rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-02-11
rok: 2014

Powiązane tematy:

• opis przedmiotu zamówienia
• specyfikacja istotnych warunków zamówienia - modyfikacja specyfikacji
• umowy ws. zamówień publicznych

sygnatury akt.:

KIO 139/14
KIO 148/14
KIO 150/14

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Barbara Bettman Członkowie: Emil Kawa, Marek Koleśnikow Protokolant: Po rozpoznaniu na posiedzeniu i rozprawie w dniu 10 lutego 2014 r. w Warszawie, Rafał Komoń

odwołań wniesionych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu w dniu 27 stycznia
2014 r. przez:
1. Przedsiębiorstwo Robót Mostowych MOSTY- ŁÓDŹ S.A., ul. Bratysławska 52,
94-112 Łódź - sygn. akt KIO 139/14,
2. SPRINT S.A. O/Warszawa, ul. Canaletta 4, 00-099 Warszawa - sygn. akt KIO
148/14,
3. Integrated Solutions Sp. z o.o., ul. Skierniewicka 10a, 01-230 Warszawa - sygn.
akt KIO 150/14,
- w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym przez
zamawiającego: Miasto Łódź – Zarząd Dróg i Transportu, ul. Piotrkowska 175, 90-447
Łódź, przy udziale firm:
A. SPRINT S.A. O/Warszawa, ul. Canaletta 4, 00-099 Warszawa, zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO 139/14 po stronie
zamawiającego,
B. Integrated Solutions Sp. z o.o., ul. Skierniewicka 10a, 01-230 Warszawa
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO
139/14 po stronie odwołującego,

C. Balzola Polska Sp. z o.o., ul. Jana Pawła II nr 12, 00-124 Warszawa
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO
139/14 po stronie zamawiającego,
D. SPRINT S.A. O/Warszawa, ul. Canaletta 4, 00-099 Warszawa, zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO 150/14 po stronie
odwołującego,
E. Integrated Solutions Sp. z o.o., ul. Skierniewicka 10a, 01-230 Warszawa,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO
148/14 po stronie odwołującego,

orzeka:
1. uwzględnia odwołanie wykonawcy Integrated Solutions Sp. z o.o., ul.
Skierniewicka 10a, 01-230 Warszawa - sygn. akt KIO 150/14,
1.1. nakazuje dokonanie zmian postanowień specyfikacji istotnych warunków
zamówienia w odniesieniu do 3 części zamówienia w zakresie podanym w treści
uzasadnienia wyroku,
2. Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Miasto Łódź – Zarząd Dróg i
Transportu, ul. Piotrkowska 175, 90-447 Łódź,
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
Integrated Solutions Sp. z o.o., ul. Skierniewicka 10a, 01-230 Warszawa - sygn.
akt KIO 150/14, z tytułu wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od zamawiającego Miasto Łódź – Zarządu Dróg i Transportu, ul.
Piotrkowska 175, 90-447 Łódź, na rzecz odwołującego Integrated Solutions Sp. z
o.o., ul. Skierniewicka 10a, 01-230 Warszawa kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy), stanowiącą uzasadnione koszty strony
postępowania odwoławczego z tytułu zwrotu wpisu.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013, poz. 907) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Łodzi.

Przewodniczący: ….………………

Członkowie: .………………..

.………………..


Sygn. akt: KIO 139/14
Sygn. akt: KIO 148/14
Sygn. akt: KIO 150/14

U z a s a d n i e n i e:
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym w trybie
przetargu nieograniczonego na „Rozbudowę i modernizację trasy tramwaju w relacji
Wschód-Zachód (Retkinia - Olechów) wraz z systemem zasilania oraz systemem
obszarowego sterowania ruchem - odcinki 1,2,4,5,6,7,8" (Dziennik Wspólnot Europejskich
z 17 stycznia 2014 r., Nr 2014/S 012- 016165), w dniu 27 stycznia 2014 r. zostały złożone
następujące pisemne odwołania firm:
1. Przedsiębiorstwa Robót Mostowych MOSTY-ŁÓDŹ S.A. - sygn. akt KIO 139/14,
2. SPRINT S.A. O/ Warszawa - sygn. akt KIO 148/14,
3. Integrated Solutions Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie - sygn. akt KIO 150/14,
- w kopii przekazane zamawiającemu w terminie ustawowym.
Odwołania zostały wniesione wobec postanowień specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (dalej SIWZ) opublikowanej na stronie internetowej zamawiającego w dniu 17
stycznia 2014 r.
Odwołujący, wobec podjętych czynności i zaniechań czynności nakazanych ustawą
zarzucili zamawiającemu Miastu Łódź – Zarządowi Dróg i Transportu naruszenie przepisów
ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.), dalej zwaną
ustawą Pzp.
Zarządzeniem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 30 stycznia 2014 r. ww. sprawy
zostały połączone do wspólnego rozpoznania.
Sygn. akt: KIO 139/14
Odwołujący Przedsiębiorstwo Robót Mostowych „MOSTY-ŁÓDŹ" S.A. wniósł
odwołanie wobec postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a w
szczególności warunków udziału w postępowaniu, opisu sposobu spełniania warunków
udziału w postępowaniu, Warunków Kontraktowych, postanowień Aktu Umowy oraz opisu
przedmiotu zamówienia w sposób sprzeczny z przepisami prawa.

Odwołujący, cofnął odwołanie pismem z dnia 5 lutego 2014 r., doręczonym 6 lutego
2014 r. przed otwarciem posiedzenia Izby. Z tych względów nie podlegało ono rozpoznaniu,
a sprawa odwoławcza o sygn. akt: KIO 139/14 została umorzona odrębnym
postanowieniem.
Sygn. akt: KIO 148/14
Odwołujący SPRINT S.A. O/Warszawa wniósł odwołanie wobec postanowień
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a w szczególności Warunków Kontraktowych,
postanowień Aktu Umowy oraz opisu przedmiotu zamówienia w sposób sprzeczny z
przepisami i naruszający obowiązujące przepisy prawa.
Odwołujący, cofnął odwołanie pismem z dnia 7 lutego 2014 r., doręczonym przed
otwarciem posiedzenia Izby. Z tych względów nie podlegało ono rozpoznaniu, a sprawa
odwoławcza o sygn. akt: KIO 148/14 została umorzona odrębnym postanowieniem.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 28 stycznia 2014 r. do postępowań
odwoławczych zgłosili przystąpienia następujący wykonawcy:
A. Dnia 31 stycznia 2014 r. SPRINT S.A. O/ Warszawa, zgłaszający pisemne
przystąpienie do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO 139/14 po stronie
zamawiającego,
B. Dnia 31 stycznia 2014 r. Integrated Solutions Sp. z o.o., zgłaszający pisemne
przystąpienie do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO 139/14 po stronie
odwołującego,
C. Dnia 30 stycznia 2014 r. Balzola Polska Sp. z o.o. Warszawa, zgłaszający
przystąpienie w formie elektronicznej do postępowania odwoławczego sygn. akt
KIO 139/14 po stronie zamawiającego,
D. Dnia 31 stycznia 2014 r. SPRINT S.A. O/Warszawa, zgłaszający przystąpienie
do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO 150/14 po stronie odwołującego,
E. Dnia 31stycznia 2014 r. Integrated Solutions Sp. z o.o., zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO 148/14 po stronie
odwołującego.

Izba postanowiła dopuścić zgłaszających przystąpienie do udziału w
postępowaniach odwoławczych: sygn. akt KIO 139/14, sygn. akt KIO 148/14, sygn. akt KIO
150/14.

Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia odwołania sygn. akt: KIO 150/14 na
podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Sygn. akt KIO 150/14
Odwołujący Integrated Solutions Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie zarzucił
zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy:
Zarzut 1. Naruszenie art. 29 ust. 1 w zw. z art. 31 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia na roboty budowlane w sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący,
nieuwzględniający wszystkich wymagań i okoliczności mających wpływ na sporządzenie
oferty.
Zarzut 2. Naruszenie art. 140 ust. 1 oraz art. 144 ustawy Pzp oraz art. 632 § 1 Kodeksu
cywilnego poprzez wprowadzenie do projektu umowy postanowień skutkujących istotną
modyfikacją zakresu świadczenia wykonawcy w przedmiocie wykonania robót budowlanych
w stosunku do zobowiązania zawartego w złożonej ofercie, w sposób sprzeczny z
dyspozycją art. 144 ustawy Pzp.
Zarzut 3. Naruszenie art. 140 ust. 1 ustawy Pzp w związku z art. 395 § 1 Kodeksu cywilnego
poprzez zastrzeżenie umownego prawa do odstąpienia od umowy w zakresie wykonania
robót budowlanych w sposób sprzeczny z normą wyrażoną w art. 395 § 1 Kodeksu
cywilnego, a nadto skutkujący modyfikacją zakresu świadczenia wykonawcy wynikającego z
zobowiązania zawartego w ofercie.
Zarzut 4. Naruszenie art. 143a ustawy Pzp poprzez wprowadzenie zasad dotyczących
zapłaty wynagrodzenia wykonawcy za wykonanie robót budowlanych - z uwzględnieniem
okoliczności zaangażowania podwykonawców - sprzecznych z warunkami określonymi w
tym przepisie.
Zarzut 5.
Naruszenie art. 29 ust. 1 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia w odniesieniu do Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem w sposób
niejednoznaczny, niewyczerpujący oraz nieuwzględniający wszystkich okoliczności
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty.
Zarzut 6.
Naruszenie art. 140 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 144 ust. 1 ustawy Pzp i 632
§ 1 Kodeksu cywilnego poprzez wprowadzenie do projektu umowy postanowień
skutkujących istotną modyfikacją zakresu świadczenia wykonawcy w przedmiocie wykonania
Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem w stosunku do zobowiązania zawartego w
złożonej ofercie, w sposób sprzeczny z dyspozycją art. 144 ustawy Pzp, a także przy
zachowaniu wynagrodzenia ryczałtowego, a w konsekwencji naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy
Pzp.
Żądania - nakazanie zamawiającemu:
1.
wykreślenie kwestionowanych postanowień Warunków Szczegółowych Kontraktu
oraz Warunków Szczegółowych Wykonania Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem, a
także wszelkich innych postanowień w całej dokumentacji przetargowej, pozwalających na
dowolną modyfikację wymagań OPZ i zmiany zakresu świadczenia wykonawcy,
2.
zastrzeżenie w Akcie Umowy, że wszelkie zmiany przedmiotu umowy, odnoszące się
do wykonania robót budowlanych oraz do Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem, jak
również związane z nimi zmiany projektu robót budowlanych, do których odnoszą się Ogólne
i Szczególne Warunki Kontraktu oraz Warunki Szczegółowe Wykonania Obszarowego
Systemu Zarządzania Ruchem, powstałe w trakcie realizacji zamówienia, w tym po
zaakceptowaniu przez zamawiającego rozwiązania Obszarowego Systemu Zarządzania
Ruchem zaproponowanego przez wykonawcę będą realizowane, jako zamówienia
uzupełniające lub dodatkowe,
3.
wykreślenie akapitu drugiego z postanowienia klauzuli 15.5 Szczegółowych
Warunków Kontraktu na roboty budowlane, przewidującego prawo zamawiającego do
odstąpienia od umowy w przypadku odstąpienia od Aktu Umowy w części dotyczącej
wykonania obszarowego systemu zarządzania ruchem,
4.
modyfikacji postanowień klauzuli 4.4.5. Szczegółowych Warunków Kontraktu w
sposób odpowiadający dyspozycji art. 143a ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Zamawiający nie uwzględnił wniesionego odwołania o sygn. akt KIO 150/14. W
odpowiedzi na odwołanie złożonej na rozprawie podał: „Zamawiający nie zgadza się z
postawionymi zarzutami i wnosi o ich oddalenie w całości. Odnosząc się merytorycznie do
przedstawionych zarzutów odwołania Zamawiający wyjaśnia:
1. Zarzut naruszenia art. 29 ust. 1 w zw. z art. 31 pzp i art. 140 ust. 1 oraz art. 144 pzp i art.
632 1 k.c. dotyczący zapisów subklazuli 1.13 lit.c) i d), 4.1.13 (SzWK)
Zamawiający nie zgadza się z zarzutami Wykonawcy jakoby treść subklauzuli 1.13 lit. c) i d)
oraz subklauzuli 4.1.13 naruszała normy pzp poprzez dopuszczenie dowolnej modyfikacji
wymagań zamawiającego.
Subklauzula 1.13 lit. c) nie stanowi samoistnej i samodzielnej podstawy do zmiany umowy,
albowiem jej dopełnieniem są postanowienia zawarte w klauzuli 13 Warunków Szczególnych
Kontraktu, która szczegółowo reguluje przesłanki i warunki wprowadzenia zmian, których to
zapisów Wykonawca nie kwestionuje. W przypadku zmian w zakresie dokumentacji
projektowej stosowna regulacja wynika z brzmienia subklauzuli 13.1.1.4, który wyłącza

dowolność i dopuszcza zmianę wyłącznie w przypadkach gdy zmiany taka są „niezbędne do
prawidłowego wykonania przedmiotu umowy i osiągnięcia przyjętego założenia budowlanego
oraz racjonalnego użytkowania, eksploatacji i serwisowania zrealizowanego obiektu, jak
również w przypadku konieczności wykonania robót zamiennych, zamówień uzupełniających
lub dodatkowych" Odpowiednio do powyższego, subklauzula 1.13 lit. c) określa jedynie
procedurę postępowania i rozkład obowiązków pomiędzy Zamawiającym a Wykonawcą na
wypadek ujawnienia się przeszkód skutkujących „koniecznością" opracowania zamiennej
dokumentacji. Postanowienia subklauzuli 1.13. lit. c) w szczególności precyzują, na kim
spoczywa obowiązek i koszty opracowania dokumentacji zamiennej, w zależności od tego po
czyjej stronie leżeć będzie przeszkoda skutkująca „koniecznością" opracowania takiej
dokumentacji. W zależności od treści takiej dokumentacji zamiennej w ogóle może nie
wystąpić przypadek zmiany wymagań zamawiającego, względnie zastosowanie będą
następnie miały postanowienia klauzuli 13 Warunków Szczególnych Kontraktu czy też
zastosowanie będą miały powszechne normy pzp, skutkujące potrzebą udzielenia przez
Zamawiającego odrębnych zamówień, w szczególności zamówień uzupełniających lub
dodatkowych.
Subklauzula 1.13. lit. d) nie stanowi zmiany umowy i wymagań Zamawiającego, co wynika
wprost z jej treści, oraz jest wynikiem modelu przedmiotowego zamówienia, gdzie to
Wykonawca odpowiada za zaprojektowanie systemu obszarowego systemu zarządzania
ruchem i jego wykonanie oraz wdrożenie, w sposób zgodny i kompatybilny z robotami
budowlanymi stanowiącymi jeden z elementów przedmiotu zamówienia. Nie stanowi
wykroczenia poza zakres przedmiotu umowy, zgodnie z którą Zamawiający określa
minimalne parametry przedmiotu zamówienia, zaś Wykonawca w ramach modelu
„zaprojektuj i wybuduj" odpowiada za ich całościową realizacje, czyli zaprojektowanie a
następnie wykonanie zgodnie z tym projektem. Wobec tego, iż zaprojektowanie
obszarowego systemu zarządzania ruchem jest zadaniem Wykonawcy, pozostałe elementy
zamówienia muszą być wykonane spójnie z zaproponowanymi przez Wykonawcę
rozwiązaniami projektowymi. Jeżeli Wykonawca w ramach projektowania OSZR przewiduje
rozwiązania skutkujące koniecznością skorygowania dokumentacji projektowej dla
elementów robót budowlanych niezbędnych do prawidłowego wdrożenia zaprojektowania
przez Wykonawcę systemu, to powyższa sytuacja nie stanowi rozszerzenia przedmiotu
zamówienia i jego zmiany, tylko stanowi element prawidłowego wykonania zamówienia
zgodnie z jego przeznaczeniem i celami zlecenia. W kontekście powyższych uwag brzmienie
subklazuli 1.13. lit. d) zawiera jedynie regulacje proceduralną, określającą podmiot
odpowiedzialny za dostarczenie aktualizacji dokumentacji projektowej adekwatnej do
projektu OSZR, którego wykonanie jest zadaniem Wykonawcy. Równocześnie brzmienie

