rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-04-01
rok: 2014
data dokumentu: 2014-04-01
rok: 2014
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 470/14
KIO 470/14
KIO 491/14
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Dagmara Gałczewska - Romek, Izabela Kuciak, Magdalena Grabarczyk Protokolant: Mateusz Michalec
Przewodniczący: Dagmara Gałczewska - Romek, Izabela Kuciak, Magdalena Grabarczyk Protokolant: Mateusz Michalec
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2014 r. w Warszawie odwołań wniesionych
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 10 marca 2014 r. przez Odwołującego - Enigma Systemy Ochrony Informacji
Sp. z o.o., ul. Jutrzenki 116, 02-230 Warszawa (sygn. akt: KIO 470/14),
B. w dniu 14 marca 2014 r. przez Odwołującego - Comparex Poland Sp. z o.o., ul.
Równoległa 2, 02-235 Warszawa (sygn. akt: KIO 491/14),
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego - Komenda Główna Policji Biuro
Finansów, ul. Domaniewska 36/38, 02-672 Warszawa
orzeka
a) w sprawie o sygn. akt KIO 470/14:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wykluczenia
odwołującego z postępowania i powtórzenie czynności oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu;
2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Komenda Główna Policji Biuro
Finansów, ul. Domaniewska 36/38, 02-672 Warszawa, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego –
Enigma Systemy Ochrony Informacji Sp. z o.o., ul. Jutrzenki 116, 02-230
Warszawa, tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Zamawiającego - Komenda Główna Policji Biuro Finansów, ul.
Domaniewska 36/38, 02-672 Warszawa na rzecz Odwołującego – Enigma
Systemy Ochrony Informacji Sp. z o.o., ul. Jutrzenki 116, 02-230 Warszawa, kwotę
18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy),
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
b) w sprawie o sygn. akt KIO 491/14:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża Odwołującego - Comparex Poland Sp. z o.o., ul.
Równoległa 2, 02-235 Warszawa, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego -
Comparex Poland Sp. z o.o., ul. Równoległa 2, 02-235 Warszawa, tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 9 sierpnia 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………
Członkowie:
…………………
…………………
Sygn. akt: KIO 470/14
Sygn. akt: KIO 491/14
Uzasadnienie
Zamawiający prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „budowa, instalacja i
wdrożenie Systemu Teleinformatycznego Biura SIRENE II generacji”. Ogłoszenie o
zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 21
listopada 2013 r. pod numerem 2013/S 226-393144.
Sygn. akt: KIO 470/14
W niniejszym postępowaniu Odwołujący wniósł odwołanie wobec czynności
wykluczenia Odwołującego z postępowania, zarzucając Zamawiającemu naruszenie
następujących przepisów:
1) art. 24 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp w zw. art. 201 § 4 Kodeksu
spółek handlowych, dalej „ksh", poprzez nieuzasadnione wykluczenie Odwołującego,
mimo iż w sposób zgodny z przepisami ustawy Pzp posłużył się zasobami podmiotu
trzeciego udostępniającego swoje zasoby, a w konsekwencji wykazał, że spełnia on
warunki udziału w postępowaniu;
2) art. 26 ust. 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania do udzielenia wyjaśnień,
mimo iż Zamawiający miał taki obowiązek;
3) art. 91b ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie zaproszenia Odwołującego do
udziału w aukcji elektronicznej, mimo iż jego oferta nie podlega odrzuceniu;
4) art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez prowadzenie postępowania w sposób naruszający
zasadę zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców;
5) innych przepisów wskazanych lub wynikających z uzasadnienia niniejszego
odwołania.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności przeprowadzenia aukcji elektronicznej (o ile zostanie
przeprowadzona);
2) unieważnienia czynności zaproszenia do udziału w aukcji elektronicznej wykonawców
biorących udział w postępowaniu z pominięciem Odwołującego;
3) dokonania powtórnej czynności badania i oceny ofert;
4) unieważnienia czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania a w
konsekwencji uznania złożonej przez Odwołującego oferty za odrzuconą;
5) ponownego zaproszenia do udziału w aukcji elektronicznej z uwzględnieniem
Odwołującego.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący podniósł, że Zamawiający błędnie
uznał, iż Odwołujący nie przedstawił na wezwanie wszystkich wymaganych dla podmiotu
udostępniającego zasoby dokumentów. Odwołujący wyjaśnił, że B…….. Ł……… nie jest
członkiem zarządu podmiotu udostępniającego zasoby. Uchwałą wspólników z dnia 18
grudnia 2013 r. odwołany został z pełnienia funkcji członka zarządu, a w jego miejsce
powołano K…………. U………….. i dla tej osoby załączona została aktualna informacja z
KRK w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 oraz 10 i 11 ustawy Pzp. Jak podkreślił
Odwołujący, działanie takie było prawidłowe w świetle przepisów ksh, ponieważ z chwilą
podjęcia uchwały nastąpiła zmiana w reprezentacji COMP S.A. - faktycznym członkiem
zarządu stał się K………….. U…………., a przestał nim być B……………. Ł………… .
Dalej Odwołujący podniósł, że zgodnie z art. 201 § 4 ksh członek zarządu jest
powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Powołanie członka zarządu nie zależy od jego wpisu do rejestru przedsiębiorców, pomimo że
wpis ten jest obowiązkowy z mocy art. 39 pkt 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 o Krajowym
Rejestrze Sądowym (Dz.U. Nr 121, poz. 769 ze zm.). Wpisy w rejestrze handlowym
dotyczące ujawnienia imion i nazwisk członków zarządu oraz sposobu reprezentowania
spółki mają charakter deklaratoryjny. Zmiana członków zarządu spółki następuje w drodze
wyboru, niezależnie od tego, czy zostało to ujawnione poprzez wpis do rejestru, czy też nie.
W ksh brak jest przepisu, który uzależniałby skuteczność wyboru nowego członka zarządu,
czy też zmianę sposobu reprezentacji spółki od ujawnienia tego w rejestrze handlowym.
Wpis obligatoryjny nie może być utożsamiany z wpisem konstytutywnym (wyrok SA w
Katowicach z 15 kwietnia 1999 r., sygn. akt: I A CA 818/98, OSA 2001, Nr 1, poz. 2). Jak
podaje Odwołujący, powyższe zostało również potwierdzone w orzecznictwie Krajowej Izby
Odwoławczej (wyrok KIO z dnia 30 maja 2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 474/08, wyrok KIO z
dnia 19 czerwca 2012 r., sygn. akt: KIO 1143/12).
Odwołujący wskazał również, że wpis nazwiska osoby członka zarządu do Krajowego
Rejestru Sądowego nie ma charakteru prawo kształtującego. Sam wpis nie decyduje o tym,
czy dana osoba jest faktycznym członkiem zarządu (ewentualnie innych organów spółki).
Z momentem podjęcia uchwały z dnia 18 grudnia 2013 r. członkiem zarządu COMP
S.A. stał się K……….. U…………. Nie było jakichkolwiek podstaw do składania informacji z
KRK dla B……….. Ł…………. w sytuacji, gdy nie pełnił on już funkcji członka zarządu COMP
S.A. (mimo, iż nadal funkcjonował w rejestrze jako jego członek). Zdaniem Odwołującego,
należy uznać, że działanie polegające na złożeniu informacji z KRK dla K…………
U…………. potwierdza rzeczywisty skład zarządu podmiotu udostępniającego zasoby.
Informacja z KRK dla tej osoby jest dokumentem prawidłowym i odpowiada warunkom dla
przedmiotowego dokumentu, określonym w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia
19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy oraz form w jakich mogą być składane (Dz. U. z 2013 r., po z, 231), dalej
„rozporządzenie w sprawie dokumentów”.
W ocenie Odwołującego, nie może zatem budzić wątpliwości, że Odwołujący w
sposób zgodny z przepisami ustawy Pzp posłużył się zasobami podmiotu trzeciego
udostępniającego wiedzę i doświadczenie - COMP S.A., wykazał prawidłowe umocowanie
dla osób reprezentujących COMP S.A., przedstawił wszystkie dokumenty wymagane w
dokumentacji przetargowej dla podmiotu trzeciego udostępniającego zasoby (w
szczególności informację z KRK dla wszystkich członków zarządu COMP S.A.), a złożone
dokumenty odpowiadają wymogom ww. rozporządzenia. Biorąc to pod uwagę, w ocenie
Odwołującego wykazał on, że spełnia warunek udziału w postępowaniu postawiony w
rozdziale VI ust. 1 pkt 2 SIWZ. W konsekwencji wykluczenie Odwołującego z postępowania
oraz zaniechanie zaproszenia do udziału w aukcji elektronicznej stanowi rażące naruszenie
przez Zamawiającego art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 201 § 4 ksh oraz art. 91b ust. 1
Pzp.
Odwołujący podniósł, że jeśli istniała jakakolwiek wątpliwość odnośnie złożonych
dokumentów, Zamawiający powinien wezwać Odwołującego do złożenia wyjaśnień w trybie
art. 26 ust. 4 ustawy Pzp. Instytucja wezwania do udzielenia wyjaśnień jest niezależna od
wezwania do uzupełnienia na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, a zatem nie miało
znaczenia, że Odwołujący przedstawił przedmiotowe dokumenty w odpowiedzi na wezwanie
do uzupełnienia. Decyzja zamawiającego o wykluczeniu wykonawcy z udziału w
postępowaniu może nastąpić po usunięciu wszelkich wątpliwości w trybie art. 26 ust. 4
ustawy Pzp, takie zaś w niniejszej sprawie nie zostały wyeliminowane. Powyższe
stanowisko, jak wskazuje Odwołujący, znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku KIO z dnia 10
października 2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 1017/08, KIO/UZP1038/08, KIO UZP 1039/08):
Zamawiający powinien zatem wezwać Odwołującego do udzielenia wyjaśnień
odnośnie rozbieżności pomiędzy złożonym odpisem z KRS, z którego wynika, że członkiem
zarządu jest B………… Ł…………, a złożoną w tym zakresie informacją z KRK dla K………..
U………….. Zamawiający zaniechał obowiązku nałożonego na niego ustawą, a zatem zarzut
naruszenia art. 26 ust. 4 ustawy Pzp jest uzasadniony.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W rozdziale VII ust. 3 SIWZ Zamawiający zastrzegł, że „jeżeli wykonawca, wykazując
spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy, polega na zasobach innych
podmiotów na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy, a podmioty te będą brały
udział w realizacji części zamówienia, zamawiający żąda od Wykonawcy przedstawienia w
odniesieniu do tych podmiotów dokumentów wymienionych w Rozdziale VII ust. 3 SIWZ, z
wyłączeniem dokumentu z pkt 3.8.” Wśród dokumentów wymienionych w rozdziale VII
wymieniona jest m.in. aktualna informacja z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie
określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 ustawy Pzp (pkt 3.5) oraz aktualna informacja z
Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy Pzp.
