rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-06-12
rok: 2014
data dokumentu: 2014-06-12
rok: 2014
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 1133/14
KIO 1133/14
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 czerwca 2014 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 4 czerwca 2014 r. przez
wykonawcę J. W. i M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U.
„VORTEX” W & W sp. c. J. W. & M. W. z siedzibą w Pelplinie, Plac Grunwaldzki 8, 83-
130
Pelplin
w postępowaniu prowadzonym przez Technikum Leśne w Białowieży, ul. Park
Dyrekcyjny 1A, 17-230 Białowieża
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 4 czerwca 2014 r. przez
wykonawcę J. W. i M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U.
„VORTEX” W & W sp. c. J. W. & M. W. z siedzibą w Pelplinie, Plac Grunwaldzki 8, 83-
130
Pelplin
w postępowaniu prowadzonym przez Technikum Leśne w Białowieży, ul. Park
Dyrekcyjny 1A, 17-230 Białowieża
orzeka:
1.uwzględnia odwołanie i nakazuje: unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, unieważnienie czynności odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawcę J. W. i M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U.
„VORTEX” W & W sp. c. J. W. & M. W. z siedzibą w Pelplinie oraz nakazuje dokonanie
ponownej czynności badania i oceny ofert z udziałem oferty wykonawcy J. W.ej
i M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U. „VORTEX” W & W
sp.
c.
J.
W.
&
M.
W.
z
siedzibą
w Pelplinie
2.kosztami postępowania obciąża Technikum Leśne w Białowieży, ul. Park
Dyrekcyjny 1A, 17-230 Białowieża i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 00 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę J. W.
i M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U.
„VORTEX” W & W sp. c. J. W. & M. W. z siedzibą w Pelplinie, Plac
Grunwaldzki 8, 83-130 Pelplin tytułem wpisu od odwołania
2.2.
zasądza od Technikum Leśnego w Białowieży, ul. Park Dyrekcyjny 1A,
17-230 Białowieża na rzecz wykonawcy J. W.ej i M. W. prowadzących
działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U. „VORTEX” W & W sp. c. J. W. &
M. W. z siedzibą w Pelplinie, Plac Grunwaldzki 8, 83-130 Pelplin kwotę 13 600
zł 00 gr (słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Białymstoku.
Przewodniczący: ……….………
Sygn. akt: KIO 1133/14
U z a s a d n i e n i e
Technikum Leśne w Białowieży, zwane dalej „zamawiającym”, działając na podstawie
przepisów ustawy dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r.,
poz. 907), zwanej dalej „ustawą Pzp”, prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie zamówienia na „Wykonanie robót budowlanych polegających na
wykonaniu instalacji dźwiękowego systemu ostrzegawczego wraz z dostosowaniem punktu
zasilania elektrycznego 230V dla potrzeb instalacji DSO w budynku Internatu przy
Technikum Leśnym w Białowieży”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie
Zamówień Publicznych z dnia 18 kwietnia 2014 r., poz. 134876.
W dniu 30 maja 2014 r., poprzez zamieszczenie ogłoszenia o wynikach
postępowania na swojej stronie internetowej, zamawiający poinformował wykonawcę J. W. i
M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U. „VORTEX” W & W sp. c.
J. W. & M. W. z siedzibą w Pelplinie, zwanego dalej „odwołującym”, o odrzucenie jego oferty
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, tj. z uwagi na rażąco niską cenę w stosunku do
zamówienia.
W dniu 4 czerwca 2014 r. (pocztą elektroniczną) odwołujący wniósł odwołanie do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wpływ pisma do zamawiającego w dniu 4 czerwca
2014 r.) wobec czynności zamawiającego niezgodnych z przepisami ustawy Pzp, tj.:
1. od czynności zamawiającego polegającej na odrzuceniu oferty odwołującego z
postępowania o udzielenie zamówienia
2. od czynności wyboru oferty wykonawcy „Delta” Spółka Jawna K., H. z siedzibą w
Białymstoku jako oferty najkorzystniejszej.
