rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-06-25
rok: 2021
data dokumentu: 2021-06-25
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 1572/21
KIO 1572/21
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Agata Mikołajczyk, Aleksandra Patyk, Emilia Garbala Protokolant: Aldona Karpińska
Przewodniczący: Agata Mikołajczyk, Aleksandra Patyk, Emilia Garbala Protokolant: Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 czerwca 2021
r. w Warszawie odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 maja 2021 r. przez
odwołującego: wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: Przedsiębiorstwo
Budowy TRAS Komuni
kacyjnych „TRAKT” w Szczecinie sp. z o.o., ul. Energetyków 9,
70-656 Szczecin oraz
DTŚ S.A., ul. Mieszka I 10, 40-877 Katowice,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Skarb Państwa - Generalnego
Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie działającego przez Oddział
Generalnej Dyre
kcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie,
Al. Bohaterów
Warszawy 33, 70-340 Szczecin,
przy udziale wykonawcy SAFAGE S.A.S., 15-
27 rue du Port, Paec de I’Ile, 92022 Nanterre
CEDEX, Francja
, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
r. w Warszawie odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 maja 2021 r. przez
odwołującego: wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: Przedsiębiorstwo
Budowy TRAS Komuni
kacyjnych „TRAKT” w Szczecinie sp. z o.o., ul. Energetyków 9,
70-656 Szczecin oraz
DTŚ S.A., ul. Mieszka I 10, 40-877 Katowice,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Skarb Państwa - Generalnego
Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie działającego przez Oddział
Generalnej Dyre
kcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie,
Al. Bohaterów
Warszawy 33, 70-340 Szczecin,
przy udziale wykonawcy SAFAGE S.A.S., 15-
27 rue du Port, Paec de I’Ile, 92022 Nanterre
CEDEX, Francja
, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
1.
oddala
odwołanie.
2.
kosztami postępowania obciąża odwołującego: Przedsiębiorstwo Budowy TRAS
Komunikacyjnych „TRAKT” w Szczecinie sp. z o.o., ul. Energetyków 9, 70-656 Szczecin
oraz DTŚ S.A., ul. Mieszka I 10, 40-877 Katowice, i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od
odwołania,
KIO 1572/21
2.2.
zasądza od odwołującego: Przedsiębiorstwo Budowy TRAS Komunikacyjnych „TRAKT”
w Szczecinie sp. z o.o., ul. Energetyków 9, 70-656 Szczecin oraz DTŚ S.A., ul. Mieszka
I 10, 40-877 Katowice,
na rzecz zamawiającego: Skarb Państwa - Generalny Dyrektor
Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie działający przez Oddział Generalnej Dyrekcji
Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie, Al. Bohaterów Warszawy 33, 70-340
Szczecin,
kwotę 3 873 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące osiemset siedemdziesiąt trzy złote
zero groszy)
tytułem zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika oraz noclegu i
parkingu.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………….………
………………….
………………….
KIO 1572/21
Sygn. akt KIO 1572/21
UZASADNIENIE
Zamawiający – Skarb Państwa - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad
w Warszawie działający przez Oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad
w Szczecinie, Al. Bohaterów Warszawy 33, 70-340 Szczecin, prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia pn. „Pełnienie nadzoru nad
projektowaniem i realizacją robót oraz zarządzanie kontraktem pn.: „Budowa obwodnicy
miejscowości Gryfino w ciągu drogi krajowej nr 31”, numer referencyjny: GDDKiA O.Sz.D-
3.2410.50.2020
. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej z dnia 30.10.2020 r., nr 2020/S 212-518421.
Pismem z dnia 13.05.2021 r.
zamawiający poinformował o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty wykonawcy SAFAGE S.A.S.
W dniu 24.05.2021 r. do Prezesa Kr
ajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie,
w którym wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie: Przedsiębiorstwo Budowy Tras
Kom
unikacyjnych „TRAKT” w Szczecinie sp. z o.o., ul. Energetyków 9, 70-656 Szczecin oraz
DTŚ S.A., ul. Mieszka I 10, 40-877 Katowice (dalej: „odwołujący”), zarzucili zamawiającemu
naruszenie:
1) art. 90 ust. 1 ustawy Pzp w zw.
z art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (tj. Dz.
U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, poprzez zaniechanie
wezwania wykonawcy Safage S.A.S.
do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, podczas gdy
porównanie ceny ofertowej tego wykonawcy do średniej wartości cen innych ofert
złożonych w niniejszym postępowaniu rodzi podejrzenie, że cena ta może być rażąco
niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, co doprowadziło do jednoczesnego
naruszenia
przez
z
amawiającego
obowiązku
przeprowadzenia
postępowania
z poszanowaniem zasad uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców,
2) art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez co najm
niej przedwczesny wybór oferty wykonawcy
Safage S.A.S. jako oferty najkorzystniejszej,
3) art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez prowadzenie p
ostępowania w sposób niezapewniający
zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców.
4) art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Safage S.A.S. jako
niezgodnej z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej: „siwz”), mimo iż
oferta tego wykonawcy jest nie zgodna z siwz,
5) art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Safage S.A.S.,
mimo
iż jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
KIO 1572/21
W szczególności odwołujący podniósł, co następuje.
„Zgodnie z pkt 15 SIWZ „OPIS SPOSOBU OBLICZENIA CENY OFERTY”: 15.1. Cena oferty
zostanie wyliczona przez Wykonawcę w oparciu o Formularz Cenowy zawarty w Tomie IV
SIWZ. 15.2. Formularz Cenowy, o którym mowa w pkt 15.1., należy wypełnić ściśle według
kolejności pozycji wyszczególnionych w tym formularzu, wyliczając poszczególne ceny
jednostkowe netto. Wykonawca powinien określić ceny jednostkowe netto oraz wartości
netto dla wszystkich pozycji wymienionych w tym formularzu, a następnie wyliczyć cenę
netto łącznie. Wykonawca obliczając cenę oferty musi uwzględnić wszystkie pozycje opisane
w Formularzu Cenowym. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzić żadnych zmian do
Formularza Cenowego. 15.3. Każda cena jednostkowa zawarta w Ofercie powinna
obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości
rozliczenia w Formularzu cenowym
. (…)
Odwołujący wskazuje, że cena za każdą z pozycji wskazaną w formularzu cenowym
stanowi istotną część składową ceny oferty każdego z wykonawców biorących udział
w Postępowaniu. O powyższym przesądza fakt, że Zamawiający wyraźnie podał w pkt 15.3.
SIWZ podał: „Każda cena jednostkowa zawarta w Ofercie powinna obejmować całkowity
koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości rozliczenia w Formularzu
cenowym” i w taki sposób przygotował formularz cenowy, że dla każdej z wyodrębnionych
w fo
rmularzu cenowym usług wymagał wskazania osobnych cen, które w sumie składają się
na całą cenę oferty. (…)
Zgodnie z §4 załącznika do SIWZ „Umowa (Projekt)” zostało przewidziane, że
wynagrodzenie należne wykonawcy obliczane będzie według cen jednostkowych podanych
w formularzu cenowym za
faktycznie przepracowaną ilość Dniówek i Półdniówek”.
W ocenie Odwołującego określenie takiego sposobu ustalania wynagrodzenia wykonawcy
obliguje Zamawiającego do badania również cen jednostkowych przewidzianych za dniówkę
pracy poszczególnych konsultantów w ramach przedmiotu zamówienia. W tym stanie rzeczy
Odwołujący wskazuje, że Zamawiający nieprawidłowo dokonał oceny cen jednostkowych
zawartych w ofercie Safage S.A. Zamawiający bowiem zaniechał sprawdzenia, czy
zaoferowane przez Safage S.A. ceny jednostkowe pozwalają na pokrycie pełnego kosztu
wykonania usług. Z tych też przyczyn Zamawiający w sposób nieprawidłowy ustalił, że cena
oferty Safage S.A. jest realna i rzeczywista i w konsekwencji wybrał tę ofertę jako
najkorzystniejszą, czym naruszył przepisy art. 90 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 91 ust. 1 ustawy
Pzp. Zamawiający przedwcześnie dokonał wyboru oferty, zapewne, gdyby wezwał Safage
S.A. do złożenia wyjaśnień dot. ceny jej oferty, to Odwołujący jest pewny, że Zamawiający
odrzuciłby tę ofertę jako zawierającą rażąco niską cenę. (…)
Odwołujący wskazuje, że następujące pozycje formularza cenowego, stanowiącego
KIO 1572/21
załącznik do oferty wybranej jako najkorzystniejsza, powinny wzbudzić wątpliwości
Zamawia
jącego i skutkować wezwaniem Wykonawcy do złożenia wyjaśnień:
W nawiązaniu do pozycji wskazanych w tabeli powyżej zauważyć należy, że:
1) Cena jednostkowa wskazana w formularzu ofertowym Safage S.A. jest nierzeczywista i
rażąco zaniżona dla pozycji „Biuro Zamawiającego“: (…)
Jak wynika z ww. zestawienia, cena jednostkowa SAFEGE wyróżnia się i w sposób
znaczący odbiega od innych cen jednostkowych, stanowiąc zaledwie 24% ceny średniej
wszystkich ofert. Safage S.A. założyła na ten cel w ofercie - poz. 1.3 Biuro Zamawiającego -
kwotę łączną w wysokości 20 250,00 zł. (…) Nie mniej rażąca jest wartość pozycji 4.3
Lp
Nazwa elementu rozliczeniowego
Cena
jednostkowa
netto
% średniej arytmetycznej dla
elementu rozliczeniowego,
wyliczonej na podstawie
wszystkich złożonych ofert
1
1.3 Biuro Zamawiającego
450,00 zł
24%
3
1.4 Środek transportu Zamawiającego
2.000,00 zł
65%
4
2.1.3 Główny specjalista ds. rozliczeń
200,00 zł
65%
5
2.1.4 Główny specjalista ds. roszczeń
185,00 zł
65%
6
2.1.5 Technolog
200,00 zł
60%
7
2.2.1 Główny Weryfikator dokumentacji projektowej specjalności
mostowej
220,00 zł
39%
8
2.2.2 Główny Weryfikator dokumentacji projektowej specjalności
drogowej
220,00 zł
38%
9
2.2.10 Weryfikator dokumentacji projektowej specjalności
instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych,
wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych
200,00 zł
65%
10
2.2.12 Inspektor Nadzoru specjalności konstrukcyjno-budowlanej
260,00 zł
68%
11
2.2.32 Specjalista ds. nadzoru geotechnicznego
150,00 zł
46%
12
2.2.33 Specjalista ds. nadzoru geologicznego w zakresie
posadowienia obiektów budowlanych
150,00 zł
45%
13
2.2.34 Specjalista ds. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska
200,00 zł
63%
14
2.2.35 Specjalista ds. inżynierii ruchu
150,00 zł
61%
15
2.2.38 Specjalista ds. współpracy z gestorami sieci
200,00 zł
70%
16
2.2.41 Zespół geodetów nr 1
340,00 zł
59%
17
3.1 Broszura informacyjna
2,00 zł
32%
18
3.7 Informacyjna strona internetowa - aktualizacja w okresie od
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia do wystawienia
Ostatecznego Świadectwa Płatności
1.500,00 zł
67%
19
3.8 Wizyty studyjne w okresie od rozpoczęcia realizacji Robót do
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia
1.000,00 zł
49%
20
4.1 Biuro Konsultanta (cena jednej jednostki czasu nie więcej niż 50
% ceny jednej jednostki czasu dla pozycji 1.1)
1.500,00 zł
67%
21
4.3 Biuro Zamawiającego (cena jednej jednostki czasu nie więcej niż
50 % ceny jednej jednostki czasu dla pozycji 1.3)
225,00 zł
25%
22
4.4 Środek transportu Zamawiającego (cena jednej jednostki czasu
nie więcej niż 50 % ceny jednej jednostki czasu dla pozycji 1.4)
1.000,00 zł
66%
KIO 1572/21
formularza cenowego „Biuro Zamawiającego” w okresie od wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności, gdzie przy cenie
jednostkowej w wysokości 225,00 zł/m-c, Wykonawca zakłada na ten cel kwotę łączną 3
375,00 zł. (…)
2) Cena jednostkowa wskazana w formularzu ofertowym Safage S.A. jest nierzeczywista i
rażąco zaniżona dla pozycji środek transportu: (…)
Rodzaj kosztu
jedn.