Na potwierdzenie warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i
doświadczenia Odwołujący przedłożył wraz z ofertą Wykaz głównych dostaw. Jedno ze
wskazanych zamówień zostało wykonane przez COMP S.A. z siedzibą w Warszawie, na
zasobach której polega Odwołujący. Do oferty nie zostały załączone m.in. dokumenty, o
których mowa w rozdziale VII ust. 3 SIWZ.
W związku z powyższym Zamawiający wezwał Odwołującego do uzupełnienia
przedmiotowych dokumentów (wezwanie z dnia 7 lutego 2014 r.).
W odpowiedzi na wezwanie (pismo z dnia 11 lutego 2014 r.) Odwołujący przedstawił
uzupełniony Wykaz głównych dostaw, który również obejmował zamówienia wykonane przez
COMP S.A. Nadto, przedłożył informację odpowiadającą odpisowi aktualnemu z rejestru
przedsiębiorców dla COMP S.A., z której wynika, że w skład zarządu wchodzą: J……….
P………, A……….. W……….., K……….. M……….., A………. W………., B…….. Ł……….
Zaś, przedłożone informacje z KRK dotyczyły ww. osób, z wyłączeniem B………. Ł……….,
przedstawiono natomiast informację odnoszącą się do K………… U……………… .
Pismem z dnia 5 marca 2014 r. Zamawiający poinformował Odwołującego o
wykluczeniu go z postępowania na podstawie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp i
uznaniu złożonej przez niego oferty za odrzuconą (art. 24 ust. 4 ustawy Pzp). W
uzasadnieniu swojego stanowiska Zamawiający wskazał m.in., że „Wykonawca nie uzupełnił
wszystkich dokumentów wymienionych w Rozdziale VII ust. 3 SIWZ (z wyłączeniem
dokumentu z pkt 3.8) wystawionych dla firmy Comp S.A. Wykonawca nie złożył aktualnej
informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8
ustawy oraz aktualnej informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art.
24 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy dla członka zarządu figurującego w złożonym odpisie KRS tj. p.
Bogusława Łatki. W tej sytuacji nie zostały spełnione warunki pozwalające Wykonawcy na
posłużenie się zasobami firmy Comp S.A.”
Pismem z dnia 11 marca 2014 r. Zamawiający poinformował wykonawców, „że w
związku z wniesieniem odwołania przez jednego z Wykonawców aukcja elektroniczna
zaplanowana na 17 marca 2014 r. zostaje odwołana. O kolejnym terminie aukcji
Zamawiający poinformuje po rozpoznaniu odwołania przez Krajową Izbę Odwoławczą.”
Nadto, pismem z dnia 14 marca 2014 r. Zamawiający powiadomił wykonawców, „że w
związku z zaistnieniem nowych okoliczności, które mogą mieć wpływ na ocenę oferty
Wykonawcy zaproszonego do aukcji Zamawiający unieważnił czynność zaproszenia do
aukcji elektronicznej.”
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Przepis art. 26 ust. 4 ustawy Pzp kreuje dla zamawiającego obowiązek wezwania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień w przedmiocie oświadczeń lub dokumentów, o których
mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp. Oznacza to, że jeśli przy ocenie przedmiotowych
oświadczeń lub dokumentów pojawią się jakiekolwiek wątpliwości, zamawiający winien je
wyjaśnić. Tym samym konsekwencje powstania rzeczonych wątpliwości nie powinny
obciążać wykonawcy, ale powinny być usunięte w toku wyjaśnień tak, aby podstawą
podjęcia przez zamawiającego decyzji w przedmiocie wykluczenia wykonawcy lub
odrzucenia jego oferty były okoliczności niewątpliwe.
Odnosząc powyższe do niniejszego stanu faktycznego stwierdzić należy, że
Zamawiający w niniejszym postępowaniu temu obowiązkowi nie sprostał. Zamawiający co
prawda dostrzegł, że wśród informacji z KRK przedłożonych w zakresie określonym w art. 24
ust. 1 pkt 4-8 i pkt 10-11 ustawy Pzp nie znalazła się informacja dotycząca B……….. Ł……..,
który jak wynika z informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z rejestru przedsiębiorców
pełni funkcję członka zarządu, ale jednocześnie pominął, że przedmiotową informację z KRK
przedłożono również dla K……….. U…………. . Tym samym Zamawiający powinien był
ustalić, że skład zarządu ujawniony w rejestrze przedsiębiorców jest inny niż na to wskazują
informacje z KRK, które winny dotyczyć członków urzędującego organu zarządzającego. W
tych okolicznościach, w ocenie Izby, Zamawiający nie mógł poprzestać na konstatacji, że
wykonawca na wezwanie Zamawiającego nie uzupełnił żądanego dokumentu dotyczącego
Bogusława Łatki, ale winien wyjaśnić rysującą się rozbieżność.
Potrzeba wyjaśnienia zaistniałych wątpliwości tym bardziej znajduje uzasadnienie, że
wszystkie wpisy dokonywane w dziale 2 rejestru przedsiębiorców mają charakter wyłącznie
deklaratoryjny, a powołania i odwołania osób wymienionych w art. 39 ustawy o KRS do
pełnienia funkcji w organach podmiotów wpisanych do tego rejestru oraz udzielenie im
umocowania do reprezentacji tych podmiotów są skuteczne z chwilą podjęcia tych
czynności. Brak wykreślenia danej osoby z działu 2 rejestru przedsiębiorców jako
uprawnionej do reprezentacji podmiotu wpisanego do rejestru nie oznacza zatem w żadnym
wypadku, że jest ona nadal umocowana do reprezentacji tego podmiotu i dokonując
czynności prawnych z osobami trzecimi, działa w imieniu tego podmiotu, a jedynie powoduje,że w stosunkach z osobami trzecimi, które działając w zaufaniu do treści wpisu w rejestrze,
dokonywały z taką osobą czynności prawnych w przekonaniu, że reprezentuje ona przy tych
czynnościach podmiot wpisany do rejestru, podmiot ten nie może powołać się na to, że nie
był właściwie reprezentowany, co prowadzi do powstania swego rodzaju fikcji właściwej
reprezentacji podmiotu wpisanego w rejestrze.
Z mocy przepisu art. 39 pkt 1 ustawy o KRS fakt powołania, jak i odwołania członka
zarządu winien być odzwierciedlony w rejestrze przedsiębiorców. Jednakże nie można
pomijać, że "prawidłowo podjęta uchwała o odwołaniu członka zarządu i powołanie w jego
miejsce innej osoby staje się skuteczna niezależnie od tego, czy zmiana taka zostanie
ujawniona w rejestrze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Innymi słowy mówiąc wpis
(lub jego brak) do rejestru handlowego danych członków zarządu nie tworzy nowego stanu
prawnego. Potwierdza on tylko fakt, że dane osoby są zarządcami. W odniesieniu do
powołania i odwołania członków zarządu decydujące znaczenia ma ważnie powzięta
uchwała o ich powołaniu (odwołaniu)" – wyrok NSA w Katowicach w wyroku z dnia 9
września 2002 r., I SA/Ka 1259/01, POP 2004, nr 1, poz. 5.
Mając na uwadze powyższe, Zamawiający winien wyjaśnić kwestię braku informacji z
KRK dotyczącej B……….. Ł…….., skoro z treści informacji odnoszącej się do K………..
U………… można było powziąć wiedzę, że jest on urzędującym członkiem organu
zarządzającego osoby prawnej, choć nieujawnionym w rejestrze przedsiębiorców.
Zaniechanie w tym zakresie należy ocenić jako naruszenie normy zawartej w przepisie art.
26 ust. 4 ustawy Pzp. Jednocześnie biorąc pod uwagę, że Odwołujący w toku rozprawy
wykazał, że mocą uchwały nr 2/12/2013 Rady Nadzorczej Comp S.A. z dnia 18 grudnia 2013
r. odwołano B………. Ł………. z funkcji członka zarządu oraz ze składu zarządu, a na
podstawie uchwały nr 3/12/2013 Rady Nadzorczej Comp S.A. z dnia 18 grudnia 2013 r.
powołano w skład zarządu spółki K………. U………… i powierzono mu funkcję członka
zarządu, które to zmiany zostały objęte postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st.
Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 9
stycznia 2014 r., Izba na zasadzie przepisu art. 191 ust. 2 ustawy Pzp, nie nakazała
Zamawiającemu przeprowadzenia wyjaśnień w tym przedmiocie. Nie nakazano
Zamawiającemu wezwania do uzupełnienia aktualnego odpisu z KRS dla Comp S.A. mając
na uwadze okoliczność, że przedmiotowy dokument był żądany w celu potwierdzenia
okoliczności, o których mowa w przepisie art. 24 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp oraz fakt, że
spełniał wymagania co do jego aktualności w odniesieniu do daty jego wydania.
Zaniechanie wyjaśnienia spornych okoliczności spowodowało, że Zamawiający w
sposób wadliwy ustalił, że nie zostały spełnione warunki pozwalające Odwołującemu na
posłużenie się zasobami podmiotu trzeciego, a tym samym doszło do naruszenia przepisów
art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp w zw. z art. 368 § 4 ksh (a
nie jak podaje Odwołujący art. 210 § 4 ksh, który dotyczy sp. z o.o.), a w konsekwencji
przepisu art. 91b ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Sygn. akt: KIO 491/14
W niniejszym postępowaniu Odwołujący wniósł odwołanie wobec wykluczenia
Odwołującego z postępowania, a w konsekwencji odrzucenia jego oferty, zarzucając
Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 24 ust. 2 pkt. 4 i art. 24 ust. 4 ustawy Pzp w związku z art. 25 ust. 2 ustawy Pzp
poprzez bezpodstawne wykluczenie Odwołującego z postępowania i w konsekwencji
odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na niewykazanie spełniania warunku
udziału w postępowaniu dotyczącego wiedzy i doświadczenia, tj. nieprzedstawienie
przez Odwołującego dokumentów, których przedstawienia Zamawiający nie możeżądać od Odwołującego;
2) art. 24 ust. 2 pkt. 4 i art. 24 ust. 4 ustawy Pzp w związku z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp
poprzez bezpodstawne wykluczenie
Odwołującego z postępowania i w
konsekwencji
odrzucenie oferty Odwołującego, pomimo, iż Odwołujący wykazał dysponowanie
zasobami w zakresie wiedzy i doświadczenia niezbędnymi do realizacji zamówienia,
udostępnionymi przez podmiot trzeci;
3) art. 24 ust. 2 pkt. 4 i art. 24 ust. 4 ustawy Pzp w związku z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp
oraz art. 15 ustawy o KRS i art. 95 § 1 k.c. poprzez bezpodstawne wykluczenie
Odwołującego z postępowania i odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na
uznanie, iż pełnomocnictwo dla osoby podpisującej oświadczenie Passus Sp. z o.o.
z dnia 21 styczna 2014 r. nie obejmuje swoim zakresem uprawienia do złożenia
powyższego oświadczenia, niezastosowanie art. 15 ustawy o KRS skutkujące
nieprzyjęciem ustaleń co do personaliów rejestrowych.