subklauzuli 1.13.lit d) wyklucza dowolność zmian i zapewnia uczciwą konkurencje,
Wykonawca związany jest bowiem minimalnymi wymaganiami zawartymi w OPZ, w
szczególności proponowane przez niego rozwiązania projektowe i związana z tym zamienna
dokumentacja projektowa dla robót budowlanych nie mogą skutkować pogorszeniem
parametrów jakościowych i funkcjonalnych przewidzianych dla tych robót.
Subklauzula 4.1.13 również jest kwestionowana przez Wykonawcę bezzasadnie, z przyczyn
które szczegółowo wyjaśniono w uwagach do brzmienia subklauzuli 1.13 lit. d).
Uzupełniająco należy wskazać, iż przewidziana w treści subklauzuli 4.1.13 norma
wyłączająca możliwość zmiany Zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej jest spójna z opisanym
modelem realizacji zamówienia w trybie zaprojektowania i wykonania kompleksowych prac
związanych z wykonaniem systemu, jego wdrożeniem i wykonaniem niezbędnej
infrastruktury budowlanej. To Wykonawca odpowiada za dobór i opracowanie odpowiednich
rozwiązań projektowych, odpowiadających wymaganiom Zamawiającego określonym w
OPZ. Jeżeli zaproponowane przez niego rozwiązania rodzą potrzebę skorygowania
dokumentacji projektowej, to stanowi to obszar działania i odpowiedzialności Wykonawcy,
który odpowiada za realizacje wszystkich elementów niezbędnych do prawidłowego
wykonania zamówienia. Wobec powyższego wnoszę o oddalenie zarzutów w tym zakresie.
2. Zarzut naruszenia art. 140 ust. 1 pzp w związku z art. 395 1 k.c. dotyczące zapisów
subklazuli 15.1 SzWZ. Zamawiający podnosi, iż wskazywanego zapisu nie ma w subklazuli
15.1. Zamawiający wyjaśnia, iż na akt umowy składają się Szczególne Warunki Kontraktu
regulujące zasady wykonania robót budowlanych oraz Szczególne Warunki Wykonania
Obszarowego Sterowania Ruchem, które regulują zasady dostawy i wdrożenia Systemu
Obszarowego Sterowania Ruchem. Powyższe warunki stanowią część Aktu umowy, który w
§ 5 ust. 1 i 2 stanowi, iż: „1. Szczegółowy opis robót budowlanych i zasady ich wykonania
określają dokumentacja projektowa oraz Warunki Szczególne Kontraktu.
2. Szczegółowe zasady wykonania i odbioru obszarowego sytemu zarządzania ruchem
określają opis przedmiotu zamówienia, zawarty w SIWZ i Warunki Szczególne wykonania
obszarowego systemu zarządzania ruchem, stanowiące załącznik do niniejszego Aktu
Umowy."
W każdym z tych dokumentów w zależności od tego czy dotyczy to robót czy dostawy
Systemu zamawiający przewidział odrębne przesłanki odstąpienia od umowy. Z uwagi na
złożony charakter przedmiotu zamówienia możliwe są do zaistnienia sytuacje, w których
uzasadnione będzie odstąpienie od części umowy dotyczącej tylko np. systemu, ale też
mogą zaistnieć przypadku odstąpienia od umowy w części dotyczących robót i od części
dotyczącej systemu. Dlatego też konieczne było dokonanie zastrzeżeń przypadków w

których będzie możliwe odstąpienie od umowy w części dotyczącej robót, gdy zamawiający
odstąpi od umowy w zakresie dostarczenia Systemu. Dlatego też postanowienia subklazuli
15.5 SzWK należy czytać łącznie z § 20 ust. 20.3 WSWOSZR. W § 20 ust. 20.3 zostały
jasno określone przypadki w jakich zamawiający ma prawo odstąpić od umowy w części
dotyczącej Systemu i w jakim terminie. Natomiast zapis subklazuli 15.5 SWK jako dotyczący
robot budowlanych odnosi się do przypadku odstąpienia od tej części od umowy jeżeli
zamawiający wcześniej odstąpił od części umowy dotyczącej Systemu. Tym samym wobec
jasnego definiowania przypadków odstąpienia od umowy w części dotyczącej Systemu
wykonawca jest w stanie przewidzieć przypadki w jakich musi się liczyć z możliwością
odstąpienia od umowy w części dotyczącej robót budowlanych. Zamawiający zastrzegając
powyższe umowne prawo odstąpienia w sposób prawidłowy zastrzegł również termin w
jakim może skorzystać z powyższego prawa. Przepis art. 395 k.c. wymaga wskazania
terminu w jakim z tego prawa strona może skorzystać. Jednakże w zakresie wyjaśnienia
pojęcia terminu należy odnieść się do art. 110 k.c. zgodnie z którym może on być w dowolny
sposób, także poprzez wskazanie zdarzenia, które może wystąpić lub poprzez wskazanie
konkretnej daty. Ponadto powstanie umownego prawa odstąpienia od umowy strony mogą
uzależnić także od zaistnienia warunku - tak: E.Gniewek, Kodeks cywilny Komentarz, CH
BECK, str. 659. W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia właśnie z takim zastrzeżeniem
warunku, bowiem prawo do umownego odstąpienia od umowy jest uzależnione od spełniania
warunku w postaci odstąpienia od umowy w części dotyczącej Systemu. W przypadku
ziszczenia się tego warunku zamawiający może w terminie 60 dni odstąpić również od
umowy w części dotyczącej robót budowlanych. Dlatego też bezzasadne są zarzuty
odwołującego, iż przedmiotowe zastrzeżenie jest nieprawidłowe a w szczególności narusza
art. 140 ust. 1 pzp.
Podkreślić należy, iż przepis art. 140 ust. 1 pzp wyraża zasadę, iż umowa w sprawie
zamówienia publicznego może zostać zawarta jedynie w zakresie określonym w
postępowaniu poprzedzającym jej zawarcie. Świadczenie, określone w zawartej umowie,
które ma spełnić wykonawca, powinno być odzwierciedleniem opisu przedmiotu zamówienia
oraz warunków umowy zawartych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, Zakres świadczenia wykonawcy, o którym mowa w przedmiotowym przepisie, to rozmiar tego świadczenia określony w danych jednostkach miary(np. sztukach, metrach, tonach,
krotnościach). Tym samym postanowienia subklazuli 15.5 w żadnym zakresie nie dotyczą
zakresu przedmiotu zamówienia lecz odnoszą się do prawa zastrzeżenia umownego prawa
odstąpienia od umowy, które to zastrzeżenie jest dopuszczalne w świetle art. 139 pzp.
Przyjęcie tezy odwołujące oznaczałoby, iż nie jest możliwe zastrzeżenie umownego prawa
odstąpienia od umowy, co pozostaje w całkowitej sprzeczności z odwołaniem się w

sprawach nieuregulowanych w ustawie do odpowiedniego stosowania przepisów kodeksu
cywilnego. Prawo zamówień publicznych nie ogranicza ani też nie wyłącza możliwości
dokonania takiego zastrzeżenia. Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego stanowi ono
dodatkowe zastrzeżenie umowne, które upoważnia stronę do samodzielnego zakończenia
istniejącego stosunku zobowiązaniowego, jest to zupełnie niezależne uprawnienie od
zakresu świadczenia. Stąd też zarzut naruszania art. 140 ust. 1 pzp jest całkowicie chybiony
i wnoszę o jego oddalenie.
3. Zarzut naruszenia art. 143a pzp dotyczący zapisów subklazuli 4.4.5 SzWZ
Zamawiający w tym zakresie dokonał w dniu 31.01.2014r. modyfikacji treści SIWZ w części
dotyczącej wzoru umowy tj.
- subklazuli 4.4.5 i dokonał zmiany odpowiadającej zapisom dotyczącym płatności
odpowiadającym obowiązującym przepisom ustawy prawo zamówień publicznych w części
dotyczącej podwykonawstwa.
Zmiana powyższej subklazuli stanowi powtórzenie zapisów
art. 143a pzp.
Dla uwzględnienia odwołania w tej części dotyczącej przedmiotowego zarzutu konieczne jest
zaistnienie naruszenia przepisów, które ma, albo może mieć, wpływ na wynik postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego - zgodnie bowiem z treścią art. 192 ust. 2 ustawy
Prawo zamówień publicznych, Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie
przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o
udzielenie zamówienia. Na gruncie analizowanej sprawy, czynność kwestionowana w
odwołaniu, stanowiąca zapis subklazuli 4.4.5 SzWZ został zmieniony zgodnie z
oczekiwaniami odwołującego. Oznacza to tyle, że nie tylko zarzucane w odniesieniu do tego
zapisu naruszenia przepisów prawa, ale przede wszystkim sama czynność kwestionowana w
odwołaniu, utraciły swój byt. Zamawiający bowiem w dniu 31 stycznia 2014 r. dokonał
stosownej zmiany SIWZ i załączonych do niej warunków umowy. Zgodnie z treścią art. 191
ust. 2 ustawy, wydając wyrok, Izba bierze za podstawę stan rzeczy ustalony w toku
postępowania. Orzeczenie winno zatem rozstrzygać o zarzutach żądaniach kierowanych
wobec kwestionowanych czynności, uwzględniając zarazem wszystkie okoliczności, także te
które nastąpiły po wniesieniu odwołania, a wpływają na ocenę zarzutów stawianych w
odwołaniu. W analizowanej sprawie, na moment wydania orzeczenia, kwestionowane w
odwołaniu czynności zapis subklazuli 4.4.5 SzWZ nie istnieje -zostały przez Zamawiającego
zmienione. Podkreślenia wymaga, że wyeliminowanie czynności wyboru najkorzystniejszej
oferty czyni bezprzedmiotowymi wszystkie zarzuty sformułowane wobec zapisów subklazuli
4.4.5 SzWZ . Podkreślić należy, iż na gruncie obowiązujących przepisów, brak jest podstaw
do przyjęcia, że złożenie odwołania zawiesza w jakikolwiek sposób możliwość

podejmowania przez zamawiającego czynności w postępowaniu. Żaden przepis nie stoi
temu na przeszkodzie, a przeciwnie - ustawa wymaga przeprowadzenia postępowania w
sposób odpowiadający przepisom, co oznacza, że należy przyznać Zamawiającemu prawo
do podejmowania wszelkich działań podejmowanych w celu naprawienia wadliwych
czynności. Okoliczność zmiany kwestionowanego zapisu umowy następczego, po złożeniu
odwołania, nie może też być pominięta przy ocenie złożonego odwołania. Złożenie
odwołania nie czyni ponowionych czynności nieskutecznymi. Krajowa Izba Odwoławcza
bierze natomiast za podstawę stan rzeczy ustalony w toku postępowania, na moment
zamknięcia rozprawy. Czynności te podlegają zatem ocenie przez pryzmat ich wpływu na
wynik postępowania. W tym kontekście, zarzuty odwołania skierowane do zapisu subklazuli
4.4.5 dotyczą czynności historycznej, wyeliminowanej z obrotu przez Zamawiającego, co
czyni je bezprzedmiotowymi i pozostającymi bez wpływu na wynik postępowania, o którym
mówi przepis art. 192 ust. 2 ustawy. Powyższe stanowisko znajduje swoje potwierdzenie w
orzecznictwie KIO, np. wyrok KIO z dnia 6.06.2013 r., KIO 1209/13: "Uznaje się za
niezasadne przyjęcie do orzekania stanu faktycznego nieistniejącego w czasie orzekania
przez Izbę. Przyjmowanie za podstawę orzeczenia Izby zarzutów nie istniejących w chwili
orzekania (uwzględnionych przed rozprawą przez zamawiającego), jest sprzeczne z celem
art. 191 ust. 2 p.z.p. Izba ocenia sprawę, mając na uwadze stan, sprawy, a więc istniejące
okoliczności faktyczne i stan prawny obowiązujący na dzień zamknięcia rozprawy. "Wobec
powyższego wnoszę o oddalenie zarzutu w całości, jako dotyczącego nieistniejącego stanu
faktycznego.
4. Zarzut naruszenia art. 29 ust. 1 pzp i art. 140 ust. 1 pzp w zw. z art. 144 ust. 1 pzp
dotyczące opisu przedmiotu zamówienia dot. Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem -
§ 2.4, § 4.4, § 5.2, § 5.6, § 8.4, § 8.7.
Zamawiający nie zgadza się z tak postawionym zarzutem. W jego ocenie przyjęta przez
[zamawiającego] teza nie znajduje żadnego uzasadnienia faktycznego i prawnego.
Zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia w zakresie Obszarowego systemu
zarządzania Ruchem opisał szczegółowe wymagania techniczne jakie musi spełniać
zaoferowany System. Są to więc minimalne wymagania, które stanowią punkt odniesienia w
ocenie czy zaoferowany i wdrażany przez wykonawcę System spełnia tak opisane
wymagania. Zamawiający opisując wymagania dla Systemu i dokonując określonych
zastrzeżeń umownych w zakresie dostawy Systemu dopuszcza możliwość zaoferowania
gotowego oprogramowania jak również stworzenia dedykowanego oprogramowania. Dlatego
też aby nie ograniczyć konkurencji, do jednego konkretnego systemu, co było realnym
zagrożeniem, ponieważ w Mieście istnieje już jeden system - RAPID oraz realizowane są już
inne odcinki, w których montowane są części tego systemu, z którymi ma zostać połączony

zamawiany w ramach tego zamówienia System, zamawiający umożliwił wykonawcom
możliwość zmian w dokumentacji technicznej, a tym samym dopuszczając taką możliwość
musiał wprowadzić zapisy pozwalające mu na możliwość wyegzekwowania od wykonawcy
Systemu, który spełniać będzie minimalne wymagania opisane w Szczegółowych
Specyfikacjach Technicznych. Przyjęcie takiego rozwiązania powoduje, iż postawione
wymagania minimalne są wiążące w ten sposób, iż Wykonawca nie może zaoferować
realizacji przedmiotu zamówienia poniżej tych wymogów, może natomiast w ramach
proponowanych rozwiązań projektowych przewidzieć realizację przedmiotu zamówienia w
oparciu o lepsze parametry. W tym kontekście zarzut dotyczący możliwości dowolnego
modyfikowania parametrów przedmiotu zamówienia jest nieporozumieniem, Wykonawca jest
bowiem związany minimalnymi wymaganiami Zamawiającego, i nie może zaprojektować
systemu który nie spełniałby tych minimalnych wymagań. Równocześnie Wykonawca w
ramach powierzonego do wykonania projektowania systemu może i winien zaproponować
rozwiązania optymalne w ocenie Wykonawcy, które mogą cechować się wyższymi
parametrami. Podkreślenia wymaga fakt, iż to Zamawiający określa warunki postępowania i
opis przedmiotu zamówienia. Nie jest zobowiązany do zmiany swoich potrzeb i wymogów na
mniej korzystne dla siebie tylko dlatego, aby umożliwić wykonawcy złożenie oferty w
postępowaniu. To zamawiający ustala sposób, w jaki jest dla niego najbardziej odpowiednie
wykonywanie usługi, robót czy dostawy i to wykonawcy są zobowiązani dostosować się do
potrzeb zamawiającego, nie zaś odwrotnie. Wobec powyższego zarzuty stawiane przez
odwołującego odnoszące się opisu przedmiotu zamówienia oraz stosownych postanowień
umowy są całkowicie bezzasadne.
Ustosunkowując się do zakwestionowanych postanowień umowy w części dotyczącej
WSWOSZR Zamawiający podnosi:
1.
§ 2.4 - powyższa regulacja dotyczy sytuacji, gdy wykonawca zaproponował
rozwiązanie o wyższych parametrach niż wymagania minimalne opisane w
Szczegółowej Specyfikacji Technicznej. W takim przypadku po stronie wykonawcy jest
pełna odpowiedzialność za osiągnięcie przez zaoferowane Rozwiązanie wszystkich
wymagań minimalnych postawionych w SST. Dlatego też, jeżeli będą konieczne zmiany i
dostosowania zaoferowanego oprogramowania obsługującego System wówczas taki
wykonawca zobowiązany jest je dokonać bez dodatkowego wynagrodzenia. Tym samym
wszelkie ryzyko związane z zaoferowaniem rozwiązań o wyższych parametrach w stosunku
do opisanych przez zamawiającego obciąża wykonawcę. Dokonane więc zastrzeżenie nie
zmienia wymagań zamawiającego lecz stanowi narzędzie umożliwiające zamawiającemu
wyegzekwowanie od takiego wykonawcy takich zmian w oprogramowaniu obsługującym
System aby zostały spełnione wymagania minimalne w SST.