liczba
c.j. brutto
suma brutto
PLN
suma netto
PLN
Koszt leasingu przeglądy i
naprawy serwis
klimatyzacji ubezpieczenie
serwis opon
miesiąc
45
2417,12
108 770,40
97 551,93
paliwo
miesiąc
45
1 819,35
81 870,75
73 426,68
mycie i sprzątanie
miesiąc
45
75,00
3 375,00
3 026,91
Materiały eksploatacyjne ryczałt
1
1 359,76
1 359,76
1 219,52
RAZEM brutto
175 225,04
RAZEM NETTO do oferty
45
3 893,89
Tymczasem kwota, jaką Safage S.A. uwzględniło w formularzu ofertowym na
pokrycie wszy
stkich kosztów związanych z zakupem i eksploatacją środka transportu
zamawiającego, wynosi 90 000,00 zł netto (pozycja 1.4 formularza cenowego). Jak wynika
z ww. kalkulacji, kwota ta jest niewystarczająca dla pokrycia kosztów opisanych w OPZ. 86%
kwoty założonej przez Safage S.A. wystarcza jedynie na pokrycie kosztów paliwa, mycia i
sprzątania oraz materiałów eksploatacyjnych. (…)
3) Cena jednostkowa wskazana w formularzu ofertowym Safage S.A. jest nierzeczywista i
rażąco zaniżona dla pozycji dot. kosztów zatrudnienia specjalistów z zakresu branż
wskazanych w tabeli.
(…)
Z danych zawartych w tabeli powyżej wynika, że poziom cen jednostkowych przyjętych przez
Safage S.A. znacząco odbiega od poziomu cen zawartych w konkurencyjnych ofertach
złożonych w Postępowaniu.
Zgodnie z §2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 września 2020 r. w sprawie
wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki
godzinowej w 2021 r. minimalna stawka godzinowa ustalona została od dnia 1 stycznia 2021
r. w wysokości 18,30 zł. (…)
Mając na uwadze powyższe, zauważyć należy, że poszczególne pozycje w zakresie
KIO 1572/21
cen jednostkowych za usługi specjalistów zostały skalkulowane w sposób, który powinien co
najmniej wzbudzić wątpliwości Zamawiającego co do ich rynkowego charakteru, co
skutkować powinno wdrożeniem procedury mającej na celu ustalenie, czy ceny te nie zostały
rażąco zaniżone.
Zwrócić należy uwagę na to, że:
• ceny jednostkowe na poziomie 150,00 zł, przy 8-godzinnej dniówce, odpowiadają stawce
g
odzinowej w wysokości 18,75 zł,
• ceny jednostkowe na poziomie 170,00 zł (stawka dla Zespołu geodetów nr 1 została
określona na 340,00 zł - przyjmując, że skoro ma być to zespół, to w jego skład muszą
wchodzić co najmniej dwie osoby i stawkę należy podzielić na pół), przy 8-godzinnej
dniówce, odpowiadają stawce godzinowej w wysokości 21,25 zł,
• ceny jednostkowe na poziomie 185,00 zł, przy 8-godzinnej dniówce, odpowiadają stawce
godzinowej w wysokości 23,13 zł,
• ceny jednostkowe na poziomie 200,00 zł, przy 8-godzinnej dniówce, odpowiadają stawce
godzinowej w wysokości 25,00 zł, co powoduje, że stawki te albo praktycznie w ogóle się
nie różnią od stawki minimalnej (w pierwszym przypadku) albo poziom ten przekraczają w
nieznacznym stopniu (w trzech pozostałych przypadkach) i dotyczą ekspertów aż 10
specjalności, przy czym stanowią one:
• 45% i 46% średnich stawek wyliczonych na podstawie wszystkich złożonych ofert -
w przypadku 2 ekspertów,
• 59% - 65 % średnich stawek wyliczonych na podstawie wszystkich złożonych ofert -
w przypadku 7 ekspertów,
• 70% średnich stawek wyliczonych na podstawie wszystkich złożonych ofert -
w przypadku 1 eksperta.
Wśród powyższych cen znalazły się także stawki dotyczące Ekspertów kluczowych -
tj. Głównego specjalisty ds. roszczeń (185,00 zł, 65% średnich cen z ofert) i Technologa
(200,00 zł, 60% średnich cen z ofert), co do których postawione zostały dodatkowe
wymagania w Tomie I, Rozdziale 1, punkt 7.2.3) b) SIWZ oraz w formularzu Kryteria
pozacenowe.
Ceny jednostkowe dla 3 innych ekspertów zostały skalkulowane już na nieco
wyższym poziomie, tj. 220,00 zł i 260,00 zł, niemniej odpowiadają one 38% i 39% (co istotne
dotyczy to Głównych Weryfikatorów dokumentacji projektowej specjalności mostowej i
drogowej) i 68% średnich stawek wyliczonych na podstawie wszystkich złożonych ofert -
w przypadku 3 ekspertów.
Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że w kilkunastu polach Formularza
KIO 1572/21
Cenowego dotyczących Personelu Wykonawcy ceny jednostkowe zostały skalkulowane
w sposób, który powinien budzić poważne wątpliwości co do ich rynkowego charakteru.
Trudno bowiem wyobrazić sobie, żeby specjalista z danej dziedziny, przy takich wymogach
m.in. co do dyspozycyjności, miał pracować za stawkę godzinową praktycznie w ogóle lub
niewiele przewyższającą minimalną stawkę godzinową, zapewnioną przepisami prawa
powszechnie obowiązującego, albo za stawkę odpowiadającą w najlepszym razie w ponad
60 %, a w najgorszym razie ponad 30%
procentom stawki średniej. Takie wartości już na
pierwszy rzut oka powinny zrodzić w Zamawiającym wątpliwości co do realności cen
zawartych w formularzu oferty Safage S.A.
(…)
4) Cena jednostkowa wskazana w formularzu ofertowym Safage S.A. jest nierzeczywista i
rażąco zaniżona dla pozycji dot. pozostałych kosztów wskazanych w tabeli powyżej.
Zamawiający określił w dokumentacji przetargowej dokładny opis przedmiotu
zamówienia dla usług, które są wskazane w formularzu oferty. Z tych też przyczyn
wykonawcy znają zakres i w efekcie kosztochłonność każdej z pozycji kosztowych tego
formularza.
Safage S.A. wskazał w formularzu oferty cenę jednostkową dla wykonania usługi
zapewnienia „Biura Konsultanta” (opisanego w pkt. 2.2.1 Tomu III SIWZ Opis Przedmiotu
Zamówienia) na poziomie 3000 zł miesięcznie. Wartość ta stanowi 66% średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert w Postępowaniu co, w ocenie Odwołującego,
powinno wzbudzić u Zamawiającego wątpliwość w zakresie realności wskazanej tu stawki
jednostkowej.
Podo
bną wątpliwość u Zamawiającego wzbudzić powinna wskazana przez Safage
S.A. cena jednostkowa Broszury informacyjnej (pkt. 2.5.1 Tomu III SIWZ Opis Przedmiotu
Zamówienia) na poziomie 2,00 zł/sztuka, co z kolei stanowi 32% średniej arytmetycznej dla
tego elem
entu rozliczeniowego, wyliczonej na podstawie wszystkich złożonych ofert.