Wobec powyższego Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i:
1) nakazanie
Zamawiającemu
unieważnienia
czynności
odrzucenia
oferty
Odwołującego;
2) nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wykluczenia Odwołującego z
postępowania;
3) nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności zaproszenia pozostałych
wykonawców do aukcji elektronicznej mającej miejsce przed datą wydania wyroku w
niniejszym postępowaniu odwoławczym - o ile takie zaproszenie będzie miało
miejsce;
4) obciążenie Zamawiającego kosztami postępowania;
5) przeprowadzenie dowodów wskazanych w uzasadnieniu odwołania na okoliczności
tamże wskazane.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący podniósł, iż skoro Zamawiający
ustalił jednoznacznie fakt niewykazania przez Odwołującego dysponowania zasobami
niezbędnymi do realizacji zamówienia udostępnionymi Odwołującemu przez Comtegra Sp. z
o.o., a jednocześnie takich ustaleń nie uczynił w odniesieniu do zasobów udostępnianych
przez Passus Sp. z o.o., to powyższe oznacza, iż Zamawiający dokonał merytorycznej oceny
dokumentów dotyczących zasobów udostępnianych Odwołującemu w zakresie zasobów
udostępnianych przez Passus Sp. z o.o. i nie doszukał się w wyjaśnieniach Odwołującego
dotyczących Passus Sp. z o.o. wad analogicznych do wad, jakie Zamawiający wskazał w
odniesieniu do zasobów Comtegra Sp. z o.o. Zatem wyłącznie kwestie formalne stanowiły
podstawę dla zakwestionowania przez Zamawiającego spełnienia przez Odwołującego
warunków podmiotowych w zakresie zasobów udostępnionych przez Passus Sp. z o.o.,
natomiast nie była podstawą zaskarżonej czynności negatywna ocena merytoryczna
złożonych przez Odwołującego dokumentów.
Dalej Odwołujący podniósł, że w katalogu dokumentów, określonych w § 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane (Dz. U. 2013, poz. 231), a przedkładanych w celu
potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, w szczególności w zakresie
dotyczącym podmiotu udostępniającego zasoby, nie ma takich dokumentów jak odpis z KRS
czy pełnomocnictwo. W ocenie Odwołującego, nie można zatem żądać odpisu z właściwego
rejestru podmiotu udostępniającego czy też pełnomocnictwa dla osoby podpisującej
oświadczenie o udostępnieniu zasobów (z których ma wynikać uprawnienie do reprezentacji
udostępniającego).
Zdaniem Odwołującego, nawet przy założeniu, że zamawiający może żądać takich
dokumentów na innej podstawie, nie można jednak uznać, że są to dokumenty
potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Ich niezłożenie nie może być
zatem kwalifikowane jako niewykazanie spełniania warunków udziału w postępowaniu i
podstawa do wykluczenia z postępowania. Podobne stanowisko, jak podaje Odwołujący,
zajęła Krajowa Izba Odwoławcza m.in. w wyroku z dnia 25 czerwca 2014 r., sygn. akt: KIO
1359/13.
Odwołujący podkreślił, że w świetle przepisu art. 26 ust. 2b ustawy Pzp posłużenie
się przez Odwołującego „pisemnym zobowiązaniem tych podmiotów” stanowi jedną z
dopuszczalnych, aczkolwiek preferowanych przez ustawę form udowodnienia możności
dysponowania konkretnym zasobem. Odwołujący podnosi, iż literalne określenie dokumentu
podpisanego przez podmiot trzeci w przedmiocie udostępnienia zasobów na rzecz
wykonawcy jako „pisemne zobowiązanie tych podmiotów ” nie stanowi w istocie
zobowiązania o charakterze cywilnoprawnym. Z punktu widzenia Zamawiającego,
przedmiotowe oświadczenie nie powoduje przyznania Zamawiającemu jakichkolwiek
roszczeń w stosunku do podmiotu składającego oświadczenie. Natomiast z punktu widzenia
wykonawcy podstawą udostępnienia zasobów jest odrębna relacja prawna wykonawcy i
podmiotu udostępniającego zasoby, w stosunku do którego przedmiotowe oświadczenie ma
charakter akcesoryjny. Świadczy o tym regulacja art. 26 ust. 2b zdanie 1 ustawy Pzp, gdzie
jednoznacznie wskazuje się na stosunki prawne pomiędzy wykonawcą a podmiotem
udostępniających zasoby, które z natury rzeczy są podstawą dysponowania odpowiednimi
zasobami oraz zdanie drugie ww. przepisu wskazujące na odrębny byt w postaci
oświadczenia będącego w istocie oświadczeniem wiedzy podmiotu udostępniającego zasoby
odnoszące się do treści podstawowego stosunku prawnego pomiędzy wykonawcą a
podmiotem udostępniającym zasoby. Podstawowym stosunkiem prawnym pomiędzy
wykonawcą a podmiotem udostępniającym zasoby może być umowa podwykonawcza, gdzie
oświadczenie podmiotu udostępniającego zasoby odnosi się do warunków takiej umowy,
umowa dzierżawy przedsiębiorstwa podmiotu udostępniającego, gdzie oświadczenie
podmiotu udostępniającego zasoby potwierdza zawarcie takiej umowy, umowa „wynajęcia
personelu” podmiotu udostępniającego, gdzie oświadczenie podmiotu udostępniającego
zasoby potwierdza zawarcie takiej umowy.
W każdym z takich przypadków oświadczenie podmiotu udostępniającego nie
stanowi samodzielnej podstawy udostępniania zasobów. Rolą zobowiązania, o którym mowa
w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp jest w istocie rzeczy zapewnienie Zamawiającemu możliwości
weryfikacji informacji przedstawianych przez wykonawcę w zakresie dysponowania
udostępnionymi zasobami. Oświadczenie to jest natomiast o tyle ważkie i miarodajne dla
Zamawiającego, gdyż złożenie przez podmiot udostępniający nieprawdziwego oświadczenia
jest przestępstwem ściganym z art. 305 k.k.
Nie ma przeszkód, jak podaje Odwołujący, aby wykonawca zamiast przedmiotowego
zobowiązania przedłożył umowę tworzącą pomiędzy wykonawcą a podmiotem
udostępniającym podstawowy stosunek prawny, na jakim oparto uprawnienie wykonawcy do
dysponowania zasobami podmiotu udostępniającego. Jednak taka umowa będzie innym
dowodem możliwym do zastosowania przez wykonawcę, o jakim mowa w art. 26 ust. 2b
ustawy Pzp. Odwołujący przywołuje w tym przedmiocie wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z
dnia 5 września 2013 r., sygn. akt: KIO 2030/13:
Dalej Odwołujący powołuje się na treść opinii zamieszczonej na stronach Urzędu
Zamówień Publicznych pt. „Zakres dokumentów, jakie przedstawia wykonawca na
potwierdzenie spełniania warunków podmiotowych, w sytuacji, w której korzysta z potencjału
podmiotu trzeciego” i powołane tam orzecznictwo TS UE potwierdzające, że oświadczenie
podmiotu udostępniającego zasoby ma na cel dowodowy a nie zobowiązaniowy. Powołuje
się również na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 1 lipca 2013 r., sygn. akt: KIO
1439/13 oraz wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 5 września 2013 r., sygn. akt: KIO
2030/13.
Podsumowując Odwołujący podkreślił, że zobowiązanie podmiotu udostępniającego
doświadczenie wykonawcy biorącemu udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego jest oświadczeniem wiedzy, podobnie jak referencje. Tym samym znajduje tu
zastosowanie, zdaniem Odwołującego, stanowisko wyrażone m.in. w wyrokach Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 12 października 2010 r., sygn. akt: KIO 2108/10 oraz z dnia 13
czerwca 2011 r., sygn. akt: KIO 1127/11, zgodnie z którym: „Obowiązujące przepisy prawa
zamówień publicznych nie zawierają żadnych unormowań dotyczących obowiązku czy prawa
zamawiającego do weryfikowania prawnego umocowania osób podpisujących referencje. ”
Tym samym, jak stwierdza Odwołujący, nie był obowiązany do wykazania umocowania
osoby podpisującej oświadczenie z dnia 21 stycznia 2014 do reprezentacji Passus Sp. z o.o.
Nadto, Odwołujący podniósł, że skutkiem regulacji art. 15 o KRS jest niemożność
powoływania się Zamawiającego na nieznajomość danych dotyczących rejestrowych
reprezentantów Passus Sp. z o.o., w szczególności w świetle dostępności informacji z KRS
na stronie www.ws.gov.pl. Powołuje się w tym przedmiocie na postanowienie NSA w
Warszawie z dnia 30 marca 2012 r., sygn. akt: I OSK 677/12.
Jednocześnie Odwołujący zwrócił uwagę, że zgodnie z treścią pełnomocnictwa z dnia
2 stycznia 2014 r., udzielonego przez Passus Sp. z o.o. E….. M………., zawiera ono
umocowanie pełnomocnika (pkt 3 pełnomocnictwa) do wszelkich oświadczeń woli i wiedzy w
związku z postępowaniem. Powyższe pełnomocnictwo nie odnosi się do żadnego
konkretnego postępowania ani nie ogranicza do postępowań, w których Passus bierze udział
w charakterze wykonawcy (odmiennie pkt 6).