§ 4.4 - podkreślić należy, iż odbiory Systemu będą wieloetapowe, z uwagi na jego złożoność
i wielość oprogramowań obsługujących ten system. W ramach poszczególnych etapów
będą odbierane części systemu i odsługujących je oprogramowań, w kolejnych etapach
odbiorów będą dodawane kolejne funkcjonalności objęte daną częścią Systemu co
może powodować niekompatybilność z wcześniej odebranym oprogramowaniem w danej
części. Dopiero odbiór całego Systemu zakończony wdrożeniem i jego ostatecznym
uruchomieniem daje możliwość potwierdzenia prawidłowego jego wykonania. Odbiory
częściowe z uwagi na złożony charakter Systemu nie mogą stanowić dowodu, iż System w
tej części jest ostatecznie prawidłowo wykonany, ponieważ nie obejmuje taka część całości
Sytemu i nie można przesądzić ostatecznie czy po zainstalowaniu następnych części
dokonane ustawienia oprogramowania obsługującego już odebraną cześć będą prawidłowe i
będą gwarantowały bezusterkowe działanie Systemu. Jeżeli nie będzie to na bieżąco
poprawiane przeprowadzenie procedur testowych działania takiego Systemu będzie
niemożliwe i tym samym wyłączy możliwość szczegółowego sprawdzenia prawidłowości
dokonanego wdrożenia. Tym samym nie jest to zapis w jakikolwiek sposób ograniczający
prawa wykonawcy lecz stanowi on drogę zapewnienia prawidłowego zainstalowania i
wdrożenia Systemu, co dla profesjonalnego wykonawcy nie powinno stanowić problemu.
Podkreślić należy, iż odbiór jednego etapu nie zwalnia Wykonawcy z obowiązku prawidłowej
realizacji przedmiotu zamówienia, jeżeli w chwili odbioru danego etapu okaże się, iż
rozwiązanie nie działa prawidłowo względem elementów będących przedmiotem
poprzedniego etapu, to sytuacja taka nie może zwalniać Wykonawcy z odpowiedzialności
tylko dlatego że Zamawiający odebrał dany etap. Do czasu zakończenia realizacji całego
przedmiotu zamówienia Wykonawca musi na bieżąco dokonywać wszelkich prac
zapewniających prawidłowe
działanie przedmiotu zamówienia. Nieprawda przy tym jest iż
procedury testowe będą pozwalały Zamawiającemu na dowolność, bowiem to Wykonawca
odpowiada za ich opracowanie, a Zamawiający jedynie je zatwierdza (§ 4.3). Wobec
powyższego wnoszę zapis umowy jest w pełni prawidłowy.

3.
§ 5.2 - zamawiający podkreśla, iż treść ust. 5.2. koresponduje z ust. 5.1 i nie może
być interpretowana w oderwaniu od ogólnej zasady wyrażonej w § 5.1. Zgodnie z zapisem
ust. 5.1. wykonawca zobowiązany jest dostarczyć rozwiązanie zgodnie z opisem przedmiotu
zamówienia, tym samym wymagania stawiane dla poszczególnych etapów mogą dotyczyć
tylko wymagań opisanych w opisie przedmiotu zamówienia. W tym zakresie nie ma
jakiejkolwiek dowolności po stronie zamawiającego. Zarzuty odwołującego w tym zakresie są
całkowicie bezzasadne.
§ 5.6 - zamawiający podkreśla, iż przedmiot zamówienia obejmuje nie tylko wdrożenie
i uruchomienie Systemu ale również asystę techniczną. W ramach tej asysty zamawiający

przewiduje możliwość dokonywania modyfikacji w ilości określonej w ust. 5.7.
Postanowienia ust. 5.7 określają maksymalny wymiar pracochłonności tych
modyfikacji, który nie może przekroczyć 240 osobogodzin. Dlatego też wymóg wskazany w
ust. 5.6 wiąże się z zastrzeżeniem zawartym w ust. 5.7. Zamawiający może więc w ramach
ustalonego wynagrodzenia zlecić dowolną modyfikację, ale nie może przekroczyć 240
osobogodzin. Przekroczenie przedmiotowej liczby godzin oznacza, że zamawiający nie
może bez dodatkowego wynagrodzenia zlecić innych modyfikacji.
5.
§ 8.4 - zamawiający w wyjaśnieniach z dnia 31.01.2014 r. dokonał zmiany
przedmiotowego zapisu i wskazał, iż żądanie tych modyfikacji może być wyłącznie w ramach
godzin określonych w § 5 ust. 5.7. W związku (…) zarzut może być zasadny, jeżeli
zostawiamy tą klauzulę i będziemy jej bronić, to do poprawienia jest definicja „Modyfikacji" bo
jest nieadekwatna do treści § 8.4. Tym samym zarzut nie dotyczy istniejącego stanu
faktycznego, lecz historycznego zapisu. Wobec powyższego podlega oddaleniu.
6.
§ 8.7 - zamawiający podnosi, iż zarzuty w tym zakresie są całkowicie bezzasadne.
Zamawiający nie może dowolnie narzucić terminu wykonania modyfikacji, bowiem procedurę
jej zlecenia i jej wykonania określa nie tylko § 13 i 15 WSWOSZR ale również załącznik nr 5
- zasady dostarczania modyfikacji i wprowadzania zmian. Ponadto nie wykonanie modyfikacji
w wyznaczonym terminie nie przekłada się na jakieś dodatkowe roszczenia zamawiającego
względem wykonawcy, np. nałożeniem kary umownej.
Opisane powyżej postanowienia umowy w części dotyczącej Systemu wiążą się z
procesem jego instalacji i wdrożenia oraz świadczeniem usługi asysty technicznej.
Zamawiający poprzez ich zastosowanie nie zmienia minimalnych wymagań, a jedynie
wprowadza możliwość zaoferowania różnych rozwiązań, które mogą zawierać wyższe
parametry niż te które opisał zamawiający. Nie zmienia to jednak podstawionego wymogu, iż
taki system nie może nie spełniać minimalnych wymagań funkcjonalnych opisanych w SST.
Stanowi to wyraz zapewnienia konkurencyjności i wyłączenia możliwości zaoferowania
oprogramowań narzucających zastosowanie jednego systemu, który funkcjonuje u jednej ze
spółek miejskich - systemu RAPID. Zamawiający tym samych chce uniknąć ustanowienia
sztucznego monopolu jednego wykonawcy.”
Rozpatrując sprawę w granicach zgłoszonych zarzutów odwołania, tj. w odniesieniu
do części 3 zamówienia, jak stanowi art. 192 ust. 7 ustawy Pzp, Izba ustaliła, co następuje.
Przedmiot zamówienia stanowi „Rozbudowa i modernizacja trasy tramwaju w relacji
Wschód-Zachód (Retkinia - Olechów) wraz z systemem zasilania oraz systemem
obszarowego sterowania ruchem - odcinki 1,2,4,5,6,7,8”

Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia - Tom I Instrukcja dla Wykonawców +
Formularze załączników.
Tom II Akt Umowy - Warunki Kontraktu - część 1 i 2 zamówienia.
Tom III Akt Umowy - Warunki Kontraktu oraz Warunki Szczególne wykonania Obszarowego
Systemu Zarządzania Ruchem - część 3 zamówienia.
Tom IV Dokumentacja projektowa oraz Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót
Budowlanych – część 1 zamówienia.
Tom V Dokumentacja projektowa oraz Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót
Budowlanych – część 2 zamówienia.
Tom VI Dokumentacja projektowa oraz Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót
Budowlanych i dokumentacja techniczna oraz Opis Przedmiotu Zamówienia wraz z
załącznikami – część 3 zamówienia.
Załącznik do SIWZ. Harmonogram robót budowlanych związanych z realizacją inwestycji
Trasa WZ.
Tom I. Instrukcja dla Wykonawców.
1. Postanowienia ogólne.
a) Przedkładając swoją ofertę przetargową Wykonawca akceptuje w całości i bez zastrzeżeń
warunki realizacji zamówienia określone w SIWZ i Ogłoszeniu o zamówieniu włącznie ze
wszystkimi załącznikami, jakim podporządkowane jest niniejsze zamówienie oraz
wymagania określone przez Zamawiającego. (…)
c) Każdy Wykonawca może złożyć jedną ofertę na jedną dowolnie wybraną część
zamówienia. (…)
f) W sprawach nieuregulowanych w niniejszej Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
mają zastosowanie przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych, Kodeksu cywilnego.
4. Opis przedmiotu zamówienia.
4.1. Przedmiotem zamówienia jest wykonanie na podstawie projektu robót budowlanych
polegających na rozbudowie i modernizacji – na terenie Łodzi -trasy tramwaju w relacji
Wschód-Zachód (Retkinia -Olechów) w zakresie Odcinka nr 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8 w oparciu o
“Warunki Kontraktowe dla Budowy dla robot inżynieryjno – budowlanych projektowanych
przez Zamawiającego" (4. Wydanie angielsko-polskie niezmienione 2008, tłumaczenie 1.
wydania 1999)” wraz z kompleksowym wdrożeniem Obszarowego Systemu Zarządzania
Ruchem tworzącego warstwę nadrzędną systemową dla poszczególnych podsystemów
będących przedmiotem niniejszego wdrożenia i stanowiących systemową warstwę

podrzędną, dla których należy opracować dokumentację techniczną i uzyskać zatwierdzenie
Zamawiającego. Wszystkie elementy integracyjne muszą również zostać włączone do
opracowania systemowej dokumentacji technicznej Obszarowego Systemu Zarządzania
Ruchem. Inwestycja obejmuje 7 odcinków podzielonych na trzy części:
Część 1: Zakres robót dla części 1: przebudowa i budowa torowiska tramwajowego wraz z
infrastrukturą towarzyszącą; przebudowę i budowę tramwajowej sieci trakcyjnej wraz z
układem zasilania, przebudowę i budowę układu drogowego, przebudowę istniejących
obiektów – kładka Bandurskiego, wiadukt nad torami tramwajowymi Bandurskiego, ściany
oporowe Bandurskiego, przejście podziemne przy Dworcu Kaliskim, wiadukt drogowy w
ciągu Al. Włókniarzy przebudowę linii energetycznych niskiego i średniego napięcia,
przebudowę i budowę oświetlenia ulicznego wraz z zasilaniem oraz systemem sterowania i
monitoringu, przebudowę i budowę systemu odwodnienia (kanalizacja deszczowa) wraz z
odwodnieniem torowiska, przebudowę sieci wodociągowej, kanalizacji sanitarnej i
ogólnospławnej, przebudowę i zabezpieczenie sieci gazowej wysokoprężnej, średnioprężnej
i niskoprężnej, przebudowę i zabezpieczenie sieci ciepłowniczych, przebudowę urządzeń
teletechnicznych, roboty konstrukcyjno – budowlane (przebudowę istniejących stacji
prostownikowych trakcyjnych), zieleń.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia zawarty jest w Tomie IV SIWZ Dokumentacja
projektowa oraz Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych.
Część 2: Zakres robót dla części 2: przebudowa i budowa torowiska tramwajowego wraz z
infrastrukturą towarzyszącą; przebudowę i budowę tramwajowej sieci trakcyjnej wraz z
układem zasilania, przebudowę i budowę układu drogowego, budowę obiektów inżynierskich
(wiadukt ul. Gogola) oraz przebudowę istniejących obiektów (przejście podziemne przy ul.
Targowej, Konstytucyjnej, Widzewska, Rokicińska, Augustów), przebudowę linii
energetycznych niskiego i średniego napięcia, przebudowę i budowę oświetlenia ulicznego
wraz z zasilaniem oraz systemem sterowania i monitoringu, przebudowę i budowę systemu
odwodnienia (kanalizacja deszczowa) wraz z odwodnieniem torowiska, przebudowę sieci
wodociągowej, kanalizacji sanitarnej i ogólnospławnej, przebudowę i zabezpieczenie sieci
gazowej wysokoprężnej, średnioprężnej i niskoprężnej, przebudowę i zabezpieczenie sieci
ciepłowniczych, przebudowę urządzeń teletechnicznych, roboty wyburzeniowe, roboty
konstrukcyjno – budowlane (przebudowę istniejących stacji prostownikowych trakcyjnych),
zieleń.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia zawarty jest w Tomie V SIWZ Dokumentacja
projektowa oraz Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych.
Część 3: Zakres odcinka 8 Obszarowy System Zarządzania Ruchem.

Głównym elementem systemowym Projektu Odcinka 8 jest kompleksowe wdrożenie
Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem tworzącego warstwę nadrzędną systemową
dla poszczególnych podsystemów będących przedmiotem niniejszego wdrożenia i
stanowiących systemową warstwę podrzędną, dla których należy opracować dokumentację
techniczną i uzyskać zatwierdzenie Zamawiającego. Wszystkie elementy integracyjne muszą
również zostać włączone do opracowania systemowej dokumentacji technicznej
Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem.
Dostępna jest dokumentacja techniczna stanowiąca minimalne wymagania projektowe w
określonych w nich zakresach, która może zostać wykorzystana do budowy poszczególnych
elementów w niej określonych, jak również może stanowić minimalne warunki do dalszego
wykorzystania w ramach wdrożenia poszczególnych prac. W skład tej istniejącej
dokumentacji technicznej zawierają się:
- Kanalizacja dla potrzeb Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem;
- Dokumentacja techniczna kanalizacji teletechnicznej;
- Szczegółowe specyfikacje techniczne;
- Projekty ruchowe (zostaną przekazane Wykonawcy po podpisaniu Umowy);
- Dokumentacja techniczna projekty ruchowe dla skrzyżowań;
- Szczegółowe specyfikacje techniczne;
- Projekty elektryczne;
- Dokumentacja techniczna Instalacja sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniach;
-Dokumentacja techniczna Zasilanie tablic informacji pasażerskiej na przystankach
tramwajowych;
- PBW przyłączy energetycznych;
- Szczegółowe specyfikacje techniczne;
- Sieć teleinformatyczna;
- Koncepcja sieci transmisji danych – topologia sieci transmisji danych;
- Konstrukcje dla tablic zmiennej treści;
- Projekt budowlany Konstrukcje dla tablic zmiennej treści;
- Projekt Centrum Sterowania Ruchem; dokumentacje techniczne.
W skład realizacji Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem wchodzą następujące
elementy podsystemów:
-Realizacja Obszarowego Systemu Sterowania Ruchem,
-Realizacja Systemu Informacji dla kierowców,
-Realizacja Systemu Informacji Mobilnych,
-Realizacja Systemu Dynamicznej Informacji Przystankowej,
-Realizacja Systemu Zarządzania Transportem Publicznym,

-Realizacja Systemu monitoringu wideo CCTV i ANPR,
-Realizacja Systemu Łączności,
-Realizacja elementów zasilania,
-Realizacja Systemu GIS,
-Integracja systemu SCADA dla tunelu,
-Adaptacja pomieszczeń Centrum Zarządzania Ruchem oraz doposażenie w urządzenia
Systemowe.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia zawarty jest w Tomie VI SIWZ Dokumentacja
projektowa oraz Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych i
dokumentacja techniczna oraz Opis Przedmiotu Zamówienia wraz z załącznikami.
4.3. W ramach zamówienia Wykonawca będzie zobowiązany m.in. do:
a) Kompleksowego zrealizowania robót budowlanych w oparciu o dokumentację projektową
zgodnie ze sztuką budowlaną oraz przepisami technicznymi.
b) Wykonania tymczasowej organizacji ruchu oraz jej utrzymania przez cały okres realizacji
zamówienia w oparciu o dokumentację projektową z uwzględnieniem możliwości
wprowadzenia zmian według wytycznych Zarządcy Drogi.
c) W przypadku zaistnienia takiej konieczności – pozyskania zgody osób fizycznych
/prawnych innych podmiotów, na czasowe zajęcie terenu celem wykonania prac
budowlanych.
d) Sporządzenia inwentaryzacji i dokumentacji powykonawczej.
e) Uzyskania pozwolenia na użytkowanie.
Dla części 3 zamówienia: kody CPV:
45233150-5 Roboty w zakresie regulacji ruchu,
45316210-0 Instalowanie urządzeń kontroli ruchu drogowego,
71320000-7 Usługi inżynieryjne w zakresie projektowania,
71247000-1 Nadzór nad robotami budowlanymi,
45233120-6 Roboty w zakresie budowy dróg,
45311000-0 Roboty w zakresie okablowania oraz instalacji elektrycznych,
45314300-4 Instalowanie infrastruktury okablowania’
34928400-2 Osprzęt miejski,
45300000-0 Roboty instalacyjne w budynkach,
51610000-1 Usługi instalowania urządzeń komputerowych i przetwarzania informacji,
72240000-9 Usługi analizy systemu i programowania,
80510000-2 Usługi szkolenia specjalistycznego