Zamawiający wyjaśnić powinien także realność stawki wskazanej w ofercie Safage
S.A. dotyczącej „informacyjnej strony internetowej” (pkt. 2.5.2 Tomu III SIWZ Opis
Przedmiotu Zamówienia), gdyż zaoferowana ryczałtowa cena jednostkowa na poziomie
1.500,00 zł, (co stanowi 67% średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert) budzi
wątpliwości co do jej prawidłowej kalkulacji i rynkowego charakteru.
Koszt „wizyt studyjnych” skalkulowany przez Safage S.A. na poziomie 1.000,00
zł/sztukę (co stanowi 49% średniej arytmetycznej wszystkich ofert złożonych dla tej pozycji
formularza cenowego), także powoduje poważne wątpliwości dot. możliwości zrealizowania
tej usługi we wskazanej przez Safage S.A. cenie w warunkach rynkowych.
Z tych przyczyn, w opinii Odwołującego, Zamawiający zaniechał wezwania Safage
S.A. do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, pomimo, że ewidentnie wskazane
przez tego wykonawcę ceny jednostkowe drastycznie odbiegają od poziomu cen rynkowych i
KIO 1572/21
w żaden sposób nie jest możliwe pokrycie pełnych kosztów realizacji usługi wg wskazanych
w tabeli powyżej stawkach zaoferowanych przez Safage S.A. (…)
Dokonanie wyboru oferty wykonawcy, którego oferta zawiera rażąco niską cenę
stanowi także naruszenie przepisów art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, ponieważ taka oferta w
swojej treści nie odpowiada treści SIWZ. Wykonawca, sporządzając ofertę, zobowiązany był
do obliczenia ceny oferty zgodnie z treścią SIWZ zamówienia, w szczególności zgodnie z
opisem przedmiotu zamówienia i sposobu kalkulacji ceny oferty. Zgodnie z pkt 15 Tomu I
SIWZ IDW „ cena oferty zostanie wyliczona przez wykonawcę w oparciu o formularz cenowy
zawarte w Tomie IV SIWZ (...) każda cena jednostkowa zawarta w ofercie powinna
obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości
rozliczenia formularzu cenowym.
Zostawiając te postanowienia SIWZ z treścią formularza
cenowego jaki przygotowała Safage S.A., stwierdzić należy, że ceny jednostkowe
w podanych powyżej piśmie zakresach nie zawierają całkowitego kosztu wykonania danej
pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości - jak wymagał tego SIWZ, i z tych powodów oferta
Safage S.A. nie odpowiada treści SIWZ, w konsekwencji powinna podlegać odrzuceniu.”
W związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1)
unieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty Safage S.A.S.,
2)
podjęcia ponownie czynności oceny i badania ofert złożonych w postępowaniu, w tym
przede wszystkim skierowania do Safage S.A.S.
wezwania do złożenia wyjaśnień co do
elementów oferty mających wpływ na jego cenę ofertową,
3)
dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej spośród ofert niepodlegających
odrzuceniu.
Pismami z dnia 27.05.2021 r. wykonawca SAFAGE S.A.S., 15-27 rue du Port, Paec
de I’Ile, 92022 Nanterre CEDEX, Francja (dalej: „przystępujący”), zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego. Izba stwierdziła, że przystąpienie
z
ostało dokonane skutecznie.
Pismem z dnia 22.06.
2021 r. zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o jego oddalenie.
Ponadto pismem z dnia 23.06.2021 r.
przystępujący przedstawił swoją argumentację
w sprawie i wniósł o oddalenie odwołania.
W trakcie rozprawy strony i
przystępujący podtrzymali swoje stanowiska.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
KIO 1572/21
Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usługi w zakresie nadzoru nad
projektowaniem, zarządzania i kontroli oraz nadzoru nad realizacją umowy zawartej w
wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, której przedmiotem jest
„Budowa obwodnicy miejscowości Gryfino w ciągu drogi krajowej nr 31” na warunkach
określonych w Umowie z Konsultantem oraz zgodnie z Warunkami Kontraktowymi dla każdej
Części zadania inwestycyjnego.
Wartość szacunkowa zamówienia wynosi 1.237.120,51 zł brutto. Średnia
arytmetyczna cen ofert wynosi 7.052.121,09
zł brutto. Przystępujący złożył ofertę z ceną
5.270.550
,00 zł brutto. Oznacza to, że cena oferty przystępującego jest ponad 4-krotnie
wy
ższa od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o VAT oraz o ok. 25% niższa od
średniej arytmetycznej cen wszystkich ofert.
W pkt 15 siwz zamawiający wskazał m.in.:
15.1.
Cena oferty zostanie wyliczona przez Wykonawcę w oparciu o Formularz Cenowy
(odpowiedni dla części na którą składana jest oferta) zawarty w Tomie IV SIWZ.
15.2. Formularz Cenowy, o którym mowa w pkt 15.1., należy wypełnić ściśle według
kolejności pozycji wyszczególnionych w tym formularzu, wyliczając poszczególne ceny
jednostkowe netto. Wykonawca powinien określić ceny jednostkowe netto oraz wartości
netto dla wszystkich pozycji wymienionych w tym formularzu, a następnie wyliczyć cenę
netto łącznie.
Wykonawca obliczając cenę oferty musi uwzględnić wszystkie pozycje opisane w
Formularzu Cenowym. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzić żadnych zmian do
Formularza Cenowego.
15.3. Każda cena jednostkowa zawarta w Ofercie powinna obejmować całkowity koszt
wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości rozliczenia w Formularzu
cenowym.
15.4. Przekroczenie któregokolwiek z ustanowionych w Formularzu cenowym limitów
spowoduje odrzucenie oferty.
Pismem z dnia 13.05.2021 r. zamawiający poinformował o wyborze oferty
przystępującego jako najkorzystniejszej.
KIO 1572/21
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
i przystępującego złożone na piśmie i podane do
protokołu rozprawy, zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.), tj. istnienie po stronie
odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia przez niego
szkody z uwagi na kwestionowane zaniechania
zamawiającego.
Ponadto Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
sk
utkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Prawo zamówień
publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.).
Zgodnie z at. 89 ust. 1 pkt 2, 3 i 4 ustawy Pzp, z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
2)
jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
z zas
trzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3,
3)
jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji,
4) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 i 1a ustawy Pzp:
1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o
udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu (…),
1a. W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
1)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej
przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności
oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;
2)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu
postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może
zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
W przedmiotowej sprawie odwołujący przede wszystkim podniósł zarzut naruszenia
KIO 1572/21
przez za
mawiającego art. 90 ust. 1 ustawy Pzp poprzez brak wezwania przystępującego do
złożenia wyjaśnień w zakresie ceny jego oferty.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że zamawiający jest zobowiązany do
wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w przedmiocie ceny jego oferty, jeżeli całkowita
cena tej oferty j
est niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej
o nale
żny podatek od towarów i usług lub od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert. Zatem wskaźnik 30%, o którym mowa w art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp,
odnosi się tylko do całkowitej ceny oferty, natomiast nie odnosi się do części składowych
ceny oferty (art. 90 ust. 1
ustawy Pzp). Oznacza to, że zamawiający:
▪
jest zobowiązany wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień, jeśli całkowita cena jego
oferty jest niższa o co najmniej 30% od ww. wartości (art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp),
▪
jest zobowiązany wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień, jeśli cena jego oferty lub jej
istotna część składowa wydają się rażąco niskie i budzą wątpliwości zamawiającego
(art. 90 ust. 1 ustawy Pzp).
W niniejszym postępowaniu, cena całkowita oferty przystępującego jest ponad
4-
krotnie wyższa od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o podatek VAT oraz
o ok. 25
% niższa od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zatem nie
zachodzi przesłanka obligująca zamawiającego do wzywania przystępującego do złożenia
wyjaśnień. Należy przy tym zgodzić się z odwołującym, że wartość szacunkowa zamówienia
ustalona przez zamawiającego tak istotnie odbiega od cen złożonych ofert (jest parokrotnie
niższa), że nie jest zasadne odnoszenie ceny oferty przystępującego do tej wartości,
niemniej jednak należy zauważyć, że okoliczność ta tym bardziej wskazuje, że zamawiający
nie miał obowiązku wzywać przystępującego do wyjaśnień w oparciu o art. 90 ust. 1a pkt 1
ustawy Pzp.
Odnosząc się do kwestii istotnych części składowych ceny oferty przystępującego,
należy zauważyć, że nie można za takie uznać cen wskazanych w zakwestionowanych
w odwołaniu pozycjach dotyczących działań promocyjnych: 3.1. – broszura informacyjna,
3.6. i 3.7.
– informacyjna strona internetowa, 3.8. – wizyty studyjne. Zadania przewidziane
w tych pozycjach nie są najistotniejsze z punktu widzenia należytego wykonania
zamówienia, a ponadto - jak wynika z formularza cenowego - sam zamawiający wyznaczył
limit cenowy dla wszystkich pozycji 3.1.
– 3.8. łącznie jako „nie więcej niż 2% ceny netto”.
Powyższe przesądza o tym, że ceny w ww. pozycjach nie mogą być uznane za istotne
części składowe ceny oferty przystępującego.
Co do pozostałych zakwestionowanych w odwołaniu pozycji, w świetle treści art. 90
ust. 1 ustawy Pzp, rozstrzygnąć należy, czy ceny w tych pozycjach powinny wydawać się
zamawiającemu rażąco niskie i budzić jego wątpliwości. W związku z powyższym, Izba
KIO 1572/21
ustaliła, co następuje:
1) Biuro Z
amawiającego – należy zauważyć, że zamawiający wezwał innego wykonawcę
uczestniczącego w postępowaniu – BBF sp. z o.o. do złożenia wyjaśnień w zakresie
m.in. wyceny Biura Konsultanta i w odpowiedzi uzyskał informacje o cenach najmu
powierzchni użytkowych obowiązujących w okolicach Gryfina. Ceny te mogły stanowić
dla zamawiającego potwierdzenie, że nie zachodzi podstawa do wzywania
przystępującego do składania wyjaśnień w omawianym zakresie.
