałów technologicznych - jeśli zajdzie taka konieczność,
19)
przebudowę kolidujących urządzeń infrastruktury technicznej, a w szczególności
{sieci energetycznych, wodociągowych, telekomunikacyjnych, gazowych).
6.
Charakterystyka obszaru planowanej inwestycji.
1) Obszary chronionej przyrody:
a) Teren na którym zaplanowano budowę i przebudowę drogi nie jest objęty żadną
z form ochrony przyrody ustanowionych na podstawie Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o
ochronie przyrody {Dz. U. z 2004r. nr92, poz. 880 z późniejszymi zmianami),
b) W sąsiedztwie realizowanej inwestycji znajduje się obszar należący do Europejskiej Sieci
Obszarów Natura 2000 ~ „Murawy Gorzowskie" PLH 080058 o pow. 79,9 ha składający się z
rezerwatu „Gorzowskie Murawy" położonego na północ od drogi wojewódzkiej oraz użytku
ekologicznego „Gorzowskie murawy kserotermiczne" położonego przy torach kolejowych w
obrębie osiedla Wieprzyc przy zachodniej granicy miasta.
2} Budynki mieszkalne w ewidencji gminnej i stanowiska archeologiczne na terenie
planowanej inwestycji:
1)
Na odcinku od Placu Słonecznego do ul. Dobrej zlokalizowane są budynki mieszkalne
znajdujące się w ewidencji gminnej. W związku z zamiarem wyburzenia tych budynków dla
potrzeb planowanej inwestycji, należy uzyskać rozstrzygnięcie Lubuskiego Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków w sprawie zdjęcia z ewidencji gminnej w/w budynków.
2)
Na obszarze planowanej inwestycji nie zarejestrowano stanowisk archeologicznych.
Szacunkowa wartość bez VAT: 439 827,34 EUR
W uzasadnieniu czynności wykluczenia Interprojekt z postępowania zamawiający wskazał:
„Wyżej wskazana firma jest autorem „Koncepcji przebudowy ulicy Kostrzyńskiej", która
stanowi opis przedmiotu zamówienia.
Zgodnie umową zawartą z firmą GIFK InterPROJEKT na wykonanie „Koncepcji przebudowy
ulicy Kostrzyńskiej” Wykonawca w ramach wynagrodzenia (…) zobowiązuje się do udzielania
Zamawiającemu niezwłocznie wyjaśnień i pisemnych odpowiedzi (…) na zapytania
dotyczące Koncepcji składane przez oferentów w trakcie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego na wybór wykonawcy robót budowlanych oraz wykonawcy
dokumentacji projektowej w oparciu o tę Koncepcję. Niewykluczenie firmy GIFK
InterPROJEKT Sp. z o.o. z postępowania spowoduje, że będzie ona w uprzywilejowanej
sytuacji w stosunku do pozostałych wykonawców, gdyż posiada większą wiedzę na temat
przedmiotu zamówienia, co więcej udzielając odpowiedzi na pytania innych wykonawców ma
możliwość kształtowania dalszych losów postępowania i wpływania na treść SIWZ, a w
konsekwencji formowania postępowania z korzyścią dla siebie (jako wykonawcy). Firma
GIFK InterPROJEKT Sp. z o.o. nie może występować jednocześnie w dwóch rolach, z jednej
strony jako „ekspert” zamawiającego, który winien znać i udzielać odpowiedzi na wszelkie
pytania odnośnie opisu przedmiotu zamówienia stawiane przez potencjalnych wykonawców,
z drugiej zaś jako wykonawca ubiegający się o zamówienie.”
Izba oceniła i uwzględniła w charakterze dowodów, wnioskowane przez zamawiającego,
następujące umowy zawarte pomiędzy stronami:
• umowę na wykonanie prac projektowych z dnia 1 czerwca 2004 r.,
• umowę nr 98/WIN/2009 z dnia 2 października 2009 r. (na aktualizację koncepcji
przebudowy ul. Kostrzyńskiej) wraz z Aneksem nr 1 z dnia 2 lutego 2010 r.,
• umowę nr 80/WIN/2012 z dnia 10 grudnia 2012 r. (dot. przeniesienia praw autorskich
do koncepcji przebudowy ul. Kostrzyńskiej).
Jak wynika z ww. dowodów, zobowiązanie Interprojekt do udzielania odpowiedzi na pytania
wykonawców, które wskazuje zamawiający w cytowanym wyżej uzasadnieniu wykluczenia
wykonawcy z postępowania, wynika z umowy nr 80/WIN/2012 z dnia 10 grudnia 2012 r., a
nie z umowy na wykonanie koncepcji.