4.8. Zamówienia uzupełniające. Zamawiający przewiduje możliwość skorzystania z prawa do
udzielania z wolnej ręki zamówienia uzupełniającego na podstawie art. 67 ust. 1 pkt. 6
ustawy Prawo zamówień publicznych do 50 % wartości zamówienia podstawowego.
5. Termin wykonania zamówienia.
a) Wykonawca zobowiązany jest wykonać każdą z części zamówienia w terminie: do 31
października 2015 r.
b) Zamówienie będzie realizowane zgodnie z harmonogramem opracowanym przez
Wykonawcę i zatwierdzonym przez Zamawiającego.
11. Opis sposobu przygotowania ofert.
11.1. Wymagania ogólne dotyczące całości oferty:
11.2. Opis sposobu przygotowania oferty technicznej – dotyczy części 3 zamówienia
(odcinek 8).
Opis przygotowania Oferty Technicznej należy powiązać bezpośrednio z wymaganiami
SIWZ. Na rysunku 1. zobrazowane jest schematyczne ujęcie głównych elementów Systemu
Obszarowego Zarządzania Ruchem-Systemu, które podlegają wdrożeniu. Oferta Techniczna
musi zawierać opisy techniczne przynajmniej w podziale na trzy części opisowe oraz
zawierające następujące elementy Systemu odpowiadające wymaganiom Zamawiającego:
- Wydzielona część opisowa dedykowana dla szczegółowego opisu rozwiązań aplikacyjnych
stanowiących warstwę systemu nadrzędnego integrującego poszczególne podsystemy
wymagane w Tomie VI SIWZ Dokumentacja projektowa oraz Specyfikacje Techniczne
Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych i dokumentacja techniczna oraz Opis Przedmiotu
Zamówienia wraz z załącznikami. Należy opisać nazwy producentów poszczególnych
rozwiązań aplikacji systemowych oraz ich nazwy handlowe jak również poszczególne ich
powiązania w ramach oferowanych otwartych standardów wymiany danych. Należy opisać
przynajmniej elementy z tych, które zostały zobrazowane na rysunku 1, w tym opisy Systemu
Obszarowego Zarządzania Ruchem;
Systemu Obszarowego Sterowania Ruchem;
Systemem Informacji dla kierowców VMS,
Systemu Informacji Mobilnych,
Systemu Łączności, Systemem Dynamicznej Informacji Przystankowej,
Systemu Zarządzania Transportem Publicznym,
Systemu CCTV oraz systemu ANPR.
Wymagane są do dołączenia schematy obrazujące logikę współdziałania podsystemów w
warstwach systemu nadrzędnego SOZR-systemie GIS. Należy zamieścić w formie

tabelarycznej opisy protokołów i standardy wymiany danych z przypisaniem do
dedykowanym im rozwiązaniom Systemowym.
Wszystkie opisywane oferowane rozwiązania muszą spełniać wymagania Tomu VI SIWZ
Dokumentacja projektowa oraz Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót
Budowlanych i dokumentacja techniczna oraz Opis Przedmiotu Zamówienia wraz z
załącznikami.
- Wydzielona część opisowa dedykowana dla szczegółowego opisu rozwiązań sprzętowych,
urządzeń wykonawczych stanowiących warstwę systemu nadrzędnego integrującego
poszczególne podsystemy wymagane w Tomie VI SIWZ Dokumentacja projektowa oraz
Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych i dokumentacja
techniczna oraz Opis Przedmiotu Zamówienia wraz z załącznikami. Należy opisać nazwy
producentów
poszczególnych
rozwiązań
sprzętowych,
urządzeń
wykonawczych
dedykowanych do pracy w ramach systemu oraz ich nazwy handlowe jak również
poszczególne ich powiązania w ramach otwartych standardów wymiany danych. Opisy
protokołów oraz standardów wymiany danych należy opracować je w formie tabelarycznej z
określeniem dedykowanych im rozwiązań Systemowych. Należy opisać przynajmniej
elementy dla rozwiązań sprzętowych powiązanych z Systemem Obszarowego Zarządzania
Ruchem w warstwie nadrzędnej oraz z Systemem Sterowania Ruchem, Systemem
Informacji dla kierowców, Systemu Informacji Mobilnych, Systemem Łączności, Systemem
Dynamicznej Informacji Przystankowej, Systemem CCTV oraz systemem ANPR. Należy
przynajmniej opisać rozwiązania dla sterowników ruchu drogowego, tablic o zmiennej
treści/znaków VMS, kamer, detekcji, urządzeń aktywnych i medium transmisji systemu
łączności, tablic informacji przystankowej, komputerów pokładowych, urządzeń nadawczo -
odbiorczych do komunikacji z pojazdami komunikacji publicznej oraz do sterowania
zwrotnicami, jak również urządzeń wyposażenia Centrum Zarządzania Ruchem w tym ściany
graficznej, stanowisk operatorskich, serwerowni. Wymagane są do dołączenia schematy
obrazujące logikę współdziałania z opisami protokołów i standardów wymiany danych w
ramach Systemu i rozwiązań sprzętowych, urządzeń wykonawczych. Wszystkie opisywane
oferowane rozwiązania muszą spełniać wymagania Tomu VI SIWZ Dokumentacja
projektowa oraz Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych i
dokumentacja techniczna oraz Opis Przedmiotu Zamówienia wraz z załącznikami.
- Wydzielona część opisowa dedykowana dla szczegółowego opisu Obszarowego Systemu
Zarządzania Ruchem w tym zwierający opis interfejsu graficznego systemu GIS oraz
powiązań interfejsów poszczególnych podsystemów, zgodnie z rysunkiem 1. Należy również
zaprezentować w sposób graficzny przynajmniej po trzy zróżnicowane „zrzuty ekranu” dla
przykładowych okien tematycznych obrazujące obszar miasta i aktywne elementy

systemowe. Należy zobrazować w powiązaniu z przykładową mapą obszary skrzyżowań
oraz parametrów i lokalizację grup sygnalizacyjnych, detekcji ruchu, układy faz oraz
tematyczne okna konfiguracyjne. Wszystkie opisywane oferowane rozwiązania muszą
spełniać wymagania Tomu VI SIWZ Dokumentacja projektowa oraz Specyfikacje Techniczne
Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych i dokumentacja techniczna oraz Opis Przedmiotu
Zamówienia wraz z załącznikami.
Rysunek 1. Zobrazowanie schematyczne głównych elementów Systemu Obszarowego
Zarządzania Ruchem - Systemu.
12. Zawartość oferty - Oferta musi zawierać:
12.1. Formularz Oferty – wypełniony zgodnie z Formularzem Nr 1
12.2. Wykaz Płatności – wypełniony zgodnie z Formularzem Nr 2a – dla części 1,
Formularzem 2b – dla części 2, Formularzem 2c – dla części 3.
14.1. Ofertę o treści zgodnej z niniejszą SIWZ należy złożyć w Zarządzie Dróg i Transportu
(…) w nieprzekraczalnym terminie do dnia 25.02.2014 roku, godz. 12:00.
16. Opis sposobu obliczenia ceny.
16.1.Cenę oferty należy obliczyć na Wykazach Płatności stanowiących Formularze nr 2a –
2c, a następnie cenę oferty wpisać na formularzu oferty - Formularz Nr 1 liczbowo. Cena
musi zawierać dane o podatku VAT oraz stanowi ona wynagrodzenie ryczałtowe.
16.2.Cena oferty jest sumą cen ryczałtowych brutto wszystkich pozycji wyszczególnionych w
Formularzach nr 2a – 2c.
16.3. Wykonawca jest zobowiązany do wypełnienia i określenia wartości we wszystkich
pozycjach występujących w Wykazie Płatności. Brak wypełnienia i określenia wartości w
każdej pozycji oraz dokonywanie zmian w treści formularza spowoduje odrzucenie oferty za
wyjątkiem omyłek, o których mowa w rozdziale 19.3 pkt. 19.3.1. ppkt c).
Wykonawca nie może wprowadzić zmian do Wykazu Płatności.
16.4. Obliczona przez Wykonawcę cena oferty winna zawierać wszelkie koszty bezpośrednie
i pośrednie, jakie Wykonawca uważa za niezbędne do poniesienia dla prawidłowego
wykonania przedmiotu zamówienia, zysk Wykonawcy oraz wszystkie wymagane przepisami
podatki i opłaty, a w szczególności podatek VAT. Wykonawca powinien uwzględnić w cenie
wszystkie posiadane informacje o przedmiocie zamówienia, a szczególnie informacje,
wymagania i warunki podane w niniejszej SIWZ oraz dokumentacji projektowej, STWiORB i
Opisie Przedmiotu Zamówienia. Zamawiający zaleca dokonanie wizji lokalnej terenu
budowy.

18.2. Przy dokonywaniu wyboru najkorzystniejszej oferty Zamawiający stosować będzie
kryteria: i. cena = 90% ii. okres gwarancji i rękojmi na roboty budowlane = 10%
25.7. Wybrany Wykonawca w dacie podpisania Kontraktu zobowiązany jest dostarczyć
Zamawiającemu Kosztorysy Ofertowe Szczegółowe, opracowane na podstawie własnego
Zestawienia Planowanych Prac. Kosztorysy należy opracować na podstawie Publikacji
Stowarzyszenia Kosztorystantów Budownictwa Pt. „Polskie Standardy Kosztorysowania
Robót Budowlanych” pkt. 3.2 – Metoda szczegółowa kalkulacji kosztorysowej. Obowiązek
złożenia tego dokumentu nie skutkuje zmianą charakteru wynagrodzenia umownego, które
stanowi wynagrodzenie ryczałtowe. Przedmiotowy dokument ma charakter pomocniczy i jest
wymagany dla analizy wartości w przypadkach określonych w Warunkach Kontraktu.
28. Istotne dla stron postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści zawieranej umowy
(…)
28.1. Wszystkie istotne postanowienia umowy zawarte zostały w załączonym do SIWZ
wzorze warunków Kontraktu: w Tomie II „Akt Umowy - Warunki Kontraktu - część 1i2
zamówienia” oraz w Tomie III „Akt Umowy - Warunki Kontraktu oraz Warunki Szczególne
wykonania Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem - część 3 zamówienia”.
28.2. Wykonawca składając ofertę oświadcza na formularzu oferty, że akceptuje
postanowienia Kontraktu.
Spis formularzy:
Formularz Nr 1 Formularz Oferty,
Formularz Nr 2a; Formularz nr 2b, Formularz nr 2c (Wykaz Płatności dla części 1, Wykaz
Płatności dla części 2, Wykaz Płatności dla części 3)
Dane Kontraktowe – część 1 i 2
Dane Kontraktowe – część 3
Formularz Nr 1 Formularz Oferty, III. Deklaracja Wykonawcy:
W odpowiedzi na ogłoszenie o przetargu nieograniczonym dla w/w zamówienia: My, niżej
podpisani, niniejszym oświadczamy, co następuje:
Zapoznaliśmy się i w pełni oraz bez żadnych zastrzeżeń akceptujemy treść Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia, zwanej w dalszej treści SIWZ, wraz z wyjaśnieniami i
zmianami.
W pełni i bez żadnych zastrzeżeń akceptujemy warunki Kontraktu na wykonanie zamówienia
zapisane w SIWZ.
Oferujemy wykonanie całości przedmiotu zamówienia zgodnie z warunkami zapisanymi w
SIWZ, obowiązującymi przepisami, w terminie: do 31 października 2015r.

Formularz Nr 2c Wykaz płatności część 3 – Odcinek 8
Składając ofertę w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na: „Rozbudowa i
modernizacja trasy tramwaju w relacji Wschód-Zachód (Retkinia-Olechów) wraz z systemem
zasilania oraz systemem obszarowego sterowania ruchem -odcinki 1,2,4,5,6,7,8” Część 3
(…) Oferuję/my *wykonanie zamówienia zgodnie z poniższymi ryczałtowymi cenami
jednostkowymi:
Lp. Wyszczególnione elementy Cena ryczałtowa brutto
A. Roboty budowlane x
1. Adaptacja pomieszczeń Centrum Zarządzania Ruchem (CZR) oraz wyposażenie
pomieszczeń CZR.
2. Modernizacja skrzyżowań zgodnie z Instrukcją oraz załączoną dokumentacją projektową i
uruchomienie skrzyżowań do ruchu lokalnego -pracy awaryjnej SOSR, w tym: odcinki od 3
do 228.
229. Budowa tablic o zmiennej treści, znaków VMS.
230. Budowa urządzeń sensorycznych ANPR.
231. Budowa urządzeń sensorycznych CCTV.
232. Budowa Systemu Łączności Przewodowej.
233. Budowa tablic informacji przystankowej.
B. Opracowanie dokumentacji technicznej OSZR SOSR do zatwierdzenia w fazie wdrożenia.
1. Dokumentacja techniczna Systemu Obszarowego Zarządzania Ruchem – integracji
wszystkich Podsystemów w ramach otwartych standardów wymiany danych dla miasta Łodzi
jak również powiązania z Podsystemem Łączności Przewodowej w tym systemu SCADA,
System GIS.
2. Dokumentacja techniczna Podsystemu Obszarowego Sterowania Ruchem.
3. Dokumentacja techniczna Podsystemu Informacji dla kierowców.
4. Dokumentacja techniczna Podsystemu Informacji Mobilnych.
5. Dokumentacja techniczna Podsystemu CCTV.
6. Dokumentacja techniczna Podsystemu Zarządzania Transportem Publicznym.
7. Dokumentacja techniczna Podsystemu dynamicznej Informacji Przystankowej.
8. Dokumentacja techniczna Podsystemu ANPR.
9. Dokumentacja techniczna wyposażenia oraz integracji w ramach Centrum Zarządzania
Ruchem.
10. Dokumentacja techniczna - strategia sterowania ruchem systemowego, kalibracja,
optymalizacja, uruchomienie do ruchu.
11. Dokumentacja badań wskaźników efektywności pracy SOSR.
C. Wdrożenia i implementacje rozwiązań OSZR-SOSR wraz z Podsystemami x.

1. Wdrożenia i implementacje rozwiązań Podsystemu Obszarowego Sterowania Ruchem.
2. Wdrożenia i implementacje rozwiązań Podsystemu Podsystemu Informacji dla kierowców.
3. Wdrożenia i implementacje rozwiązań Podsystemu Infomarcji Mobilnych.
4. Wdrożenia i implementacje rozwiązań Podsystemu Podsystemu CCTV.
5. Wdrożenia i implementacje rozwiązań Podsystemu Zarządzania Transportem Publicznym.
6. Wdrożenia i implementacje rozwiązań Podsystemu Informacji Przystankowej.
7. Wdrożenia i implementacje rozwiązań Podsystemu Podsystemu ANPR.
8. Wdrożenia i implementacje rozwiązań integracji w ramach Centrum Zarządzania Ruchem
-uruchomienie systemu do ruchu - Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem w tym
systemu SCADA, System GIS.
9. Koszty prac utrzymania sygnalizacji świetlnych w okresie realizacji Obszarowego Systemu
Zarządzania Ruchem.
Łączna cena ofertowa brutto: (…)
Formularz nr 10b Dane Kontraktowe Część 3
Wykonawcy są proszeni o wypełnienie w niniejszym Formularzu jedynie: Nazwy (firmy) i
adresu Wykonawcy oraz okresu rękojmi i gwarancji na roboty budowlane. Pozostałe
elementy nie podlegają zmianom. Klauzule Warunków Ogólnych Kontraktu lub Warunków
Szczególnych lub Akt Umowy
Czas na Ukończenie przedmiotu Kontraktu §4 ust. 1 Aktu Umowy 31.10.2015 r. z
zachowaniem terminów pośrednich,
Czas na Ukończenie Robót 1.1.3.3 8.2 - 31.10.2015 r. z zachowaniem terminów pośrednich,
Czas na wykonanie Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem § 9 Warunków Szczególne
wykonania Obszarowego Zarządzania Ruchem - 31.10.2015 r. z zachowaniem terminów
pośrednich dla poszczególnych Etapów.
Okres rękojmi na Roboty 11.1.1 Wygasa po upływie ....... lat (nie mniej niż 3 lata) od daty
wystawienia Świadectwa Przejęcia.
Okres gwarancji na Roboty 11.1.5 lat (nie mniej niż 3 lata) licząc od daty wystawieniaŚwiadectwa Przejęcia. Okres gwarancji na Produkty i System oraz całość sprzętu dla
centrum sterowania ruchem § 13, § 15 Warunków Szczególnych wykonania Obszarowego
Zarządzania Ruchem 60 miesięcy licząc od daty podpisania Końcowego Protokołu Przejęcia
Inwestycji w zakresie Produktów i Systemu 24 miesiące licząc od daty podpisania
Końcowego Protokołu Przejęcia Inwestycji w zakresie Sprzętu.