zarzucając zamawiającemu naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez jego bezpodstawne zastosowanie i błędne
uznanie, iż oferta odwołującego zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia
2. art. 91 ust 1 ustawy Pzp poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji gdy oferta
wykonawcy „Delta” Spółka Jawna K., H. z siedzibą w Białymstoku nie była ofertą
najkorzystniejszą
3. art. 7 ust 1 ustawy Pzp poprzez prowadzenie postępowania w sposób naruszający
zasadę wyrażoną w treści tego przepisu, w tym w szczególności poprzez brak
zawarcia w informacji o odrzuceniu oferty odwołującego, wskazania uzasadnienia
faktycznego powodów uznania jego oferty jako zawierającej rażąco niską cenę, czym
czyni niemożliwym odniesienie się do argumentacji zamawiającego i powoduje
niemożność skutecznej ochrony jego interesów
4. art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w związku z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie przez zamawiającego przesłania informacji o odrzuceniu ze wskazaniem
podstawy prawnej i faktycznej
5. art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przeprowadzenie postępowania z naruszeniem
zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji.
Jednocześnie odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie
zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego z postępowania o
udzielenie zamówienia
2. unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
3. powtórzenia czynności badania i oceny oferty odwołującego
4. powtórzenia czynności wyboru oferty oraz dokonania wyboru odwołującego jako
oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący wskazał m.in., iż zamawiający w informacji o
wyniku postępowania nie wskazał żadnego uzasadnienia faktycznego ani merytorycznego
decyzji o odrzuceniu jego oferty, jak również nie sprecyzował powodów, dla których uznał
ofertę odwołującego za ofertę zawierającą rażąco niską cenę. Takie zachowanie
zamawiającego narusza przepis art. 92 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, w
tym art. 7 ustawy Pzp, poprzez uniemożliwienie odwołującemu poznania podstaw odrzucenia
oferty. Odwołujący nie może domyślać się bowiem motywów decyzji dotyczących odrzucenia
jego oferty.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp odwołujący podniósł, iż
ceny zaoferowane przez innych wykonawców w tym postępowaniu są cenami zbliżonymi,
tym bardziej, iż zamawiający w niniejszym postępowaniu oprócz kryterium ceny w 80%, brał
również pod uwagę długość realizacji prac objętych niniejszym postępowaniem i powyższe
kryterium miało wpływ na cenę w wielkości 20%. Odwołujący zaoferował wykonanie prac w
terminie 14 dni, a wybrana oferta przewidywała wykonanie przedmiotu zamówienia w
terminie 32 dni. Tak więc oferta odwołującego była korzystniejsza, w tym zakresie, od ofert
pozostałych wykonawców. Oferta odwołującego była także najkorzystniejsza pod względem
ceny. Nie bez znaczenia jest to, iż odwołujący dokonując zakupu urządzeń niezbędnych do
wykonania przedmiotu zamówienia, opłacać będzie VAT w wysokości 23%, a następnie
sprzeda te urządzenia wraz z wykonanymi pracami na rzecz zamawiającego z stawką VAT 8
%. Powyższe powoduje, iż odwołujący uprawniony będzie z wystąpieniem z wnioskiem do
Urzędu Skarbowego o zwrotu różnicy podatku VAT w wysokości 15 % jako podatku
nadpłaconego lub rozliczenia tego podatku przy kolejnym realizowanym zamówieniu, co
pozwoli mu „zaoszczędzić ” różnice podatku VAT. Także na zaoferowanie przez
odwołującego tak korzystnej stawki ma wpływ, krótki okres wykonywania przedmiotu
zamówienia, przy użyciu własnego zaplecza technicznego z uwzględnieniu wprowadzonego
do przedsiębiorstwa systemu zarządzania jakością. Skoro odwołujący wynegocjował stawki
za jedną dobę pobytu pracownika w kwocie 20,00 zł brutto w internacie Technikum, to bez
wątpienia jest to bardzo korzystna stawka powodująca, iż jego cena może być bardziej
korzystna od pozostałych oferentów. Także wprowadzony system zarządzania jakością i
nowatorska technologia wykonania pozwoliły skrócić termin realizacji prac do 14 dni, co
także wpływa bardzo korzystnie na cenę i zmniejsza koszty wytworzenia przedmiotu umowy
o kolejne ok. 20 %.
Nadto dodał, iż punktem odniesienia dla oceny, czy cena jest rażąco niska, jest
przedmiot zamówienia i jego wartość. Za ofertę z rażąco niską ceną można uznać ofertę z
ceną niewiarygodną nierealistyczną w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień.