Niezależnie od powyższego, Przystępujący wskazał w piśmie procesowym z dnia
23.06.2021
r., że podana przez niego w formularzu cenowym cena 450 zł miesięcznie
za Biuro Z
amawiającego wynika m.in. z możliwości połączenia lokalizacji Biura
Zamawiającego i Biura Konsultanta. W pkt 2.2.1. i 2.2.2. OPZ zamawiający określił
wymogi dla Biura Konsultanta i Biura Z
amawiającego. Z ww. postanowień nie wynika, że
biura te
nie mogą znajdować się w jednej lokalizacji. Nie można również zgodzić się
z odwołującym, że połączenie takie zostało wykluczone w treści pkt 15.3. siwz, zgodnie
z którym każda cena jednostkowa powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej
pozycji. Umieszczenie Biura Konsultanta i Biura Z
amawiającego np. w tym samym
budynku, może przyczynić się do ograniczenia kosztów funkcjonowania obu tych biur
poprzez np. korzystanie z jednej infrastruktury, natomiast
nie spowoduje, że koszt
utrzym
ania któregokolwiek z nich nie zostanie w ogóle uwzględniony w kalkulacji ceny
oferty. Zastosowane przez przystępującego rozwiązanie pozwoli jedynie na obniżenie
ww.
kosztów, co nie jest tożsame z brakiem ich objęcia w wyznaczonych pozycjach
formularza cen
owego. Tym samym rozwiązanie to, w ocenie Izby, nie jest niezgodne
z pkt 2.2.1., 2.2.2. OPZ i z pkt 15.3. siwz.
Argumentacja przystępującego podniesiona
w toku postępowania odwoławczego potwierdza zatem brak podstaw do wzywania go
do złożenia wyjaśnień.
2)
Środek transportu – w pozycji 1.4. formularza cenowego pn. „Środek transportu
Zamawiającego”, wykonawcy podawali ceny od 1500 zł do 5400 zł, przy czym ceny
w dwóch ofertach (1500 zł i 1800 zł) były niższe od ceny przystępującego (2000 zł), jak
też w dwóch ofertach były zbliżone do ceny przystępującego (2500 zł i 2536,75 zł).
Z
amawiający nie miał zatem podstaw do powzięcia wątpliwości co do ceny wskazanej
przez przystępującego.
3)
Eksperci / specjaliści – należy zauważyć, że zakwestionowane w odwołaniu stawki,
zostały w formularzu cenowym przystępującego przewidziane dla osób na
następujących stanowiskach:
• Główny specjalista ds. roszczeń (poz. 2.1.4.) – 185 zł za dniówkę,
• Specjalista ds. nadzoru geotechnicznego (poz. 2.2.32.) – 150 zł za dniówkę,
KIO 1572/21
• Specjalista ds. nadzoru geologicznego w zakresie posadowienia obiektów
budowlanych (poz. 2.2.33.) -
150 zł za dniówkę,
• Specjalista ds. inżynierii ruchu (poz. 2.2.35.) - 150 zł za dniówkę.
• Zespół geodetów nr 1 (poz. 2.2.41.) – 340 zł za dniówkę (dla zespołu, czyli min. 2
osób).
Po pierwsze, należy zwrócić uwagę, że ww. stawki nie są niższe niż minimalne
wynagrodzenie za pracę określone w rozporządzeniu w sprawie wysokości minimalnego
wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r.
(Dz.U.
z 2019 r. poz. 1778)
, jak też w rozporządzeniu w sprawie wysokości minimalnego
wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 r.
(Dz.U.
z 2020 r. poz. 1596). Po drugie, takie same sta
wki (150 zł) dla ww. specjalistów z poz.
2.2.32. i poz. 2.2.33.
przewidział także inny wykonawca uczestniczący w postępowaniu
(pomijając nawet w tym miejscu ceny wykonawcy TPF sp. z o.o., o czym w dalszej
części uzasadnienia wyroku), zaś dla specjalisty z poz. 2.2.35. – dwóch innych
wykonawców. Również dwóch innych wykonawców uczestniczących w postępowaniu
przewidziało niższe niż przystępujący stawki dla eksperta z poz. 2.1.4. Z kolei
w przypadku zespołu z poz. 2.2.41. jeden wykonawca zaoferował stawkę niższą niż
przystępujący, a jeden – zbliżoną (350 zł). Z powyższego porównania wynika, że ceny
przewidziane przez przystępującego w ww. pozycjach, mimo że mieściły się w dolnych
przedziałach cenowych, nie były wyjątkowe pośród 12-tu złożonych ofert. Zamawiający
nie miał zatem podstaw do powzięcia wątpliwości co do cen wskazanych przez
przystępującego. Niezależnie od powyższego, przystępujący złożył na rozprawie
dowody (zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa) w postaci złożonych mu ofert na
pełnienie m.in. wyżej wskazanych funkcji. Oferty te potwierdzają, że stawki podane
w formularzu cenowym
przez przystępującego są dostępne na rynku.
4)
Działania promocyjne – odwołujący zakwestionował ceny wskazane przez
przystępującego w takich pozycjach jak: 3.1. – broszura informacyjna, 3.6. i 3.7. –
informacyjna strona internetowa, 3.8.
– wizyty studyjne. Należy zauważyć, że w poz. 3.6.
ceny w trzech ofertach były niższe od ceny przystępującego, zaś w dwóch ofertach –
takie sam
e (500 zł). W poz. 3.7. - ceny w pięciu ofertach były niższe od ceny
przystępującego, zaś w jednej ofercie – cena była taka sama (1500 zł). W poz. 3.8. –
ceny w dwóch ofertach były niższe od ceny przystępującego, zaś w jednej ofercie –
cena była taka sama (1000 zł). W poz. 3.1. – ceny dwóch ofert były niższe od oferty
przystępującego. Niezależnie zatem od wskazanej wyżej okoliczności, że
zakwestionowane w tym zakresie pozycje nie mogą być uznane za istotne części
składowe ceny oferty, należy stwierdzić, że zamawiający nie miał podstaw do powzięcia
wątpliwości co do tych cen. Ponadto przystępujący złożył na rozprawie dowód w postaci
KIO 1572/21
oferty m.in.
na wydanie broszury informacyjnej, z którego wynika, że możliwe jest na
rynku uzyskanie ceny nawet niższej (1,20 zł) niż cena wskazana przez przystępującego
(2 zł) za projekt i wydruk jednej broszury.
Nie można także zgodzić się z odwołującym, że nie uznając cen
w zakwestionowanych w odwołaniu pozycjach za istotne części składowe, zamawiający
nierówno potraktował przystępującego i innych wykonawców. Należy zauważyć, że
zamawiający rzeczywiście wezwał wykonawcę BBF sp. z o.o. do złożenia wyjaśnień w
zakresie określonych pozycji cenowych, ale zrobił to w oparciu m.in. o art. 90 ust. 1a pkt 1
ustawy Pzp, gdyż cena całkowita w ofercie BBF sp. z o.o. była o prawie 40% niższa od
średniej arytmetycznej ofert. Tym samym sytuacja ww. wykonawcy była inna niż
przystępującego i nie można w tym stanie rzeczy wnioskować, że doszło do naruszenia
zasady uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców.
Z kolei w przypadku wykonawcy TPF sp. z o.o., zamawiający w oparciu m.in. o art. 90
ust. 1 ustawy Pzp rzeczywiście wezwał do złożenia wyjaśnień w zakresie określonych
pozycji dotyc
zących ekspertów / specjalistów, w tym specjalistów z pozycji 2.2.32. i 2.2.33.,
gdyż wskazane dla nich stawki wynosiły 20 zł za dniówkę, co jest kwotą nawet niższą od
obowiązującego minimalnego wynagrodzenia. W tej sytuacji zamawiający miał więc
podstawy
do powzięcia wątpliwości co do realności ww. stawek. Zamawiający uzasadnił
swoje
wątpliwości tym, że podane przez TPF sp. z o.o. stawki są niższe o co najmniej 30%
od średniej arytmetycznej ofert, choć w świetle treści art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, okoliczność
ta nie jest niezbędna do wykazania podstaw do powzięcia wątpliwości. Należy przy tym
zauważyć, że stawki dla specjalistów wskazane przez przystępującego nie były niższe niż
obowiązujące minimalne wynagrodzenie. Tym samym również sytuacja wykonawcy TPF sp.
z o.o.
była inna niż przystępującego i nie można w tym stanie rzeczy stwierdzić, że doszło do
naruszenia zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji.
Odnosząc się do postawionego w odwołaniu zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp,
należy zauważyć, że odwołujący w uzasadnieniu powiązał to naruszenie z
brakiem wezwania przystępującego do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny jego oferty.
Wobec dokonania przez Izbę wyżej wskazanych ustaleń, w tym stwierdzenia braku podstaw
do wezwania prz
ystępującego do złożenia wyjaśnień, nie można uznać, że oferta
przystępującego jest niezgodna z siwz.
Ponadto odwołujący postawił zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, nie
przedstawiając jednakże w tym zakresie żadnego uzasadnienia, dlatego też Izba uznała, że
zarzut ten
nie potwierdził się.
KIO 1572/21
Orzeczenie Izby zostało wydane w oparciu o dokumentację postępowania
o udzielenie zamówienia oraz w oparciu o stanowiska stron i przystępującego przedstawione
na rozprawi
e i w pismach procesowych. Ponadto Izba oparła swoje stanowisko na dowodach
złożonych na rozprawie przez odwołującego i przystępującego, w szczególności: na
opracowaniu własnym odwołującego dotyczącym średnich cen ofert złożonych
w postępowaniu, na złożonych przystępującemu ofertach na pełnienie określonych funkcji
w ramach re
alizacji zamówienia (zastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa), na
złożonej przystępującemu ofercie na działania promocyjne.