Czas przekazania Placu Budowy 2.1 Zgodnie z harmonogramem, w przypadku zaistnienia
przeszkód terenowo-prawnych w wydaniu niektórych części Placu budowy Zamawiający
przekaże tą część niezwłocznie po usunięciu stwierdzonych przeszkód.
Okres na powiadomienie o wszelkich błędach lub innych wadach znalezionych w
Wymaganiach Zamawiającego 4.1.11 Na 7 dni przed planowanym w Harmonogramie
terminem rozpoczęcia tej części Robót, której wada lub inna przeszkoda dotyczy.
Szacunkowa wartość zamówienia wynosi 381 375 530,55 zł.
Odwołujący Integrated Solutions Sp. z o.o. podał w uzasadnieniu odnośnie zarzutów z
pkt 1 i 2 petitum, jak niżej.
1.
Naruszenia art. 29 ust. 1 w zw. z art. 31 ustawy Pzp poprzez opisanie
przedmiotu zamówienia na roboty budowlane w sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący,
nie uwzględniający wszystkich wymagań i okoliczności mających wpływ na sporządzenie
oferty.
2.
Naruszenia art. 140 ust. 1 oraz art. 144 ustawy Pzp oraz art. 632 § 1 Kodeksu
cywilnego poprzez wprowadzenie do projektu umowy postanowień skutkujących istotną
modyfikacją zakresu świadczenia wykonawcy w przedmiocie wykonania robót budowlanych
w stosunku do zobowiązania zawartego w złożonej ofercie, w sposób sprzeczny z
dyspozycją art. 144 ustawy Pzp.
Zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 1 ustawy Pzp, przedmiot zamówienia opisuje się w
sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych
określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na
sporządzenie oferty. W wyroku z dn. 31 stycznia 2012 r. (sygn. KIO 136/12), Krajowa Izba
Odwoławcza stwierdziła, że: „Zamawiający winien opisać przedmiot zamówienia, w taki
sposób, aby wykonawcy nie mieli wątpliwości, jaki produkt oraz na jakich warunkach mogą
zaoferować, aby spełniał on wymagania SIWZ. Niezbędne jest, aby opis przedmiotu
zamówienia był sporządzony w sposób jasny, zrozumiały i zawierający wszystkie elementy
niezbędne do prawidłowego sporządzenia oferty.”
Opis przedmiotu zamówienia stanowi, bowiem podstawowy element specyfikacji
istotnych warunków zamówienia i jest niezbędny do prawidłowego oszacowania wartości
zamówienia, co w konsekwencji warunkuje wybór trybu postępowania i odpowiedniej
procedury. Przedmiot zamówienia powinien być określony w sposób precyzyjny i
jednoznaczny, a jednocześnie w sposób maksymalnie zobiektywizowany. Ustawa Pzp
zobowiązuje też zamawiającego do podania wszelkich niezbędnych informacji i wymagań, co

do przedmiotu zamówienia, nakazując przy tym zamawiającemu używać dokładnych i
zrozumiałych dla wykonawców określeń.
Niezależnie od zawartych w przepisie art. 29 ust. 1 ustawy Pzp obowiązków
zamawiającego przy określaniu przedmiotu zamówienia, ustawa Pzp wprowadza zakaz
określania przedmiotu zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Zamawiający, przygotowując postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, ma za
zadanie opisać przedmiot zamówienia tak, aby umożliwić prawidłowe zrozumienie
postawionych wymagań przez wykonawców i złożenie ofert zgodnych ze specyfikacją
istotnych warunków zamówienia. Istotne jest, aby opis przedmiotu zamówienia nie budził
wątpliwości i nie mógł utrudniać uczciwej konkurencji. W przypadku zamówienia
publicznego, którego przedmiotem jest wykonanie robót budowlanych, opis przedmiotu
zamówienia zawarty jest w dokumentacji projektowej oraz specyfikacjach technicznych
wykonania i odbioru robót budowlanych. Dokumenty te służą do określenia zakresuświadczenia, jakie wykonawcy będą zobowiązani zrealizować w ramach wykonania
zamówienia publicznego.
Zakres dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru
robót budowlanych jest określony w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 2.09.2004r.
w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji
technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-
użytkowego. Zgodnie z § 4 ust. 1 tego rozporządzenia dokumentacja projektowa służy do
opisu przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych, dla których jest wymagane
uzyskanie pozwolenia na budowę, i która składa się w szczególności z:
1)
projektu budowlanego w zakresie uwzględniającym specyfikę robót
budowlanych,
2)
projektów wykonawczych, które powinny uzupełniać i uszczegóławiać projekt
budowlany w zakresie i stopniu dokładności niezbędnym do sporządzenia przedmiaru robót,
kosztorysu inwestorskiego, przygotowania oferty przez wykonawcę i realizacji robót
budowlanych; projekty wykonawcze sporządza się w zakresie wynikającym z § 5
rozporządzenia,
3)
przedmiaru robót, który powinien zawierać zestawienie przewidywanych do
wykonania robót podstawowych w kolejności technologicznej ich wykonania wraz z ich
szczegółowym opisem lub wskazaniem podstaw ustalających szczegółowy opis oraz
wskazaniem właściwych specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych, z
wyliczeniem i zestawieniem ilości jednostek przedmiarowych robót podstawowych.
W ocenie odwołującego, brak jakiegokolwiek z wymogów określonych w
rozporządzeniu stanowi naruszenie zasad opisywania przedmiotu zamówienia. Ważne jest

bowiem, aby przedmiot ten był opisany w oparciu o dokumenty wymienione w ww.
rozporządzeniu i art. 31 ustawy Pzp.
Odnosząc powyższe do opisu przedmiotu zamówienia w niniejszym postępowaniu,
odwołujący stwierdził, iż zamawiający naruszył zasady opisu przedmiotu zamówienia
określone w przepisach ustawy Pzp. Przekazał wykonawcom dokumentację projektową, a
jednocześnie w klauzuli 1.13 lit. c) i d) oraz 4.1.13 projektu umowy (szczególne warunki
kontraktu) przewidział wprowadzenie zmian do tejże dokumentacji projektowej - stanowiącej
opis przedmiotu zamówienia na roboty budowlane, nie określając przy tym zakresu
możliwych do wprowadzenia zmian, jak również warunków dokonania zmian. Takie działanie
narusza dyspozycję art. 29 ust. 1 ustawy Pzp, a to z uwagi na naruszenie obowiązku
jednoznacznego i wyczerpującego opisania przedmiotu zamówienia, z uwzględnieniem
wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty.
Postanowienia wprowadzające możliwość dokonania zmiany pierwotnej dokumentacji
projektowej - nie precyzujące zakresu takich zmian, okoliczności uzasadniających ich
wprowadzenie, jak również warunków dokonania zmian, mają ten skutek, że opis przedmiotu
zamówienia na roboty budowlane - przekazany przez zamawiającego - jest niejednoznaczny
i nie wyczerpujący. Wykonawca składając ofertę nie może precyzyjnie ustalić, jaki konkretny
zakres robót budowlanych będzie zobowiązany wykonać, a tym samym nie jest w stanie
oszacować kosztów wykonania tych robót. Nieprecyzyjne opisanie przedmiotu zamówienia
na etapie opracowania specyfikacji, niepozwalające na ustalenie obowiązków wykonawcy,
ma ten skutek, że nie można oznaczyć świadczenia wykonawcy. Nie wiadomo wobec tego,
czego może domagać się w ramach umowy zamawiający, ani do czego zobowiązany jest
wykonawca.
Odwołujący podkreślał, że wynagrodzenie za wykonanie robót budowlanych ma
charakter ryczałtowy. Postanowienia klauzuli 1.13 lit. c) i d) projektu umowy zastrzegają, iż
jakakolwiek zmiana pierwotnej dokumentacji projektowej, na podstawie której wykonawca
składa ofertę - nie może skutkować zmianą wynagrodzenia wykonawcy ustalonego na
podstawie ceny ofertowej. Takie warunki odwołujący uznał za sprzeczne z formułą
wynagrodzenia ryczałtowego. Niezmienność wysokości wynagrodzenia ryczałtowego nie ma
charakteru bezwzględnego. Wynagrodzenie to ustalane jest w określonej kwocie - nie
ulegającej zmianie w trakcie wykonywania dzieła - w odniesieniu do konkretnego dzieła i
zakresu prac wymaganych do wykonania dzieła. Jest ono niezmienne, chociażby w czasie
zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac. A skoro tak, zmiana
zakresu prac wymaganych do wykonania dzieła odnosi ten skutek, że odpada podstawa
określenia pierwotnego wynagrodzenia (ryczałtowego). Skoro, bowiem przyjmujący
zamówienie ma wykonać dzieło w innym kształcie czy w inny sposób niż pierwotnie ustalony,

wynagrodzenie z tego tytułu nie może pozostać bez zmian. Sformułowania klauzuli 1.13 lit.
c) i d) oraz 4.1.13 projektu umowy naruszają również art. 140 ust. 1 ustawy Pzp, skutkują
bowiem istotną modyfikacją zakresu świadczenia wykonawcy w stosunku do zobowiązania
zawartego w złożonej ofercie. Wyczerpujący opis przedmiotu zamówienia, uwzględniający
wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty, powinien
być zawarty w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Temu opisowi powinna
odpowiadać oferta (art. 82 ust. 3 ustawy Pzp), która może zawierać jedynie zapewnienie
zrealizowania przedmiotu zamówienia zgodnie z opisem podanym przez zamawiającego.
Istotą przepisu art. 140 ust. 1 ustawy Pzp jest zapewnienie jedności zobowiązania
umownego z zobowiązaniem ofertowym. Dla zamawiającego oznacza to, że opis przedmiotu
umowy nie może odbiegać od opisu zawartego w ofercie przede wszystkim, co do zakresu
tej umowy. Przy czym przez pojęcie zakresu świadczenia należy rozumieć jego wymiar,
wielkość. Z przepisu art. 140 ust. 1 ustawy Pzp wynika, że zmian rozszerzających czy też
zmieniających w inny sposób zakres umowy nie wolno wprowadzać zarówno przed
podpisaniem umowy, jak i w trakcie jej realizacji. Postanowienia klauzuli 1.13. lit. c) i d) oraz
4.1.13 uznał odwołujący za niedopuszczalne w świetle art. 144 ust. 1 ustawy Pzp. Zgodnie z
tym przepisem zakazane jest dokonywanie istotnych zmian postanowień zawartej umowy w
stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba, że
możliwość dokonania zmian została przez zamawiającego przewidziana w ogłoszeniu o
zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił on warunki takiej
zmiany. Zasadniczo zmiany te mogą odnosić się do wszystkich postanowień umowy,
jednakże niedopuszczalne jest w oparciu o dyspozycję tego przepisu dokonywanie zmian w
zakresie przedmiotu zamówienia skutkujących wykroczeniem poza jego pierwotny opis (art.
140 ust. 3 ustawy Pzp).Żądania 1 i 2. Odwołujący wnosił o nakazie zamawiającemu wykreślenia kwestionowanych
postanowień Warunków Szczegółowych Kontraktu oraz Warunków Szczegółowych
Wykonania Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem, a także wszelkich innych
postanowień w całej dokumentacji przetargowej, pozwalających na dowolną modyfikację
wymagań OPZ i zmiany zakresu świadczenia wykonawcy.
Stanowisko zamawiającego:
Zamawiający potwierdził, że klauzule 1.13 lit. c i d warunków szczególnych kontraktu oraz
4.1.13 odnoszą się do robót budowlanych według dokumentacji przekazanej przez
zamawiającego. Zamawiający przyznał, że wymaga, aby wykonawca zgłaszał mu
niezgodności i błędy w projekcie na 7 dni przed rozpoczęciem realizacji danego etapu robót.
Jeżeli tego nie uczyni, to zarówno koszty wykonania dokumentacji – poprawionej, jak i koszty

robót obciążają wykonawcę, jak również skutki przedłużenia terminu realizacji robót.
Zamawiający przyznał, że w OPZ nie uczynił przedmiotem tego opisu, że wykonawca ma
dokonywać weryfikacji projektu. Zamawiający potwierdził, że w sytuacji, kiedy wykonawca
nie zweryfikuje projektu przed przystąpieniem do danego etapu robót i nie zgłosi mu wad
dokumentacji projektowej w oznaczonym terminie, w razie ujawnienia wad tej dokumentacji
wykonawcy nie będą przysługiwały żadne roszczenia ani finansowe związane, czy z
przeprojektowaniem i zmianą zakresu robót, ani też roszczenia o przedłużenie terminu
realizacji umowy w związku ze zmianą projektu. Zamawiający podtrzymał twierdzenie, że
klauzula 1.13 lit. c i d oraz klauzula 4.1.13 warunków szczególnych kontraktu na roboty
budowlane nie nakłada na wykonawcę obowiązku realizacji prac nieobjętych przedmiotem
zamówienia. Zamawiający podał, że klauzula 1.13 lit. c dotyczy obowiązku sygnalizowania
przez wykonawcę uchybień, natomiast klauzula 1.13 lit d odnosi się do kompatybilności tej
dokumentacji z dokumentacją opracowywaną przez wykonawcę w zakresie OSZR, i gdy
dojdzie do tego, że ze względu na wymagania dokumentacji OSZR będą dokonywane
zmiany w dokumentacji robót budowlanych, to nie może to stanowić podstawy do roszczeń
finansowych, nawet jeżeli będą to zmiany zaakceptowane przez zamawiającego.
Zamawiający powołał się również na postanowienia § 1 ust. 3 aktu umowy, że jeżeli
wykonawca uznaje, że dla należytego wykonania umowy konieczne są zmiany w
dostarczonej przez Zamawiającego dokumentacji projektowej – odcinek 8, zobowiązany jest
do wykonania we własnym zakresie i na własny koszt tych zmian, po uprzednim
zaakceptowaniu tych zmian przez zamawiającego.
Stanowisko Izby:
Okoliczność przyznaną stanowiło, że zamawiający przekazał wykonawcom dokumentację
projektową dla wykonania robót budowlanych. Przekazał też dokumentację projektową w
odniesieniu do Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem, ale wiążącą jedynie w zakresie
wyznaczonych parametrów minimalnych. Dokumentację w tym zakresie (OSZR) ma
opracować wykonawca. W klauzuli 1.13 lit. c) i d) Warunki szczególne kontraktu oraz 4.1.13
szczególne warunki kontraktu zamawiający przewidział:
a) klauzula 1.13 lit. c - jeżeli zaistnieje potrzeba wprowadzenia istotnych zmian do
dokumentacji projektowej (ze zmianą pozwolenia na budowę, lub bez) to wówczas
zamawiający odpowiada za dostarczenie niezbędnej dokumentacji projektowej, o ile
potrzeba lub przyczyna tej zmiany leży po jego stronie. Jeżeli potrzeba lub przyczyna
wprowadzenia istotnych zmian do dokumentacji projektowej leży po stronie
wykonawcy, to wówczas odpowiada on za niezwłoczne powiadomienie
zamawiającego o potrzebie opracowania takiej dokumentacji, a następnie
wykonawca - wedle wyboru zamawiającego, jeżeli uzna on lub zaakceptuje

konieczność zmiany - odpowiada za sporządzenie i dostarczenie na własny koszt
niezbędnej zamiennej dokumentacji projektowej, która winna być uprzednio
zatwierdzona przez zamawiającego, lub też za pokrycie kosztów poniesionych przez
zamawiającego w związku z pozyskaniem tej dokumentacji, za wyjątkiem punktu d.
b) klauzula 1.13 lit d – wykonawca jest zobowiązany do wprowadzenia na własny koszt
i własnym staraniem niezbędnych zmian do dokumentacji projektowej, jeżeli
powyższa konieczność lub potrzeba powstała w związku z opracowanym przez
wykonawcę projektem Obszarowego Systemu Sterowania Ruchem, o ile
zamawiający zaakceptował takie zmiany. Całość czynności związanych z
zapewnieniem zgodności i spójności wykonania robót budowlanych z systemem
obszarowego zarządzania ruchem leży po stronie wykonawcy i nie może stanowić
podstawy do roszczeń finansowych i terminowych w stosunku do zamawiającego.
c) 4.1.13 wykonawca oświadcza, że zmiany dokumentacji projektowej wprowadzone w
ramach subklauzuli 1.13 lit. d będą wykonywane w ramach zaakceptowanej kwoty
kontraktowej i będą możliwe po uprzednim zaakceptowaniu przez zamawiającego
oraz nie będą zawierały jakichkolwiek rozwiązań, które mogą skutkować
pogorszeniem parametrów jakościowych i funkcjonalnych robót budowlanych
wynikających z dokumentacji projektowej przedstawionej przez zamawiającego.
W ocenie Izby, skarżone postanowienia klauzuli 1.13 lit. c naruszają wskazane przez
odwołującego przepisy art. 29 ust. 1 Pzp oraz art. 31 tej ustawy oraz poprzez art. 139 ust. 1
Pzp art. 632 § 1 Kodeksu cywilnego w zakresie, w jakim pozwalają zamawiającemu na
wprowadzanie dowolnych zmian do dokumentacji na roboty budowlane bez określenia w
danej klauzuli lub też odesłania do klauzuli podającej zasady rozliczeń z tego tytułu i
określającej uprawnienie wykonawcy do żądania stosownego przedłużenia czasu realizacji
zamówienia. Przy czym zamawiający nie może wprowadzać takich ograniczeń, że
wynagrodzenie należy się tylko wówczas wykonawcy, gdyby groziło to poniesieniem straty
według subklauzuli 13.1.1.4, gdzie przewidział możliwość korekty terminu, jak i rozliczenia
kosztów tych zmian, ale wówczas, jeżeli oznaczałyby po stronie wykonawcy powstanie
szkody pozostającej w związku ze zmianami. Wykonawca podejmuje się realizacji
zamówienia, aby osiągnąć zakładany na kontrakcie zysk.
Izba w pełni podziela poglądy odwołującego, że niezmienność wysokości
wynagrodzenia ryczałtowego nie ma charakteru bezwzględnego. Wynagrodzenie to ustalane
jest w określonej kwocie - nie ulegającej zmianie w trakcie wykonywania dzieła - w
odniesieniu do konkretnego dzieła i zakresu prac wymaganych do wykonania dzieła
określonych dokumentacją projektową na roboty budowlane. Jest ono niezmienne,
chociażby w czasie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac.