Oznacza to cenę znacząco odbiegającą od cen przyjętych, wskazującą na fakt realizacji
zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi, dostawy lub roboty budowlanej. W
niniejszym stanie faktycznym zamawiający, w swym wezwaniu z dnia 9 maja 2014 roku nie
wskazał, ani jednej ceny (pozycji), która w jego ocenie jest rażąco niska, poprosił tylko o
podanie producentów dostarczanych urządzeń i podanie urządzeń niezbędnych do instalacji.
Na przesłane wezwanie pomimo tego, iż naruszało ono przepisy ustawy o zamówieniach
publicznych odwołujący szczegółowo odpowiedział i wskazał żądane informacje, a mimo to
jego oferta został odrzucona.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ, złożone oferty,
jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone podczas rozprawy,
skład orzekający Izby zważył co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, jak również stwierdziła, że wypełniono
przesłanki istnienia interesu odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby merytorycznie rozpoznał złożone
odwołanie, uznając iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
potwierdził się.
Izba ustaliła, iż zamawiający, w dniu 30 maja 2014 r., zamieścił na swej stronie
internetowej „ogłoszenie o wyniku postępowania”, informując wykonawców m.in. o tym, iż
oferta odwołującego „podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 z uwagi na rażąco
niską cenę w stosunku do zamówienia”.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp niezwłocznie po wyborze oferty
najkorzystniejszej zamawiający zawiadamia wykonawców, którzy złożyli oferty, m.in. o
wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, podając uzasadnienie faktyczne i prawne.
Zamawiający powinien więc podać wszystkie podstawy, a zwłaszcza wszystkie okoliczności
faktyczne, w związku z którymi odrzucenie oferty nastąpiło. Uzasadnienie faktyczne powinno
wyczerpująco opisywać przyczyny, jakie legły u podstaw decyzji zamawiającego, by
wykonawca miał możliwość ewentualnego odniesienia się do nich przy wnoszeniu
odwołania. Wykonawca może bowiem swoim odwołaniem objąć i zakwestionować tylko
wskazane przez zamawiającego powody odrzucenia jego oferty. Wykonawcy nie mogą i nie
powinni domyślać się innych podstaw faktycznych czynności zamawiającego, niż zostały im
w pisemnej informacji o wyborze zakomunikowane, a w szczególności dowiadywać się
powyższego dopiero na rozprawie przed Izbą. Tymczasem poza wskazaniem podstawy
prawnej odrzucenia oferty odwołującego zamawiający nie podał żadnych okoliczności
faktycznych, które zdecydowały o jej odrzuceniu. Przekazana przez niego informacja jest
ogólnikowa, a tym samym nie czyni zadość wymogom z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp potwierdził się.
Izba ustaliła, iż zamawiający przed otwarciem ofert podał „wysokość środków, jakie
przeznaczył na realizację zamówienia – 292.000,00 zł brutto”.
W przedmiotowym postępowaniu złożono 5 ofert (oferta nr 1 - 248.400,00 zł brutto;
oferta nr 2 (odwołującego) - 214.920,00 zł brutto; oferta nr 3 - 264.600,00 zł brutto; oferta nr
4 - 285.077,10 zł brutto oraz oferta nr 5 - 255.798,00 zł brutto).
Zamawiający, pismem z dnia 9 maja 2014 r., działając na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp, zwrócił się do odwołującego o wyjaśnienie skalkulowania oferty i podanie:
1. „kosztów materiałów i urządzeń potrzebnych do instalacji DSO oraz podanie
producentów tych urządzeń
2. kosztów materiałów i urządzeń potrzebnych przy dostosowaniu zasilania
elektrycznego do potrzeb instalacji DSO
3. wyjaśnienie krótkiego terminu realizacji robót”.
Odwołujący, pismem z dnia 15 maja 2014 r., wskazał, iż cena jego oferty stanowi
bilans sprzyjających i dostępnych wykonawcy warunków cenotwórczych wykonania
zamówienia, podając na czym one polegają. Nadto odpowiadając na pytania zamawiającego
podał:
„8) Koszt urządzeń potrzebnych do instalacji DSO to 98.000,00 netto, a producentem
Systemu DSO jest Firma BOSCH, szafa dystrybucyjna rack 42U Firmy MERAWEX. Koszt
materiałów instalacyjnych potrzebnych do instalacji DSO wyniesie 210.000,00 netto.
Producenci:
-przewody BITNER
-koryta ABAX
-kołki, uchwyty HILTI
9) Koszt urządzeń potrzebnych przy dostosowaniu zasilania elektrycznego do potrzeb
instalacji DSO to 2.600,00 netto.