Wobec powyższego, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na podstawie
art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z
2019 r. poz. 2019 ze zm.) w zw. z art. 92 ust. 2 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę –
Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2020).
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 574
ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) w zw. z art. 92 ust.
2 ustawy Przepisy wp
rowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r.
poz. 2020)
oraz w oparciu o przepisy § 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b) i d)
rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r.
poz. 2437).
Mając powyższe na uwadze, Izba orzekła, jak w sentencji.
Przewodniczący ...…………………..
.
…………………….
.
…………………….
1.
oddala
odwołanie.
2.
kosztami postępowania obciąża odwołującego: Przedsiębiorstwo Budowy TRAS
Komunikacyjnych „TRAKT” w Szczecinie sp. z o.o., ul. Energetyków 9, 70-656 Szczecin
oraz DTŚ S.A., ul. Mieszka I 10, 40-877 Katowice, i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od
odwołania,
KIO 1572/21
2.2.
zasądza od odwołującego: Przedsiębiorstwo Budowy TRAS Komunikacyjnych „TRAKT”
w Szczecinie sp. z o.o., ul. Energetyków 9, 70-656 Szczecin oraz DTŚ S.A., ul. Mieszka
I 10, 40-877 Katowice,
na rzecz zamawiającego: Skarb Państwa - Generalny Dyrektor
Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie działający przez Oddział Generalnej Dyrekcji
Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie, Al. Bohaterów Warszawy 33, 70-340
Szczecin,
kwotę 3 873 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące osiemset siedemdziesiąt trzy złote
zero groszy)
tytułem zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika oraz noclegu i
parkingu.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………….………
………………….
………………….
KIO 1572/21
Sygn. akt KIO 1572/21
UZASADNIENIE
Zamawiający – Skarb Państwa - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad
w Warszawie działający przez Oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad
w Szczecinie, Al. Bohaterów Warszawy 33, 70-340 Szczecin, prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia pn. „Pełnienie nadzoru nad
projektowaniem i realizacją robót oraz zarządzanie kontraktem pn.: „Budowa obwodnicy
miejscowości Gryfino w ciągu drogi krajowej nr 31”, numer referencyjny: GDDKiA O.Sz.D-
3.2410.50.2020
. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej z dnia 30.10.2020 r., nr 2020/S 212-518421.
Pismem z dnia 13.05.2021 r.
zamawiający poinformował o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty wykonawcy SAFAGE S.A.S.
W dniu 24.05.2021 r. do Prezesa Kr
ajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie,
w którym wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie: Przedsiębiorstwo Budowy Tras
Kom
unikacyjnych „TRAKT” w Szczecinie sp. z o.o., ul. Energetyków 9, 70-656 Szczecin oraz
DTŚ S.A., ul. Mieszka I 10, 40-877 Katowice (dalej: „odwołujący”), zarzucili zamawiającemu
naruszenie:
1) art. 90 ust. 1 ustawy Pzp w zw.
z art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (tj. Dz.
U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, poprzez zaniechanie
wezwania wykonawcy Safage S.A.S.
do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, podczas gdy
porównanie ceny ofertowej tego wykonawcy do średniej wartości cen innych ofert
złożonych w niniejszym postępowaniu rodzi podejrzenie, że cena ta może być rażąco
niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, co doprowadziło do jednoczesnego
naruszenia
przez
z
amawiającego
obowiązku
przeprowadzenia
postępowania
z poszanowaniem zasad uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców,
2) art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez co najm
niej przedwczesny wybór oferty wykonawcy
Safage S.A.S. jako oferty najkorzystniejszej,
3) art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez prowadzenie p
ostępowania w sposób niezapewniający
zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców.
4) art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Safage S.A.S. jako
niezgodnej z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej: „siwz”), mimo iż
oferta tego wykonawcy jest nie zgodna z siwz,
5) art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Safage S.A.S.,
mimo
iż jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
KIO 1572/21
W szczególności odwołujący podniósł, co następuje.
„Zgodnie z pkt 15 SIWZ „OPIS SPOSOBU OBLICZENIA CENY OFERTY”: 15.1. Cena oferty
zostanie wyliczona przez Wykonawcę w oparciu o Formularz Cenowy zawarty w Tomie IV
SIWZ. 15.2. Formularz Cenowy, o którym mowa w pkt 15.1., należy wypełnić ściśle według
kolejności pozycji wyszczególnionych w tym formularzu, wyliczając poszczególne ceny
jednostkowe netto. Wykonawca powinien określić ceny jednostkowe netto oraz wartości
netto dla wszystkich pozycji wymienionych w tym formularzu, a następnie wyliczyć cenę
netto łącznie. Wykonawca obliczając cenę oferty musi uwzględnić wszystkie pozycje opisane
w Formularzu Cenowym. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzić żadnych zmian do
Formularza Cenowego. 15.3. Każda cena jednostkowa zawarta w Ofercie powinna
obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości
rozliczenia w Formularzu cenowym
. (…)
Odwołujący wskazuje, że cena za każdą z pozycji wskazaną w formularzu cenowym
stanowi istotną część składową ceny oferty każdego z wykonawców biorących udział
w Postępowaniu. O powyższym przesądza fakt, że Zamawiający wyraźnie podał w pkt 15.3.
SIWZ podał: „Każda cena jednostkowa zawarta w Ofercie powinna obejmować całkowity
koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości rozliczenia w Formularzu
cenowym” i w taki sposób przygotował formularz cenowy, że dla każdej z wyodrębnionych
w fo
rmularzu cenowym usług wymagał wskazania osobnych cen, które w sumie składają się
na całą cenę oferty. (…)
Zgodnie z §4 załącznika do SIWZ „Umowa (Projekt)” zostało przewidziane, że
wynagrodzenie należne wykonawcy obliczane będzie według cen jednostkowych podanych
w formularzu cenowym za
faktycznie przepracowaną ilość Dniówek i Półdniówek”.
W ocenie Odwołującego określenie takiego sposobu ustalania wynagrodzenia wykonawcy
obliguje Zamawiającego do badania również cen jednostkowych przewidzianych za dniówkę
pracy poszczególnych konsultantów w ramach przedmiotu zamówienia. W tym stanie rzeczy
Odwołujący wskazuje, że Zamawiający nieprawidłowo dokonał oceny cen jednostkowych
zawartych w ofercie Safage S.A. Zamawiający bowiem zaniechał sprawdzenia, czy
zaoferowane przez Safage S.A. ceny jednostkowe pozwalają na pokrycie pełnego kosztu
wykonania usług. Z tych też przyczyn Zamawiający w sposób nieprawidłowy ustalił, że cena
oferty Safage S.A. jest realna i rzeczywista i w konsekwencji wybrał tę ofertę jako
najkorzystniejszą, czym naruszył przepisy art. 90 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 91 ust. 1 ustawy
Pzp. Zamawiający przedwcześnie dokonał wyboru oferty, zapewne, gdyby wezwał Safage
S.A. do złożenia wyjaśnień dot. ceny jej oferty, to Odwołujący jest pewny, że Zamawiający
odrzuciłby tę ofertę jako zawierającą rażąco niską cenę. (…)
Odwołujący wskazuje, że następujące pozycje formularza cenowego, stanowiącego
KIO 1572/21
załącznik do oferty wybranej jako najkorzystniejsza, powinny wzbudzić wątpliwości
Zamawia
jącego i skutkować wezwaniem Wykonawcy do złożenia wyjaśnień:
W nawiązaniu do pozycji wskazanych w tabeli powyżej zauważyć należy, że:
1) Cena jednostkowa wskazana w formularzu ofertowym Safage S.A. jest nierzeczywista i
rażąco zaniżona dla pozycji „Biuro Zamawiającego“: (…)
Jak wynika z ww. zestawienia, cena jednostkowa SAFEGE wyróżnia się i w sposób
znaczący odbiega od innych cen jednostkowych, stanowiąc zaledwie 24% ceny średniej
wszystkich ofert. Safage S.A. założyła na ten cel w ofercie - poz. 1.3 Biuro Zamawiającego -
kwotę łączną w wysokości 20 250,00 zł. (…) Nie mniej rażąca jest wartość pozycji 4.3
Lp
Nazwa elementu rozliczeniowego
Cena
jednostkowa
netto
% średniej arytmetycznej dla
elementu rozliczeniowego,
wyliczonej na podstawie
wszystkich złożonych ofert
1
1.3 Biuro Zamawiającego
450,00 zł
24%
3
1.4 Środek transportu Zamawiającego
2.000,00 zł
65%
4
2.1.3 Główny specjalista ds. rozliczeń
200,00 zł
65%
5
2.1.4 Główny specjalista ds. roszczeń
185,00 zł
65%
6
2.1.5 Technolog
200,00 zł
60%
7
2.2.1 Główny Weryfikator dokumentacji projektowej specjalności
mostowej
220,00 zł
39%
8
2.2.2 Główny Weryfikator dokumentacji projektowej specjalności
drogowej
220,00 zł
38%
9
2.2.10 Weryfikator dokumentacji projektowej specjalności
instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych,
wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych
200,00 zł
65%
10
2.2.12 Inspektor Nadzoru specjalności konstrukcyjno-budowlanej
260,00 zł
68%
11
2.2.32 Specjalista ds. nadzoru geotechnicznego
150,00 zł
46%
12
2.2.33 Specjalista ds. nadzoru geologicznego w zakresie
posadowienia obiektów budowlanych
150,00 zł
45%
13
2.2.34 Specjalista ds. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska
200,00 zł
63%
14
2.2.35 Specjalista ds. inżynierii ruchu
150,00 zł
61%
15
2.2.38 Specjalista ds. współpracy z gestorami sieci
200,00 zł
70%
16
2.2.41 Zespół geodetów nr 1
340,00 zł
59%
17
3.1 Broszura informacyjna
2,00 zł
32%
18
3.7 Informacyjna strona internetowa - aktualizacja w okresie od
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia do wystawienia
Ostatecznego Świadectwa Płatności
1.500,00 zł
67%
19
3.8 Wizyty studyjne w okresie od rozpoczęcia realizacji Robót do
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia
1.000,00 zł
49%
20
4.1 Biuro Konsultanta (cena jednej jednostki czasu nie więcej niż 50
% ceny jednej jednostki czasu dla pozycji 1.1)
1.500,00 zł
67%
21
4.3 Biuro Zamawiającego (cena jednej jednostki czasu nie więcej niż
50 % ceny jednej jednostki czasu dla pozycji 1.3)
225,00 zł
25%
22
4.4 Środek transportu Zamawiającego (cena jednej jednostki czasu
nie więcej niż 50 % ceny jednej jednostki czasu dla pozycji 1.4)
1.000,00 zł
66%
KIO 1572/21
formularza cenowego „Biuro Zamawiającego” w okresie od wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności, gdzie przy cenie
jednostkowej w wysokości 225,00 zł/m-c, Wykonawca zakłada na ten cel kwotę łączną 3
375,00 zł. (…)
2) Cena jednostkowa wskazana w formularzu ofertowym Safage S.A. jest nierzeczywista i
rażąco zaniżona dla pozycji środek transportu: (…)
Rodzaj kosztu
jedn.