Powyższa argumentacja nie narusza stanowiska odwołującego, iż zgodnie art. 95 § 1
k.c. do złożenia oświadczenia wiedzy nie jest możliwe udzielenie pełnomocnictwa. Tym
samym nie sposób uznać, iż Odwołujący może zostać skutecznie wykluczony z
postępowania z uwagi na nieprzedstawienie dokumentu, którego wystawienie stanowiłoby
nieważną czynność prawną.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W rozdziale VII ust. 2 SIWZ Zamawiający zawarł następujące postanowienie:
„Wykonawca powołujący się na zasoby podmiotu trzeciego musi złożyć wraz z ofertą
pisemne zobowiązanie podmiotu trzeciego (w formie oryginału) do oddania do dyspozycji
Wykonawcy niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonaniu zamówienia
oraz dowody, że osoba podpisująca takie zobowiązanie, była uprawniona do działania w
imieniu podmiotu trzeciego. Pełnomocnictwo należy składać w formie oryginału lub kopii
poświadczonej notarialnie za zgodność z oryginałem.”
Odwołujący składając ofertę nie przedłożył dokumentów potwierdzających spełnienie
warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia. W związku z
powyższym, pismem z dnia 29 stycznia 2014 r. Zamawiający wezwał Odwołującego do
przedłożenia
rzeczonych
dokumentów,
wskazując
jednocześnie
na
obowiązek
wyartykułowany w rozdziale VII ust. 2 SIWZ.
W odpowiedzi (pismo z dnia 3 lutego 2014 r.) Odwołujący przedłożył wykaz głównych
dostaw, dokumenty na potwierdzenie należytego wykonania zamówienia, zobowiązania
podmiotów trzecich do udostępnienia zasobów oraz jedno pełnomocnictwo. Wykonawca
oświadczył w Formularzu ofertowym, że polega na zasobach podmiotów trzecich w zakresie
dysponowania wiedzą i doświadczeniem, które nie będą brały udziału w realizacji
zamówienia, tj. Passus sp. z o.o. oraz Comtegra sp. z o.o.
Zamawiający dokonując oceny przedłożonych dokumentów stwierdził, że
„Wykonawca nie przedłożył dokumentów potwierdzających, że osoby podpisujące
zobowiązanie do oddania do dyspozycji Wykonawcy niezbędnych zasobów były uprawnione
do działania w imieniu podmiotu trzeciego. Wykonawca przedstawił tylko jedno
pełnomocnictwo dotyczące firmy Passus, ale nie załączył odpowiedniego dokumentu
rejestrowego. Jednocześnie w ocenie Zamawiającego przedstawione pełnomocnictwo nie
obejmuje czynności udostępnienia zasobów innym Wykonawcom. Ponadto ze złożonych
dokumentów dotyczących podmiotu trzeciego – Comtegra Sp. z o.o. nie wynikają informacje
opisane (…) w pkt. 1) - 4), co uniemożliwia Zamawiającemu ocenę, czy Wykonawca będzie
dysponował zasobami innych podmiotów w stopniu niezbędnym dla należytego wykonania
zamówienia oraz oceny, czy stosunek łączący wykonawcę z tymi podmiotami gwarantuje
rzeczywisty dostęp do ich zasobów. W związku z powyższym oraz mając na uwadze art. 22
ust. 5 ustawy Pzp zgodnie z którym warunki, o których mowa w ust. 1, oraz opis sposobu
dokonania oceny ich spełniania mają na celu zweryfikowanie zdolności Wykonawcy do
należytego wykonania udzielanego zamówienia Zamawiający wyklucza Wykonawcę z
postępowania, ponieważ nie wykazał on spełniania warunku udziału w postępowaniu
dotyczącego wiedzy i doświadczenia” (pismo z dnia 5 marca 2014 r.).
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że Odwołujący pomija, iż Zamawiający
wprost wyartykułował w treści SIWZ, jakie dokumenty należy przedstawić, w sytuacji, w
której wykonawca w celu wykazania warunków udziału w postępowaniu powołuje się na
zasoby podmiotu trzeciego (rozdział VII ust. 2 SIWZ). Analiza treści SIWZ wskazuje, że
Zamawiający realność udostępnienia potencjału innego podmiotu wiąże nie tylko z zakresem
przedmiotowym zobowiązania, ale również, co nie powinno budzić wątpliwości, z podmiotem
tegoż zobowiązania. Nie sposób sobie bowiem wyobrazić, aby weryfikacja zobowiązania
następowała jedynie na podstawie jego przedmiotu, w oderwaniu od podmiotu, który tego
zobowiązania udziela i skuteczności złożenia oświadczenia woli w tym przedmiocie. Izba stoi
na stanowisku, że skoro intencja Zamawiającego w sposób niebudzący wątpliwości została
w tym aspekcie ujawniona w SIWZ, nie będąc jednocześnie kwestionowaną przez żadnego z
wykonawców, zarówno na etapie formułowania postanowień SIWZ, jak i wezwania do
uzupełnienia dokumentów, to za nieuprawnione należy uznać w toku postępowania
odwoławczego żądanie pominięcia rzeczonych postanowień SIWZ na potrzeby prowadzonej
oceny ofert.
Odwołujący miał obowiązek wykazania, w świetle postanowień SIWZ i
przedmiotowego wezwania do przedłożenia dowodów, że osoba podpisująca zobowiązanie
jest uprawniona do działania w imieniu podmiotu trzeciego. Zamawiający jednocześnie
wyraźnie zastrzegł, że zobowiązanie wraz z wymaganymi dokumentami będzie stanowiło
podstawę do oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu. Umocowanie do działania
w imieniu podmiotu trzeciego może wprost wynikać z KRS (piastun), ale jego podstawę
stanowić może również pełnomocnictwo. Niezależnie jednak od źródła umocowania, wświetle postanowień SIWZ nie budzi wątpliwości, że rolą wykonawcy było przedstawienie
ciągu dokumentów, z których rzeczone umocowanie wynika. W konsekwencji zaniechanie
spełnienia przedmiotowych obowiązków winno skutkować, jak prawidłowo uznał
Zamawiający, wykluczeniem Wykonawcy z postępowania na podstawie przepisu art. 24 ust.
2 pkt 4 ustawy Pzp, a w konsekwencji ex lege uznaniem oferty za odrzuconą (art. 24 ust. 4
ustawy Pzp).
Odwołujący przedstawiając argumentację dla poparcia swoich twierdzeń skupia
swoją uwagę na regulacji przepisu art. 25 ust. 2 ustawy Pzp oraz § 1 ust. 1 i 6
rozporządzenia w sprawie dokumentów, nie dostrzegając jednocześnie, że Zamawiający w
SIWZ określił katalog dokumentów, jakie należy przedłożyć i żądanie to, wobec braku
skutecznego zakwestionowania, należy uznać za wiążące. W ocenie Izby, z pewnością nie
zasługuje na aprobatę żądanie Odwołującego, który nie czyniąc zadość wymaganiom
Zamawiającego domaga się pozytywnej oceny swoich działań. Takie postępowanie wprost
godziłoby w zasadę równego traktowania wykonawców.
Zdaniem Izby, nie do zaakceptowania jest stanowisko Odwołującego, że
zobowiązanie podmiotu trzeciego do udostępnienia zasobów niezależnie od źródła
powstania tego zobowiązania należy kwalifikować jako oświadczenie wiedzy. Nie sposób
przyjąć, że udostępnienie potencjału wymaga jedynie wiedzy udostępniającego, a wola nie
jest niezbędna. Wniosek taki, wbrew twierdzeniom Odwołującego, nie płynie z powołanego
orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, jak i Izby.
Czymś zgoła odmiennym jest powołanie się na źródło stosunku zobowiązaniowego i
złożenie oświadczenia w tym przedmiocie. Abstrahując jednak od oceny poprawności
takiego działania w świetle przepisu art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, stwierdzić należy, iż złożone
na wezwanie Zamawiającego oświadczenie w imieniu Passus Sp. z o.o. (zastrzeżone jako
tajemnica przedsiębiorstwa) jest klasycznym przykładem oświadczenia woli. Stanowi bowiem
zewnętrzny przejaw wewnętrznej decyzji (czyli powzięcia woli) wywołania określonych
skutków prawnych (art. 60 k.c.). Z tych przyczyn stanowisko Odwołującego, iż brak podstaw
do żądania wykazania umocowania osoby składającej oświadczenie wiedzy należy uznać za
niemające znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.
W tym miejscu należy zauważyć, że stanowisko Odwołującego jest niekonsekwentne
i w istocie argumentacja przedstawiona w odwołaniu stanowi element taktyki procesowej
nakierowanej na uzyskanie przez Odwołującego pożądanego skutku. Gdyby bowiem było
tak, jak twierdzi Odwołujący, że oświadczenie w przedmiocie udostępnienia zasobów
stanowi oświadczenie wiedzy, Odwołujący z pewnością nie przedstawiłby pełnomocnictwa
do działania w imieniu Passus Sp. z o.o. przez osobę składającą oświadczenie w tym
zakresie. Przedłożenie zaś rzeczonego pełnomocnictwa wskazuje, że sam Odwołujący
sporne oświadczenie z dnia 21 stycznia 2014 r. kwalifikował jako oświadczenie woli.
Nie sposób przychylić się również do twierdzeń Odwołującego, że ustalenie kręgu
osób umocowanych do działania w imieniu wykonawcy obciąża Zamawiającego. W ocenie
Izby, z zasady jawności wpisów w KRS (art. 15 ustawy o KRS) nie można wywodzić dla
Zamawiającego obowiązków, które wprost w treści SIWZ zostały zastrzeżone dla
wykonawców, a nadto nie dają się pogodzić z zasadami prowadzenia postępowania, w tym z
zasadą pisemności (art. 9 ust. 1 ustawy Pzp).
Jeśli idzie zaś o pełnomocnictwo udzielone E…….. M………. do działania w imieniu
Passus Sp. z o.o. to w ocenie Izby, zakres przedmiotowego pełnomocnictwa, wbrew
stanowisku Zamawiającego, pozwalał na składanie oświadczeń w zakresie udostępnienia
potencjału podmiotu trzeciego. Zważywszy na zastrzeżenie przedmiotowego dokumentu jako
tajemnicy przedsiębiorstwa wskazać jedynie należy, iż w zakresie pkt 3. przedmiotowego
pełnomocnictwa mieści się uprawnienie do działania w spornym zakresie.
Reasumując stwierdzić należy, iż wyartykułowany przez Zamawiającego w SIWZ
obowiązek wykazania umocowania do działania w imieniu podmiotu trzeciego, który
udostępnia zasoby wykonawcy, celem dokonania oceny w zakresie skuteczności złożenia
oświadczenia woli w tym przedmiocie, a w konsekwencji spełniania warunków udziału w
postępowaniu należy uznać za wiążący wykonawców i tym samym stanowiący wzorzec do
oceny w tym przedmiocie.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie art.