Koszt materiałów potrzebnych przy dostosowywaniu zasilania elektrycznego do potrzeb
instalacji DSO to 2.900,00 netto”,
jak również wskazał okoliczności, które spowodowały zaoferowanie wykonania zamówienia
w 14 dni, oświadczając jednocześnie, iż w cenie oferty zostało uwzględnione wykonanie
wszystkich czynności wyszczególnionych w SIWZ, w szczególności w opisie przedmiotu
zamówienia, oraz został uwzględniony zysk w wysokości 15%.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
W niniejszym stanie faktycznym zamawiający, jak podniósł na rozprawie, powziął
wątpliwości co do ceny zaoferowanej przez odwołującego jako ceny, za którą nie jest
możliwa realizacja przedmiotu zamówienia. Zamawiający uznał bowiem, iż cena wskazana
przez tego odwołującego jest ceną nierealną.
W postępowaniu złożono 5 ofert. Niemniej jednak ceny zaoferowane przez
poszczególnych wykonawców były zbliżone do cen ofert konkurentów, jak i kwoty, którą
zamawiający podał jako kwotę, którą zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia, tj.
292.000,00 zł. (protokół z otwarcia ofert). Z akt sprawy nie wynika jaka jest wartość
szacunkowa zamówienia. Jednak zamawiający oświadczył na rozprawie, iż wartość ta
wynosi 489.992,36 zł brutto i ustalona została na podstawie kosztorysu inwestorskiego.
Zamawiający dokonując badania ofert w celu ustalenia, czy nie ma do czynienia z
ceną rażąco niską, powinien cenę zaproponowaną w ofercie odnieść do ustalonej przez
siebie wartości zamówienia, jak również do cen innych ofert. W tym stanie faktycznym ceny
ofert są porównywalne z ceną zaoferowaną przez odwołującego, natomiast różnią się od
ceny ustalonej na podstawie kosztorysu inwestorskiego. Ceny te nie różnią się przy tym
znacznie od kwoty jaką zamawiający podał jako kwotę, którą zamierza przeznaczyć na
realizację tego zamówienia. Z zestawienia tych kwot (cen ofert poszczególnych
wykonawców) wynika, że cena ofertowa odwołującego stanowi około 73% kwoty jaką
zamawiający zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia. Różnica ta nie oznacza
jednak, że cena oferty odwołującego jest rażąco niska. Cena oferty odwołującego mieści się
w granicach cen rynkowych. Jest bowiem zbliżona do cen ofert zaoferowanych, w tym
konkretnym postępowaniu, przez innych wykonawców. Różnice w cenach tych ofert są
bowiem niewielkie. Taka rozpiętość cen jest naturalna w postępowaniu o zamówienie
publiczne, a udzielenie zamówienia spełniającego oczekiwania zamawiającego z jak
najniższą ceną jest celem udzielania zamówień w trybach konkurencyjnych. Nie można więc
z faktu zaoferowania ceny niższej niż inni wykonawcy wywodzić tezy o rażąco niskiej cenie w
sytuacji, gdy cena ta nie odbiega w sposób istotny od realiów rynkowych. Oznacza to, iż nie
było podstaw, aby wzywać odwołującego do składania wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp.
Niemniej jednak zamawiający, wzywając odwołującego do złożenia wyjaśnień w
trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, zadał konkretne pytania, na które odwołujący udzielił
jednoznacznych i szczegółowych odpowiedzi, adekwatnych do treści skierowanego
zapytania. Nadto podał szereg okoliczności, które miały wpływ na wysokość skalkulowanej
przez niego ceny, tym samym uzasadniając przyczyny, dla których cena została
skalkulowana na takim a nie innym poziomie. To zamawiający w sposób całkowicie
nieuprawniony uznał, iż cena oferty odwołującego jest rażąco niska. Porównywał ceny
produktów – jak sam oświadczył na rozprawie - do cen katalogowych, które jak słusznie
podniósł odwołujący są cenami detalicznymi i nie mogą w tym stanie faktycznym (w obliczu
bardzo szczegółowych wyjaśnień odwołującego) stanowić potwierdzenia tezy, iż wykonawca
za realizacje przedmiotu zamówienia podał cenę rażąco niską. Dlatego też Izba uznała, iż
zarzut ten potwierdzi się.