W par. 2 pkt 10 umowy nr 80/WIN/2012 postanowiono: „Wykonawca w ramach
wynagrodzenia […] zobowiązuje się do udzielania Zamawiającemu niezwłocznie wyjaśnień i
pisemnych odpowiedzi […] na zapytania dotyczące Koncepcji składane przez oferentów w
trakcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na wybór wykonawcy robót
budowlanych oraz wykonawcy dokumentacji projektowej w oparciu o tę koncepcję.”
Izba oceniła i uwzględniła w charakterze dowodu, wnioskowane przez odwołującego, pismo
zamawiającego z dnia 24 kwietnia 2012 r. skierowane do odwołującego, o treści:
„Nawiązując do Państwa pisma znak K4/2012 z dnia 28.03.2012r. uprzejmie informujemy, iż
zgodnie z art. 67 ustawy Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr
113, poz. 759 z późniejszymi zmianami) nie ma prawnych możliwości wyboru konkretnego
wykonawcy projektu budowlanego dla zadania inwestycyjnego pn. „Przebudowa ulicy
Kostrzyńskiej," na podstawie zamówienia z wolnej ręki, dlatego też Miasto Gorzów Wlkp.
obecnie przygotowywuje się do przeprowadzenia nowego postępowania przetargowego na
wybór projektanta w trybie przetargu nieograniczonego.
Serdecznie zapraszamy firmę GIFK InterPROJEKT Sp. z o.o. do wzięcia udziału w w/w
postępowaniu. Z uwagi na szczegółowe rozpoznanie tematu, uważamy, iż mają Państwo
możliwość złożenia atrakcyjnej cenowo, w stosunku do konkurencji, oferty.
Gwoli wyjaśnienia, nadmieniamy, iż koncepcja autorstwa Państwa firmy jest opracowaniem
poglądowym powstałym na potrzeby Zamawiającego i Miasto na chwilę obecną nie podjęło
jeszcze decyzji odnośnie zamieszczenia w/w opracowania jako materiału załączonego do
przetargu i udostępnienia tym samym koncepcji potencjalnym wykonawcom.
Jednakże traktując Państwa pismo, jako ofertę sprzedaży Miastu Gorzów Wlkp. zależnych
praw autorskich, prosimy o doprecyzowanie oferty pod względem cenowym, co da nam
pełny obraz sprawy i umożliwi podjęcie stosownych decyzji odnośnie dalszego toku
postępowania w sprawie zadania inwestycyjnego pn. „Przebudowa ulicy Kostrzyńskiej."
Uwzględniając powyższe, Izba zważyła co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że odwołujący legitymuje się uprawnieniem
do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 179 ust. 1 Pzp,
według którego środki ochrony prawnej określone w ustawie przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów niniejszej ustawy.
Przytaczając, zgodnie z wymaganiami art. 196 ust. 4 Pzp, przepisy stanowiące podstawę
prawną zapadłego rozstrzygnięcia, wskazać należy, iż zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy z
postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy wykonywali
bezpośrednio czynności związane z przygotowaniem prowadzonego postępowania lub
posługiwali się w celu sporządzenia oferty osobami uczestniczącymi w dokonywaniu tych
czynności, chyba że udział tych wykonawców w postępowaniu nie utrudni uczciwej
konkurencji.
Ponadto Izba wskazuje na formalne podstawy wyrokowania w danej sprawie – zgodnie z art.
191 ust. 2 ustawy, wydając wyrok, Izba bierze za podstawę stan rzeczy ustalony w toku
postępowania. Według art. 190 ust. 1 Pzp strony i uczestnicy postępowania odwoławczego
są obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki
prawne. Tak samo zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6
Kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na wywodzącym zeń skutki
prawne. Powyższe jest skorelowane z ekonomiką postępowania odwoławczego z założenia
realizującego postulat szybkości procesowej (art. 189 ust. 1 Pzp).
Katalog przesłanek wykluczenia wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego został enumeratywnie podany w art. 24 ustawy. Za ustalony, zarówno w
doktrynie, jak i orzecznictwie, należy uznać pogląd, że wynikające z ww. przepisu normy,
jako sankcyjne, tj. eliminujące wykonawców z ubiegania się o zamówienia publiczne, należy
interpretować ściśle. Nie można w ich przypadku stosować wykładni rozszerzającej, a więc
rozciągać ich stosowania na przypadki, których ich dyspozycje wyraźnie nie obejmują.