192 ust. 9 i 10 w zw. z § 3 pkt 1 lit. a oraz pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41,
poz. 238), zaliczając do kosztów postępowania odwoławczego wpis od każdego z odwołań w
wysokości 15.000,00 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika Odwołującego w kwocie 3.600,00
zł (w sprawie o sygn. akt: KIO 470/14).
Przewodniczący: …………………
Członkowie:
…………………
…………………
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 10 marca 2014 r. przez Odwołującego - Enigma Systemy Ochrony Informacji
Sp. z o.o., ul. Jutrzenki 116, 02-230 Warszawa (sygn. akt: KIO 470/14),
B. w dniu 14 marca 2014 r. przez Odwołującego - Comparex Poland Sp. z o.o., ul.
Równoległa 2, 02-235 Warszawa (sygn. akt: KIO 491/14),
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego - Komenda Główna Policji Biuro
Finansów, ul. Domaniewska 36/38, 02-672 Warszawa
orzeka
a) w sprawie o sygn. akt KIO 470/14:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wykluczenia
odwołującego z postępowania i powtórzenie czynności oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu;
2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Komenda Główna Policji Biuro
Finansów, ul. Domaniewska 36/38, 02-672 Warszawa, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego –
Enigma Systemy Ochrony Informacji Sp. z o.o., ul. Jutrzenki 116, 02-230
Warszawa, tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Zamawiającego - Komenda Główna Policji Biuro Finansów, ul.
Domaniewska 36/38, 02-672 Warszawa na rzecz Odwołującego – Enigma
Systemy Ochrony Informacji Sp. z o.o., ul. Jutrzenki 116, 02-230 Warszawa, kwotę
18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy),
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
b) w sprawie o sygn. akt KIO 491/14:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża Odwołującego - Comparex Poland Sp. z o.o., ul.
Równoległa 2, 02-235 Warszawa, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego -
Comparex Poland Sp. z o.o., ul. Równoległa 2, 02-235 Warszawa, tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 9 sierpnia 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………
Członkowie:
…………………
…………………
Sygn. akt: KIO 470/14
Sygn. akt: KIO 491/14
Uzasadnienie
Zamawiający prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „budowa, instalacja i
wdrożenie Systemu Teleinformatycznego Biura SIRENE II generacji”. Ogłoszenie o
zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 21
listopada 2013 r. pod numerem 2013/S 226-393144.
Sygn. akt: KIO 470/14
W niniejszym postępowaniu Odwołujący wniósł odwołanie wobec czynności
wykluczenia Odwołującego z postępowania, zarzucając Zamawiającemu naruszenie
następujących przepisów:
1) art. 24 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp w zw. art. 201 § 4 Kodeksu
spółek handlowych, dalej „ksh", poprzez nieuzasadnione wykluczenie Odwołującego,
mimo iż w sposób zgodny z przepisami ustawy Pzp posłużył się zasobami podmiotu
trzeciego udostępniającego swoje zasoby, a w konsekwencji wykazał, że spełnia on
warunki udziału w postępowaniu;
2) art. 26 ust. 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania do udzielenia wyjaśnień,
mimo iż Zamawiający miał taki obowiązek;
3) art. 91b ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie zaproszenia Odwołującego do
udziału w aukcji elektronicznej, mimo iż jego oferta nie podlega odrzuceniu;
4) art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez prowadzenie postępowania w sposób naruszający
zasadę zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców;
5) innych przepisów wskazanych lub wynikających z uzasadnienia niniejszego
odwołania.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności przeprowadzenia aukcji elektronicznej (o ile zostanie
przeprowadzona);
2) unieważnienia czynności zaproszenia do udziału w aukcji elektronicznej wykonawców
biorących udział w postępowaniu z pominięciem Odwołującego;
3) dokonania powtórnej czynności badania i oceny ofert;
4) unieważnienia czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania a w
konsekwencji uznania złożonej przez Odwołującego oferty za odrzuconą;
5) ponownego zaproszenia do udziału w aukcji elektronicznej z uwzględnieniem
Odwołującego.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący podniósł, że Zamawiający błędnie
uznał, iż Odwołujący nie przedstawił na wezwanie wszystkich wymaganych dla podmiotu
udostępniającego zasoby dokumentów. Odwołujący wyjaśnił, że B…….. Ł……… nie jest
członkiem zarządu podmiotu udostępniającego zasoby. Uchwałą wspólników z dnia 18
grudnia 2013 r. odwołany został z pełnienia funkcji członka zarządu, a w jego miejsce
powołano K…………. U………….. i dla tej osoby załączona została aktualna informacja z
KRK w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 oraz 10 i 11 ustawy Pzp. Jak podkreślił
Odwołujący, działanie takie było prawidłowe w świetle przepisów ksh, ponieważ z chwilą
podjęcia uchwały nastąpiła zmiana w reprezentacji COMP S.A. - faktycznym członkiem
zarządu stał się K………….. U…………., a przestał nim być B……………. Ł………… .
Dalej Odwołujący podniósł, że zgodnie z art. 201 § 4 ksh członek zarządu jest
powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Powołanie członka zarządu nie zależy od jego wpisu do rejestru przedsiębiorców, pomimo że
wpis ten jest obowiązkowy z mocy art. 39 pkt 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 o Krajowym
Rejestrze Sądowym (Dz.U. Nr 121, poz. 769 ze zm.). Wpisy w rejestrze handlowym
dotyczące ujawnienia imion i nazwisk członków zarządu oraz sposobu reprezentowania
spółki mają charakter deklaratoryjny. Zmiana członków zarządu spółki następuje w drodze
wyboru, niezależnie od tego, czy zostało to ujawnione poprzez wpis do rejestru, czy też nie.
W ksh brak jest przepisu, który uzależniałby skuteczność wyboru nowego członka zarządu,
czy też zmianę sposobu reprezentacji spółki od ujawnienia tego w rejestrze handlowym.
Wpis obligatoryjny nie może być utożsamiany z wpisem konstytutywnym (wyrok SA w
Katowicach z 15 kwietnia 1999 r., sygn. akt: I A CA 818/98, OSA 2001, Nr 1, poz. 2). Jak
podaje Odwołujący, powyższe zostało również potwierdzone w orzecznictwie Krajowej Izby
Odwoławczej (wyrok KIO z dnia 30 maja 2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 474/08, wyrok KIO z
dnia 19 czerwca 2012 r., sygn. akt: KIO 1143/12).
Odwołujący wskazał również, że wpis nazwiska osoby członka zarządu do Krajowego
Rejestru Sądowego nie ma charakteru prawo kształtującego. Sam wpis nie decyduje o tym,
czy dana osoba jest faktycznym członkiem zarządu (ewentualnie innych organów spółki).
Z momentem podjęcia uchwały z dnia 18 grudnia 2013 r. członkiem zarządu COMP
S.A. stał się K……….. U…………. Nie było jakichkolwiek podstaw do składania informacji z
KRK dla B……….. Ł…………. w sytuacji, gdy nie pełnił on już funkcji członka zarządu COMP
S.A. (mimo, iż nadal funkcjonował w rejestrze jako jego członek). Zdaniem Odwołującego,
należy uznać, że działanie polegające na złożeniu informacji z KRK dla K…………
U…………. potwierdza rzeczywisty skład zarządu podmiotu udostępniającego zasoby.
Informacja z KRK dla tej osoby jest dokumentem prawidłowym i odpowiada warunkom dla
przedmiotowego dokumentu, określonym w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia
19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy oraz form w jakich mogą być składane (Dz. U. z 2013 r., po z, 231), dalej
„rozporządzenie w sprawie dokumentów”.
W ocenie Odwołującego, nie może zatem budzić wątpliwości, że Odwołujący w
sposób zgodny z przepisami ustawy Pzp posłużył się zasobami podmiotu trzeciego
udostępniającego wiedzę i doświadczenie - COMP S.A., wykazał prawidłowe umocowanie
dla osób reprezentujących COMP S.A., przedstawił wszystkie dokumenty wymagane w
dokumentacji przetargowej dla podmiotu trzeciego udostępniającego zasoby (w
szczególności informację z KRK dla wszystkich członków zarządu COMP S.A.), a złożone
dokumenty odpowiadają wymogom ww. rozporządzenia. Biorąc to pod uwagę, w ocenie
Odwołującego wykazał on, że spełnia warunek udziału w postępowaniu postawiony w
rozdziale VI ust. 1 pkt 2 SIWZ. W konsekwencji wykluczenie Odwołującego z postępowania
oraz zaniechanie zaproszenia do udziału w aukcji elektronicznej stanowi rażące naruszenie
przez Zamawiającego art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 201 § 4 ksh oraz art. 91b ust. 1
Pzp.
Odwołujący podniósł, że jeśli istniała jakakolwiek wątpliwość odnośnie złożonych
dokumentów, Zamawiający powinien wezwać Odwołującego do złożenia wyjaśnień w trybie
art. 26 ust. 4 ustawy Pzp. Instytucja wezwania do udzielenia wyjaśnień jest niezależna od
wezwania do uzupełnienia na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, a zatem nie miało
znaczenia, że Odwołujący przedstawił przedmiotowe dokumenty w odpowiedzi na wezwanie
do uzupełnienia. Decyzja zamawiającego o wykluczeniu wykonawcy z udziału w
postępowaniu może nastąpić po usunięciu wszelkich wątpliwości w trybie art. 26 ust. 4
ustawy Pzp, takie zaś w niniejszej sprawie nie zostały wyeliminowane. Powyższe
stanowisko, jak wskazuje Odwołujący, znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku KIO z dnia 10
października 2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 1017/08, KIO/UZP1038/08, KIO UZP 1039/08):
Zamawiający powinien zatem wezwać Odwołującego do udzielenia wyjaśnień
odnośnie rozbieżności pomiędzy złożonym odpisem z KRS, z którego wynika, że członkiem
zarządu jest B………… Ł…………, a złożoną w tym zakresie informacją z KRK dla K………..
U………….. Zamawiający zaniechał obowiązku nałożonego na niego ustawą, a zatem zarzut
naruszenia art. 26 ust. 4 ustawy Pzp jest uzasadniony.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W rozdziale VII ust. 3 SIWZ Zamawiający zastrzegł, że „jeżeli wykonawca, wykazując
spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy, polega na zasobach innych
podmiotów na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy, a podmioty te będą brały
udział w realizacji części zamówienia, zamawiający żąda od Wykonawcy przedstawienia w
odniesieniu do tych podmiotów dokumentów wymienionych w Rozdziale VII ust. 3 SIWZ, z
wyłączeniem dokumentu z pkt 3.8.” Wśród dokumentów wymienionych w rozdziale VII
wymieniona jest m.in. aktualna informacja z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie
określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 ustawy Pzp (pkt 3.5) oraz aktualna informacja z
Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy Pzp.