Izba stwierdziła naruszenie przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp wskazanych
przez odwołującego w treści wniesionego odwołania.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono, jak w sentencji.
Izba w poczet materiału dowodowego zaliczyła dokumentację przedmiotowego
postępowania.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz § 5
ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), tj. stosownie do wyniku
postępowania, uwzględniając koszty wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w
wysokości 3 600,00 zł, na podstawie faktury złożonej do akt sprawy.
Przewodniczący: ……….………
1.uwzględnia odwołanie i nakazuje: unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, unieważnienie czynności odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawcę J. W. i M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U.
„VORTEX” W & W sp. c. J. W. & M. W. z siedzibą w Pelplinie oraz nakazuje dokonanie
ponownej czynności badania i oceny ofert z udziałem oferty wykonawcy J. W.ej
i M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U. „VORTEX” W & W
sp.
c.
J.
W.
&
M.
W.
z
siedzibą
w Pelplinie
2.kosztami postępowania obciąża Technikum Leśne w Białowieży, ul. Park
Dyrekcyjny 1A, 17-230 Białowieża i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 00 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę J. W.
i M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U.
„VORTEX” W & W sp. c. J. W. & M. W. z siedzibą w Pelplinie, Plac
Grunwaldzki 8, 83-130 Pelplin tytułem wpisu od odwołania
2.2.
zasądza od Technikum Leśnego w Białowieży, ul. Park Dyrekcyjny 1A,
17-230 Białowieża na rzecz wykonawcy J. W.ej i M. W. prowadzących
działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U. „VORTEX” W & W sp. c. J. W. &
M. W. z siedzibą w Pelplinie, Plac Grunwaldzki 8, 83-130 Pelplin kwotę 13 600
zł 00 gr (słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Białymstoku.
Przewodniczący: ……….………
Sygn. akt: KIO 1133/14
U z a s a d n i e n i e
Technikum Leśne w Białowieży, zwane dalej „zamawiającym”, działając na podstawie
przepisów ustawy dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r.,
poz. 907), zwanej dalej „ustawą Pzp”, prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie zamówienia na „Wykonanie robót budowlanych polegających na
wykonaniu instalacji dźwiękowego systemu ostrzegawczego wraz z dostosowaniem punktu
zasilania elektrycznego 230V dla potrzeb instalacji DSO w budynku Internatu przy
Technikum Leśnym w Białowieży”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie
Zamówień Publicznych z dnia 18 kwietnia 2014 r., poz. 134876.
W dniu 30 maja 2014 r., poprzez zamieszczenie ogłoszenia o wynikach
postępowania na swojej stronie internetowej, zamawiający poinformował wykonawcę J. W. i
M. W. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U. „VORTEX” W & W sp. c.
J. W. & M. W. z siedzibą w Pelplinie, zwanego dalej „odwołującym”, o odrzucenie jego oferty
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, tj. z uwagi na rażąco niską cenę w stosunku do
zamówienia.
W dniu 4 czerwca 2014 r. (pocztą elektroniczną) odwołujący wniósł odwołanie do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wpływ pisma do zamawiającego w dniu 4 czerwca
2014 r.) wobec czynności zamawiającego niezgodnych z przepisami ustawy Pzp, tj.:
1. od czynności zamawiającego polegającej na odrzuceniu oferty odwołującego z
postępowania o udzielenie zamówienia
2. od czynności wyboru oferty wykonawcy „Delta” Spółka Jawna K., H. z siedzibą w
Białymstoku jako oferty najkorzystniejszej.
zarzucając zamawiającemu naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez jego bezpodstawne zastosowanie i błędne
uznanie, iż oferta odwołującego zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia
2. art. 91 ust 1 ustawy Pzp poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji gdy oferta
wykonawcy „Delta” Spółka Jawna K., H. z siedzibą w Białymstoku nie była ofertą
najkorzystniejszą
3. art. 7 ust 1 ustawy Pzp poprzez prowadzenie postępowania w sposób naruszający
zasadę wyrażoną w treści tego przepisu, w tym w szczególności poprzez brak
zawarcia w informacji o odrzuceniu oferty odwołującego, wskazania uzasadnienia
faktycznego powodów uznania jego oferty jako zawierającej rażąco niską cenę, czym
czyni niemożliwym odniesienie się do argumentacji zamawiającego i powoduje
niemożność skutecznej ochrony jego interesów
4. art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w związku z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie przez zamawiającego przesłania informacji o odrzuceniu ze wskazaniem
podstawy prawnej i faktycznej
5. art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przeprowadzenie postępowania z naruszeniem
zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji.