liczba
c.j. brutto
suma brutto
PLN
suma netto
PLN
Koszt leasingu przeglądy i
naprawy serwis
klimatyzacji ubezpieczenie
serwis opon
miesiąc
45
2417,12
108 770,40
97 551,93
paliwo
miesiąc
45
1 819,35
81 870,75
73 426,68
mycie i sprzątanie
miesiąc
45
75,00
3 375,00
3 026,91
Materiały eksploatacyjne ryczałt
1
1 359,76
1 359,76
1 219,52
RAZEM brutto
175 225,04
RAZEM NETTO do oferty
45
3 893,89
Tymczasem kwota, jaką Safage S.A. uwzględniło w formularzu ofertowym na
pokrycie wszy
stkich kosztów związanych z zakupem i eksploatacją środka transportu
zamawiającego, wynosi 90 000,00 zł netto (pozycja 1.4 formularza cenowego). Jak wynika
z ww. kalkulacji, kwota ta jest niewystarczająca dla pokrycia kosztów opisanych w OPZ. 86%
kwoty założonej przez Safage S.A. wystarcza jedynie na pokrycie kosztów paliwa, mycia i
sprzątania oraz materiałów eksploatacyjnych. (…)
3) Cena jednostkowa wskazana w formularzu ofertowym Safage S.A. jest nierzeczywista i
rażąco zaniżona dla pozycji dot. kosztów zatrudnienia specjalistów z zakresu branż
wskazanych w tabeli.
(…)
Z danych zawartych w tabeli powyżej wynika, że poziom cen jednostkowych przyjętych przez
Safage S.A. znacząco odbiega od poziomu cen zawartych w konkurencyjnych ofertach
złożonych w Postępowaniu.
Zgodnie z §2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 września 2020 r. w sprawie
wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki
godzinowej w 2021 r. minimalna stawka godzinowa ustalona została od dnia 1 stycznia 2021
r. w wysokości 18,30 zł. (…)
Mając na uwadze powyższe, zauważyć należy, że poszczególne pozycje w zakresie
KIO 1572/21
cen jednostkowych za usługi specjalistów zostały skalkulowane w sposób, który powinien co
najmniej wzbudzić wątpliwości Zamawiającego co do ich rynkowego charakteru, co
skutkować powinno wdrożeniem procedury mającej na celu ustalenie, czy ceny te nie zostały
rażąco zaniżone.
Zwrócić należy uwagę na to, że:
• ceny jednostkowe na poziomie 150,00 zł, przy 8-godzinnej dniówce, odpowiadają stawce
g
odzinowej w wysokości 18,75 zł,
• ceny jednostkowe na poziomie 170,00 zł (stawka dla Zespołu geodetów nr 1 została
określona na 340,00 zł - przyjmując, że skoro ma być to zespół, to w jego skład muszą
wchodzić co najmniej dwie osoby i stawkę należy podzielić na pół), przy 8-godzinnej
dniówce, odpowiadają stawce godzinowej w wysokości 21,25 zł,
• ceny jednostkowe na poziomie 185,00 zł, przy 8-godzinnej dniówce, odpowiadają stawce
godzinowej w wysokości 23,13 zł,
• ceny jednostkowe na poziomie 200,00 zł, przy 8-godzinnej dniówce, odpowiadają stawce
godzinowej w wysokości 25,00 zł, co powoduje, że stawki te albo praktycznie w ogóle się
nie różnią od stawki minimalnej (w pierwszym przypadku) albo poziom ten przekraczają w
nieznacznym stopniu (w trzech pozostałych przypadkach) i dotyczą ekspertów aż 10
specjalności, przy czym stanowią one:
• 45% i 46% średnich stawek wyliczonych na podstawie wszystkich złożonych ofert -
w przypadku 2 ekspertów,
• 59% - 65 % średnich stawek wyliczonych na podstawie wszystkich złożonych ofert -
w przypadku 7 ekspertów,
• 70% średnich stawek wyliczonych na podstawie wszystkich złożonych ofert -
w przypadku 1 eksperta.
Wśród powyższych cen znalazły się także stawki dotyczące Ekspertów kluczowych -
tj. Głównego specjalisty ds. roszczeń (185,00 zł, 65% średnich cen z ofert) i Technologa
(200,00 zł, 60% średnich cen z ofert), co do których postawione zostały dodatkowe
wymagania w Tomie I, Rozdziale 1, punkt 7.2.3) b) SIWZ oraz w formularzu Kryteria
pozacenowe.
Ceny jednostkowe dla 3 innych ekspertów zostały skalkulowane już na nieco
wyższym poziomie, tj. 220,00 zł i 260,00 zł, niemniej odpowiadają one 38% i 39% (co istotne
dotyczy to Głównych Weryfikatorów dokumentacji projektowej specjalności mostowej i
drogowej) i 68% średnich stawek wyliczonych na podstawie wszystkich złożonych ofert -
w przypadku 3 ekspertów.
Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że w kilkunastu polach Formularza
KIO 1572/21
Cenowego dotyczących Personelu Wykonawcy ceny jednostkowe zostały skalkulowane
w sposób, który powinien budzić poważne wątpliwości co do ich rynkowego charakteru.
Trudno bowiem wyobrazić sobie, żeby specjalista z danej dziedziny, przy takich wymogach
m.in. co do dyspozycyjności, miał pracować za stawkę godzinową praktycznie w ogóle lub
niewiele przewyższającą minimalną stawkę godzinową, zapewnioną przepisami prawa
powszechnie obowiązującego, albo za stawkę odpowiadającą w najlepszym razie w ponad
60 %, a w najgorszym razie ponad 30%
procentom stawki średniej. Takie wartości już na
pierwszy rzut oka powinny zrodzić w Zamawiającym wątpliwości co do realności cen
zawartych w formularzu oferty Safage S.A.
(…)
4) Cena jednostkowa wskazana w formularzu ofertowym Safage S.A. jest nierzeczywista i
rażąco zaniżona dla pozycji dot. pozostałych kosztów wskazanych w tabeli powyżej.
Zamawiający określił w dokumentacji przetargowej dokładny opis przedmiotu
zamówienia dla usług, które są wskazane w formularzu oferty. Z tych też przyczyn
wykonawcy znają zakres i w efekcie kosztochłonność każdej z pozycji kosztowych tego
formularza.
Safage S.A. wskazał w formularzu oferty cenę jednostkową dla wykonania usługi
zapewnienia „Biura Konsultanta” (opisanego w pkt. 2.2.1 Tomu III SIWZ Opis Przedmiotu
Zamówienia) na poziomie 3000 zł miesięcznie. Wartość ta stanowi 66% średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert w Postępowaniu co, w ocenie Odwołującego,
powinno wzbudzić u Zamawiającego wątpliwość w zakresie realności wskazanej tu stawki
jednostkowej.
Podo
bną wątpliwość u Zamawiającego wzbudzić powinna wskazana przez Safage
S.A. cena jednostkowa Broszury informacyjnej (pkt. 2.5.1 Tomu III SIWZ Opis Przedmiotu
Zamówienia) na poziomie 2,00 zł/sztuka, co z kolei stanowi 32% średniej arytmetycznej dla
tego elem
entu rozliczeniowego, wyliczonej na podstawie wszystkich złożonych ofert.
Zamawiający wyjaśnić powinien także realność stawki wskazanej w ofercie Safage
S.A. dotyczącej „informacyjnej strony internetowej” (pkt. 2.5.2 Tomu III SIWZ Opis
Przedmiotu Zamówienia), gdyż zaoferowana ryczałtowa cena jednostkowa na poziomie
1.500,00 zł, (co stanowi 67% średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert) budzi
wątpliwości co do jej prawidłowej kalkulacji i rynkowego charakteru.
Koszt „wizyt studyjnych” skalkulowany przez Safage S.A. na poziomie 1.000,00
zł/sztukę (co stanowi 49% średniej arytmetycznej wszystkich ofert złożonych dla tej pozycji
formularza cenowego), także powoduje poważne wątpliwości dot. możliwości zrealizowania
tej usługi we wskazanej przez Safage S.A. cenie w warunkach rynkowych.