Na potwierdzenie warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i
doświadczenia Odwołujący przedłożył wraz z ofertą Wykaz głównych dostaw. Jedno ze
wskazanych zamówień zostało wykonane przez COMP S.A. z siedzibą w Warszawie, na
zasobach której polega Odwołujący. Do oferty nie zostały załączone m.in. dokumenty, o
których mowa w rozdziale VII ust. 3 SIWZ.
W związku z powyższym Zamawiający wezwał Odwołującego do uzupełnienia
przedmiotowych dokumentów (wezwanie z dnia 7 lutego 2014 r.).
W odpowiedzi na wezwanie (pismo z dnia 11 lutego 2014 r.) Odwołujący przedstawił
uzupełniony Wykaz głównych dostaw, który również obejmował zamówienia wykonane przez
COMP S.A. Nadto, przedłożył informację odpowiadającą odpisowi aktualnemu z rejestru
przedsiębiorców dla COMP S.A., z której wynika, że w skład zarządu wchodzą: J……….
P………, A……….. W……….., K……….. M……….., A………. W………., B…….. Ł……….
Zaś, przedłożone informacje z KRK dotyczyły ww. osób, z wyłączeniem B………. Ł……….,
przedstawiono natomiast informację odnoszącą się do K………… U……………… .
Pismem z dnia 5 marca 2014 r. Zamawiający poinformował Odwołującego o
wykluczeniu go z postępowania na podstawie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp i
uznaniu złożonej przez niego oferty za odrzuconą (art. 24 ust. 4 ustawy Pzp). W
uzasadnieniu swojego stanowiska Zamawiający wskazał m.in., że „Wykonawca nie uzupełnił
wszystkich dokumentów wymienionych w Rozdziale VII ust. 3 SIWZ (z wyłączeniem
dokumentu z pkt 3.8) wystawionych dla firmy Comp S.A. Wykonawca nie złożył aktualnej
informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8
ustawy oraz aktualnej informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art.
24 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy dla członka zarządu figurującego w złożonym odpisie KRS tj. p.
Bogusława Łatki. W tej sytuacji nie zostały spełnione warunki pozwalające Wykonawcy na
posłużenie się zasobami firmy Comp S.A.”
Pismem z dnia 11 marca 2014 r. Zamawiający poinformował wykonawców, „że w
związku z wniesieniem odwołania przez jednego z Wykonawców aukcja elektroniczna
zaplanowana na 17 marca 2014 r. zostaje odwołana. O kolejnym terminie aukcji
Zamawiający poinformuje po rozpoznaniu odwołania przez Krajową Izbę Odwoławczą.”
Nadto, pismem z dnia 14 marca 2014 r. Zamawiający powiadomił wykonawców, „że w
związku z zaistnieniem nowych okoliczności, które mogą mieć wpływ na ocenę oferty
Wykonawcy zaproszonego do aukcji Zamawiający unieważnił czynność zaproszenia do
aukcji elektronicznej.”
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Przepis art. 26 ust. 4 ustawy Pzp kreuje dla zamawiającego obowiązek wezwania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień w przedmiocie oświadczeń lub dokumentów, o których
mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp. Oznacza to, że jeśli przy ocenie przedmiotowych
oświadczeń lub dokumentów pojawią się jakiekolwiek wątpliwości, zamawiający winien je
wyjaśnić. Tym samym konsekwencje powstania rzeczonych wątpliwości nie powinny
obciążać wykonawcy, ale powinny być usunięte w toku wyjaśnień tak, aby podstawą
podjęcia przez zamawiającego decyzji w przedmiocie wykluczenia wykonawcy lub
odrzucenia jego oferty były okoliczności niewątpliwe.
Odnosząc powyższe do niniejszego stanu faktycznego stwierdzić należy, że
Zamawiający w niniejszym postępowaniu temu obowiązkowi nie sprostał. Zamawiający co
prawda dostrzegł, że wśród informacji z KRK przedłożonych w zakresie określonym w art. 24
ust. 1 pkt 4-8 i pkt 10-11 ustawy Pzp nie znalazła się informacja dotycząca B……….. Ł……..,
który jak wynika z informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z rejestru przedsiębiorców
pełni funkcję członka zarządu, ale jednocześnie pominął, że przedmiotową informację z KRK
przedłożono również dla K……….. U…………. . Tym samym Zamawiający powinien był
ustalić, że skład zarządu ujawniony w rejestrze przedsiębiorców jest inny niż na to wskazują
informacje z KRK, które winny dotyczyć członków urzędującego organu zarządzającego. W
tych okolicznościach, w ocenie Izby, Zamawiający nie mógł poprzestać na konstatacji, że
wykonawca na wezwanie Zamawiającego nie uzupełnił żądanego dokumentu dotyczącego
Bogusława Łatki, ale winien wyjaśnić rysującą się rozbieżność.
Potrzeba wyjaśnienia zaistniałych wątpliwości tym bardziej znajduje uzasadnienie, że
wszystkie wpisy dokonywane w dziale 2 rejestru przedsiębiorców mają charakter wyłącznie
deklaratoryjny, a powołania i odwołania osób wymienionych w art. 39 ustawy o KRS do
pełnienia funkcji w organach podmiotów wpisanych do tego rejestru oraz udzielenie im
umocowania do reprezentacji tych podmiotów są skuteczne z chwilą podjęcia tych
czynności. Brak wykreślenia danej osoby z działu 2 rejestru przedsiębiorców jako
uprawnionej do reprezentacji podmiotu wpisanego do rejestru nie oznacza zatem w żadnym
wypadku, że jest ona nadal umocowana do reprezentacji tego podmiotu i dokonując
czynności prawnych z osobami trzecimi, działa w imieniu tego podmiotu, a jedynie powoduje,że w stosunkach z osobami trzecimi, które działając w zaufaniu do treści wpisu w rejestrze,
dokonywały z taką osobą czynności prawnych w przekonaniu, że reprezentuje ona przy tych
czynnościach podmiot wpisany do rejestru, podmiot ten nie może powołać się na to, że nie
był właściwie reprezentowany, co prowadzi do powstania swego rodzaju fikcji właściwej
reprezentacji podmiotu wpisanego w rejestrze.
Z mocy przepisu art. 39 pkt 1 ustawy o KRS fakt powołania, jak i odwołania członka
zarządu winien być odzwierciedlony w rejestrze przedsiębiorców. Jednakże nie można
pomijać, że "prawidłowo podjęta uchwała o odwołaniu członka zarządu i powołanie w jego
miejsce innej osoby staje się skuteczna niezależnie od tego, czy zmiana taka zostanie
ujawniona w rejestrze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Innymi słowy mówiąc wpis
(lub jego brak) do rejestru handlowego danych członków zarządu nie tworzy nowego stanu
prawnego. Potwierdza on tylko fakt, że dane osoby są zarządcami. W odniesieniu do
powołania i odwołania członków zarządu decydujące znaczenia ma ważnie powzięta
uchwała o ich powołaniu (odwołaniu)" – wyrok NSA w Katowicach w wyroku z dnia 9
września 2002 r., I SA/Ka 1259/01, POP 2004, nr 1, poz. 5.
Mając na uwadze powyższe, Zamawiający winien wyjaśnić kwestię braku informacji z
KRK dotyczącej B……….. Ł…….., skoro z treści informacji odnoszącej się do K………..
U………… można było powziąć wiedzę, że jest on urzędującym członkiem organu
zarządzającego osoby prawnej, choć nieujawnionym w rejestrze przedsiębiorców.
Zaniechanie w tym zakresie należy ocenić jako naruszenie normy zawartej w przepisie art.
26 ust. 4 ustawy Pzp. Jednocześnie biorąc pod uwagę, że Odwołujący w toku rozprawy
wykazał, że mocą uchwały nr 2/12/2013 Rady Nadzorczej Comp S.A. z dnia 18 grudnia 2013
r. odwołano B………. Ł………. z funkcji członka zarządu oraz ze składu zarządu, a na
podstawie uchwały nr 3/12/2013 Rady Nadzorczej Comp S.A. z dnia 18 grudnia 2013 r.
powołano w skład zarządu spółki K………. U………… i powierzono mu funkcję członka
zarządu, które to zmiany zostały objęte postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st.
Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 9
stycznia 2014 r., Izba na zasadzie przepisu art. 191 ust. 2 ustawy Pzp, nie nakazała
Zamawiającemu przeprowadzenia wyjaśnień w tym przedmiocie. Nie nakazano
Zamawiającemu wezwania do uzupełnienia aktualnego odpisu z KRS dla Comp S.A. mając
na uwadze okoliczność, że przedmiotowy dokument był żądany w celu potwierdzenia
okoliczności, o których mowa w przepisie art. 24 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp oraz fakt, że
spełniał wymagania co do jego aktualności w odniesieniu do daty jego wydania.
Zaniechanie wyjaśnienia spornych okoliczności spowodowało, że Zamawiający w
sposób wadliwy ustalił, że nie zostały spełnione warunki pozwalające Odwołującemu na
posłużenie się zasobami podmiotu trzeciego, a tym samym doszło do naruszenia przepisów
art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp w zw. z art. 368 § 4 ksh (a
nie jak podaje Odwołujący art. 210 § 4 ksh, który dotyczy sp. z o.o.), a w konsekwencji
przepisu art. 91b ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Sygn. akt: KIO 491/14
W niniejszym postępowaniu Odwołujący wniósł odwołanie wobec wykluczenia
Odwołującego z postępowania, a w konsekwencji odrzucenia jego oferty, zarzucając
Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 24 ust. 2 pkt. 4 i art. 24 ust. 4 ustawy Pzp w związku z art. 25 ust. 2 ustawy Pzp
poprzez bezpodstawne wykluczenie Odwołującego z postępowania i w konsekwencji
odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na niewykazanie spełniania warunku
udziału w postępowaniu dotyczącego wiedzy i doświadczenia, tj. nieprzedstawienie
przez Odwołującego dokumentów, których przedstawienia Zamawiający nie możeżądać od Odwołującego;
2) art. 24 ust. 2 pkt. 4 i art. 24 ust. 4 ustawy Pzp w związku z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp
poprzez bezpodstawne wykluczenie
Odwołującego z postępowania i w
konsekwencji
odrzucenie oferty Odwołującego, pomimo, iż Odwołujący wykazał dysponowanie
zasobami w zakresie wiedzy i doświadczenia niezbędnymi do realizacji zamówienia,
udostępnionymi przez podmiot trzeci;
3) art. 24 ust. 2 pkt. 4 i art. 24 ust. 4 ustawy Pzp w związku z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp
oraz art. 15 ustawy o KRS i art. 95 § 1 k.c. poprzez bezpodstawne wykluczenie
Odwołującego z postępowania i odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na
uznanie, iż pełnomocnictwo dla osoby podpisującej oświadczenie Passus Sp. z o.o.
z dnia 21 styczna 2014 r. nie obejmuje swoim zakresem uprawienia do złożenia
powyższego oświadczenia, niezastosowanie art. 15 ustawy o KRS skutkujące
nieprzyjęciem ustaleń co do personaliów rejestrowych.