Jednocześnie odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie
zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego z postępowania o
udzielenie zamówienia
2. unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
3. powtórzenia czynności badania i oceny oferty odwołującego
4. powtórzenia czynności wyboru oferty oraz dokonania wyboru odwołującego jako
oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący wskazał m.in., iż zamawiający w informacji o
wyniku postępowania nie wskazał żadnego uzasadnienia faktycznego ani merytorycznego
decyzji o odrzuceniu jego oferty, jak również nie sprecyzował powodów, dla których uznał
ofertę odwołującego za ofertę zawierającą rażąco niską cenę. Takie zachowanie
zamawiającego narusza przepis art. 92 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, w
tym art. 7 ustawy Pzp, poprzez uniemożliwienie odwołującemu poznania podstaw odrzucenia
oferty. Odwołujący nie może domyślać się bowiem motywów decyzji dotyczących odrzucenia
jego oferty.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp odwołujący podniósł, iż
ceny zaoferowane przez innych wykonawców w tym postępowaniu są cenami zbliżonymi,
tym bardziej, iż zamawiający w niniejszym postępowaniu oprócz kryterium ceny w 80%, brał
również pod uwagę długość realizacji prac objętych niniejszym postępowaniem i powyższe
kryterium miało wpływ na cenę w wielkości 20%. Odwołujący zaoferował wykonanie prac w
terminie 14 dni, a wybrana oferta przewidywała wykonanie przedmiotu zamówienia w
terminie 32 dni. Tak więc oferta odwołującego była korzystniejsza, w tym zakresie, od ofert
pozostałych wykonawców. Oferta odwołującego była także najkorzystniejsza pod względem
ceny. Nie bez znaczenia jest to, iż odwołujący dokonując zakupu urządzeń niezbędnych do
wykonania przedmiotu zamówienia, opłacać będzie VAT w wysokości 23%, a następnie
sprzeda te urządzenia wraz z wykonanymi pracami na rzecz zamawiającego z stawką VAT 8
%. Powyższe powoduje, iż odwołujący uprawniony będzie z wystąpieniem z wnioskiem do
Urzędu Skarbowego o zwrotu różnicy podatku VAT w wysokości 15 % jako podatku
nadpłaconego lub rozliczenia tego podatku przy kolejnym realizowanym zamówieniu, co
pozwoli mu „zaoszczędzić ” różnice podatku VAT. Także na zaoferowanie przez
odwołującego tak korzystnej stawki ma wpływ, krótki okres wykonywania przedmiotu
zamówienia, przy użyciu własnego zaplecza technicznego z uwzględnieniu wprowadzonego
do przedsiębiorstwa systemu zarządzania jakością. Skoro odwołujący wynegocjował stawki
za jedną dobę pobytu pracownika w kwocie 20,00 zł brutto w internacie Technikum, to bez
wątpienia jest to bardzo korzystna stawka powodująca, iż jego cena może być bardziej
korzystna od pozostałych oferentów. Także wprowadzony system zarządzania jakością i
nowatorska technologia wykonania pozwoliły skrócić termin realizacji prac do 14 dni, co
także wpływa bardzo korzystnie na cenę i zmniejsza koszty wytworzenia przedmiotu umowy
o kolejne ok. 20 %.
Nadto dodał, iż punktem odniesienia dla oceny, czy cena jest rażąco niska, jest
przedmiot zamówienia i jego wartość. Za ofertę z rażąco niską ceną można uznać ofertę z
ceną niewiarygodną nierealistyczną w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień.
Oznacza to cenę znacząco odbiegającą od cen przyjętych, wskazującą na fakt realizacji
zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi, dostawy lub roboty budowlanej. W
niniejszym stanie faktycznym zamawiający, w swym wezwaniu z dnia 9 maja 2014 roku nie
wskazał, ani jednej ceny (pozycji), która w jego ocenie jest rażąco niska, poprosił tylko o
podanie producentów dostarczanych urządzeń i podanie urządzeń niezbędnych do instalacji.