Z tych przyczyn, w opinii Odwołującego, Zamawiający zaniechał wezwania Safage
S.A. do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, pomimo, że ewidentnie wskazane
przez tego wykonawcę ceny jednostkowe drastycznie odbiegają od poziomu cen rynkowych i
KIO 1572/21
w żaden sposób nie jest możliwe pokrycie pełnych kosztów realizacji usługi wg wskazanych
w tabeli powyżej stawkach zaoferowanych przez Safage S.A. (…)
Dokonanie wyboru oferty wykonawcy, którego oferta zawiera rażąco niską cenę
stanowi także naruszenie przepisów art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, ponieważ taka oferta w
swojej treści nie odpowiada treści SIWZ. Wykonawca, sporządzając ofertę, zobowiązany był
do obliczenia ceny oferty zgodnie z treścią SIWZ zamówienia, w szczególności zgodnie z
opisem przedmiotu zamówienia i sposobu kalkulacji ceny oferty. Zgodnie z pkt 15 Tomu I
SIWZ IDW „ cena oferty zostanie wyliczona przez wykonawcę w oparciu o formularz cenowy
zawarte w Tomie IV SIWZ (...) każda cena jednostkowa zawarta w ofercie powinna
obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości
rozliczenia formularzu cenowym.
Zostawiając te postanowienia SIWZ z treścią formularza
cenowego jaki przygotowała Safage S.A., stwierdzić należy, że ceny jednostkowe
w podanych powyżej piśmie zakresach nie zawierają całkowitego kosztu wykonania danej
pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości - jak wymagał tego SIWZ, i z tych powodów oferta
Safage S.A. nie odpowiada treści SIWZ, w konsekwencji powinna podlegać odrzuceniu.”
W związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1)
unieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty Safage S.A.S.,
2)
podjęcia ponownie czynności oceny i badania ofert złożonych w postępowaniu, w tym
przede wszystkim skierowania do Safage S.A.S.
wezwania do złożenia wyjaśnień co do
elementów oferty mających wpływ na jego cenę ofertową,
3)
dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej spośród ofert niepodlegających
odrzuceniu.
Pismami z dnia 27.05.2021 r. wykonawca SAFAGE S.A.S., 15-27 rue du Port, Paec
de I’Ile, 92022 Nanterre CEDEX, Francja (dalej: „przystępujący”), zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego. Izba stwierdziła, że przystąpienie
z
ostało dokonane skutecznie.
Pismem z dnia 22.06.
2021 r. zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o jego oddalenie.
Ponadto pismem z dnia 23.06.2021 r.
przystępujący przedstawił swoją argumentację
w sprawie i wniósł o oddalenie odwołania.
W trakcie rozprawy strony i
przystępujący podtrzymali swoje stanowiska.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
KIO 1572/21
Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usługi w zakresie nadzoru nad
projektowaniem, zarządzania i kontroli oraz nadzoru nad realizacją umowy zawartej w
wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, której przedmiotem jest
„Budowa obwodnicy miejscowości Gryfino w ciągu drogi krajowej nr 31” na warunkach
określonych w Umowie z Konsultantem oraz zgodnie z Warunkami Kontraktowymi dla każdej
Części zadania inwestycyjnego.
Wartość szacunkowa zamówienia wynosi 1.237.120,51 zł brutto. Średnia
arytmetyczna cen ofert wynosi 7.052.121,09
zł brutto. Przystępujący złożył ofertę z ceną
5.270.550
,00 zł brutto. Oznacza to, że cena oferty przystępującego jest ponad 4-krotnie
wy
ższa od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o VAT oraz o ok. 25% niższa od
średniej arytmetycznej cen wszystkich ofert.
W pkt 15 siwz zamawiający wskazał m.in.:
15.1.
Cena oferty zostanie wyliczona przez Wykonawcę w oparciu o Formularz Cenowy
(odpowiedni dla części na którą składana jest oferta) zawarty w Tomie IV SIWZ.
15.2. Formularz Cenowy, o którym mowa w pkt 15.1., należy wypełnić ściśle według
kolejności pozycji wyszczególnionych w tym formularzu, wyliczając poszczególne ceny
jednostkowe netto. Wykonawca powinien określić ceny jednostkowe netto oraz wartości
netto dla wszystkich pozycji wymienionych w tym formularzu, a następnie wyliczyć cenę
netto łącznie.
Wykonawca obliczając cenę oferty musi uwzględnić wszystkie pozycje opisane w
Formularzu Cenowym. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzić żadnych zmian do
Formularza Cenowego.
15.3. Każda cena jednostkowa zawarta w Ofercie powinna obejmować całkowity koszt
wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości rozliczenia w Formularzu
cenowym.
15.4. Przekroczenie któregokolwiek z ustanowionych w Formularzu cenowym limitów
spowoduje odrzucenie oferty.
Pismem z dnia 13.05.2021 r. zamawiający poinformował o wyborze oferty
przystępującego jako najkorzystniejszej.
KIO 1572/21
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
i przystępującego złożone na piśmie i podane do
protokołu rozprawy, zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.), tj. istnienie po stronie
odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia przez niego
szkody z uwagi na kwestionowane zaniechania
zamawiającego.
Ponadto Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
sk
utkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Prawo zamówień
publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.).
Zgodnie z at. 89 ust. 1 pkt 2, 3 i 4 ustawy Pzp, z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
2)
jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
z zas
trzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3,
3)
jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji,
4) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 i 1a ustawy Pzp:
1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o
udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu (…),
1a. W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
1)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej
przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności
oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;
2)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu
postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może
zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
W przedmiotowej sprawie odwołujący przede wszystkim podniósł zarzut naruszenia
KIO 1572/21
przez za
mawiającego art. 90 ust. 1 ustawy Pzp poprzez brak wezwania przystępującego do
złożenia wyjaśnień w zakresie ceny jego oferty.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że zamawiający jest zobowiązany do
wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w przedmiocie ceny jego oferty, jeżeli całkowita
cena tej oferty j
est niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej
o nale
żny podatek od towarów i usług lub od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert. Zatem wskaźnik 30%, o którym mowa w art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp,
odnosi się tylko do całkowitej ceny oferty, natomiast nie odnosi się do części składowych
ceny oferty (art. 90 ust. 1
ustawy Pzp). Oznacza to, że zamawiający:
▪
jest zobowiązany wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień, jeśli całkowita cena jego
oferty jest niższa o co najmniej 30% od ww. wartości (art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp),
▪
jest zobowiązany wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień, jeśli cena jego oferty lub jej
istotna część składowa wydają się rażąco niskie i budzą wątpliwości zamawiającego
(art. 90 ust. 1 ustawy Pzp).
W niniejszym postępowaniu, cena całkowita oferty przystępującego jest ponad
4-
krotnie wyższa od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o podatek VAT oraz
o ok. 25
% niższa od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zatem nie
zachodzi przesłanka obligująca zamawiającego do wzywania przystępującego do złożenia
wyjaśnień. Należy przy tym zgodzić się z odwołującym, że wartość szacunkowa zamówienia
ustalona przez zamawiającego tak istotnie odbiega od cen złożonych ofert (jest parokrotnie
niższa), że nie jest zasadne odnoszenie ceny oferty przystępującego do tej wartości,
niemniej jednak należy zauważyć, że okoliczność ta tym bardziej wskazuje, że zamawiający
nie miał obowiązku wzywać przystępującego do wyjaśnień w oparciu o art. 90 ust. 1a pkt 1
ustawy Pzp.
Odnosząc się do kwestii istotnych części składowych ceny oferty przystępującego,
należy zauważyć, że nie można za takie uznać cen wskazanych w zakwestionowanych
w odwołaniu pozycjach dotyczących działań promocyjnych: 3.1. – broszura informacyjna,
3.6. i 3.7.
– informacyjna strona internetowa, 3.8. – wizyty studyjne. Zadania przewidziane
w tych pozycjach nie są najistotniejsze z punktu widzenia należytego wykonania
zamówienia, a ponadto - jak wynika z formularza cenowego - sam zamawiający wyznaczył
limit cenowy dla wszystkich pozycji 3.1.
– 3.8. łącznie jako „nie więcej niż 2% ceny netto”.
Powyższe przesądza o tym, że ceny w ww. pozycjach nie mogą być uznane za istotne
części składowe ceny oferty przystępującego.
Co do pozostałych zakwestionowanych w odwołaniu pozycji, w świetle treści art. 90
ust. 1 ustawy Pzp, rozstrzygnąć należy, czy ceny w tych pozycjach powinny wydawać się
zamawiającemu rażąco niskie i budzić jego wątpliwości. W związku z powyższym, Izba
KIO 1572/21
ustaliła, co następuje:
1) Biuro Z
amawiającego – należy zauważyć, że zamawiający wezwał innego wykonawcę
uczestniczącego w postępowaniu – BBF sp. z o.o. do złożenia wyjaśnień w zakresie
m.in. wyceny Biura Konsultanta i w odpowiedzi uzyskał informacje o cenach najmu
powierzchni użytkowych obowiązujących w okolicach Gryfina. Ceny te mogły stanowić
dla zamawiającego potwierdzenie, że nie zachodzi podstawa do wzywania
przystępującego do składania wyjaśnień w omawianym zakresie.
Niezależnie od powyższego, Przystępujący wskazał w piśmie procesowym z dnia
23.06.2021
r., że podana przez niego w formularzu cenowym cena 450 zł miesięcznie
za Biuro Z
amawiającego wynika m.in. z możliwości połączenia lokalizacji Biura
Zamawiającego i Biura Konsultanta. W pkt 2.2.1. i 2.2.2. OPZ zamawiający określił
wymogi dla Biura Konsultanta i Biura Z
amawiającego. Z ww. postanowień nie wynika, że
biura te
nie mogą znajdować się w jednej lokalizacji. Nie można również zgodzić się
z odwołującym, że połączenie takie zostało wykluczone w treści pkt 15.3. siwz, zgodnie
z którym każda cena jednostkowa powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej
pozycji. Umieszczenie Biura Konsultanta i Biura Z
amawiającego np. w tym samym
budynku, może przyczynić się do ograniczenia kosztów funkcjonowania obu tych biur
poprzez np. korzystanie z jednej infrastruktury, natomiast
nie spowoduje, że koszt
utrzym
ania któregokolwiek z nich nie zostanie w ogóle uwzględniony w kalkulacji ceny
oferty. Zastosowane przez przystępującego rozwiązanie pozwoli jedynie na obniżenie
ww.
kosztów, co nie jest tożsame z brakiem ich objęcia w wyznaczonych pozycjach
formularza cen
owego. Tym samym rozwiązanie to, w ocenie Izby, nie jest niezgodne
z pkt 2.2.1., 2.2.2. OPZ i z pkt 15.3. siwz.