Wobec powyższego Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i:
1) nakazanie
Zamawiającemu
unieważnienia
czynności
odrzucenia
oferty
Odwołującego;
2) nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wykluczenia Odwołującego z
postępowania;
3) nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności zaproszenia pozostałych
wykonawców do aukcji elektronicznej mającej miejsce przed datą wydania wyroku w
niniejszym postępowaniu odwoławczym - o ile takie zaproszenie będzie miało
miejsce;
4) obciążenie Zamawiającego kosztami postępowania;
5) przeprowadzenie dowodów wskazanych w uzasadnieniu odwołania na okoliczności
tamże wskazane.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Odwołujący podniósł, iż skoro Zamawiający
ustalił jednoznacznie fakt niewykazania przez Odwołującego dysponowania zasobami
niezbędnymi do realizacji zamówienia udostępnionymi Odwołującemu przez Comtegra Sp. z
o.o., a jednocześnie takich ustaleń nie uczynił w odniesieniu do zasobów udostępnianych
przez Passus Sp. z o.o., to powyższe oznacza, iż Zamawiający dokonał merytorycznej oceny
dokumentów dotyczących zasobów udostępnianych Odwołującemu w zakresie zasobów
udostępnianych przez Passus Sp. z o.o. i nie doszukał się w wyjaśnieniach Odwołującego
dotyczących Passus Sp. z o.o. wad analogicznych do wad, jakie Zamawiający wskazał w
odniesieniu do zasobów Comtegra Sp. z o.o. Zatem wyłącznie kwestie formalne stanowiły
podstawę dla zakwestionowania przez Zamawiającego spełnienia przez Odwołującego
warunków podmiotowych w zakresie zasobów udostępnionych przez Passus Sp. z o.o.,
natomiast nie była podstawą zaskarżonej czynności negatywna ocena merytoryczna
złożonych przez Odwołującego dokumentów.
Dalej Odwołujący podniósł, że w katalogu dokumentów, określonych w § 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane (Dz. U. 2013, poz. 231), a przedkładanych w celu
potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, w szczególności w zakresie
dotyczącym podmiotu udostępniającego zasoby, nie ma takich dokumentów jak odpis z KRS
czy pełnomocnictwo. W ocenie Odwołującego, nie można zatem żądać odpisu z właściwego
rejestru podmiotu udostępniającego czy też pełnomocnictwa dla osoby podpisującej
oświadczenie o udostępnieniu zasobów (z których ma wynikać uprawnienie do reprezentacji
udostępniającego).
Zdaniem Odwołującego, nawet przy założeniu, że zamawiający może żądać takich
dokumentów na innej podstawie, nie można jednak uznać, że są to dokumenty
potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Ich niezłożenie nie może być
zatem kwalifikowane jako niewykazanie spełniania warunków udziału w postępowaniu i
podstawa do wykluczenia z postępowania. Podobne stanowisko, jak podaje Odwołujący,
zajęła Krajowa Izba Odwoławcza m.in. w wyroku z dnia 25 czerwca 2014 r., sygn. akt: KIO
1359/13.
Odwołujący podkreślił, że w świetle przepisu art. 26 ust. 2b ustawy Pzp posłużenie
się przez Odwołującego „pisemnym zobowiązaniem tych podmiotów” stanowi jedną z
dopuszczalnych, aczkolwiek preferowanych przez ustawę form udowodnienia możności
dysponowania konkretnym zasobem. Odwołujący podnosi, iż literalne określenie dokumentu
podpisanego przez podmiot trzeci w przedmiocie udostępnienia zasobów na rzecz
wykonawcy jako „pisemne zobowiązanie tych podmiotów ” nie stanowi w istocie
zobowiązania o charakterze cywilnoprawnym. Z punktu widzenia Zamawiającego,
przedmiotowe oświadczenie nie powoduje przyznania Zamawiającemu jakichkolwiek
roszczeń w stosunku do podmiotu składającego oświadczenie. Natomiast z punktu widzenia
wykonawcy podstawą udostępnienia zasobów jest odrębna relacja prawna wykonawcy i
podmiotu udostępniającego zasoby, w stosunku do którego przedmiotowe oświadczenie ma
charakter akcesoryjny. Świadczy o tym regulacja art. 26 ust. 2b zdanie 1 ustawy Pzp, gdzie
jednoznacznie wskazuje się na stosunki prawne pomiędzy wykonawcą a podmiotem
udostępniających zasoby, które z natury rzeczy są podstawą dysponowania odpowiednimi
zasobami oraz zdanie drugie ww. przepisu wskazujące na odrębny byt w postaci
oświadczenia będącego w istocie oświadczeniem wiedzy podmiotu udostępniającego zasoby
odnoszące się do treści podstawowego stosunku prawnego pomiędzy wykonawcą a
podmiotem udostępniającym zasoby. Podstawowym stosunkiem prawnym pomiędzy
wykonawcą a podmiotem udostępniającym zasoby może być umowa podwykonawcza, gdzie
oświadczenie podmiotu udostępniającego zasoby odnosi się do warunków takiej umowy,
umowa dzierżawy przedsiębiorstwa podmiotu udostępniającego, gdzie oświadczenie
podmiotu udostępniającego zasoby potwierdza zawarcie takiej umowy, umowa „wynajęcia
personelu” podmiotu udostępniającego, gdzie oświadczenie podmiotu udostępniającego
zasoby potwierdza zawarcie takiej umowy.
W każdym z takich przypadków oświadczenie podmiotu udostępniającego nie
stanowi samodzielnej podstawy udostępniania zasobów. Rolą zobowiązania, o którym mowa
w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp jest w istocie rzeczy zapewnienie Zamawiającemu możliwości
weryfikacji informacji przedstawianych przez wykonawcę w zakresie dysponowania
udostępnionymi zasobami. Oświadczenie to jest natomiast o tyle ważkie i miarodajne dla
Zamawiającego, gdyż złożenie przez podmiot udostępniający nieprawdziwego oświadczenia
jest przestępstwem ściganym z art. 305 k.k.
Nie ma przeszkód, jak podaje Odwołujący, aby wykonawca zamiast przedmiotowego
zobowiązania przedłożył umowę tworzącą pomiędzy wykonawcą a podmiotem
udostępniającym podstawowy stosunek prawny, na jakim oparto uprawnienie wykonawcy do
dysponowania zasobami podmiotu udostępniającego. Jednak taka umowa będzie innym
dowodem możliwym do zastosowania przez wykonawcę, o jakim mowa w art. 26 ust. 2b
ustawy Pzp. Odwołujący przywołuje w tym przedmiocie wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z
dnia 5 września 2013 r., sygn. akt: KIO 2030/13:
Dalej Odwołujący powołuje się na treść opinii zamieszczonej na stronach Urzędu
Zamówień Publicznych pt. „Zakres dokumentów, jakie przedstawia wykonawca na
potwierdzenie spełniania warunków podmiotowych, w sytuacji, w której korzysta z potencjału
podmiotu trzeciego” i powołane tam orzecznictwo TS UE potwierdzające, że oświadczenie
podmiotu udostępniającego zasoby ma na cel dowodowy a nie zobowiązaniowy. Powołuje
się również na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 1 lipca 2013 r., sygn. akt: KIO
1439/13 oraz wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 5 września 2013 r., sygn. akt: KIO
2030/13.
Podsumowując Odwołujący podkreślił, że zobowiązanie podmiotu udostępniającego
doświadczenie wykonawcy biorącemu udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego jest oświadczeniem wiedzy, podobnie jak referencje. Tym samym znajduje tu
zastosowanie, zdaniem Odwołującego, stanowisko wyrażone m.in. w wyrokach Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 12 października 2010 r., sygn. akt: KIO 2108/10 oraz z dnia 13
czerwca 2011 r., sygn. akt: KIO 1127/11, zgodnie z którym: „Obowiązujące przepisy prawa
zamówień publicznych nie zawierają żadnych unormowań dotyczących obowiązku czy prawa
zamawiającego do weryfikowania prawnego umocowania osób podpisujących referencje. ”
Tym samym, jak stwierdza Odwołujący, nie był obowiązany do wykazania umocowania
osoby podpisującej oświadczenie z dnia 21 stycznia 2014 do reprezentacji Passus Sp. z o.o.
Nadto, Odwołujący podniósł, że skutkiem regulacji art. 15 o KRS jest niemożność
powoływania się Zamawiającego na nieznajomość danych dotyczących rejestrowych
reprezentantów Passus Sp. z o.o., w szczególności w świetle dostępności informacji z KRS
na stronie www.ws.gov.pl. Powołuje się w tym przedmiocie na postanowienie NSA w
Warszawie z dnia 30 marca 2012 r., sygn. akt: I OSK 677/12.
Jednocześnie Odwołujący zwrócił uwagę, że zgodnie z treścią pełnomocnictwa z dnia
2 stycznia 2014 r., udzielonego przez Passus Sp. z o.o. E….. M………., zawiera ono
umocowanie pełnomocnika (pkt 3 pełnomocnictwa) do wszelkich oświadczeń woli i wiedzy w
związku z postępowaniem. Powyższe pełnomocnictwo nie odnosi się do żadnego
konkretnego postępowania ani nie ogranicza do postępowań, w których Passus bierze udział
w charakterze wykonawcy (odmiennie pkt 6).
Powyższa argumentacja nie narusza stanowiska odwołującego, iż zgodnie art. 95 § 1
k.c. do złożenia oświadczenia wiedzy nie jest możliwe udzielenie pełnomocnictwa. Tym
samym nie sposób uznać, iż Odwołujący może zostać skutecznie wykluczony z
postępowania z uwagi na nieprzedstawienie dokumentu, którego wystawienie stanowiłoby
nieważną czynność prawną.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W rozdziale VII ust. 2 SIWZ Zamawiający zawarł następujące postanowienie:
„Wykonawca powołujący się na zasoby podmiotu trzeciego musi złożyć wraz z ofertą
pisemne zobowiązanie podmiotu trzeciego (w formie oryginału) do oddania do dyspozycji
Wykonawcy niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonaniu zamówienia
oraz dowody, że osoba podpisująca takie zobowiązanie, była uprawniona do działania w
imieniu podmiotu trzeciego. Pełnomocnictwo należy składać w formie oryginału lub kopii
poświadczonej notarialnie za zgodność z oryginałem.”