W świetle literalnego brzmienia art. 24 ust. 2 pkt 1 Pzp dla ziszczenia się przesłanki
wykluczenia wykonawcy opisanej w tym przepisie konieczne jest jednoczesne stwierdzenie,że wykonawca bezpośrednio wykonywał czynności związane z przygotowaniem
prowadzonego postępowania (albo posłużył się w celu sporządzenia oferty osobami
uczestniczącymi w dokonywaniu tego typu czynności), a ponadto ów udział w przygotowaniu
postępowania utrudnił konkurencję w postępowaniu. Obie powyższe okoliczności składające
się na ww. przesłankę wykluczenia wykonawcy, muszą więc być powiązane adekwatnym
związkiem przyczynowo-skutkowym, tj. utrudnienie konkurencji (uzyskanie uprzywilejowanej
pozycji w postępowaniu przez danego wykonawcę) musi być wynikiem danego uczestnictwa
wykonawcy w przygotowaniu postępowania.
Ustawa przez „przygotowanie postępowania” rozumie czynności podejmowane przez
zamawiającego (jego pracowników, jednostki organizacyjne lub osoby trzecie, którym na
podstawie art. 15 ust. 2 Pzp może on powierzyć przygotowanie postępowania) wymienione
w Rozdziale II „Przygotowanie postępowania”, art. 29 - 38 Pzp. Zaliczyć do nich należy:
− opis przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych - sporządzenie
dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót
budowlanych, programu funkcjonalno-użytkowego,
− oszacowanie wartości przedmiotu zamówienia, w przypadku robót budowlanych
poprzez sporządzenie kosztorysu inwestorskiego,
− przygotowanie specyfikacji istotnych warunków zamówienia. (za „Informatorem
Urzędu Zamówień Publicznych” nr 9/2013, s. 9,
www.uzp.gov.pl
)
W wyroku ETS z dnia 3 marca 2005 r. (w sprawach połączonych sygn. C-21/03 i C-34/03),
podkreślono powinny brak automatyzmu przy wykluczeniu wykonawcy, który brał udział w
przygotowaniu danego postępowania. Trybunał stwierdził, iż udział danego wykonawcy w
niektórych pracach przygotowawczych może prowadzić do zakłócenia konkurencji pomiędzy
oferentami (akapit 29 i 30). Uznał również, że istnieją przypadki w których wykluczenie
z procedury przetargowej osób wykonujących niektóre prace przygotowawcze, jest
nieuzasadnione, albowiem ich uczestnictwo w procedurze nie stanowi żadnego
niebezpieczeństwa dla konkurencji między oferentami (akapit 35).
Tym samym, w ślad za powoływanym wyżej stanowiskiem UZP, stwierdzić należy, „[…] iż
wykonawca, który przygotowywał postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego może
mieć przewagę konkurencyjną nad innymi wykonawcami w tym postępowaniu. Jednakże
istnienia takiej zależności zamawiający nie może domniemywać, lecz musi ją niezbicie
ustalić w okolicznościach konkretnego przypadku. Tym samym, zamawiający jest
obowiązany wykluczyć wykonawcę, który opracował np. dokumentację projektową, tylko i
wyłącznie wtedy, gdy jest w stanie wykazać, iż jego udział w tym postępowaniu utrudnił
konkurencję, tj. jego pozycja konkurencyjna w postępowaniu - z uwagi na opracowanie
projektu i kosztorysów inwestorskich - była korzystniejsza od innych wykonawców w nim
uczestniczących, którzy informacje o nim czerpali ze specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
Na gruncie ustalonej wykładni przesłanek art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, fakt, że dany
wykonawca brał udział w przygotowaniu postępowania np. poprzez opracowanie
dokumentacji projektowej, w postaci projektu i kosztorysów inwestorskich, nie stanowi
wystarczającej przyczyny wykluczenia go z postępowania, w którym zamawiający udziela
zamówienia. Wykonawca taki opracowując dokumentację projektową nabył bowiem
informacje o przedmiocie zamówienia. Jeśli zaś powyższe informacje wchodziły również w
zakres dokumentacji postępowania i były do wykorzystania na równych zasadach dla
wszystkich zainteresowanych uczestnictwem w przetargu, to uznać należy, iż przewaga
wykonawcy, który przygotowywał dokumentacje projektową na potrzeby postępowania, w
którym następnie złożył ofertę polegała jedynie na wcześniejszej znajomości przedmiotu
zamówienia i ewentualnie krótszym czasie przygotowania oferty. Jednakże okoliczność ta
nie stanowi wystarczającego dowodu utrudnienia uczciwej konkurencji.