Zmiana zakresu prac wymaganych do wykonania dzieła zarządzana przez
zamawiającego odnosi ten skutek, że odpada podstawa określenia pierwotnego
wynagrodzenia (ryczałtowego). Skoro, bowiem przyjmujący zamówienie ma wykonać dzieło
w innym kształcie czy w inny sposób niż pierwotnie ustalony, wynagrodzenie z tego tytułu nie
może pozostać bez zmian.
Tylko wówczas, gdy wykonawca z pominięciem opisu przedmiotu zamówienia nie ujął
w oszacowaniu ceny oferty koniecznych elementów – nie ma prawa domagać się
podwyższenia wynagrodzenia z tego tytułu.
Jeżeli w dokumentacji na roboty budowlane przekazanej przez zamawiającego w
zakresie części 3 ujawnią się różnego rodzaju wady, usterki lub też luki, to w sytuacji, ich
niezwłocznego zgłoszenia po ujawnieniu, stosownie do art. 651 K.c., w zależności od
skutków tych wad, mogą zachodzić podstawy do dodatkowych rozliczeń z tego tytułu, jeżeli
prowadziłoby to do wykonania szerszego lub innego niż pierwotnie objętego dokumentacją
zakresu prac, a także do udzielenia stosownego czasu na dokonanie takich zmian. Żądanie
zawiadomienia o ujawnionych wadach na 7 dni przed terminem rozpoczęcia danej części
robót nie znajduje normatywnego wsparcia w art. 647 K.c., gdyż wykonawca ma wykonać
obiekt zgodnie z projektem dostarczonym przez zamawiającego. Z tytułu skutków wad w
dokumentacji, zamawiający może zgłaszać roszczenia do projektanta.

W zakresie, w jakim, potrzeba wprowadzenia istotnych zmian do dokumentacji
projektowej na wykonanie robót budowlanych następuje na wniosek wykonawcy (nie
uwzględniając zgłoszonych wad tej dokumentacji) - wówczas zgoda zamawiającego na
odstępstwa od dokumentacji pierwotnej może się wiązać z przewidzeniem obowiązku po
stronie wykonawcy opracowania takiej dokumentacji zamiennej na jego koszt, co w pewnych
sytuacjach może nawet skutkować zaoszczędzeniem kosztów realizacji robót w ramach
zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej, lub rozliczeniami robót zamiennych. Wymóg wpisuje
się w dyspozycję art. 144 ust. 1 Pzp, gdyż właśnie poprzez skarżone postanowienia
zamawiający wypełnia przesłanki ustawowe, tj. podaje warunki wprowadzenia istotnych
zmian do umowy.
Zamawiający w ogólności nie może być pozbawiony możliwości wprowadzania zmian
do zakresu zamówienia, gdy warunkuje to osiągnięcie zakładanych celów danej inwestycji.
Nie w każdym wypadku konieczne jest korzystanie z zamówień uzupełniających, czy
zamówień dodatkowych obwarowanych spełnieniem odrębnych przesłanek ustawowych.
Wykonawca składając oświadczenie w ofercie, że akceptuje warunki SIWZ (w tym do
zmian dokumentacji i związanego z tym zakresu robót) i czyni je przez to przedmiotem
swojej oferty, zatem w przypadkach przewidzianych w SIWZ zmian, nie dochodzi do

naruszenia art. 140 ust. 1 i 3 Pzp i art. 144 Pzp, gdyż zakres świadczenia wykonawcy
pozostaje tożsamy z jego zobowiązaniem zawartym w ofercie .
Biorąc jednak pod uwagę ustalone okoliczności – niejednoznaczności skarżonych
postanowień i możliwość ich dowolnej interpretacji, zamawiający będzie zobowiązany w
sposób czytelny określić w treści danego postanowienia, lub przez wyraźne odesłanie –
zasady rozliczeń z ww. tytułów.
Sytuacja opisana w klauzuli 1.13 lit d, jest o tyle odmienna, że dotyczy prac i systemu
projektowanego przez wykonawcę. Wykonawca jest zobowiązany do wprowadzenia na
własny koszt i własnym staraniem niezbędnych zmian do dokumentacji projektowej robót
budowlanych (przekazanej przez zamawiającego), jeżeli powyższa konieczność lub potrzeba
powstała w związku z opracowanym przez wykonawcę projektem Obszarowego Systemu
Zarządzania Ruchem.
W ocenie Izby, trafne jest stanowisko zamawiającego, iż całość czynności
związanych z zapewnieniem zgodności i spójności wykonania robót budowlanych z
systemem obszarowego zarządzania ruchem leży po stronie wykonawcy i nie może stanowić
podstawy do roszczeń finansowych i terminowych w stosunku do zamawiającego
przeprojektowanie tej dokumentacji na wniosek wykonawcy. W tym zakresie, bowiem
zamówienie ma charakter „zaprojektuj i zbuduj.” Trudno więc sobie wyobrazić, aby
zamawiający mógł odstąpić od żądania spójnej dokumentacji – na koszt wykonawcy. Nie
zachodzi w takim przypadku zmiana świadczenia przewidzianego w ofercie, ale realizacja
zobowiązania wykonawcy do opracowania projektu OSZR, zgodnego z wyznaczonymi w
SIWZ wiążącymi parametrami minimalnymi wg. bazowej dokumentacji zamawiającego, przy
tym nadającego się do realizacji robót budowlanych w oparciu o przekazany wykonawcy
projekt.
Ponadto, finalnie, w trakcie rozprawy odwołujący stwierdził, że akceptuje
postanowienia klauzuli 1.13 lit d w takim zakresie, w jakim z jego własnej inicjatywy, a w
szczególności z opracowanego projektu OSZR będzie wynikać konieczność zmian w
dokumentacji projektowej przekazanej przez zamawiającego na roboty budowlane. Wtedy
przyjmuje, że nie może stanowić to podstawy do roszczeń finansowych i terminowych w
stosunku do zamawiającego.
Zarzuty odwołującego w tym zakresie zostały postawione w sposób teoretyczny w
oderwaniu od faktycznej treści i znaczenia skarżonych postanowień SIWZ i nie podlegały
uwzględnieniu.
W uzasadnieniu odnośnie zarzutów z pkt 3 petitum, odwołujący podał, co następuje.

Zarzut 3.
Naruszenia art. 140 ust. 1 ustawy Pzp w związku z art. 395 § 1 Kodeksu
cywilnego poprzez zastrzeżenie umownego prawa do odstąpienia od umowy w zakresie
wykonania robót budowlanych w sposób sprzeczny z normą wyrażoną w art. 395 § 1
Kodeksu cywilnego, a nadto skutkujący modyfikacją zakresu świadczenia wykonawcy
wynikającego z zobowiązania zawartego w ofercie.
W klauzuli 15.1 (powinno być 15.5) projektu umowy (warunków szczególnych
kontraktu na roboty budowlane) zamawiający przewidział, że „Niezależnie od postanowień
akapitu pierwszego Zamawiający uprawniony jest do odstąpienia od Kontraktu w przypadku
odstąpienia od Aktu Umowy w części dotyczącej wykonania obszarowego systemu
zarządzania ruchem. Oświadczenie o odstąpieniu od Kontraktu Zamawiający może złożyć w
terminie 60 dni od daty powzięcia wiadomości o przyczynie stanowiącej podstawę
odstąpienia, w formie pisemnej pod rygorem nieważności i powinien zawierać uzasadnienie.”
Zastrzeżenie takie poczytał odwołujący za sprzeczne jest z treścią art. 395 Kodeksu
cywilnego, gdyż nie określa de facto terminu, w jakim odstąpienie może nastąpić.
Wskazanie, bowiem „terminu 60 dni od daty powzięcia wiadomości o przyczynie stanowiącej
podstawę odstąpienia” nie jest właściwym określeniem terminu na odstąpienie.
Przesłanką ważności zastrzeżenia umownego prawa odstąpienia jest określenie
terminu, w którym odstąpienie może nastąpić. Wymóg ten, odnoszący się do każdego
przypadku zastrzeżenia umownego prawa odstąpienia ma na celu wyeliminowanie stanu
niepewności, jaki wprowadza do stosunku zobowiązaniowego zastrzeżenie prawa
odstąpienia. Co do sposobu określenia terminu, w czasie którego będzie możliwe
skorzystanie z prawa odstąpienia - wymagane jest wskazanie zdarzenia, które na pewno
wystąpi. Podanie określonego w dniach terminu - bez jednoczesnego wskazania zdarzenia
stanowiącego początek biegu tego terminu - uznaje się za obejście wymogu określenia
terminu dla wykonania prawa odstąpienia. Abstrahując od powyższego, zastrzeżenie w
projekcie umowy prawa odstąpienia od umowy narusza przepis art. 140 ust. 1 ustawy Pzp
poprzez nieuprawnioną modyfikację zakresu świadczenia wykonawcy wynikającego ze
zobowiązania zawartego w ofercie.Żądanie: wykreślenie akapitu drugiego z postanowienia klauzuli 15.5 Szczegółowych
Warunków Kontraktu na roboty budowlane, przewidującego prawo zamawiającego do
odstąpienia od umowy w przypadku odstąpienia od Aktu Umowy w części dotyczącej
wykonania obszarowego systemu zarządzania ruchem.
Stanowisko zamawiającego:
W odniesieniu do stawianego zarzutu zamawiający wskazywał, że w § 20 ust. 2.3
WSWOSZR przewidział prawo odstąpienia od aktu umowy w odniesieniu do obszarowego

systemu zarządzania ruchem, w którym oznaczył wyczerpujące przesłanki uprawniające go
od odstąpienia od umowy w odniesieniu do OSZR, a może odstąpić od umowy w zakresie
robót budowlanych w terminie 60 dni od daty odstąpienia od umowy w odniesieniu do OSZR.
Dlatego też uważał, że spełnił przesłanki wyznaczone w art. 395 § 1 K.c. Zamawiający uznał,że podał zarówno termin odstąpienia, jak i wskazał zdarzenie początkowe, od którego termin
powinien być liczony, jest to warunek w rozumieniu art. 89 K.c., czyli warunek, że następuje
odstąpienie od umowy w zakresie OSZR. Nie dochodzi przy tym do zmiany zakresuświadczenia określonego w umowie, a w szczególności zwiększenia tego zakresu, a prawo
odstąpienia zostało przewidziane w warunkach zamówienia, w związku z tym może być
realizowane w ramach dopuszczalnych zmian w umowie w oparciu o art. 144 ust. 1 Pzp i art.
395 § 1 K.c. związku z art. 139 ust. 1 Pzp, gdyż do umów w sprawie zamówień publicznych
mają zastosowanie przepisy K.c.
Odwołujący i zamawiający zgodnie przyznali, że w przypadku odstąpienia od umowy
w zakresie robót budowlanych w części 3, nie wyłącza to rozliczeń i wypłaty wynagrodzenia
wykonawcy za roboty wykonane do czasu odstąpienia.
Stanowisko Izby:
Zarzut naruszenie art. 140 ust. 1 ustawy Pzp w związku z art. 395 § 1 Kodeksu cywilnego
poprzez zastrzeżenie umownego prawa do odstąpienia od umowy w zakresie wykonania
robót budowlanych w sposób sprzeczny z normą wyrażoną w art. 395 § 1 Kodeksu
cywilnego, a nadto skutkujący modyfikacją zakresu świadczenia wykonawcy wynikającego z
zobowiązania zawartego w ofercie, nie znalazł potwierdzenia.
Odwołujący pominął istotne okoliczności, że w § 20 Warunków Szczególnych
Wykonania Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem zamawiający wyspecyfikował
okoliczności, jakie będą go uprawniały do odstąpienia od umowy, które to postanowienia
SIWZ nie zastały zaskarżone. Elementy zamówienia zaprojektowania, wykonania
Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem i jego wdrożenia, będącego systemem
teleinformatycznym oraz wykonania robót budowlanych w zakresie infrastruktury w oparciu,
o którą system ten ma funkcjonować są ze sobą nierozerwalnie związane. Odstąpienie
zatem od umowy w części dotyczącej Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem czyni
bezprzedmiotowym wykonywanie robót budowlanych obiektów dla takiego systemu, który nie
będzie realizowany. Przy tym Izba podzieliła poglądy zamawiającego, że kwestionowane
postanowienie spełnia przesłanki art. 395 § 1 K. c. warunkujące skuteczność odstąpienia.
Zamawiający oznaczył termin początkowy poprzez wskazanie w § 20 ust. 2.3 WSWOSZR
zdarzeń, od którego termin 60 dni powinien być liczony, w rozumieniu art. 111 K.c. Prawo
odstąpienia zostało przewidziane w warunkach zamówienia, w związku z tym może być

realizowane w ramach dopuszczalnych zmian w umowie w oparciu o art. 144 ust. 1 Pzp i nie
prowadzi to do zwiększenia zakresu zamówienia w rozumieniu art. 140 ust. 3 ustawy Pzp.
W uzasadnieniu odnośnie zarzutów z pkt 4 petitum, odwołujący podał, co następuje.
Zarzut 4.
Naruszenie art. 143a ustawy Pzp poprzez wprowadzenie zasad dotyczących
zapłaty wynagrodzenia wykonawcy za wykonanie robót budowlanych - z uwzględnieniem
okoliczności zaangażowania podwykonawców - sprzecznych z warunkami określonymi w
tym przepisie.
Zgodnie z klauzulą 4.4.5 szczególnych warunków kontraktu „Wykonawca,
Podwykonawca lub dalszy Podwykonawca będzie dokonywać płatności na rzecz
Podwykonawców lub dalszych Podwykonawców przed wystawieniem faktury dla
Zamawiającego obejmującej Roboty powierzone w ramach umowy o podwykonawstwie i
dowód uiszczenia takiej zapłaty będzie przedstawiony Zamawiającemu wraz z fakturą W
przypadku braku załączenia do faktury dowodu uiszczenia płatności na rzecz
Podwykonawcy lub dalszego Podwykonawcy Zamawiający postąpi zgodnie z subklazulą
14.7.” Brzmienie tej klauzuli w ocenie odwołującego jest sprzeczne z dyspozycją zawartą w
art. 143a ustawy Pzp. Zgodnie z art. 143a ust. 1 pkt 1 tej ustawy, w przypadku zamówień na
roboty budowlane, których termin wykonywania jest dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli umowa
przewiduje zapłatę wynagrodzenia należnego wykonawcy w częściach - warunkiem zapłaty
przez zamawiającego drugiej i następnych części należnego wynagrodzenia za odebrane
roboty budowlane jest przedstawienie dowodów zapłaty wymagalnego wynagrodzenia
podwykonawcom i dalszym podwykonawcom, o których mowa w art. 143c ust. 1 ustawy Pzp,
biorącym udział w realizacji odebranych robót budowlanych. Tym samym nałożony na
wykonawcę obowiązek dokonywania płatności na rzecz podwykonawców z wyprzedzeniem -
przed wystawieniem faktury dla zamawiającego obejmującej prace wykonane z udziałem
podwykonawców, zastrzeżony został z naruszeniem art. 143a ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Odwołujący zwracał uwagę, iż przepis ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący. W
związku z tym zamawiający nie ma prawa modyfikacji zasad zapłaty wynagrodzenia
wykonawcy, uwarunkowanej przedstawieniem przez niego dowodów potwierdzających
zapłatę wymagalnego wynagrodzenia podwykonawcom lub dalszym podwykonawcom. Żądanie: nakazanie modyfikacji postanowień klauzuli 4.4.5. Szczegółowych Warunków
Kontraktu w sposób odpowiadający dyspozycji art. 143a ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Stanowisko zamawiającego:
Po wniesieniu odwołania, zamawiający dokonał w dniu 31 stycznia 2014 r. zmian SIWZ,
dostosowując kwestionowane postanowienie SIWZ do postanowień art. 143a ust. 1 pkt 1
ustawy Pzp.