Na przesłane wezwanie pomimo tego, iż naruszało ono przepisy ustawy o zamówieniach
publicznych odwołujący szczegółowo odpowiedział i wskazał żądane informacje, a mimo to
jego oferta został odrzucona.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ, złożone oferty,
jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone podczas rozprawy,
skład orzekający Izby zważył co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, jak również stwierdziła, że wypełniono
przesłanki istnienia interesu odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby merytorycznie rozpoznał złożone
odwołanie, uznając iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
potwierdził się.
Izba ustaliła, iż zamawiający, w dniu 30 maja 2014 r., zamieścił na swej stronie
internetowej „ogłoszenie o wyniku postępowania”, informując wykonawców m.in. o tym, iż
oferta odwołującego „podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 z uwagi na rażąco
niską cenę w stosunku do zamówienia”.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp niezwłocznie po wyborze oferty
najkorzystniejszej zamawiający zawiadamia wykonawców, którzy złożyli oferty, m.in. o
wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, podając uzasadnienie faktyczne i prawne.
Zamawiający powinien więc podać wszystkie podstawy, a zwłaszcza wszystkie okoliczności
faktyczne, w związku z którymi odrzucenie oferty nastąpiło. Uzasadnienie faktyczne powinno
wyczerpująco opisywać przyczyny, jakie legły u podstaw decyzji zamawiającego, by
wykonawca miał możliwość ewentualnego odniesienia się do nich przy wnoszeniu
odwołania. Wykonawca może bowiem swoim odwołaniem objąć i zakwestionować tylko
wskazane przez zamawiającego powody odrzucenia jego oferty. Wykonawcy nie mogą i nie
powinni domyślać się innych podstaw faktycznych czynności zamawiającego, niż zostały im
w pisemnej informacji o wyborze zakomunikowane, a w szczególności dowiadywać się
powyższego dopiero na rozprawie przed Izbą. Tymczasem poza wskazaniem podstawy
prawnej odrzucenia oferty odwołującego zamawiający nie podał żadnych okoliczności
faktycznych, które zdecydowały o jej odrzuceniu. Przekazana przez niego informacja jest
ogólnikowa, a tym samym nie czyni zadość wymogom z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp potwierdził się.
Izba ustaliła, iż zamawiający przed otwarciem ofert podał „wysokość środków, jakie
przeznaczył na realizację zamówienia – 292.000,00 zł brutto”.
W przedmiotowym postępowaniu złożono 5 ofert (oferta nr 1 - 248.400,00 zł brutto;
oferta nr 2 (odwołującego) - 214.920,00 zł brutto; oferta nr 3 - 264.600,00 zł brutto; oferta nr
4 - 285.077,10 zł brutto oraz oferta nr 5 - 255.798,00 zł brutto).
Zamawiający, pismem z dnia 9 maja 2014 r., działając na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp, zwrócił się do odwołującego o wyjaśnienie skalkulowania oferty i podanie:
1. „kosztów materiałów i urządzeń potrzebnych do instalacji DSO oraz podanie
producentów tych urządzeń
2. kosztów materiałów i urządzeń potrzebnych przy dostosowaniu zasilania
elektrycznego do potrzeb instalacji DSO
3. wyjaśnienie krótkiego terminu realizacji robót”.
Odwołujący, pismem z dnia 15 maja 2014 r., wskazał, iż cena jego oferty stanowi
bilans sprzyjających i dostępnych wykonawcy warunków cenotwórczych wykonania
zamówienia, podając na czym one polegają. Nadto odpowiadając na pytania zamawiającego
podał:
„8) Koszt urządzeń potrzebnych do instalacji DSO to 98.000,00 netto, a producentem
Systemu DSO jest Firma BOSCH, szafa dystrybucyjna rack 42U Firmy MERAWEX. Koszt
materiałów instalacyjnych potrzebnych do instalacji DSO wyniesie 210.000,00 netto.
Producenci:
-przewody BITNER
-koryta ABAX
-kołki, uchwyty HILTI
9) Koszt urządzeń potrzebnych przy dostosowaniu zasilania elektrycznego do potrzeb
instalacji DSO to 2.600,00 netto.