Argumentacja przystępującego podniesiona
w toku postępowania odwoławczego potwierdza zatem brak podstaw do wzywania go
do złożenia wyjaśnień.
2)
Środek transportu – w pozycji 1.4. formularza cenowego pn. „Środek transportu
Zamawiającego”, wykonawcy podawali ceny od 1500 zł do 5400 zł, przy czym ceny
w dwóch ofertach (1500 zł i 1800 zł) były niższe od ceny przystępującego (2000 zł), jak
też w dwóch ofertach były zbliżone do ceny przystępującego (2500 zł i 2536,75 zł).
Z
amawiający nie miał zatem podstaw do powzięcia wątpliwości co do ceny wskazanej
przez przystępującego.
3)
Eksperci / specjaliści – należy zauważyć, że zakwestionowane w odwołaniu stawki,
zostały w formularzu cenowym przystępującego przewidziane dla osób na
następujących stanowiskach:
• Główny specjalista ds. roszczeń (poz. 2.1.4.) – 185 zł za dniówkę,
• Specjalista ds. nadzoru geotechnicznego (poz. 2.2.32.) – 150 zł za dniówkę,
KIO 1572/21
• Specjalista ds. nadzoru geologicznego w zakresie posadowienia obiektów
budowlanych (poz. 2.2.33.) -
150 zł za dniówkę,
• Specjalista ds. inżynierii ruchu (poz. 2.2.35.) - 150 zł za dniówkę.
• Zespół geodetów nr 1 (poz. 2.2.41.) – 340 zł za dniówkę (dla zespołu, czyli min. 2
osób).
Po pierwsze, należy zwrócić uwagę, że ww. stawki nie są niższe niż minimalne
wynagrodzenie za pracę określone w rozporządzeniu w sprawie wysokości minimalnego
wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r.
(Dz.U.
z 2019 r. poz. 1778)
, jak też w rozporządzeniu w sprawie wysokości minimalnego
wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 r.
(Dz.U.
z 2020 r. poz. 1596). Po drugie, takie same sta
wki (150 zł) dla ww. specjalistów z poz.
2.2.32. i poz. 2.2.33.
przewidział także inny wykonawca uczestniczący w postępowaniu
(pomijając nawet w tym miejscu ceny wykonawcy TPF sp. z o.o., o czym w dalszej
części uzasadnienia wyroku), zaś dla specjalisty z poz. 2.2.35. – dwóch innych
wykonawców. Również dwóch innych wykonawców uczestniczących w postępowaniu
przewidziało niższe niż przystępujący stawki dla eksperta z poz. 2.1.4. Z kolei
w przypadku zespołu z poz. 2.2.41. jeden wykonawca zaoferował stawkę niższą niż
przystępujący, a jeden – zbliżoną (350 zł). Z powyższego porównania wynika, że ceny
przewidziane przez przystępującego w ww. pozycjach, mimo że mieściły się w dolnych
przedziałach cenowych, nie były wyjątkowe pośród 12-tu złożonych ofert. Zamawiający
nie miał zatem podstaw do powzięcia wątpliwości co do cen wskazanych przez
przystępującego. Niezależnie od powyższego, przystępujący złożył na rozprawie
dowody (zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa) w postaci złożonych mu ofert na
pełnienie m.in. wyżej wskazanych funkcji. Oferty te potwierdzają, że stawki podane
w formularzu cenowym
przez przystępującego są dostępne na rynku.
4)
Działania promocyjne – odwołujący zakwestionował ceny wskazane przez
przystępującego w takich pozycjach jak: 3.1. – broszura informacyjna, 3.6. i 3.7. –
informacyjna strona internetowa, 3.8.
– wizyty studyjne. Należy zauważyć, że w poz. 3.6.
ceny w trzech ofertach były niższe od ceny przystępującego, zaś w dwóch ofertach –
takie sam
e (500 zł). W poz. 3.7. - ceny w pięciu ofertach były niższe od ceny
przystępującego, zaś w jednej ofercie – cena była taka sama (1500 zł). W poz. 3.8. –
ceny w dwóch ofertach były niższe od ceny przystępującego, zaś w jednej ofercie –
cena była taka sama (1000 zł). W poz. 3.1. – ceny dwóch ofert były niższe od oferty
przystępującego. Niezależnie zatem od wskazanej wyżej okoliczności, że
zakwestionowane w tym zakresie pozycje nie mogą być uznane za istotne części
składowe ceny oferty, należy stwierdzić, że zamawiający nie miał podstaw do powzięcia
wątpliwości co do tych cen. Ponadto przystępujący złożył na rozprawie dowód w postaci
KIO 1572/21
oferty m.in.
na wydanie broszury informacyjnej, z którego wynika, że możliwe jest na
rynku uzyskanie ceny nawet niższej (1,20 zł) niż cena wskazana przez przystępującego
(2 zł) za projekt i wydruk jednej broszury.
Nie można także zgodzić się z odwołującym, że nie uznając cen
w zakwestionowanych w odwołaniu pozycjach za istotne części składowe, zamawiający
nierówno potraktował przystępującego i innych wykonawców. Należy zauważyć, że
zamawiający rzeczywiście wezwał wykonawcę BBF sp. z o.o. do złożenia wyjaśnień w
zakresie określonych pozycji cenowych, ale zrobił to w oparciu m.in. o art. 90 ust. 1a pkt 1
ustawy Pzp, gdyż cena całkowita w ofercie BBF sp. z o.o. była o prawie 40% niższa od
średniej arytmetycznej ofert. Tym samym sytuacja ww. wykonawcy była inna niż
przystępującego i nie można w tym stanie rzeczy wnioskować, że doszło do naruszenia
zasady uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców.
Z kolei w przypadku wykonawcy TPF sp. z o.o., zamawiający w oparciu m.in. o art. 90
ust. 1 ustawy Pzp rzeczywiście wezwał do złożenia wyjaśnień w zakresie określonych
pozycji dotyc
zących ekspertów / specjalistów, w tym specjalistów z pozycji 2.2.32. i 2.2.33.,
gdyż wskazane dla nich stawki wynosiły 20 zł za dniówkę, co jest kwotą nawet niższą od
obowiązującego minimalnego wynagrodzenia. W tej sytuacji zamawiający miał więc
podstawy
do powzięcia wątpliwości co do realności ww. stawek. Zamawiający uzasadnił
swoje
wątpliwości tym, że podane przez TPF sp. z o.o. stawki są niższe o co najmniej 30%
od średniej arytmetycznej ofert, choć w świetle treści art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, okoliczność
ta nie jest niezbędna do wykazania podstaw do powzięcia wątpliwości. Należy przy tym
zauważyć, że stawki dla specjalistów wskazane przez przystępującego nie były niższe niż
obowiązujące minimalne wynagrodzenie. Tym samym również sytuacja wykonawcy TPF sp.
z o.o.
była inna niż przystępującego i nie można w tym stanie rzeczy stwierdzić, że doszło do
naruszenia zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji.
Odnosząc się do postawionego w odwołaniu zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp,
należy zauważyć, że odwołujący w uzasadnieniu powiązał to naruszenie z
brakiem wezwania przystępującego do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny jego oferty.
Wobec dokonania przez Izbę wyżej wskazanych ustaleń, w tym stwierdzenia braku podstaw
do wezwania prz
ystępującego do złożenia wyjaśnień, nie można uznać, że oferta
przystępującego jest niezgodna z siwz.
Ponadto odwołujący postawił zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, nie
przedstawiając jednakże w tym zakresie żadnego uzasadnienia, dlatego też Izba uznała, że
zarzut ten
nie potwierdził się.
KIO 1572/21
Orzeczenie Izby zostało wydane w oparciu o dokumentację postępowania
o udzielenie zamówienia oraz w oparciu o stanowiska stron i przystępującego przedstawione
na rozprawi
e i w pismach procesowych. Ponadto Izba oparła swoje stanowisko na dowodach
złożonych na rozprawie przez odwołującego i przystępującego, w szczególności: na
opracowaniu własnym odwołującego dotyczącym średnich cen ofert złożonych
w postępowaniu, na złożonych przystępującemu ofertach na pełnienie określonych funkcji
w ramach re
alizacji zamówienia (zastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa), na
złożonej przystępującemu ofercie na działania promocyjne.
Wobec powyższego, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na podstawie
art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z
2019 r. poz. 2019 ze zm.) w zw. z art. 92 ust. 2 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę –
Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2020).
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 574
ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) w zw. z art. 92 ust.
2 ustawy Przepisy wp
rowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r.
poz. 2020)
oraz w oparciu o przepisy § 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b) i d)
rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r.
poz. 2437).
Mając powyższe na uwadze, Izba orzekła, jak w sentencji.
Przewodniczący ...…………………..
.
…………………….
.
…………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1546/21 z dnia 2021-11-10
- Sygn. akt KIO 2847/21 z dnia 2021-10-25
- Sygn. akt KIO 2758/21, KIO 2770/21 z dnia 2021-10-19
- Sygn. akt KIO 2863/21 z dnia 2021-10-18
- Sygn. akt KIO 2772/21 z dnia 2021-10-11