Stanowisko Izby:
Izba uznała, że poprzez dokonaną modyfikację SIWZ, trafność powyższego zarzutu została
przez zamawiającego przyznana w rozumieniu art. 190 ust. 5 ustawy Pzp i do stwierdzenia
tego faktu, zgodnie z wnioskiem odwołującego, ograniczyła rozpatrywanie zarzutu.
Izba ocenia zasadność zarzutów odwołania na moment jego wniesienia. Przez sam
fakt dokonania zmian w SIWZ żądanych przez wykonawcę w odwołaniu, zamawiający
potwierdził, że ustalone z naruszeniem przepisów ustawy Pzp postanowienia SIWZ, mogłoby
mieć istotny wpływ na wynik postępowania, i dlatego też je zmienił.
Inną okolicznością jest, że zgodnie z art. 191 ust. 2 Pzp, przy wyrokowaniu Izba
bierze za podstawę stan rzeczy ustalony na moment zamknięcia rozprawy. Oznacza to tylko
tyle, że nie nakazuje w wyroku dokonania czynności, które już w trakcie postępowania
odwoławczego zostały przez zamawiającego wykonane, gdyż byłoby to bezprzedmiotowe.
Wykonawca wnosząc odwołanie nie jest w stanie przewidzieć reakcji
zamawiającego. Tak, więc nawet w przypadku dokonania w całości modyfikacji postanowień
SIWZ, zgodnych z żądaniami wykonawcy, nie można przyjmować, iż odwołanie stało się
przez to niezasadne, i w wyniku jego rozstrzygnięcia kosztami obciążać odwołującego.
Ustawodawca umożliwił zamawiającemu możliwość uwzględnienia odwołania w
odpowiednim terminie. Przy czym w takim przypadku, wykonawcy przysługuje zwrot całości
wpisu od odwołania. Jeżeli zamawiający poprzestaje jedynie na dokonaniu modyfikacji
SIWZ, musi się liczyć z tym, że jego działania zostaną uznane za przyznanie zarzutów, ze
wszystkimi tego skutkami.

W uzasadnieniu odnośnie zarzutów z pkt 5 i 6 petitum, odwołujący podał, co
następuje.
Zarzut 5.
Naruszenie art. 29 ust. 1 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia w odniesieniu do Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem w sposób
niejednoznaczny, niewyczerpujący oraz nieuwzględniający wszystkich okoliczności
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty;
Zarzut 6.
Naruszenie art. 140 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 144 ust. 1 ustawy Pzp i 632
§ 1 Kodeksu cywilnego poprzez wprowadzenie do projektu umowy postanowień
skutkujących istotną modyfikacją zakresu świadczenia wykonawcy w przedmiocie wykonania
Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem w stosunku do zobowiązania zawartego w
złożonej ofercie, w sposób sprzeczny z dyspozycją art. 144 ustawy Pzp, a także przy
zachowaniu wynagrodzenia ryczałtowego, a w konsekwencji naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy
Pzp.

Jak zostało już wyżej wspomniane, zgodnie z brzmieniem art. 29 ust. 1 ustawy Pzp
Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i
okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Zamawiający musi, zatem opisać
przedmiot zamówienia w sposób na tyle precyzyjny, aby wykonawca był w stanie
przygotować ofertę. Stanowisko takie znalazło potwierdzenie w wyrokach Krajowej Izby
Odwoławczej (przywołany wyżej wyrok z dn. 31 stycznia 2012 r. sygn. KIO 136/12).
Podobnie w wyroku z dnia 14 stycznia 2013 r. (sygn. KIO 2888/12), KIO stanęła na
stanowisku, że: „Art 29 ust 1 ustawy zawiera normę nakazującą zamawiającemu
jednoznaczny i wyczerpujący opis przedmiotu zamówienia, w taki sposób, aby wykonawca
po zapoznaniu się z tym opisem był w stanie sporządzić ofertę. Tym samym w sytuacji, gdy
zamawiający oczekuje dostawy na jego rzecz jakiegoś dobra czy świadczenia na jego rzecz
usługi mu określić swoje wymagania tak szczegółowo i dokładnie, aby każdy wykonawca był
w stanie zidentyfikować czego zamawiający oczekuje i to właśnie mu zaoferować.
Prawidłowa realizacja normy art. 29 ust 1 ustawy jest gwarancją porównywalności ofert. Z
mocy art. 29 ust 1 ustawy na zamawiającym spoczywa obowiązek określenia przedmiotu
zamówienia, a zatem nawet w sytuacji, gdy nie jest on profesjonalistą musi potrafić określić
swoje potrzeby i oczekiwania. Jeśli przedmiot jest wysoce specjalistyczny, a zamawiającemu
brak odpowiedniej wiedzy, aby jasno określić wymagania, może skorzystać z dialogu
technicznego, trybów negocjacyjnych (w szczególności dialogu konkurencyjnego), czy
powołać biegłych służących mu odpowiednią pomocą Brak jest jednak podstaw do
zwolnienia zamawiającego z obowiązku jednoznacznego określenia przedmiotu zamówienia.
Wprowadzenie wyjątków od zasady art. 29 ust. 1 ustawy prowadziłoby, bowiem do
nieefektywnego wydatkowania środków publicznych.”

W przedmiotowym postępowaniu zamawiający opisał przedmiot zamówienia w
zakresie cz. 3 zmówienia, w odniesieniu do Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem
(dalej „OSZR”), w następujących dokumentach:
1)
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (SIWZ);
2)
Szczegółowa Specyfikacja Techniczna (SST);
3)
Warunki Szczegółowe Wykonania Obszarowego Systemu Zarządzania
Ruchem (WSWOSZR);
4)
Akt Umowy;
5)
Zał. nr 1 do Warunków Szczegółowych Kontraktu OPZ odcinek nr 8 (OPZ)
Wskazane wyżej dokumenty, w ocenie odwołującego, zawierają wzajemnie sprzeczne
postanowienia dotyczące opisu przedmiotu zamówienia. Z jednej strony, bowiem
zamawiający określił przedmiot zamówienia poprzez odniesienie się do minimalnych

wymagań (co wynika również z postanowień SIWZ), z drugiej strony w innych częściach
dokumentacji zamawiający zawarł szereg postanowień, które sprawiają, że wskazane
minimalne wymagania tracą charakter wiążący, ponieważ zamawiający przewidział
możliwość dowolnej modyfikacji tych parametrów. Doprowadziło to odwołującego do
wniosku, że opis minimalnych wymagań/podstawowych funkcjonalności nie może stanowić
punktu odniesienia przy konstruowaniu oferty, w szczególności jej elementów technicznych.
Odwołujący na uzasadnienie tezy o niewiążącym charakterze minimalnych wymagań,
w odniesieniu do OSZR, wskazanych w opisie przedmiotu zamówienia przywołał
następujące postanowieniach dokumentu WSWOSZR:
Zarzut 1) § 2.4 WSWOSZR – zgodnie, z którym w przypadku, gdy zaproponowane
przez Wykonawcę rozwiązanie nie pozwoli na spełnienie wymagań zamawiającego, co
spowoduje konieczność wprowadzenia zmian w zakresie architektury, Oprogramowania lub
Oprogramowania Aplikacyjnego, wykonawca będzie zobowiązany do ich wprowadzenia w
ramach Umowy na wykonanie niniejszego zamówienia, bez dodatkowego wynagrodzenia.
Odwołujący zaznaczył, iż zgodnie z § 3.4 [4.3] WSWOSZR zamawiający dokonuje odbioru
dokumentacji technicznej. Postanowienie § 2.4 WSWOSZR prowadzi, zatem do sytuacji, w
której zamawiający może stwierdzić, że system wykonany według zaakceptowanego przez
niego projektu nie spełnia z nieokreślonych przyczyn jego wymagań i zażądać wprowadzenia
zmian w zakresie architektury na koszt wykonawcy, daje to możliwość nieograniczonejżadnymi przesłankami modyfikacji wymagań technicznych, oraz zakresu świadczenia
wykonawcy, bowiem wykonawca będzie musiał dokonywać wszelkich zmian, niekoniecznie
uzasadnionych treścią SIWZ;
Stanowisko zamawiającego:
W trakcie rozprawy zamawiający wyjaśniał, że zastrzegł sobie prawo do tego, aby
zaakceptować przedstawiony przez wykonawcę projekt na Obszarowy System Zarządzania
Ruchem, o czym mówi § 9 pkt 9.1.1 WSWOSZR etap 1 – opracowanie i zatwierdzenie
kompletnej dokumentacji technicznej dla OSZR. Zamawiający podnosił, że pkt 2.4
WSWOSZR odwołuje się do rozwiązania, a przez rozwiązanie rozumie się system wraz ze
strukturą teleinformatyczną. Jednocześnie zamawiający oświadczył, że po zatwierdzeniu
przez niego projektu systemu OSZR nie będzie się domagał jakichkolwiek zmian tego
systemu na koszt wykonawcy, natomiast pkt 2.4 WSWOSZR odnosi się do okresu, kiedy
wykonawca przedkłada zamawiającemu do zatwierdzenia tenże projekt i wówczas, jeżeli
zamawiający ma do niego uwagi, to wykonawca powinien je uwzględnić i wprowadzić zmiany
bez dodatkowego wynagrodzenia. Zamawiający odnosił kwestionowane postanowienie do §
9 szczególnych warunków, gdzie, jako etap 1, przewidział opracowanie i zatwierdzenie

kompletnej dokumentacji technicznej OSZR w terminie nie dłuższym niż 60 dni od daty
zawarcia umowy.
Odwołujący wobec powyższego stanowiska zamawiającego stwierdził, iż takie
rozumienie jak zamawiający zaprezentował na rozprawie powodowałoby, że wymóg z pkt 2.4
WSWOSZR byłby do zaakceptowania dla wykonawcy, z tym że powinno być w takim razie
doprecyzowane, iż chodzi tu o spełnienie wymagań minimalnych zamawiającego
określonych w dokumentacji udostępnionej wykonawcom przez zamawiającego.
Stanowisko Izby:
Niewątpliwie zamawiający zastrzegł sobie zatwierdzenie dokumentacji projektowej w
odniesieniu do Obszarowego Systemu Zarządzania Ruchem w § 3 ust. 3.4 Warunków
Szczególnych wykonania tego systemu. Stąd należy wywodzić, iż przed akceptacją tej
dokumentacji zamawiający będzie weryfikował jej poprawność i przydatność do
prawidłowego wykonania umowy z punktu widzenia stawianych wymagań.
Wykonawca zobowiązany jest opracować dokumentację w terminie 60 dni od daty
zawarcia umowy. W ocenie Izby zatwierdzona dokumentacja stanowi podstawę
prowadzonych prac przez wykonawcę w poszczególnych dalszych etapach.
Zgodnie z art. 636 § 1 K.c., jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób
wadliwy albo sprzeczny z umową zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu
wykonania. Jedynie, gdy przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo
sprzeczny z umową zamawiający ma prawo domagać się poprawy dokumentacji, lub też
robót według niej prowadzonych na koszt wykonawcy.
Skoro postanowienia klauzuli 2.4 § 2 WSWOSZR należy odnosić do okresu
poprzedzającego zatwierdzenie dokumentacji, to dla wypełniania wymogu art. 29 ust. 1
ustawy Pzp - jednoznacznego i wyczerpującego opisu przedmiotu zamówienia,
pozwalającego na prawidłowe oszacowanie kosztów oferty, winno to znaleźć
odzwierciedlenie wprost w treści tego postanowienia, lub przez jednoznaczne przywołanie
innych postanowień doprecyzowujących, że jedynie, gdy zaproponowane przez wykonawcę
rozwiązanie ustalone przed jego zatwierdzeniem przez zamawiającego nie pozwoli na
spełnienie minimalnych wymagań zamawiającego podanych dla części 3 zamówienia w
SIWZ oraz w załączniku 1 do WSWOSZR, co spowoduje konieczność wprowadzenia zmian
w zakresie architektury, Oprogramowania lub Oprogramowania Aplikacyjnego - wykonawca
będzie zobowiązany do ich wprowadzenia w ramach Umowy na wykonanie niniejszego
zamówienia, bez dodatkowego wynagrodzenia.
Nie do przyjęcia byłoby takie stanowisko zamawiającego, że gdy zaproponowane
przez wykonawcę rozwiązanie, mimo jego zatwierdzenia w przyjętej dokumentacji (§ 9.1.1

Etap 1 Opracowanie i zatwierdzenia kompletnej dokumentacji technicznej SOZR) - nie
pozwoliło na spełnienie dowolnych późniejszych wymagań zamawiającego, co
spowodowałby konieczność dokonania zmian w zakresie architektury, Oprogramowania lub
Oprogramowania Aplikacyjnego - wykonawca byłby zobowiązany do ich ciągłego
wprowadzenia w ramach umowy na wykonanie niniejszego zamówienia, bez dodatkowego
wynagrodzenia. Mogłoby to powodować po stronie wykonawcy konieczność wielokrotnego
przeprojektowywania systemu i zmian zakresu rzeczowego wykonanych w poprzednich
etapach prac - wyłącznie z woli zamawiającego. Powyższe nie mieściłoby się w oszacowaniu
kosztów oferty i prowadziło do naruszenia art. 140 ust. 1 i 3 ustawy Pzp.
Zamawiający mógł poprzestać na finalnym odbiorze prac, zapewniających
dotrzymanie wszelkich wyznaczonych minimalnych parametrów i funkcjonalności. Skoro
jednak zdecydował się na zweryfikowanie dokumentacji opracowanej przez wykonawcę i jej
akceptację, musi uwzględniać tego skutki.
Zamawiający będzie zobowiązany do doprecyzowania treści 2.4 § 2 WSWOSZR, w
sposób, w jaki podał jego znaczenie do protokołu rozprawy.
Zarzut 2) § 4.4 WSOSZR - w myśl którego zamawiający ma prawo w przypadku
przeprowadzenia testu na etapie realizacji umowy, do odmowy odbioru kolejnego Etapu,
również w przypadku, gdy na moment odbioru tego właśnie Etapu stwierdzi, że Rozwiązanie
nie realizuje lub realizuje w sposób niewłaściwy wymagania odebrane już wcześniej w
poprzednich Etapach. Postanowienie to zmienia charakter opisu przedmiotu zamówienia, w
szczególności w kontekście § 4.5 WSWOSZR, zgodnie z którym zamawiający ma prawo do
dowolnej zmiany procedur testowych, w oparciu o które będzie dokonywał odbioru. Prowadzi
to do wniosku, że pozytywny odbiór testowy wcześniejszych etapów może uniemożliwić
prawidłowy odbiór późniejszego etapu prac (zwłaszcza, że nie jest znana procedura
testowa), a zatem prawidłowo wykonany etap może nie zostać odebrany, ze względu na
prawidłowe wykonanie wcześniejszych etapów na podstawie arbitralnej decyzji
zamawiającego, podjętej w oparciu o dowolnie zaprojektowane testy. Powoduje to, że
pierwotne minimalne wymagania mogą okazać się niewystarczające na podstawie nie
możliwych do przewidzenia i uwzględnienia przez wykonawcę okoliczności.
Stanowisko zamawiającego:
Zamawiający uznawał, że postanowienia § 4.3 WSWOSZR, § 4.5 WSWOSZR, mają
uzasadnione podstawy. Podał, że w zał. 4 do WSWOSZR przewidział zasady odbioru
elementów systemu w oparciu o scenariusze testowe zaproponowane przez wykonawcę, ale
zatwierdzone przez zamawiającego. Argumentował dalej, że ponieważ w skład całego
systemu wchodzą poszczególne podsystemy będące przedmiotem odbioru w

poszczególnych etapach, to scenariusze testowe są przewidziane dla każdego z
podsystemów, a również przy odbiorze całości systemu będzie prowadzona procedura
testowa, weryfikująca spełnienie wymogów, co do funkcjonowania całego systemu.
Zamawiający wskazał, że scenariusze testowe mają być przedłożone przez wykonawcę
przez rozpoczęciem odbioru i zastrzegł sobie prawo akceptacji scenariuszy testowych, w
oparciu o które będzie dokonywał odbioru.
Stanowisko Izby:
Z dokumentacji akt postępowania wynika, że zamawiający nie tylko zastrzegł sobie
akceptację scenariuszy testowych przedstawionych przez wykonawcę pkt § 4.3 WSWOSZR,
ale możliwość w pkt § 4.5 WSWOSZR odbioru etapów i całości prac, w oparciu o własne
scenariusze testowe, które są nieznane wykonawcy w chwili składania oferty, i na które nie
będzie miał żadnego wpływu. Może dojść do tego, że według scenariuszy testowych
zamawiającego, nie potwierdzą się parametry wymagane systemu w zakresie
poszczególnych etapów, a w szczególności etapów późniejszych do wcześniejszych, co
będzie zmuszało wykonawcę do dokonywania korekt rozwiązań systemowych, którego
zakresu nie da się przewidzieć przy złożeniu oferty.
Zamawiający w ramach koniecznego dookreślenia opisu przedmiotu zamówienia,
spełniającego wymagania art. 29 ust. 1 Pzp, zobowiązany będzie wykreślić postanowienie
pkt § 4.5 WSWOSZR odbioru dostarczonych produktów i wymaganej funkcjonalności w
oparciu o własne scenariusze testowe zamawiającego, które są nieznane wykonawcy w
chwili opracowywania dokumentacji zamawianego systemu. Postanowienia pkt § 4.3
WSWOSZR, w ocenie Izby, wystarczająco chronią interes zamawiającego, skoro zapewnił
on sobie wpływ na ich zakres, poprzez zatwierdzenie scenariuszy testowych
opracowywanych przez wykonawcę. Pozostawienie jedynie scenariuszy testowych,
wykonawcy zaakceptowanych przez zamawiającego, pozwoli wykonawcom przy ich pomocy,
wykazać spełnienie wszystkich wymaganych minimalnych parametrów i funkcjonalności,
zarówno dla poszczególnych etapów, jak i przy odbiorze końcowym. Załącznik nr 4 do
WSOSZR zawiera zasady odbioru elementów systemu. Skoro zamawiający ustalił te zasady
nie może zastrzegać prawa do opracowania własnych scenariuszy testowych w oparciu, o
które będzie dokonywał odbioru.
Zarzut 3) § 5.2 WSWOSZR – zgodnie, z którym w ramach realizacji poszczególnych
Etapów wykonawca zobowiązany jest do dostosowywania Rozwiązania, w celu spełnienia
wymagań wskazanych przez zamawiającego dla danego Etapu. Postanowienie to prowadzi
do niemożliwego do zaakceptowania na gruncie ustawy Pzp wniosku, że zamawiający
będzie określał przedmiot zamówienia, a zatem i zakres świadczenia wykonawcy w trakcie