Koszt materiałów potrzebnych przy dostosowywaniu zasilania elektrycznego do potrzeb
instalacji DSO to 2.900,00 netto”,
jak również wskazał okoliczności, które spowodowały zaoferowanie wykonania zamówienia
w 14 dni, oświadczając jednocześnie, iż w cenie oferty zostało uwzględnione wykonanie
wszystkich czynności wyszczególnionych w SIWZ, w szczególności w opisie przedmiotu
zamówienia, oraz został uwzględniony zysk w wysokości 15%.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
W niniejszym stanie faktycznym zamawiający, jak podniósł na rozprawie, powziął
wątpliwości co do ceny zaoferowanej przez odwołującego jako ceny, za którą nie jest
możliwa realizacja przedmiotu zamówienia. Zamawiający uznał bowiem, iż cena wskazana
przez tego odwołującego jest ceną nierealną.
W postępowaniu złożono 5 ofert. Niemniej jednak ceny zaoferowane przez
poszczególnych wykonawców były zbliżone do cen ofert konkurentów, jak i kwoty, którą
zamawiający podał jako kwotę, którą zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia, tj.
292.000,00 zł. (protokół z otwarcia ofert). Z akt sprawy nie wynika jaka jest wartość
szacunkowa zamówienia. Jednak zamawiający oświadczył na rozprawie, iż wartość ta
wynosi 489.992,36 zł brutto i ustalona została na podstawie kosztorysu inwestorskiego.
Zamawiający dokonując badania ofert w celu ustalenia, czy nie ma do czynienia z
ceną rażąco niską, powinien cenę zaproponowaną w ofercie odnieść do ustalonej przez
siebie wartości zamówienia, jak również do cen innych ofert. W tym stanie faktycznym ceny
ofert są porównywalne z ceną zaoferowaną przez odwołującego, natomiast różnią się od
ceny ustalonej na podstawie kosztorysu inwestorskiego. Ceny te nie różnią się przy tym
znacznie od kwoty jaką zamawiający podał jako kwotę, którą zamierza przeznaczyć na
realizację tego zamówienia. Z zestawienia tych kwot (cen ofert poszczególnych
wykonawców) wynika, że cena ofertowa odwołującego stanowi około 73% kwoty jaką
zamawiający zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia. Różnica ta nie oznacza
jednak, że cena oferty odwołującego jest rażąco niska. Cena oferty odwołującego mieści się
w granicach cen rynkowych. Jest bowiem zbliżona do cen ofert zaoferowanych, w tym
konkretnym postępowaniu, przez innych wykonawców. Różnice w cenach tych ofert są
bowiem niewielkie. Taka rozpiętość cen jest naturalna w postępowaniu o zamówienie
publiczne, a udzielenie zamówienia spełniającego oczekiwania zamawiającego z jak
najniższą ceną jest celem udzielania zamówień w trybach konkurencyjnych. Nie można więc
z faktu zaoferowania ceny niższej niż inni wykonawcy wywodzić tezy o rażąco niskiej cenie w
sytuacji, gdy cena ta nie odbiega w sposób istotny od realiów rynkowych. Oznacza to, iż nie
było podstaw, aby wzywać odwołującego do składania wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp.
Niemniej jednak zamawiający, wzywając odwołującego do złożenia wyjaśnień w
trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, zadał konkretne pytania, na które odwołujący udzielił
jednoznacznych i szczegółowych odpowiedzi, adekwatnych do treści skierowanego
zapytania. Nadto podał szereg okoliczności, które miały wpływ na wysokość skalkulowanej
przez niego ceny, tym samym uzasadniając przyczyny, dla których cena została
skalkulowana na takim a nie innym poziomie. To zamawiający w sposób całkowicie
nieuprawniony uznał, iż cena oferty odwołującego jest rażąco niska. Porównywał ceny
produktów – jak sam oświadczył na rozprawie - do cen katalogowych, które jak słusznie
podniósł odwołujący są cenami detalicznymi i nie mogą w tym stanie faktycznym (w obliczu
bardzo szczegółowych wyjaśnień odwołującego) stanowić potwierdzenia tezy, iż wykonawca
za realizacje przedmiotu zamówienia podał cenę rażąco niską. Dlatego też Izba uznała, iż
zarzut ten potwierdzi się.
Izba stwierdziła naruszenie przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp wskazanych
przez odwołującego w treści wniesionego odwołania.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono, jak w sentencji.
Izba w poczet materiału dowodowego zaliczyła dokumentację przedmiotowego
postępowania.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz § 5
ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), tj. stosownie do wyniku
postępowania, uwzględniając koszty wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w
wysokości 3 600,00 zł, na podstawie faktury złożonej do akt sprawy.
Przewodniczący: ……….………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