Jeżeli więc nie wykazano przesłanki utrudniania uczciwej konkurencji, a przede wszystkim
nie udokumentowano jej dowodami, przepis art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp nie może mieć
zastosowania. Z samego faktu udziału określonego wykonawcy w przygotowaniu
postępowania nie wynika bowiem, że wykonawca ten miał przewagę konkurencyjną nad
innymi wykonawcami postępowania. A zatem zamawiający jest uprawniony do udzielenia
zamówienia takiemu wykonawcy, który brał udział w przygotowaniu postępowania poprzez
opracowanie dokumentacji projektowej w przypadku, gdy jego oferta została uznana za
najkorzystniejszą na gruncie tego postępowania.”
Jak już wskazano, sam udział w ww. czynnościach związanych z przygotowaniem
postępowania nie stanowi wystarczającej podstawy do wypełnienia dyspozycji art. 24 ust. 2
pkt 1 Pzp – udział ten musi prowadzić dodatkowo do ograniczenia konkurencji w
postępowaniu. Natomiast ocena czy doszło do uzyskania przewagi konkurencyjnej przez
danego wykonawcę wykonującego czynności związane z przygotowaniem postępowania,
zależy od oceny konkretnych okoliczności danej sprawy. Pod uwagę należy wziąć przy tym
wszelkie okoliczności, które doprowadziły do uzyskania przewagi wykonawcy nad innymi
uczestnikami postępowania, np. jakiego rodzaju wiedzę, zakres informacji o zamówieniu,
uzyskał wykonawca i czy wiedza ta jest dostępna innym wykonawcom, albo np. czy
przygotowując opis przedmiotu zamówienia wykonawca wprowadził doń postanowienia
jedynie dla niego korzystne… etc. Zamawiający powinien wziąć pod uwagę oraz przede
wszystkim wykazać, co konkretnie dało w tym przypadku przewagę wykonawcy
wykonującemu niektóre czynności związane z przygotowaniem postępowania (np. jaka
wiedza przy tym nabyta daje mu możliwość przygotowania oferty na lepszych warunkach
albo jakie informacje dodatkowe, niedostępne innym wykonawcom na temat danego
przedmiotu zamówienia uzyskał i w jaki sposób będzie mógł je wykorzystać dla uzyskania
danego zamówienia). Dla ustalenia wystąpienia naruszenia konkurencji istotne znaczenie
może mieć również zakres informacji pozyskanych przez wykonawcę, a także stopień
trudności przygotowania oferty.
Podkreślić przy tym należy, iż to na zamawiającym ciąży obowiązek ustalenia i wykazania,
czy wykonawca bezpośrednio wykonywał czynności związane z przygotowaniem
prowadzonego postępowania albo posługiwał się w celu sporządzenia oferty osobami
uczestniczącymi w dokonywaniu tych czynności, a także w jaki sposób powyższe narusza
konkurencję w postępowaniu. To zamawiający z zaistnienia tych okoliczności wywodzi skutki
prawne i tym samym na nim spoczywa ciężar dowodu związany z ich wykazaniem.
Odnosząc powyższe uwagi do przedmiotowej sprawy, stwierdzić należało, iż w
rozpatrywanym przypadku zamawiający wskazanego ciężaru dowodu nie uniósł.
Zamawiający nie wykazał przed Izbą żadnych konkretnych okoliczności, które stanowiłyby
udział wykonawcy w przygotowaniu postępowania ograniczający konkurencję w tym
postępowaniu.
Zamawiający powoływał w tym względzie dwie rzeczowo powiązane ze sobą, ale czasowo
rozdzielne, okoliczności dotyczące udziału odwołującego w przygotowaniu postępowania –
sporządzeniu opisu przedmiotu zamówienia. Mianowicie wskazywał na przygotowanie przez
Interprojekt koncepcji przebudowy ul. Kostrzyńskiej, która stanowić miała podstawę dla
opracowania dokumentacji projektowej (budowlanej) stanowiącej przedmiot niniejszego
zamówienia oraz na fakt, iż wykonawca zobowiązany jest do udzielania w przyszłości
zamawiającemu konsultacji na temat rzeczonej koncepcji w trakcie procedur przetargowych
na wyłonienie wykonawcy dokumentacji projektowej.