Odwołujący składając ofertę nie przedłożył dokumentów potwierdzających spełnienie
warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia. W związku z
powyższym, pismem z dnia 29 stycznia 2014 r. Zamawiający wezwał Odwołującego do
przedłożenia
rzeczonych
dokumentów,
wskazując
jednocześnie
na
obowiązek
wyartykułowany w rozdziale VII ust. 2 SIWZ.
W odpowiedzi (pismo z dnia 3 lutego 2014 r.) Odwołujący przedłożył wykaz głównych
dostaw, dokumenty na potwierdzenie należytego wykonania zamówienia, zobowiązania
podmiotów trzecich do udostępnienia zasobów oraz jedno pełnomocnictwo. Wykonawca
oświadczył w Formularzu ofertowym, że polega na zasobach podmiotów trzecich w zakresie
dysponowania wiedzą i doświadczeniem, które nie będą brały udziału w realizacji
zamówienia, tj. Passus sp. z o.o. oraz Comtegra sp. z o.o.
Zamawiający dokonując oceny przedłożonych dokumentów stwierdził, że
„Wykonawca nie przedłożył dokumentów potwierdzających, że osoby podpisujące
zobowiązanie do oddania do dyspozycji Wykonawcy niezbędnych zasobów były uprawnione
do działania w imieniu podmiotu trzeciego. Wykonawca przedstawił tylko jedno
pełnomocnictwo dotyczące firmy Passus, ale nie załączył odpowiedniego dokumentu
rejestrowego. Jednocześnie w ocenie Zamawiającego przedstawione pełnomocnictwo nie
obejmuje czynności udostępnienia zasobów innym Wykonawcom. Ponadto ze złożonych
dokumentów dotyczących podmiotu trzeciego – Comtegra Sp. z o.o. nie wynikają informacje
opisane (…) w pkt. 1) - 4), co uniemożliwia Zamawiającemu ocenę, czy Wykonawca będzie
dysponował zasobami innych podmiotów w stopniu niezbędnym dla należytego wykonania
zamówienia oraz oceny, czy stosunek łączący wykonawcę z tymi podmiotami gwarantuje
rzeczywisty dostęp do ich zasobów. W związku z powyższym oraz mając na uwadze art. 22
ust. 5 ustawy Pzp zgodnie z którym warunki, o których mowa w ust. 1, oraz opis sposobu
dokonania oceny ich spełniania mają na celu zweryfikowanie zdolności Wykonawcy do
należytego wykonania udzielanego zamówienia Zamawiający wyklucza Wykonawcę z
postępowania, ponieważ nie wykazał on spełniania warunku udziału w postępowaniu
dotyczącego wiedzy i doświadczenia” (pismo z dnia 5 marca 2014 r.).
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że Odwołujący pomija, iż Zamawiający
wprost wyartykułował w treści SIWZ, jakie dokumenty należy przedstawić, w sytuacji, w
której wykonawca w celu wykazania warunków udziału w postępowaniu powołuje się na
zasoby podmiotu trzeciego (rozdział VII ust. 2 SIWZ). Analiza treści SIWZ wskazuje, że
Zamawiający realność udostępnienia potencjału innego podmiotu wiąże nie tylko z zakresem
przedmiotowym zobowiązania, ale również, co nie powinno budzić wątpliwości, z podmiotem
tegoż zobowiązania. Nie sposób sobie bowiem wyobrazić, aby weryfikacja zobowiązania
następowała jedynie na podstawie jego przedmiotu, w oderwaniu od podmiotu, który tego
zobowiązania udziela i skuteczności złożenia oświadczenia woli w tym przedmiocie. Izba stoi
na stanowisku, że skoro intencja Zamawiającego w sposób niebudzący wątpliwości została
w tym aspekcie ujawniona w SIWZ, nie będąc jednocześnie kwestionowaną przez żadnego z
wykonawców, zarówno na etapie formułowania postanowień SIWZ, jak i wezwania do
uzupełnienia dokumentów, to za nieuprawnione należy uznać w toku postępowania
odwoławczego żądanie pominięcia rzeczonych postanowień SIWZ na potrzeby prowadzonej
oceny ofert.
Odwołujący miał obowiązek wykazania, w świetle postanowień SIWZ i
przedmiotowego wezwania do przedłożenia dowodów, że osoba podpisująca zobowiązanie
jest uprawniona do działania w imieniu podmiotu trzeciego. Zamawiający jednocześnie
wyraźnie zastrzegł, że zobowiązanie wraz z wymaganymi dokumentami będzie stanowiło
podstawę do oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu. Umocowanie do działania
w imieniu podmiotu trzeciego może wprost wynikać z KRS (piastun), ale jego podstawę
stanowić może również pełnomocnictwo. Niezależnie jednak od źródła umocowania, wświetle postanowień SIWZ nie budzi wątpliwości, że rolą wykonawcy było przedstawienie
ciągu dokumentów, z których rzeczone umocowanie wynika. W konsekwencji zaniechanie
spełnienia przedmiotowych obowiązków winno skutkować, jak prawidłowo uznał
Zamawiający, wykluczeniem Wykonawcy z postępowania na podstawie przepisu art. 24 ust.
2 pkt 4 ustawy Pzp, a w konsekwencji ex lege uznaniem oferty za odrzuconą (art. 24 ust. 4
ustawy Pzp).
Odwołujący przedstawiając argumentację dla poparcia swoich twierdzeń skupia
swoją uwagę na regulacji przepisu art. 25 ust. 2 ustawy Pzp oraz § 1 ust. 1 i 6
rozporządzenia w sprawie dokumentów, nie dostrzegając jednocześnie, że Zamawiający w
SIWZ określił katalog dokumentów, jakie należy przedłożyć i żądanie to, wobec braku
skutecznego zakwestionowania, należy uznać za wiążące. W ocenie Izby, z pewnością nie
zasługuje na aprobatę żądanie Odwołującego, który nie czyniąc zadość wymaganiom
Zamawiającego domaga się pozytywnej oceny swoich działań. Takie postępowanie wprost
godziłoby w zasadę równego traktowania wykonawców.
Zdaniem Izby, nie do zaakceptowania jest stanowisko Odwołującego, że
zobowiązanie podmiotu trzeciego do udostępnienia zasobów niezależnie od źródła
powstania tego zobowiązania należy kwalifikować jako oświadczenie wiedzy. Nie sposób
przyjąć, że udostępnienie potencjału wymaga jedynie wiedzy udostępniającego, a wola nie
jest niezbędna. Wniosek taki, wbrew twierdzeniom Odwołującego, nie płynie z powołanego
orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, jak i Izby.
Czymś zgoła odmiennym jest powołanie się na źródło stosunku zobowiązaniowego i
złożenie oświadczenia w tym przedmiocie. Abstrahując jednak od oceny poprawności
takiego działania w świetle przepisu art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, stwierdzić należy, iż złożone
na wezwanie Zamawiającego oświadczenie w imieniu Passus Sp. z o.o. (zastrzeżone jako
tajemnica przedsiębiorstwa) jest klasycznym przykładem oświadczenia woli. Stanowi bowiem
zewnętrzny przejaw wewnętrznej decyzji (czyli powzięcia woli) wywołania określonych
skutków prawnych (art. 60 k.c.). Z tych przyczyn stanowisko Odwołującego, iż brak podstaw
do żądania wykazania umocowania osoby składającej oświadczenie wiedzy należy uznać za
niemające znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.
W tym miejscu należy zauważyć, że stanowisko Odwołującego jest niekonsekwentne
i w istocie argumentacja przedstawiona w odwołaniu stanowi element taktyki procesowej
nakierowanej na uzyskanie przez Odwołującego pożądanego skutku. Gdyby bowiem było
tak, jak twierdzi Odwołujący, że oświadczenie w przedmiocie udostępnienia zasobów
stanowi oświadczenie wiedzy, Odwołujący z pewnością nie przedstawiłby pełnomocnictwa
do działania w imieniu Passus Sp. z o.o. przez osobę składającą oświadczenie w tym
zakresie. Przedłożenie zaś rzeczonego pełnomocnictwa wskazuje, że sam Odwołujący
sporne oświadczenie z dnia 21 stycznia 2014 r. kwalifikował jako oświadczenie woli.
Nie sposób przychylić się również do twierdzeń Odwołującego, że ustalenie kręgu
osób umocowanych do działania w imieniu wykonawcy obciąża Zamawiającego. W ocenie
Izby, z zasady jawności wpisów w KRS (art. 15 ustawy o KRS) nie można wywodzić dla
Zamawiającego obowiązków, które wprost w treści SIWZ zostały zastrzeżone dla
wykonawców, a nadto nie dają się pogodzić z zasadami prowadzenia postępowania, w tym z
zasadą pisemności (art. 9 ust. 1 ustawy Pzp).
Jeśli idzie zaś o pełnomocnictwo udzielone E…….. M………. do działania w imieniu
Passus Sp. z o.o. to w ocenie Izby, zakres przedmiotowego pełnomocnictwa, wbrew
stanowisku Zamawiającego, pozwalał na składanie oświadczeń w zakresie udostępnienia
potencjału podmiotu trzeciego. Zważywszy na zastrzeżenie przedmiotowego dokumentu jako
tajemnicy przedsiębiorstwa wskazać jedynie należy, iż w zakresie pkt 3. przedmiotowego
pełnomocnictwa mieści się uprawnienie do działania w spornym zakresie.
Reasumując stwierdzić należy, iż wyartykułowany przez Zamawiającego w SIWZ
obowiązek wykazania umocowania do działania w imieniu podmiotu trzeciego, który
udostępnia zasoby wykonawcy, celem dokonania oceny w zakresie skuteczności złożenia
oświadczenia woli w tym przedmiocie, a w konsekwencji spełniania warunków udziału w
postępowaniu należy uznać za wiążący wykonawców i tym samym stanowiący wzorzec do
oceny w tym przedmiocie.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie art.
192 ust. 9 i 10 w zw. z § 3 pkt 1 lit. a oraz pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41,
poz. 238), zaliczając do kosztów postępowania odwoławczego wpis od każdego z odwołań w
wysokości 15.000,00 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika Odwołującego w kwocie 3.600,00
zł (w sprawie o sygn. akt: KIO 470/14).
Przewodniczący: …………………
Członkowie:
…………………
…………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