realizacji umowy. Zgodnie z art. 140 ust. 1 ustawy Pzp, zakres świadczenia wykonawcy jest
tożsamy ze zobowiązaniem wynikającym z oferty. Przedmiotowe postanowienie umożliwia
dowolną modyfikację przedmiotu zamówienia, a zatem nieograniczone rozszerzanie zakresuświadczenia wykonawcy na etapie realizacji zamówienia. Możliwość dowolnej modyfikacji
właściwości przedmiotu zamówienia powoduje również, że opis przedmiotu zamówienia ma
charakter niejednoznaczny, niewyczerpujący oraz nie uwzględnia wszystkich okoliczności
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty.
Stanowisko zamawiającego:
Zamawiający wyjaśniał, że w przywołanym § 5.2 WSWOSZR - zgodnie, z którym w ramach
realizacji poszczególnych Etapów wykonawca zobowiązany jest do dostosowywania
Rozwiązania, w celu spełnienia wymagań wskazanych przez zamawiającego dla danego
Etapu, chodzi wyłącznie o spełnienie wymagań minimalnych z opisu przedmiotu zamówienia
dla danego etapu podanych w SIWZ, a nie innych ustalonych przez zamawiającego w toku
postępowania.
Stanowisko Izby:
Kwestionowane postanowienie nie jest jednoznaczne z punktu widzenia wymagań art. 29
ust. 1 Pzp, i może być w różny sposób interpretowane. Dlatego też zamawiający winien
dookreślić wprost lub przez stosowne odesłania, że w ramach realizacji poszczególnych
etapów wykonawca zobowiązany jest do dostosowania Rozwiązania, w celu spełnienia
minimalnych wymagań wskazanych dla danego Etapu podanych w opisie przedmiotu
zamówienia.
Zarzut 4) § 5.6 WSOSZR - w myśl którego wykonawca w ramach umowy, bez
ponoszenia dodatkowych kosztów ze strony zamawiającego, zobowiązany jest do wykonania
dodatkowych modyfikacji zgłaszanych przez zamawiającego. Wprawdzie zamawiający
zastrzega, że nie może przekroczyć to 240 roboczogodzin w ciągu pierwszego roku
kalendarzowego po dacie odbioru końcowego (§ 5.7 WSOSZR). Jednakże, po pierwsze
ograniczenia nie odnoszą się do kosztów materiałów, wykorzystywanego sprzętu itp. a
jedynie do robocizny. Po drugie z § 5.6 WSOSZR nie wynika, że modyfikacje, o których tutaj
mowa mogą być dokonywane jedynie w pierwszym roku po odbiorze projektu, co prowadzi
do wniosku, że jedynie ograniczenie, o którym mowa w § 5.7 WSWOSZR ma zastosowanie
w pierwszym roku po dokonaniu Odbioru. Wobec powyższego odwołujący stwierdził, że
także i to postanowienie, umożliwia zamawiającemu zmianę przedmiotu zamówienia i
zakresu świadczenia wykonawcy, nie tylko w trakcie realizacji zamówienia, ale również po
jego odbiorze.
Stanowisko zamawiającego:

Zamawiający wyjaśnił, że postanowienia § 5.6 i § 5.7 WSWOSZR rozumie w ten sposób, że
wykonawca w ramach umowy zobowiązany jest do wykonania dodatkowych modyfikacji
systemu zgłaszanych przez zamawiającego, wyłącznie w pierwszym roku po odbiorze, a
łączna pracochłonność tych modyfikacji nie może przekroczyć 240 godzin i nie dotyczy
dostaw sprzętowych i materiałowych.
Stanowisko Izby: Odwołujący pominął, że w zakresie niezaskarżonych przez niego
postanowień § 13 WSWOSZR wykonawca w ramach asysty technicznej (wsparcia
technicznego i usług serwisowych) zobowiązany jest, między innymi do aktualizacji
dostarczonej dokumentacji i oprogramowania w okresie 60 miesięcy od daty podpisania
końcowego protokołu przejęcia inwestycji.
Powyższe nie obejmuje w ocenie Izby wykonywania wszelkich dokonywanych
modyfikacji systemu, których potrzebę zamawiający zgłosi. Z postanowień § 5.6 WSWOSZR
wynika, że takie zlecenia będą miały charakter nieodpłatny jedynie w zakresie 240
roboczogodzin w okresie pierwszego roku po odbiorze.
Skarżone postanowienia pozostają jednak niejednoznaczne. Z tych względów, celem
spełnienia postulatów art. 29 ust. 1 Pzp, zamawiający doprowadzi postanowienia § 5.6 i §
5.7 WSWOSZR do treści jednoznacznego nadania znaczenia - jak deklarowane na
rozprawie.
Zarzut 5) § 8.4 WSOSZR - zgodnie z którym wykonawca zobowiązany jest w ramach
asysty technicznej, do zaoferowania zamawiającemu wprowadzenia modyfikacji
funkcjonalności Oprogramowania Aplikacyjnego, wykonanych dla innych klientów, bez
ponoszenia dodatkowych kosztów przez Zamawiającego. Postanowienie to w sposób
oczywisty według odwołującego - umożliwia zmianę zakresu świadczenia wykonawcy i
zobowiązuje go w ramach niezmienionego wynagrodzenia do rozszerzenia świadczenia o
nowe funkcjonalności, które mogły znaleźć się u innych klientów, ze względu na przyjęte u
nich inne rozwiązania systemowe. Powoduje to, że wykonawca jest zobowiązany oferować w
ramach tego samego wynagrodzenia rozwiązania, które zostały zastosowane w bardziej
skomplikowanych systemach, a zatem takich, które wiązały się z większymi nakładami
finansowymi, jak również takich, które nie wynikają z opisu przedmiotu zamówienia
zawartego w SIWZ, co nie tylko umożliwia zmianę zakresu świadczenia wykonawcy, lecz
również sprawia, że opis przedmiotu zamówienia ma charakter niejednoznaczny,
niewyczerpujący oraz nie uwzględnia wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na
sporządzenie oferty.
Zarzut, nie został przez odwołującego podtrzymany na rozprawie i z tych względów nie
podlegał rozpoznaniu.

Zarzut 6) § 8.7 WSOSZR - w myśl, którego wykonawca zobowiązany jest do
wykonania Modyfikacji, w terminach umożliwiających zamawiającemu terminową realizację
jego zadań wynikających z przepisów prawa, jednakże z zachowaniem zasad
profesjonalnego świadczenia usług. Postanowienie to prowadzi do wniosku, według
odwołującego, że wykonawca musi dokonać modyfikacji o nieprzewidywalnym dla niego
zakresie w czasie, którego nie jest w stanie oszacować. Wykonanie złożonej modyfikacji w
krótkim czasie może prowadzić do znaczącego wzrostu kosztów, które jednak muszą zostać
uwzględnione w cenie ofertowej, co jest niemożliwe ze względu na brak jakichkolwiek
informacji umożliwiających oszacowanie tego rodzaju kosztów. Sprawia to, że opis
przedmiotu nie uwzględnia wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie
oferty.
Zarzut, nie został przez odwołującego podtrzymany na rozprawie i z tych względów nie
podlegał rozpoznaniu.
Wyżej przedstawione stanowisko w odniesieniu do poszczególnych zarzutów
odwołania sygn. akt: KIO 150/14 Izba oparła o ustalony stan faktyczny sprawy, wynikający z
treści przeprowadzonych dowodów: postanowień specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, Tom I, Tom III Akt umowy, Szczególne Warunki Kontraktu dla robót
budowlanych oraz Warunki Szczególne Wykonania Obszarowego Systemu Zarządzania
Ruchem – część 3 zamówienia.
Ponadto, Izba rozważyła stanowiska stron przedstawione w pismach oraz do protokołu
rozprawy.
Należało uznać, że odwołujący wykazał legitymację do wniesienia odwołania w
rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, jest bowiem zainteresowany złożeniem oferty, a
skarżone postanowienia SIWZ w sposób negatywny oddziaływują na możliwość jego udziału
w przedmiotowym przetargu.
Podsumowując ogólnie, Izba miała na uwadze, że zamówienie na część 3 obejmuje
zaprojektowanie systemu OSZR, jego wykonanie wraz z elementami robót budowlanych
infrastruktury, wdrożenie, asystę przy rozwiązywaniu bieżących problemów technicznych i
udzielenie gwarancji oraz rękojmię prawidłowego funkcjonowania w oznaczonym czasie.
Zamówienie nie obejmuje usługi rozwoju systemu, pod którym to pojęciem mieszczą
się wszelkie konieczne modyfikacje, inne niż objęte SIWZ. Mogą to być, bowiem odrębne
zamówienia. Wymagania, aby wykonawca w cenie oferty za opisany w SIWZ przedmiot
zamówienia zapewnił w szczególności rozwój systemu, który nie został przewidziany w
przedmiocie niniejszego zamówienia, nie znajdowałoby usprawiedliwionych racji.

Trafne były też uwagi odwołującego, że skarżone postanowienia SIWZ, w znacznym
zakresie sprawiają, że opis przedmiotu zamówienia dla cz. 3 zamówienia, SIWZ, oraz
wszelkie inne załączone dokumenty określające przedmiot zamówienia tracą charakter
wiążący, mogą bowiem być dowolnie interpretowane i modyfikowane przez zamawiającego
podczas realizacji zamówienia, jak również po jego zakończeniu i w konsekwencji nie można
przypisać im cechy jednoznaczności i wyczerpującego charakteru. Dodatkowo należało
stwierdzić, że taki opis przedmiotu zamówienia nie uwzględnia wszystkich wymagań i
okoliczności, mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty, tak w zakresie rzeczowym, jak i
jej prawidłowego oszacowania. Izba podzieliła stanowisko odwołującego, iż doszło do
naruszenia art. 29 ust. 1 ustawy Pzp, co nie może zostać zaakceptowane szczególnie gdy
się zważy, że w przedmiotowym postępowaniu, całość zamówienia musi zostać wykonana w
ramach wynagrodzenia ryczałtowego, które nie może zostać podwyższone w trakcie
realizacji umowy (jak wynika z § 3 ust. 2 Aktu Umowy). Wykonawca będzie zmuszony
wykonać przedmiot zamówienia za cenę uwzględniającą podane w SIWZ wymagania w
sytuacji, gdy ostateczny kształt systemu mógłby wiązać się z poniesieniem przez wykonawcę
dodatkowych kosztów prac. Przy wynagrodzeniu kosztorysowym dokładny zakres prac
wyznacza przedmiar, a więc szczególnie przy wynagrodzeniu ryczałtowym zamawiającego
obciąża obowiązek jednoznacznego, kompletnego i wyczerpującego opisania przedmiotu
zamówienia, wraz z podaniem czytelnych zasad rozliczeń, aby wykonawcy na
porównywalnych zasadach mogli sporządzić i oszacować koszty przy zaoferowaniu ceny
ofertowej.
Pewnego zakresu zmian i związanych z tym ryzyk wykonawcy, nie da się całkowicie
wyeliminować, ale mimo tego opis przedmiotu zamówienia powinien być jednoznaczny
pozwalający wykonawcom na przyjęcie racjonalnych założeń ekonomiczności kontraktu za
zaoferowaną cenę. Izba w tym składzie podziela poglądy wyrażone w wyroku z dnia 9 maja
2012 r. (sygn. KIO 809/12), w którym stwierdzono: ”że obciążające wykonawcę ryzyko
nieprzewidzenia rozmiaru lub kosztów prac będące w świetle art. 632 § 1 K. c. cechą
wynagrodzenia ryczałtowego doznaje modyfikacji na gruncie ustawy Prawo zamówień
publicznych. Wykonawcy nie może bowiem obciążać ryzyko nieprzewidzenia rozmiaru prac
czy ich kosztów będące wynikiem opisu przedmiotu zamówienia naruszającego art. 29 i art.
31 ustawy Pzp”.
Izba nie uwzględniła natomiast stanowiska odwołującego, który zaznaczał, że
zamawiający przyjął model realizacji zamówienia, że roboty budowlane nie będą
zaprojektowane na potrzeby OSZR, lecz odwrotnie system będzie projektowany w taki
sposób, aby jak najlepiej odpowiadał warunkom wynikającym z infrastruktury wzniesionej w
oparciu o wcześniejszy projekt. Zdaniem Izby, OSZR ma charakter wtórny. Najpierw

powstaje dokumentacja na sieć rozbudowy i modernizacji trasy tramwaju w relacji wschód -
zachód w Łodzi, a następnie służący do jej obsługi obszarowy system zarządzania ruchem,
jeżeli nawet przedmiotem dokumentacji na roboty budowlane są elementy infrastruktury
urządzeń OSZR.
Skoro postanowienia SIWZ, w zakresie uwzględnionych zarzutów odwołania -
pozwalają na dowolną interpretację wymagań określonych w SIWZ - powoduje to, że opis
przedmiotu zamówienia nie spełnia wymagań określonych w art. 29 ust. 1 ustawy Pzp, a
zarazem skutkuje naruszeniem postanowień art. 29 ust. 2 Pzp, gdyż konkurencyjność
postępowania zawsze jest pochodną ilości złożonych ofert. Na decyzję wykonawców co
uczestnictwa w danym przetargu mają zaś wpływ czytelne jego zasady i przewidywalność
czynności podejmowanych przez zamawiającego, jednoznaczność wymagań co do
wzajemnych obowiązków stron, ze szczególnym uwzględnieniem zasad rozliczeń.
Postępowanie dowodowe potwierdziło, że zamawiający w części uwzględnionych
zarzutów odwołania, naruszył:
1.
art. 29 ust. 1 i ust. 2 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób
niejednoznaczny, mogący utrudniać uczciwą konkurencję i uniemożliwiający
rzetelne skalkulowanie ceny oferty;
2.
art. 140 ust. 1, art. 29 ust. 1 w zw. z art. 31 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia na roboty budowlane i wykonania Obszarowego Systemu Zarządzania
Ruchem w sposób niewyczerpujący, nieuwzględniający wszystkich wymagań i
okoliczności mających wpływ na sporządzenie oferty; oraz art. 632 § 1 Kodeksu
cywilnego w związku z art. 139 ust. 1 Pzp, poprzez wprowadzenie do projektu
umowy postanowień mogących skutkować istotną modyfikacją zakresu świadczenia
wykonawcy w przedmiocie wykonania przedmiotu zamówienia w stosunku do
zobowiązania zawartego w złożonej ofercie
- a w konsekwencji doszło do naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez ustalenie
warunków umowy w sprawie zamówienia publicznego w sposób naruszający zasadę
uczciwej konkurencji.
W tym stanie rzeczy Izba uwzględniła odwołanie i orzekła jak w sentencji na
podstawie art. 192 ust. 1,2 i 3 pkt 1 ustawy Pzp. O kosztach orzeczono stosownie do wyniku
sporu na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.
Zamawiający będzie zobowiązany dokonać zmian w SIWZ w odniesieniu do 3 części
zamówienia, w zakresie wyżej podanym, zachowując spójność treści dokumentów
wchodzących w skład SIWZ.

O kosztach
postępowania
odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp - stosownie do ich wyniku, oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 2 i § 5 ust. 2 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).

Przewodniczący: ……………….

Członkowie: .……………..

………………..

Wcześniejsze orzeczenia:

• Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
• Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
• Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
• Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
• Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27