Przesłanka wykluczenia wykonawcy z art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy odnosi się do konkretnych
wskazanych tam okoliczności faktycznych, których powiązanie z wpływem na konkurencję w
postępowaniu można ocenić jedynie w przypadku, gdy okoliczności te zaistnieją. Nie można
natomiast ustalić w jaki sposób dana okoliczność wpłynęła czy nawet wpłynie na uzyskanie
przez danego wykonawcę uprzywilejowanej pozycji w postępowaniu, jeżeli jest to
okoliczność przyszła, hipotetyczna i niedookreślona. Takie właśnie okoliczności powołuje
zamawiający.
Przedmiotowe postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu ograniczonego.
Opublikowane przez zmawiającego ogłoszenie o zamówieniu nie zawiera pełnego opisu
przedmiotu zamówienia ale jedynie jego określnie – zresztą zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 3
Pzp. Specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz zawartego w niej opisu przedmiotu
zamówienia zamawiający jeszcze nie sporządził – a przynajmniej nie przekazał takowego
Izbie. Nie jest więc wcale jasne w jakim stopniu, zakresie i kształcie opracowana przez
odwołującego koncepcja będzie bezpośrednio taki opis stanowić. Zamawiający nie przekazał
zresztą w ramach dokumentacji postępowania, ani nie powołał jako dowodu, rzeczonej
koncepcji. Izba nie była więc nawet w stanie ocenić jakiego charakteru jest to opracowanie, a
tym bardziej stwierdzić, co konkretnie w tym opracowaniu lub w związku z faktem jego
przygotowania, doprowadziło do uprzywilejowania odwołującego względem innych
uczestników postępowania. Przy czym zamawiający, poza pewnymi ogólnikami, nie powołał
w tym zakresie żadnych konkretnych okoliczności czy przykładów informacji tego typu.
Natomiast odnośnie konsultacji dotyczących koncepcji, do których w trakcie prowadzonych
postępowań odwołujący będzie zobowiązany na podstawie umowy z dnia 10.12.2012 r.,
stwierdzić można, iż jest to okoliczność jeszcze bardziej niedookreślona niż sporządzenie
opisu przedmiotu zamówienia. Powoływany przepis ustawy referuje wyraźnie do przeszłości
– wykonawca miał wykonywać czynności związane z przygotowaniem postępowania. Nie
odnosi się natomiast do przyszłych działań wykonawcy w zakresie przygotowania
postępowania, które ewentualnie na żądanie zamawiającego będzie wykonywał.
Dotychczas, prawdopodobnie ze względu na wybrany tryb postępowania, żadne czynności
związanych z wyjaśnianiem przedmiotu zamówienia i odpowiadaniem przez zamawiającego
na pytania innych wykonawców, wykonywane przez odwołującego nie miały miejsca.
Dopiero, gdy tego typu konkretny przypadek będzie miał miejsce, można będzie sensownie
rozważyć, czy dane działanie wykonawcy, np. jego stanowisko w sprawie lub uzyskane w
związku z danymi czynnościami informacje, miały wpływ na konkurencję w postępowaniu.
Natomiast jakiekolwiek hipotetyczne oceny i generalizacje względem faktów, które nie miały
jeszcze miejsca i nie wiadomo nawet w jakim dokładnie kształcie i zakresie wystąpią, są
nieuprawnione. Jak już wskazano na wstępie, w ramach zastosowania art. 24 ust. 2 pkt 1
Pzp ocenia się konkretne okoliczności faktyczne i ich konsekwencje dla konkurencji w
postępowaniu, a nie skutki przyszłych i niedookreślonych czynności czy zdarzeń.
Na marginesie można tu wskazać, iż w przypadku prowadzenia postępowania
jednostopniowego, na etapie oceny ofert zamawiający prawdopodobnie nie miałby tego typu
problemów z powołaniem i wykazaniem istotnych w sprawie, konkretnych okolicznościświadczących o ograniczeniu konkurencji w postępowaniu (o ile oczywiście takie by
wystąpiły).
Odnośnie dowodu z pisma zamawiającego z dnia 24 kwietnia 2014 r., Izba stwierdziła, iż
pismo to dowodzi jedynie stanowiska zamawiającego wyrażonego w danej dacie.
Zamawiający zawsze mógł stanowisko swoje w tym zakresie zmienić, np. względu na
okoliczności nowe, jak i odmiennie ocenić okoliczności dotychczasowe.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp stosownie do
wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt 1 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
................................
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
